Warszawski rynek biurowy utrzymuje dynamiczne tempo rozwoju. Według raportu „Occupier Economics: Rynek biurowy w Warszawie III kw. 2017”, autorstwa analityków z polskiego oddziału międzynarodowej firmy doradczej Cresa, prognozowana podaż w 2017 roku przekroczy 300 000 m kw., a wolumen transakcji w pierwszym trzech kwartałach br. wzrósł o 11,2% w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej, spada także poziom pustostanów. Rozwój sektora SSC/BRO i ewentualny Brexit mogą tylko polepszyć sytuację na stołecznym rynku.

Pod koniec września 2017 r. zasoby na rynku nieruchomości biurowych w Warszawie wyniosły 5,22 mln m kw. Wskaźnik pustostanów utrzymuje się na stabilnym poziomie (12,9%, spadek o 1 punkt procentowy kwartał do kwartału). Jest to rezultatem silnego popytu, głównie ze strony podmiotów wchodzących na rynek i kontynuujących ekspansję.

Rośnie ponadto aktywność na rynku najmu. W pierwszych trzech kwartałach 2017 roku wolumen transakcji wyniósł 588 400 m kw., co oznacza wzrost o 11,2% w porównaniu z analogicznym okresem rok wcześniej. Największą transakcją w trzecim kwartale było wynajęcie 7 225 m kw. przez Johnson & Johnson oraz Janssen-Cilag w Wiśniowym Business Parku F.

W ostatnim kwartale oddano do użytku prawie 75 000 m kw. Czynsze za powierzchnie biurowe utrzymują się na stabilnym poziomie, ponieważ popyt dorównuje aktywności deweloperów. Obecnie w budowie znajduje się kolejne 115 000 m kw. powierzchni, która zostanie dostarczona na rynek do końca bieżącego roku, dzięki czemu łączna podaż w 2017 r. przekroczy 300 000 m kw.

– Według naszych prognoz sytuacja na warszawskim rynku biurowym będzie się w dalszym ciągu poprawiać. Warszawa może liczyć na powstanie dużej liczby miejsc pracy po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE, głównie w sektorze firm finansowych i technologicznych średniej wielkości. Polska jest wciąż atrakcyjnym rynkiem dla firm z branży SSC/BPO, spodziewamy się wejścia do stolicy kolejnych dużych graczy. Jedynym zagrożeniem dla rynku warszawskiego są zmiany w Międzynarodowych  – przewiduje Bolesław Kołodziejczyk, Dyrektor Działu Badań Rynkowych i Doradztwa w Cresa Polska.

Osoby prowadzące jednoosobowe gospodarstwo domowe, czyli tzw. single stanowią coraz istotniejszą grupę odbiorców na rynku mieszkaniowym. Statystyki są nieubłagane – pokazują, że liczba ludzi żyjących samotnie – rośnie. Firmy deweloperskie zdają sobie z tego sprawę, dlatego część oferty jest adresowana właśnie do singli. 

Które inwestycje mieszkaniowe najbardziej odpowiadają singlom? Czym się charakteryzują? Sondę w tej sprawie przeprowadził serwis Dompress.pl

Tomasz Sujak, członek zarządu Archicom S.A.

Dużym powodzeniem cieszą się mieszkania w osiedlach społecznych, które umożliwiają załatwianie codziennych spraw w bezpośredniej okolicy. Szeroki dostęp do usług, baza rekreacyjna obejmująca np. osiedlowy klub fitness, czy własne boiska i sprawne połączenie z centrum to duży atut dla tej grupy nabywców. Podobnie jak inwestycje w samym centrum, jak np. River Point, zapewniające pełną ofertę miasta na wyciągnięcie ręki. W pierwszych dniach sprzedaży obserwujemy również duże zainteresowanie kawalerkami w Browarach Wrocławskich, projekcie zlokalizowanym w sercu Wrocławia w otoczeniu zabytkowej architektury poprzemysłowej.

Wioletta Kleniewska, dyrektor marketingu i sprzedaży w Polnord S.A.

Single stanowią większość wśród klientów, którzy zainteresowani są małymi, jednopokojowymi mieszkaniami.  To na przykład osoby, które w perspektywie kilku lat planują założenie rodziny i późniejszą odsprzedaż mieszkania z zyskiem, by zainwestować pozyskane środki w większą nieruchomość. Często małe mieszkania są kupowane przez rodziców dla studiującego dziecka. Tacy nabywcy wychodzą ze słusznego założenia, że zakup mieszkania to lepsza inwestycja niż wynajmowanie stancji bądź pokoju w akademiku. Wśród naszych wszystkich klientów, większość stanowią jednak młode małżeństwa i rodziny, które poszukują większych lokali.

Małgorzata Ostrowska, członek Zarządu oraz dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

Single najczęściej wybierają warszawskie osiedla Bliska Wola i Zielona Dolina. W tych inwestycjach oferujemy lokale cieszące się powodzeniem singli, tj. 22 metrowe kawalerki i mieszkania dwupokojowe o powierzchni około 40 mkw. z funkcjonalnym układem pomieszczeń. Inwestycja Bliska Wola oddalona jest zaledwie 12 minut drogi od centrum miasta, dlatego wybierana jest przez osoby dynamiczne, które dopiero rozpoczynają karierę zawodową i chcą korzystać z uroków nocnego życia w Warszawie. Osiedle Zielona Dolina zlokalizowane jest na Białołęce, słynie z terenów zielonych, stąd zainteresowanie tą inwestycją wśród osób ceniących sobie spokój i chętnie spędzających czas na świeżym powietrzu.

