Europejski sektor PropTech musi wprowadzić wspólne, zrozumiałe dla wszystkich uczestników rynku standardy, aby stać się bardziej konkurencyjnym i zapewnić transparentność danych swoim klientom – zaapelowali liderzy RICS podczas zakończonych niedawno targów Expo Real w Monachium.

Zdaniem ekspertów RICS fala cyfryzacji, która dynamicznie przechodzi przez sektor nieruchomości i zmienia rynek, może zostać w pełni wykorzystana tylko wtedy, gdy dane i procesy ulegną standaryzacji.

 Regulacja kontra fragmentacja

Coraz więcej europejskich dużych graczy na rynku modyfikuje swoją strategię, poszukuje świeżych i różnorodnych talentów, nowych umiejętności technologicznych i specjalizacji, aby w rezultacie stać się bardziej wydajnymi, zrównoważonymi i innowacyjnymi. Europejski sektor PropTechu przeżywa obecnie gospodarczy boom, z obiecującym ekosystemem startup’ów, obejmującym ok. 2900 start-upów w całym regionie i 15 sieci PropTech. Przed sektorem PropTech stają poważne wyzwania.

W Europie istnieją wciąż luki w zakresie konkurencyjności, szczególnie w porównaniu z innymi regionami, jak USA i Chiny. Wynikają one głównie z fragmentacji rynku UE, a także braku inwestycji. Fundusze Venture Capital koncentrowały się do tej pory na bardziej zaawansowanych inwestycjach.

Ważnym wyzwaniem dla branży PropTech jest przechowywanie wielu danych dot. nieruchomości (od gruntów, planowania, budownictwa, sprzedaży, leasingu, najmu, profesji, aż do użytkowania wieczystego) zasadniczo w formie papierowej, czasem już w formacie pdf lub jako skan oryginalnego dokumentu. Tam, gdzie dane są przechowywane w cyfrowej bazie lub jako arkusze kalkulacyjne w Excelu, brak wspólnych standardów utrudnia proste udostępnienie ich między organizacjami czy udostępnianie na rynku. Jest to w istocie bardzo poważny problem, ponieważ dane w dzisiejszym rozumieniu mogą osiągnąć swój prawdziwy potencjał tylko wtedy, kiedy zostają udostępnione, ułatwiając tym samym współpracę między poszczególnymi podmiotami i płynność podejmowanych decyzji, tak aby najlepiej zaspokajać potrzeby klientów.

„Branża nieruchomości oczekuje wprowadzenia regulacji w szybko rozwijającym się sektorze PropTech, aby móc stosować przejrzyste standardy i ujednolicone formaty danych, a także zapewniać kompleksowe bezpieczeństwo cyfrowe. Nowe standardy będą miały kluczowe znaczenie w wyznaczaniu norm i w ochronie bezpieczeństwa na rynku PropTech w XXI wieku”, podkreśla Monika A. Dębska-Pastakia FRICS MRTPI, Partner i Prezes Zarządu Knight Frank Polska.

Aby sprostać wyzwaniu niespójnych, nieuporządkowanych danych, przed którym stoi obecnie branża Prop-Tech, RICS opracował komplet standardów danych — otwarte modele danych — które wspierają wymianę, weryfikację i udostępnianie danych we wspólnym formacie.

Standardy danych RICS powstały m.in. dla kosztów budowy – Międzynarodowe Standardy Pomiarów Budowlanych (ICMS); i pomiaru nieruchomości – Międzynarodowe Standardy Pomiaru Nieruchomości (IPMS). Wkrótce dołączą do nich także Międzynarodowe Standardy Pomiaru Gruntów (ILMS) – aby zapewnić staranność i dokładność pomiaru gruntów i nieruchomości; oraz Międzynarodowe Standardy Wyceny (IVS).

 Regulacja a cyber-przestępstwa

Ważnym wyzwaniem dla dynamicznie rozwijającego się sektora PropTech jest ryzyko niewłaściwego obchodzenia się z danymi osobowymi, danymi wrażliwymi czy ogromną ilością informacji pobieranych o kliencie przez nowe technologie. Ryzyko związane z utratą danych jest znaczące i może mieć poważne konsekwencje. Zwiększona w ostatnich latach kontrola na mocy rozporządzenia RODO oznacza, że naruszenia bezpieczeństwa danych w UE mogą mieć druzgocący wpływ na firmę, która nie dotrzymała standardów.

Dla specjalistów z RICS oraz z innych organizacji aktualnym wyzwaniem jest także dopracowanie i wprowadzanie standardów gwarantujących, że dane klientów są właściwie zarządzane i bezpieczne. Dzisiejsi klienci od samego początku domagają się potwierdzenia ochrony danych. Cyberprzestępcy stają się przy tym coraz bardziej pomysłowi i niebezpieczni. RICS pracuje nad profesjonalnym standardem przetwarzania danych i zapobiegania cyberprzestępczości  w sektorze nieruchomości.

