Firma doradcza JLL podsumowała sytuację na rynku powierzchni magazynowo-przemysłowych w Polsce w 2018 r.

W 2018 r. popyt brutto sięgnął 3,7 mln mkw., zasoby powierzchni magazynowej powiększyły się o kolejne 2 mln mkw., a blisko 2 mln mkw. pozostaje w budowie.
Jak informują eksperci z JLL, ubiegły rok charakteryzował się także rekordową wartością transakcji inwestycyjnych – aż 1,84 mld euro.

Polski rynek magazynowy kolejny raz udowodnił swoją siłę i pozwolił na dalszy optymizm. Dzięki 960 000 mkw. wynajętym w IV kwartale, roczny wynik wzrósł do 3,7 mln mkw. popytu brutto, co było drugim najlepszym rezultatem w historii tego sektora. Popyt netto, czyli nie uwzględniający odnowień umów, sięgnął 2,9 mln mkw. Największa aktywność najemców przypadła na trzy główne rynki, czyli Warszawę, Górny Śląsk i Polskę Centralną, gdzie łącznie wynajęto ponad 1,5 mln mkw. nowej powierzchni – powiedział Tomasz Mika, Dyrektor Działu Powierzchni Magazynowo-Przemysłowych JLL w Polsce

Po raz kolejny na rynku magazynowym dominowali najemcy z dwóch branż, czyli operatorzy logistyczni i sieci handlowe. Logistycy wynajęli ponad milion mkw. nowej powierzchni, odpowiadając tym samym za 35% całkowitego popytu netto. Udział sieci handlowych nie był o wiele niższy i wyniósł 32%. Lekka produkcja i sektor motoryzacyjny łącznie ustanowiły 16% popytu. Podobny rozkład powinien utrzymać się również w kolejnych kwartałach – dodaje Maciej Kotowski, Konsultant w Dziale Badań Rynku i Doradztwa, JLL.

Olbrzymie zainteresowanie najemców – gdzie od wielu miesięcy popyt przewyższa podaż – oraz rozpędzona gospodarka pozwalają przypuszczać, że rynek powierzchni magazynowych w naszym kraju czeka kolejny rok wzrostów.

Powierzchni nie tylko w gigantycznym tempie przybywa, ale jest ona również coraz lepsza jakościowo. Nowe technologie obecne są na każdym etapie tworzenia budynku – od projektowania, przez budowę, wyposażenie, aż po optymalizację procesów i sposób eksploatacji. – Magazyny to nie są już zwykłe hale na obrzeżach miasta do przechowywania towaru. Ich wnętrza są bardzo zaawansowane technicznie – coraz częściej składowanie i kompletacja produktów odbywają się przy pomocy pełnej lub częściowej automatyzacji regałów, z równoczesnym użyciem robotów. I to się będzie bardzo szybko rozwijać, szczególnie w miejscach, gdzie brakuje ludzi do pracy – mówi Tom Listowski, partner, dyrektor Działu Powierzchni Przemysłowych i Magazynowych na Europę Środkowo-Wschodnią w firmie Cresa. – Doradzając najemcom, staramy się być na bieżąco ze wszystkimi planami deweloperów. Śledzimy też nowości i trendy na rynku – dodaje.

W definiowaniu trendów w logistyce uczestniczy m.in. jeden z liderów rynku magazynowego – Prologis. Do optymalizacji prac architektonicznych i budowlanych oraz poprawy efektywności energetycznej obiektów używa on technologii BIM, opartej na modelach 3D. – Wdrożyliśmy inteligentny system smart meteringu, który umożliwia zdalny odczyt i kontrolę mediów. Zaimplementowaliśmy też, umożliwiającą kompleksowe zarządzanie i obsługę techniczną nieruchomości, platformę Singu FM – wylicza Paweł Sapek, Senior Vice President, Country Manager Prologis w Polsce. – Opracowaliśmy system konsolidacji usług dotyczący zakupu i optymalizacji dystrybucji mediów dla klientów w całym kraju, oferując im ceny energii elektrycznej poniżej średniej rynkowej, dzięki czemu stają się beneficjentami efektu skali naszego portfolio – dodaje.

