W Łodzi powstaje coraz więcej hoteli i biurowców

Bez tytułu

Zasoby biurowe Łodzi zwiększą się niedługo o ponad 100 tys. mkw. powierzchni, a baza noclegowa w mieście wzrośnie o 40 proc.

W ciągu ostatniego ćwierćwiecza w Łodzi dokonały się duże zmiany, zarówno na płaszczyźnie ekonomicznej, jak urbanistycznej. Dzięki temu aglomeracja stała się jednym z najważniejszych rynków biznesowych w kraju, który zwiększa swoje zasoby biurowe szybciej niż inne miasta regionalne – wynika z raportu Walter Herz.

Jak przyznaje Bartłomiej Zagrodnik, partner w Walter Herz, dużym atutem dla inwestorów jest prowadzona w mieście rewitalizacja strukturalna, a także unikatowość łódzkiej architektury i wciąż duży dostęp do atrakcyjnych gruntów pod nowe projekty komercyjne. – Na dynamikę rozwoju aglomeracji wpływ mają również konkurencyjne koszty pracownicze i stawki za wynajem biur – dodaje ekspert.

Łódzki rynek hotelowy jest jednym z najszybciej rozwijających się w Polsce. Do końca 2019 roku liczba pokojów hotelowych w mieście, w porównaniu z zasobami z końca 2016 roku wzrośnie o ponad 40 proc – podsumowuje Bartłomiej Zagrodnik.

Biurowiec Nowy Targ we Wrocławiu z nowym najemcą

++

Software house SpyroSoft S.A. wynajął ok. 4 tys. mkw. powierzchni w budowanym przez Skanska biurowcu Nowy Targ we Wrocławiu. SpyroSoft dostarcza wysokiej jakości oprogramowanie i rozwiązania IT. Biurowiec Nowy Targ znajduje się w sercu Starego Miasta przy placu Nowy Targ, obok Urzędu Miasta, Galerii Dominikańskiej, w pobliżu Rynku i Uniwersytetu Wrocławskiego. To już szósta inwestycja spółki Skanska we Wrocławiu. Budynek będzie miał 7 kondygnacji naziemnych, 2 podziemne i dostarczy blisko 22 tys. mkw. nowoczesnej przestrzeni dla biznesu. Nowy Targ jest budowany zgodnie z najwyższymi standardami zrównoważonego budownictwa – certyfikatem LEED na poziomie Platinum. Oddanie do użytku planowane jest na sierpień 2019 r.

Vienna House Amber Baltic Międzyzdroje zmienia oblicze

Amber Baltic

Już w kwietniu 2019 r. hotel zaprezentuje nowy wystrój wnętrz inspirowany morzem i stylistyką ekskluzywnego statku. Drewniane elementy zostaną zestawione z zielenią roślin i niebiesko-morską kolorystyką. Mosiężne wykończenia i kryształowe żyrandole nadadzą ekskluzywnego charakteru wnętrzom, a duża ilość naturalnego drewna i „wakacyjne” meble wzbudzą skojarzenia z komfortowym jachtem. Remont obejmuje pokoje na wszystkich piętrach, część gastronomiczną, konferencyjną, lobby z recepcją oraz strefę SPA. Skala prac wymaga całkowitego zamknięcia obiektu, jednak można dokonywać rezerwacji na sezon wiosna-lato 2019. Za nowy wygląd hotelu odpowiada biuro projektowe BWM Architekt z Austrii, a za prace remontowe – RIEDL Messe-/Laden- & Objektbau GmBH. Renowacja jest koordynowana przez zespół projektowy Vienna House.

Skanska przejęła Business Link

 

Bez tytułu

Warszawska Kancelaria Linklaters doradzała firmie Skanska przy nabyciu od fundacji Akademickich Inkubatorów Przedsiębiorczości (AIP) pozostałej części udziałów w spółce business.link sp. z o.o., prowadzącej największą sieć coworkingu i prywatnych biur na wynajem w Polsce. Business Link zarządza 5 coworkami znajdującymi się w warszawskim biurowcu Astoria oraz budynkach zrealizowanych przez Skanska w Poznaniu (Maraton), Krakowie (High5ive), Wrocławiu (Green2Day) i Pradze (Visionary). Dotychczas Skanska posiadała w Business Link 40% udziałów. W wyniku transakcji Skanska stała się jedynym udziałowcem Business Link.