„Minimalizacja ryzyka cyberataku i ochrona specjalistów rynku przed jego konsekwencjami dyscyplinarnymi i prawnymi jest kluczowym priorytetem RICS. Prowadzimy konsultacje na całym świecie w sprawie nowego dokumentu pt. Przetwarzanie danych i zapobieganie cyberprzestępczości, który wyraża nasze stanowisko i najlepsze praktyki. Konsultacje są otwarte dla profesjonalistów z branży do końca października 2019 r.”, przypomina Andrew Knight, globalny dyrektor ds. standardów w RICS. Po opublikowaniu finalnej wersji dokumentu, eksperci i firmy regulowane przez RICS będą zobowiązani do przestrzegania standardów.

Autor: RICS z komentarzami Moniki Dębskiej-Pastakia FRICS, Knight Frank oraz Andrew Knight, globalnego dyrektora ds. standardów w RICS.

Knight Frank opublikował 5. edycję raportu pt. „Koszty i opłaty eksploatacyjne w budynkach biurowych”, zawierającego przegląd zmian i ich dynamikę w latach 2011-2018. Miniony rok nie przyniósł znaczących zmian w całkowitym poziomie kosztów eksploatacyjnych. Odnotowane różnice mieszczą się w przedziale 1-2%.

„Raport podsumowujący koszty i opłaty eksploatacyjne jest naszą flagową publikacją, na którą składa się wnikliwa analiza wielu danych i zmiennych. Coraz częściej sposoby rozliczeń kosztów między najemcami a właścicielem są różne, co dodatkowo komplikuje analizę.” – powiedziała Magdalena Oksańska, Head of Property Management Compliance w Knight Frank i jednocześnie autorka raportu.

Na składowe kosztów eksploatacyjnych, które były analizowane w raporcie składa się 9 głównych grup, do których zaliczono: zużycie mediów, obsługa techniczna, ochrona i recepcja, sprzątanie powierzchni wspólnych, zarządzanie nieruchomością, ubezpieczenie, podatek od nieruchomości, użytkowanie wieczyste i pozostałe usługi.

Rok 2018 zachowuje proporcje i wielkości zbliżone do uśrednionych danych z lat poprzednich. W dalszym ciągu zdecydowanie najwyższy koszt stanowią media – 34,16% (w roku 2017 – 34,51%), podatki – 13,61% (2017 – 12,99%), ochrona i recepcja – 11,86% (2017 – 12,14%) i obsługa techniczna – 11,14% (dla porównania w roku 2017 wynik ten wynosił 10,99%). Przy tej okazji porównujemy również różne obszary. Na terenie warszawskiego Centralnego Obszaru Biznesu (COB) nastąpił niewielki spadek kosztów, a w innych lokalizacjach niewielki wzrost.

Jej zdaniem w kolejnych latach raczej nie można oczekiwać niższych kosztów eksploatacyjnych. W zasadzie we wszystkich grupach kosztów musimy spodziewać się podwyżek.

„Począwszy od mediów (szczególnie energii elektrycznej), które to bezpośrednio wpłyną na wzrost kosztów utrzymania biurowców jak i pośrednio na inne usługi. Zmiany dotyczące minimalnego wynagrodzenia oraz wyższych stawek godzinowych również będą miały bezpośredni wpływ na koszt usług – ochronę, recepcję, sprzątanie, jak i pośrednio na pozostałe usługi i prace niezbędne przy utrzymaniu obiektu. Inflacja powoduje coroczne podwyżki w podatku od nieruchomości, a zmiany w przepisach dotyczące wywozu odpadów – wzrost opłat za ich odbiór z budynków.” – dodaje ekspert Knight Frank.

Zaskoczeniem mogą się wydawać wyniki analizy kosztów w budynkach wykorzystujących nowoczesne rozwiązania.

„Najnowocześniejsze budynki wbrew pozorom nie są też bardziej oszczędne jeśli chodzi o energię. Coraz większe wymagania użytkowników – lepsze powietrze, oświetlenie, itp. – spowodowały, że systemy budynkowe zapewniające odpowiedni komfort pracy są bardziej energochłonne.” – zwraca uwagę Magdalena Oksańska.

Autorką raportu jest Magdalena Oksańska, Head of Property Management Compliance w Knight Frank.

23% przedsiębiorców, którzy planują geograficzny rozwój swoich firm, jako rozważaną lokalizację wskazało Wrocław. To daje miastu drugą pozycję, za Warszawą, wśród najbardziej atrakcyjnych inwestycyjnie miejsc dla biznesu – pokazują wyniki raportu „Potencjał inwestycyjny Wrocławia”. Magnesem dla inwestycji są tu przede wszystkim: ogromny potencjał edukacyjny i biznesowy, a także bardzo dobre warunki życia w mieście.

Raport opisujący wrocławski rynek jest częścią szerszego projektu badawczego „Business Environment Assessment Study” przeprowadzonego przez Antal we współpracy z Cushman & Wakefield i Vastint. Badani – osoby zarządzające polskimi przedsiębiorstwami – zostali zapytani o miejsca w Polsce, w których najchętniej ulokowaliby swoje inwestycje. Każde z miast regionalnych zostało wymienione przynajmniej raz. Jednak Wrocław znalazł się na drugim miejscu, za Warszawą, wśród najczęściej rozważanych miejsc pod kątem nowych inwestycji.