W 2018 roku deweloperzy dostarczali na rynek budynki coraz bardziej zaawansowane technologicznie. Jedną z kluczowych inwestycji zrealizowanych w tym czasie przez SEGRO był obiekt produkcyjno-magazynowy dla Corning Optical Communications na terenie SEGRO Logistics Park Stryków. – Zakład o powierzchni 39 200 mkw. wyznacza nowe standardy dla budynków produkcyjnych z częścią socjalną i biurową. Trzypoziomowe biura posiadają przeszkloną fasadę, w której zastosowano szkło z powłoką antyrefleksyjną, zapobiegającą przegrzewaniu, co jest w tego typu obiektach innowacją – mówi Magdalena Szulc, dyrektor SEGRO na Europę Centralną.

Najciekawszą inwestycją zrealizowaną w tym czasie przez MLP Group było centrum logistyczne dostosowane do indywidualnych potrzeb Żabka Polska, które powstało w ramach MLP Gliwice. W obiekcie liczącym 24,7 tys. mkw. powierzchni, blisko 23,8 tys. mkw. przeznaczone jest na cele magazynowe, z czego około 4 tys. mkw. stanowią chłodnie i mroźnie. – Centrum obsługuje miesięcznie dostawy do tysiąca sklepów na terenie Polski południowej. Posiada 18,5 tys. miejsc paletowych w magazynie, gdzie pracuje 315 osób – opowiada Agnieszka Góźdź, dyrektor Działu Sprzedaży w MLP Group S.A.

W 2018 roku Panattoni Europe podpisał umowy najmu na blisko 1,5 mln mkw. nowoczesnej powierzchni przemysłowej. – W 2018 roku oddaliśmy do użytku 1,2 mln mkw., a w Nowy Rok weszliśmy z ponad milionem nowej powierzchni w budowie na wszystkich największych rynkach kraju, jak również kontynuowaliśmy ekspansję w lokalizacjach wschodzących – w Białymstoku, Zielonej Górze, Szczecinie, Kielcach oraz Lublinie – mówi Marek Dobrzycki, Managing Director w Panattoni Europe.

Realizacja drugiej już inwestycji w Polsce dla giganta z rynku e-commerce to sukces firmy Goodman. Deweloper wybudował dla Zalando centrum dystrybucyjne o powierzchni niemal 130 tys. mkw. w Głuchowie pod Łodzią. – Cieszymy się z tej inwestycji szczególnie z uwagi na fakt, że jest to już drugi wspólny projekt Goodmana i Zalando na polskim rynku – mówi Jarosław Czechowicz, dyrektor ds. zarządzania portfelem nieruchomości w Europie Środkowo-Wschodniej.

Deweloper Hillwood w ubiegłym roku wybudował łącznie ponad 364 tys. mkw. – Realizujemy inwestycje zgodnie ze specjalistycznymi wymaganiami klientów. Przykładem na to jest chociażby hala magazynowa ze zwiększoną liczbą doków dla DPD w Pruszkowie (14,5 tys. mkw.), dostosowana do instalacji jednej z największych sortowni w Europie – mówi Hubert Michalak, prezes zarządu Hillwood Polska. – Nie boimy się również inwestycji w nowych, dotychczas pomijanych lokalizacjach, co potwierdza projekt dla firmy Dirks w Krośnie Odrzańskim (44,5 tys. mkw.) czy projekt dla Zalando w Olsztynku (120 tys. mkw.) – dodaje.

W tym roku deweloperzy nie zamierzają zwalniać tempa. Wręcz przeciwnie. Prologis planuje rozpocząć budowę obiektów o łącznej powierzchni ponad 200 tys. mkw. – Dalej rozwijamy się w kluczowych lokalizacjach na polskim rynku logistycznym – przede wszystkim w Polsce Centralnej oraz w Poznaniu i Wrocławiu. W 2019 roku zamierzamy otworzyć inwestycje w czterech parkach: Prologis Park Poznań III, Prologis Park Łódź, Prologis Park Janki II oraz Prologis Park Wrocław V – mówi Paweł Sapek.

Deweloper Panattoni Europe jest w tej chwili zaangażowany w 30 inwestycji budowlanych na terenie całego kraju, jedna z największych to Central European Logistics Hub w Łodzi o docelowej łącznej powierzchni 400 tys. mkw., a gdzie aktualnie powstaje jedna z największych fabryk zmywarek dla BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego w Łodzi (58 000 mkw.).