WGN wyłącznym agentem wynajmu pałacu w Brzezinie

041-15385_07

Reprezentacyjna rezydencja w pałacu w Brzezinie została wystawiona na wynajem wraz z terenem o powierzchni 4,1156 ha oraz budynkiem z oranżerią.

Historia zabytku sięga początku XVIII wieku; w tamtym czasie powstał barokowy obiekt, następnie przebudowywany w 1910 roku i odnawiany w drugiej dekadzie XXI wieku przez aktualnego Właściciela nieruchomości.
powierzchnie poszczególnych obiektów:
– obiekt pałacowy o powierzchni 1440 m2,
– budynek z oranżerią i salą zaadaptowaną na potrzeby imprez okolicznościowych o powierzchni 490 m2.

Rezydencja może pełnić funkcję hotelowe i usługowe, z przeznaczeniem np. na biura, ośrodek opieki lub funkcje pokrewne jako siedziba firmy, a także jako luksusowa rezydencja.

Więcej informacji: Pałac na wynajem Wrocław, Brzezina

041-15385_03041-15385_35

Nowy zarządca Galerii Dominikańskiej

Galeria_Dominikanskaf1e99db29c7c12868b5c539a1d813bf4

Grupa Atrium, właściciel Galerii Dominikańskiej we Wrocławiu, od 1 stycznia 2019 r. jest również zarządcą obiektu. Do tej pory funkcję tę pełniła firma ECE, od której centrum zostało zakupione w 2013 roku. Galeria Dominikańska to jedno z najbardziej znanych i rozpoznawalnych centrów handlowych Wrocławia. Na ponad 32 tys. m kw. powierzchni znajduje się 107 lokali, siłownia, centrum medyczne, supermarket spożywczy i wiele punktów gastronomicznych.

Finansowanie dla Mennica Legacy Tower

017673_r0_1140

Inwestycja o łącznej pwierzchni biurowej 65 630 m kw. realizowana w Warszawie przez Golub GetHouse i Mennicę Polską S.A. pozyskała kredyt o wartości 131,5 mln EUR, którego udzieliło konsorcjum trzech banków: mBank S.A. (działający również jako Agent konsorcjum), Santander Bank Polska S.A. oraz Bank Ochrony Środowiska S.A. „Rozpoczęta w listopadzie 2016 roku budowa Mennica Legacy Tower przebiega zgodnie z planem. Zawarcie umowy kredytowej z konsorcjum trzech banków, pozwoli nam na finansowanie dalszych prac budowlanych i wykończeniowych. Cieszy nas, że banki doceniają projekt Mennica Legacy Tower i tak jak my wierzą w jego komercyjne powodzenie” – powiedział Cezary Jarząbek, założyciel i prezes zarządu Golub GetHouse. W Budynku Zachodnim powierzchnia najmu została przekazany wyłącznemu najemcy – firmie WeWork.

Nowa Huta Przyszłości – Nowa Przestrzeń dla Krakowa

IMG_zdjęcie

Rozmawiamy z dr. Arturem Paszko, Prezesem Zarządu Kraków Nowa Huta Przyszłości S.A., spółki realizującej projekt rewitalizacji terenów poprzemysłowych we wschodniej części Krakowa.

Rok temu rozmawialiśmy na łamach Property Journal o projekcie „Kraków – Nowa Huta Przyszłości”. Zanim jednak poznamy nowe fakty, przypomnijmy, czym jest ten projekt”.