– Wrocławski rynek jest dla firm jednym z kluczowych punktów na inwestycyjnej mapie Polski – zaraz za Warszawą, na które to miasta stawia 30% przedsiębiorców. Miasto jest wiodącym ośrodkiem ekonomicznym, technologicznym i kulturalnym oraz jedną z najdynamiczniej rozwijających się metropolii w kraju. Stolica Dolnego Śląska jest znana z przyjaznego podejścia do biznesu: powstało tu wiele renomowanych polskich firm, a zagraniczni inwestorzy uznali Wrocław za jedną z najlepszych lokalizacji w Europie. Region przyciąga liderów w swoich branżach (IT, Finanse, Automotive, Appliance, SSC), ponieważ mogą oni liczyć na pozyskanie kompetentnych specjalistów oraz solidne zaplecze akademickie – mówi Artur Skiba, Antal.

Wrocław jednym z czołowych centrów naukowych w Polsce

Największym atutem Wrocławia jest jego potencjał edukacyjny, rozumiany jako dostępność przyszłych pracowników. To właśnie ten aspekt został przez respondentów badania oceniony najwyżej – na 7,8 pkt. w 10-stopniowej skali. Zdaniem przedsiębiorców miasto wyróżnia przede wszystkim zaplecze edukacji wyższej (ocenione na 8,1 pkt.), a składa się na nie zarówno liczba samych szkół jak i jakość kształcenia. We Wrocławiu jest obecnie 116 tysięcy studentów. Natomiast mury w sumie 25 uczelni wyższych opuszcza prawie 33 tysiące wychowanków rocznie.

Dużą zaletą z punktu widzenia firm jest również otwartość szkół wyższych na współpracę z biznesem. Dobrym przykładem jest Uniwersytet Ekonomiczny, w ramach, którego funkcjonuje Centrum Współpracy z Biznesem, a w ramach Politechniki Wrocławskiej Ośrodek Współpracy Nauki z Gospodarką.

Duża konkurencja zaletą dla przyszłego inwestora

Firma, która myśli o lokalizacji swojego biznesu w wybranym mieście, zawsze sprawdza jak duża konkurencja w nim panuje. W przypadku Wrocławia respondenci ocenili ten aspekt na 7,8 pkt. Wskaźnikiem było nasycenie rynku firmami konkurencyjnymi, gdzie 0 oznacza brak konkurencji, a 10 – praktycznie wszystkie firmy konkurencyjne są obecne w lokalizacji.

Wrocław jako pierwsze z dużych miast wyspecjalizował się w określonej dziedzinie. Jest to miasto innowacji i postępu technologicznego. Silna koncentracja na R&D, IT i technologiach przyciąga zarówno inwestorów, jak i kandydatów. Marki obecne we Wrocławiu silnie wspierane przez inicjatywy samorządowe oraz napędzane silnymi zasobami edukacyjnymi stworzyły swoiste środowisko zdolne do replikowania kompetencji w zdumiewającym tempie.

– Wrocławski rynek biurowy utrzymuje wysokie tempo rozwoju. W ciągu ostatnich pięciu lat całkowite zasoby powierzchni biurowej we Wrocławiu urosły ponad dwukrotnie i sięgają aktualnie prawie 1,1 mln mkw. Wprawdzie w pierwszej połowie tego roku do użytkowania oddane zostało jedynie niewiele ponad 15 tys. mkw., jednak przed końcem br. planowane jest zakończenie inwestycji na blisko 130 tys. mkw. Jeśli plany developerów zostaną zrealizowane, łączny wolumen powierzchni biurowej dostarczonej na rynek w 2019 r. osiągnie zbliżony do roku 2018 wynik i wyniesie ok. 145 tys. mkw. Przy utrzymaniu obecnego tempa inwestycji, za dwa lata zasoby biurowe w aglomeracji wrocławskiej mają szansę zwiększyć się o kolejne 30% – mówi Marcin Siewierski, Associate, Dział Powierzchni Biurowych, Menedżer Biura Cushman & Wakefield we Wrocławiu.

Dobra jakość wrocławskiego życia

Odpowiedzi zarządców firm pokazują, że atrakcyjny grunt pod inwestycje stanowi miasto, w którym nie tylko dobrze się pracuje, ale także mieszka. W tym zakresie stolica Dolnego Śląska świeci przykładem – jako miejsce do życia w badaniu „Business Environment Assessment Study” została oceniona na 7,7 pkt.

Dlaczego we Wrocławiu mieszka się tak dobrze? Według inwestorów decydują o tym oferta kulturalna, oferta handlowa i oferta edukacyjna. Stolicę Dolnego Śląska odwiedza między 4 a 5 milionów turystów rocznie. Atrakcyjność turystyczną miasta potwierdzają między innymi wyniki międzynarodowego konkursu European Best Destination 2018, w którym Wrocław zdobył tytuł najlepszego kierunku turystycznego w Europie w bieżącym roku. Ponadto w 2018 roku Wrocław odnotował ponad 200% wzrost liczby wyszukiwani noclegów względem 2017 roku.

Źródło: Cushman & Wakefield.