MLP Group natomiast planuje otwarcie swojego pierwszego parku w Centralnej Polsce – MLP Stryków. – Posiadamy też działki i umowy rezerwacyjne na zakup nowych gruntów pod planowane parki logistyczne. Powoduje to, że w skład aktualnego i potencjalnego portfela zarządzanych nieruchomości przez MLP Group wchodzi łącznie 16 operacyjnych parków logistycznych zlokalizowanych w Europie – zdradza Agnieszka Góźdź.

Ambitne plany na 2019 rok ma również SEGRO, które w tym roku planuje między innymi oddanie trzech inwestycji: obiektu produkcyjno-magazynowego w ramach SEGRO Logistic Park Łódź (12 250 mkw.), budynku w ramach SEGRO Industrial Park Wrocław (4 tys. mkw.) oraz w ramach SEGRO Logistic Park Stryków (3,3 tys. mkw., rozbudowa).

Goodman wybuduje centrum logistyczne w Lędzinach na Śląsku (do 111,5 tys. mkw.), kolejny magazyn w Pomorskim Centrum Logistycznym (25 tys. mkw.) oraz rozbuduje inwestycje w Krakowie, Grodzisku i Poznaniu. – Planujemy również zakończyć rozbudowę Wrocław IV Logistics Centre – docelowo do 60,4 tys. mkw. – i rozpocząć budowę nowego centrum logistycznego w Jankach koło Warszawy – mówi Jarosław Czechowicz.

Natomiast największe inwestycje, nad którymi obecnie pracuje deweloper 7R, to: 7R Park Kielce (70 810 mkw.), 7R Park Rzeszów (52 500 mkw.), 7R Park Kraków VIII (41 485 mkw.) oraz 7R Park Tczew (46 370 mkw.)

Analitycy i deweloperzy przewidują, że największym motorem napędowym rynku w 2019 roku nadal będzie branża e-commerce, która wyznacza nowe trendy, nie tylko jeśli chodzi o technologiczne zaawansowanie powierzchni składowania, ale również lokalizację magazynów. Oprócz głównych centrów dystrybucyjnych, sieci sprzedające za pośrednictwem internetu poszukują dodatkowo mniejszych powierzchni magazynowych, zlokalizowanych w pobliżu centrów dużych miast.

Realizację nowego konceptu na rynku – wewnątrzmiejskich City Logistics Park – rozpoczęła m.in. firma Panattoni. – To najnowsza oferta Panattoni na terenie Europy, która wpisuje się w etap „ostatniej mili”, dedykowanej głównie procesom zamówień internetowych – mówi Marek Dobrzycki. – W Polsce uruchomiliśmy pięć projektów – City Logistics Warsaw I i II, City Logistics Warsaw Airport, City Logistics Wrocław I oraz City Logistics Łódź I, które są już wynajęte w 80 proc. W nowy koncept zainwestowaliśmy dotychczas 65 mln euro, a w przyszłości wartość ta wzrośnie do 1,2 miliarda euro i będzie dotyczyła również rynków w Niemczech, Wielkiej Brytanii oraz Czechach.

Budowę obiektów typu City Logistics – w Polsce i w Niemczech – rozpoczyna również deweloper MLP Group. – To niewielkie moduły oferujące nowoczesną powierzchnię magazynową wraz z reprezentacyjnym biurem o wysokim standardzie wykończenia. Poszczególne moduły mają z reguły 1 – 2 tys. mkw. – wyjaśnia Agnieszka Góźdź. – W ramach naszych obiektów oferujemy czynsz w wysokości ok. 3,00-3,50 euro za mkw. powierzchni magazynowej. W Polsce rozwijamy obecnie dwa projekty – w parku MLP Poznań West oraz w MLP Pruszków II. Każdy z magazynów będzie miał łącznie po 10 tys. mkw. – dodaje.

Nowy koncept, dedykowany firmom potrzebującym mniejszych magazynów, blisko centrów miast, wprowadził również deweloper 7R. – W ramach sieci 7R City Flex Last Mile Logistics powstanie kilkanaście obiektów. Dzięki unikalnemu położeniu, a jednocześnie dogodnemu dojazdowi dla TIR-ów, umożliwią najemcom szybką dystrybucję ich towarów. To nasza odpowiedź na wyzwania logistyki ostatniej mili, z którymi boryka się coraz więcej firm – mówi Maciej Krawiecki, Leasing Director 7R SA.