„Kraków – Nowa Huta Przyszłości” to jeden z trzech strategicznych projektów Krakowa, wpisany do kluczowego dokumentu „Strategia Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030”, w obszarze „Nowoczesna gospodarka i potencjał naukowy”. Kluczowe dla projektu było znalezienie koncepcji na zagospodarowanie prawie 600 hektarów powierzchni postindustrialnych i przywrócenie im funkcji społecznych i gospodarczych. Celem projektu jest aktywizacja społeczna i gospodarcza wschodniej części Krakowa. Przypomnę tylko, że obszar oddziaływania projektu, według przeprowadzonych analiz, jest znacznie szerszy niż rewitalizowana przestrzeń – to około 5,5 tysiąca hektarów na wschód od linii ulic Klasztornej i Bulwarowej w Krakowie. Ta część miasta charakteryzuje się  występowaniem terenów niewykorzystanych, które potrzebują rewitalizacji i aktywizacji. W ramach projektu zaplanowano realizację takich komponentów jak: Centrum Logistyczno-Przemysłowe „Ruszcza”, Park Naukowo-Technologiczny „Branice” (w ramach którego powstaje m.in. Strefa Aktywności Gospodarczej), Centrum Wielkoskalowych Plenerowych Wydarzeń Kulturalnych „Błonia 2.0” oraz Centrum Rekreacji i Wypoczynku „Przylasek Rusiecki”. Chcemy, by realizowane tam inwestycje stały się impulsem do rozwoju i wzrostu Krakowa i regionu. W ramach projektu powstanie wyjątkowe, przyjazne miejsce do rozwoju biznesu, a mieszkańcy i turyści znajdą w nim również doskonałe warunki do wypoczynku.

Z przedstawionych założeń wynika, iż projekt będzie stanowił funkcjonalną całość. Proszę opowiedzieć, co wyróżnia projekt „Kraków – Nowa Huta Przyszłości”?

Według założeń będzie to miejsce synergii połączonych funkcji: biznesu, nauki, kultury i rekreacji. Nowoczesny, dobrze skomunikowany fragment Krakowa, zapewniający doskonałe warunki rozwoju innowacyjnej przedsiębiorczości. Współczesne miasto w mieście. Nowoczesne, a jednocześnie czerpiące z bogactwa kulturalnego i historycznego.

Każdy z komponentów ma swoją specyfikę i wymaga odrębnego podejścia. I tak np. aby tereny Strefy Aktywności Gospodarczej zostały udostępnione przedsiębiorcom niezbędne będzie przeprowadzenie specjalistycznych prac – począwszy od robót rozbiórkowych i ziemnych oraz przebudowy kolidujących linii energetycznych, do budowy wewnętrznej infrastruktury komunikacyjnej i technicznej. Jeszcze kilkanaście lat temu tereny te były wykorzystywane do działalności przemysłowej. Fragment projektowanej Strefy Aktywności Gospodarczej zlokalizowany jest na terenie dawnego zakładu przeróbki żużla kawałkowego krakowskiej huty stali oraz w obrębie dawnej strefy ochronnej Kombinatu Metalurgicznego. Obszar ten, nieużytkowany przez wiele lat, ulegał ciągłej degradacji. Obecnie boryka się z problemami takimi jak chaos urbanistyczny w zakresie infrastruktury technicznej czy pozostałości po obiektach przemysłowych. Pomimo tych negatywnych zjawisk, dzięki realizacji projektu zmierzającego do utworzenia Strefy Aktywności Gospodarczej, możliwe jest wykreowanie na tym terenie atrakcyjnej przestrzeni dla nowych inwestycji.

Inaczej wygląda kwestia przygotowani terenu w Przylasku Rusieckim. W ramach prac przewidziano uporządkowanie terenu, budowę układu ścieżek, ciągów pieszych, pieszo-rowerowych, a także parkingu. Projekt zakłada też powstanie piaszczystej plaży, z wydzielonymi kąpieliskami, boiskiem do piłki plażowej i polaną festynową. Pojawią się również pomosty oraz platforma do wodowania niewielkich łodzi. Całość będzie dopełniona wypożyczalnią sprzętów wodnych, przebieralniami i sanitariatami. Spotkaniom sprzyjać będzie mała architektura – ławki, leżaki, hamaki, parasole plażowe i nawiązujące do tradycji byłej żwirowni głazy narzutowe będące równocześnie wygodnymi siedziskami. Trudno wyobrazić sobie Przylasek Rusiecki bez wędkarzy, dlatego też po zachodniej stronie zbiornika zaprojektowano pomosty, na których znajdować się będą stanowiska do wędkowania i punkty widokowe.

Na terenach sąsiadujących z Przylaskiem Rusieckim zidentyfikowano również źródła geotermalne, które na późniejszym etapie realizacji projektu, będziemy chcieli wykorzystać w ośrodku wypoczynkowo-rekreacyjnym z kąpieliskiem geotermalnym.