Marcin Liberski, dyrektor marketingu i sprzedaży w Atlas Estates

W każdej z dotychczas zrealizowanych przez nas inwestycji największą popularnością wśród singli cieszyły się kawalerki. Mówiąc o singlach, mamy na myśli m.in. studentów, którym zakup mieszkania w zdecydowanej większości finansują rodzice. Inwestycje na warszawskim Mokotowie, Woli, czy Żoliborzu zlokalizowane są w pobliżu przystanków komunikacji miejskiej oraz punktów handlowo-usługowych, co wpływa na wyższy komfort życia.

Górna Piąta Aleja w Nowym Jorku nadal najdroższą ulicą handlową, na drugim miejscu Causeway Bay w Hongkongu, a na trzecim New Bond Street w Londynie – tak wygląda czołówka najdroższych lokalizacji handlowych na Ziemi, wg Cushman and Wakefield. 

Tegoroczny 29. raport Streets Across the World (Główne ulice handlowe świata) przedstawia ranking 451 najdroższych ulic handlowych świata w 68 krajach w oparciu o dane własne firmy Cushman & Wakefield dotyczące wysokości czynszów za najlepsze powierzchnie handlowe.

Najdroższą ulicą handlową świata jest nadal Górna Piąta Aleja w Nowym Jorku, gdzie średni roczny czynsz za metr kwadratowy powierzchni wynosi aż 28 262 euro. Drugie miejsce w rankingu ponownie zajęła hongkońska dzielnica Causeway Bay pomimo spadku czynszów o 4,7% do 25 673 euro za m kw. rocznie.
Nowość to  trzecie miejsce londyńskiej New Bond Street, gdzie czynsze wzrosły od ubiegłego roku o ponad jedną trzecią (w walucie lokalnej) do 16 200 za m kw. rocznie.

Na tle wiodących lokalizacji światowych „blado” wypadają prestiżowe ulice w Polsce. Nowy Świat – najdroższa lokalizacja w kraju – znalazł się dopiero na 38 pozycji. Eksperci podkreślają, że choć korzystne wskaźniki ekonomiczne, w tym stopniowo malejące bezrobocie i wzrost wydatków na konsumpcję, przyczyniły się w istotnym stopniu do rozwoju sektora handlowego, to jednak wskutek oddawania do użytku kolejnych centrów handlowych rośnie konkurencja na rynku, co powoduje presję zniżkową na czynsze w niektórych rejonach, a w szczególności w lokalizacjach drugorzędnych.

Liczba start-upów w Polsce wciąż rośnie, a coraz więcej z nich odnosi globalny sukces. W efekcie, gros młodych przedsiębiorców  wybiera centra coworkingowe i nowoczesne biurowce. Tym samym start-upy stają się znaczącą i coraz liczniejszą grupą najemców na rynku nieruchomości komercyjnych, która podobnie jak wiele firm szukających odpowiedniego biura, w procesie najmu korzysta ze wsparcia profesjonalnej firmy doradczej. W ten sposób są w stanie uzyskać atrakcyjne stawki czynszowe, ale nie tylko…

Komentarz: Adam Florczyk, koordynator transakcji w biurze regionalnym Colliers International:

„Start-upy bardzo często potrzebują dużej elastyczności w wyborze i modyfikacji wielkości zajmowanej powierzchni biurowej. Wynika to z faktu, że ciężko oszacować, jak szybko ich biznes będzie się rozwijał. Istotnym elementem umowy najmu, są w tym wypadku stosowne zapisy pozwalające na rozwój firmy w wybranej lokalizacji, czy też takie, które dają możliwość ograniczenia kosztów, związanych z powierzchnią biurową w przypadku, gdy okaże się, że powierzchnia biura jest zbyt duża.

Znajomość projektów

Ważnym atutem doradcy jest także jego wiedza nie tylko o projektach ukończonych, czy w budowie ale również tych planowanych. Daje to klientowi dostęp do dużej bazy danych, które mogą zaważyć na jego decyzji i pozwalają być krok przed innymi najemcami. Przykładowo wiedza o unikatowych obiektach, np. o loftowym charakterze, jeszcze przed rozpoczęciem budowy pozwala na zabezpieczenie wymaganej przez klienta powierzchni, zanim zrobi to inna firma. Z naszych obserwacji wynika bowiem, że unikatowe powierzchnie są najbardziej pożądane przez start-upy, a mała podaż takich projektów na rynku sprzyja dużej konkurencji wśród najemców.

„Doing start-up is all about making mistakes” – powiedział Biz Stone, założyciel Twittera. Każda firma na początku swojego rozwoju popełnia wiele błędów, na podstawie których zdobywa doświadczenie biznesowe. Wsparcie profesjonalnego doradcy daje gwarancję uniknięcia kosztownych pomyłek w przypadku najmu powierzchni biurowej.”