Rozpędzony rynek, olbrzymie zainteresowanie najemców i ambitne plany deweloperów pozwalają prognozować, że czeka nas kolejny bardzo udany rok na rynku nowoczesnej powierzchni magazynowej. – Szacujemy, że w perspektywie dwóch-trzech najbliższych lat potencjał rynku magazynowego w Polsce może przekroczyć 20 mln mkw., głównie dzięki dalszemu wzrostowi udziału sektora e-commerce, który stanowi kluczową siłę i najszybciej rosnącą grupę klientów na rynku logistycznym – mówi Paweł Sapek.

Malejąca podaż atrakcyjnych gruntów i rosnące ceny kierują uwagę inwestorów na tereny zabudowane obiektami wymagającymi wyburzenia lub rewitalizacji. Projekty wielofunkcyjne nadal zyskują na popularności.

Firma doradcza JLL podsumowała 2018 r. oraz wskazała trendy na 2019 r. w segmencie gruntów pod inwestycje mieszkaniowe, biurowe, handlowe i hotelowe w Polsce.

„Korzystna sytuacja makroekonomiczna w 2018 roku sprzyjała optymistycznym nastrojom inwestorów, którzy podejmowali decyzje o zakupach kolejnych gruntów i rozpoczynaniu nowych projektów. Ograniczona dostępność atrakcyjnych działek z jednej strony pociągnęła za sobą wzrost ich cen, a z drugiej – spowodowała większą otwartość na trudniejsze projekty, wymagające realizacji wyburzeń, działań remediacyjnych, przebudowy i rewitalizacji. Dużą popularnością cieszyły się również projekty wielofunkcyjne, które odchodzą od dzielenia przestrzeni miejskiej na monokulturowe strefy mieszkania, pracy i wypoczynku. Wyzwaniami, z którymi musieli się zmierzyć inwestorzy, były rosnące koszty materiałów budowlanych i usług podwykonawczych” – podsumowuje Daniel Puchalski, Dyrektor Działu Gruntów Inwestycyjnych w JLL.

W ubiegłym roku na polskim rynku przybyło 435 000 mkw. nowej powierzchni handlowej w ramach wszystkich formatów, z czego centra handlowe stanowiły 266 000 mkw. Na koniec 2018 r. łączne zasoby nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce przekraczały 14 mln mkw. Większość zakupów realizowanych jest w centrach i parkach handlowych, którymi rynek jest wciąż nierównomiernie nasycony. Z jednej strony mamy „wypełnione” powierzchnią handlową aglomeracje Wrocławia czy Poznania, a z drugiej – takie miasta jak Szczecin, gdzie potencjał dla rozwoju jest nadal duży.
Specyfika polskiego rynku handlowego zachęcała inwestorów do poszukiwania terenów inwestycyjnych oraz przestrzeni w projektach wielofunkcyjnych pod małe koncepty, do 10 000 mkw. powierzchni sprzedaży, które uzupełnią już istniejącą ofertę handlową. Nie wykluczali przy tym z analiz miast poniżej 50 000 mieszkańców – dodaje Joanna Kieszczyńska, Starszy Konsultant, Dział Gruntów Inwestycyjnych, JLL

Kolejny trend 2018 roku to konsolidacja rynku handlowego. Był to czas fuzji i przejęć. Przykładem jest przejęcie Spółki Emperia, właściciela konceptu Stokrotka, przez litewską Maxima Grupe, czy sfinalizowanie przez Grupę Eurocash kupna sieci handlowej Mila S.A.
Przejmowanie obiektów konkurencji i rebranding to alternatywne wobec zakupu gruntów inwestycyjnych sposoby na pozyskanie przestrzeni dla dalszej ekspansji. Przykładem jest koncept OBI DIY, który uruchomił sklepy w kilku lokalizacjach po zamkniętych sklepach Praktiker. Z kolei Jeronimo Martins i Carrefour przejęły niektóre sklepy działające pod szyldem Piotr i Paweł w ramach planu restrukturyzacji tej sieci. W kolejnych latach możemy spodziewać się zarówno kolejnych konsolidacji w segmencie handlowym, jak i pozyskiwania lokali i terenów inwestycyjnych w ramach przejęć obiektów konkurencji – podsumowuje Daniel Puchalski, Dyrektor Działu Gruntów Inwestycyjnych w JLL.