Proszę opowiedzieć naszym czytelnikom na jakim etapie zaawansowania są prace?

Projekt „Kraków – Nowa Huta Przyszłości” nabiera tempa. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy udało się uzyskać z Funduszy Europejskich dofinansowanie na inwestycję w Przylasku Rusieckim w wysokości ponad 5 mln zł. Łączna wartości tej inwestycji to blisko 9,5 mln zł. Spółka ogłosiła przetarg na generalnego wykonawcę, by w 2019 roku rozpocząć prace w otoczeniu zbiornika wodnego nr 1. Ponadto decyzją Zarządu Województwa Małopolskiego, prawie 59 mln zł ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 zostanie przeznaczonych na dofinansowanie jednego z najważniejszych komponentów projektu, jakim jest „Strefa Aktywności Gospodarczej”, którego całkowity koszt szacujemy na 85 mln zł. Czekamy również na decyzję w sprawie dofinansowania na „Błonia 2.0”, gdzie powstanie przestrzeń dla wielkoskalowych plenerowych wydarzeń kulturalnych. Jednocześnie spółka aktywnie poszukuje inwestorów. Podpisaliśmy do tej pory 24 listy intencyjne, 4 umowy o poufności z przedsiębiorcami i ciągle prowadzimy rozmowy z kolejnymi zainteresowanymi. A to oznacza też, że intensywnie pozyskujemy i porządkujemy nieruchomości przeznaczone pod ich przyszłe inwestycje. Niebawem ich wolumen przekroczy 150 ha.

Wspomniał pan o komponencie „Błonia 2.0”. Znamy Błonia krakowskie, które są jedną z wizytówek miasta. Czy planowane nowe błonia będą stanowić konkurencję dla tych już istniejących?

To nie tak. Kraków potrzebuje przestrzeni, na której mogłyby odbywać się wielkoskalowe wydarzenia plenerowe. Błonia krakowskie, które znamy, mają swoje ograniczenia: utrudniony dojazd w centrum miasta, ich ukształtowanie oraz fakt, iż organizacja wydarzeń w centrum Krakowa poważnie wpływa na komunikację w mieście. Projektowane „Błonia 2.0” będą stanowić alternatywę. Obiekty składające się na Centrum Wielkoskalowych Plenerowych Wydarzeń Kulturalnych „Błonia 2.0” zostały zaprojektowane w taki sposób, aby wspólnie z pozostałymi elementami projektu strategicznego „Kraków – Nowa Huta Przyszłości” doprowadziły do powstania w Krakowie eko- i smart- dzielnicy. W związku z tym założono realizację „Błoń 2.0”, jako bezpiecznej, multimedialnej przestrzeni publicznej, z minimalnym zużyciem energii elektrycznej. Oświetlenie terenu zaprojektowano na bazie inteligentnie sterowanych systemów lamp solarnych, założono też montaż inteligentnych elementów małej architektury zasilanych energią słoneczną – ławek solarnych oraz infokiosków z punktami ładowania, dostępem do wifi i ładowarkami indukcyjnymi. Na terenie parkingu zaprojektowano stację ładowania samochodów elektrycznych, a także zaplanowano wprowadzenie szeregu udogodnień dla osób niepełnosprawnych.

Projekt zakłada w pierwszej fazie jego realizacji rewitalizację ponad 18,5 ha obszarów poprzemysłowych dawnej strefy ochronnej krakowskiej huty stali poprzez m.in. budowę niewielkiego obiektu kulturalnego, stworzenie infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, w tym: boiska wielofunkcyjnego, skate parku, placu zabaw, wykonanie trawników o pow. ponad 15 ha, zagospodarowanie zieleni i montaż elementów małej architektury, wykonanie infrastruktury technicznej (wodociągowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, gazowej, oświetlenia i kanalizacji deszczowej), wykonanie ciągów pieszo-jezdnych, pieszo-rowerowych, chodników i parkingów.

Kto jest głównym odbiorcą projektu?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na tak zadane pytanie. Projekt „Kraków – Nowa Huta Przyszłości” jest skierowany do wielu grup odbiorców i każda z nich jest bardzo ważna. Grupy te wzajemnie na siebie oddziałują. W kwestii pobudzania przedsiębiorczości projekt stworzy możliwości rozwoju dla firm z sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza z branż tzw. inteligentnych specjalizacji, co przełoży się na kreowanie miejsc pracy, na czym zyskają też mieszkańcy Krakowa i okolicznych gmin. W związku z rozwojem przedsiębiorczości miasto zyska dzięki podatkom, które przedsiębiorstwa będą odprowadzać do wspólnej kasy. Rewitalizacja zdegradowanych obszarów przyczyni się do poprawy jakości życia okolicznych mieszkańców, poprawi również wizerunek Krakowa. Zmiana, rozwój i poprawa jakości życia, tak w skrócie można określić cel jaki przyświeca naszemu projektowi.

Kiedy zatem zobaczymy “Nową Hutę Przyszłości”?

Jak już wspomniałem, nasz projekt już wszedł w fazę realizacji. Zdobywamy środki na kolejne etapy zaplanowanych działań, prowadzimy rozmowy z przedsiębiorcami i inwestorami. Projekt zakłada zakończenie wszystkich prac oraz rozpoczęcie pełnego funkcjonowania terenu w nowej formie do roku 2030. I wierzę, że osiągniemy zakładane rezultaty.

Dziękuję za rozmowę.

Dziękuję

Nowy hotel Vienna House w Warszawie

wawa

W lutym 2019 w Warszawie zostanie otworzony hotel Vienna House Mokotow Warsaw. Zlokalizowany w pobliżu lotniska jest przeznaczony głównie dla osób podróżujących służbowo. Stolica jest coraz popularniejszym celem takich podróży, a Mokotów/Służewiec jest największym centrum biurowym.

„Decyzja o otwarciu hotelu w Warszawie była dla nas oczywista. Wybór Mokotowa też nie był przypadkowy. To miejsce, gdzie kwitnie biznesowe życie stolicy i któremu ciągle brakuje hoteli i lokali gastronomicznych” – powiedział Rupert Simoner, CEO Vienna House. „Vienna House Mokotow Warsaw nie będzie tradycyjnym hotelem. Będzie to miejsce, gdzie osoby podróżujące służbowo, oprócz pracy, będą mogły spędzić przyjemne chwile. Do ich dyspozycji będzie lobby bar, strefa fitness z widokami na miasto, restauracja, taras w stylu włoskiego placu i miejsce kreatywnych spotkań.”

Nowa siedziba Urzędu Miasta Krakowa

poland-1449357_1920Urząd Miasta Krakowa przeniósł siedzibę Wydziału Polityki Społecznej i Zdrowia do biurowca Diamante Plaza. Zajmuje tam powierzchnię 637 mkw. W transakcji wynajmującemu doradadzał BNP Paribas Real Estate Poland, a najemcę wspierał Brookfiled Partners. Diamante Plaza to biurowiec klasy A przy ul. Jana Dekerta, w rozwijającej się dzielnicy – Zabłocie.

 

Perła Łodzi 2018 dla biurowca TME

z20347911V,Nowy-biurowiec-TME-w-Lodzi

Perły Łodzi 2018 to plebiscyt, podczas którego wyłaniane są najpiękniejsze łódzkie kamienice i współczesne realizacje. W głosowaniu, w którym wzięło udział ponad 2 tys. osób. wybrano 9 Pereł w 8 kategoriach. W tym roku w kategorii „Perła Współczesna” pierwsze miejsce zajął biurowiec TME, zaprojektowany przez łódzką pracownię 3DPROJEKT architektura. Elewacja budynku wyposażona jest w pionowe elementy świecące w nocy i tworzące wirtualny ekran, na którym możliwe jest wyświetlanie dowolnych animacji. Efekt ten udało się uzyskać przez zastosowanie 13 000 zmieniających kolor, programowalnych punktów świetlnych w technologii RGB LED. Uzyskana w ten sposób multimedialna fasada stanowi narzędzie komunikacji z otoczeniem.

Nowoczesny Centreville powstaje we Wrocławiu

BI_Drobnera_1

Deweloper Bouygues Immobilier rozpoczyna realizację kolejnej inwestycji we Wrocławiu. Niedokończony szkielet budynku przy ul. Drobnera zmieni się w apartamentowiec Centreville, mieszczący 69 apartamentów, 8 dwupoziomowych penthouse’ów z tarasami i lokale usługowe w parterze. Ulica Drobnera z jednej strony otwiera się na Stare Miasto, z drugiej na klimatyczne, stare osiedle Nadorze. Pobliska kładka połączy nowy apartamentowiec z wyspami odrzańskimi i Ostrowem Tumskim. Projekt architektoniczny powstał we wrocławskiej Pracowni Maćków. Głównym wykonawcą jest przedsiębiorstwo Alfa-Dach. Centreville ma być gotowy w II  kw. 2020 roku.

POTRZEBUJEMY WIĘCEJ ENERGII

 

windmills-984137_1920

Energia jest z nami wszędzie. Zwykle nie narzekamy, gdy mamy jej za dużo, gorzej, gdy jej nam brakuje. Nie tylko tej wewnątrz nas, ale też tej z gniazdka. Nie pożyczymy jej od sąsiada, choć to może się wkrótce zmienić.

Zapotrzebowanie na energię rośnie. W nowych budynkach nie projektuje się już instalacji gazowych, a urządzeń elektrycznych choć są coraz bardziej energooszczędne, przybywa. Ceny energii zaczęły w ostatnich miesiącach dramatycznie rosnąć. Odczujemy to w naszych budżetach już w tym roku. W szczególności dotknie to odbiorców komercyjnych, jakimi są budynki biurowe, handlowe i magazynowe, gdzie nie ma ograniczeń cen taryfowych, jak to ma miejsce w taryfach G dla konsumentów prywatnych.

Remedium na rosnące ceny energii istnieje w wielu krajach na świecie i nazywa się DSR (z ang. Demand Side Response). Polega na zmianie profilu zużycia energii w okresie doby tak, aby nie doszło do spadków lub zaniku napięcia. Gdy energii zacznie brakować w sieci, konsumenci zostaną poprzez zmienne taryfy zniechęcani do pobierania energii w określonych godzinach (tzw. szczytu). A gdy nie będziemy jej potrzebowali w sytuacji nadpodaży, wówczas „odsprzedamy” ją sąsiadowi. Umożliwią to rozwiązania oparte o technologie blockchain, nad którymi trwają prace. Podobnie jak z handlem walutami, tyle, że nie będzie fizycznego przepływu towaru, a jedynie nastąpi wirtualne rozliczenie.

Instalacja DSR daje nam spore możliwości. Jeśli połączymy kilkadziesiąt, a nawet kilkaset nieruchomości w jedną sieć, to wówczas stworzymy tzw. Wirtualną Elektrownię, będącą lokalnym obszarem bilansowania i zaspokajającą niedobory energii w systemie elektroenergetycznym. Tego typu elektrownia, w przeciwieństwie do tradycyjnej, nie generuje megawatów tylko tzw. „negawaty”. W zamian za świadome ograniczenie lub wręcz zaniechanie zużycia energii na żądanie Polskich Sieci Elektroenergetycznych właściciele są wynagradzani (więcej na stronie dsr.pse.pl).

Obecna technologia pozwala nam precyzyjnie sterować budynkiem zmieniając automatycznie ustawienia poszczególnych urządzeń w czasie rzeczywistym w zależności od liczby osób przebywających wewnątrz. Przykładowo, idąc do kina możemy się spotkać z nadmiernym przechłodzeniem sal. Przy zastosowaniu rozwiązań opartych na DSR nie musimy ograniczać wydatków na energię kosztem komfortu. Parametry komfortu są dostosowywane w zależności od ilości osób przebywających w danym pomieszczeniu. Nie zawsze zasadne jest załączanie klimatyzacji, która nie zapewni nam większej ilości świeżego powietrza niezbędnego do poprawy samopoczucia.
Z energią jest jak z pogodą i samopoczuciem. Gdy warunki nie są sprzyjające, brakuje nam energii. Nie oznacza to, że bez niej nie można funkcjonować. Owszem są to dobra, które uważamy za niezbędne, ale pamiętajmy, że nie jesteśmy ich właścicielami i to od nas zależy jak rozsądnie i jak długo będziemy mogli je eksploatować. Ludzkie potrzeby są nieograniczone w przeciwieństwie do zasobów.

Tomasz Kwiatkowski