Certyfikacja Well Building Standard została stworzona po to, aby skupić uwagę na zapewnieniu optymalnego środowiska pracy dla osób zatrudnionych. Obecnie ponad 50 krajów na świecie wybiera tę strategię, więc WELL można uznać już za narzędzie globalne. Celem procesu jest stworzenie przestrzeni pozytywnie wpływającej na zdrowie, dobre samopoczucie i komfort pracy użytkowników. Kwestie te są istotne szczególnie teraz, gdyż aspekty, związane z zapewnieniem bezpiecznych dla zdrowia środowisk pracy zyskają na znaczeniu po epidemii. Architekt Forbis Group Weronika Ośmiałowska zdradza najistotniejsze zagadnienia związane z certyfikatem.
WELL dla człowieka
Czynnikiem wyróżniającym certyfikację WELL jest jej centrum zainteresowania. W przeciwieństwie do innych certyfikatów „środowiskowych”, gdzie najistotniejszymi aspektami są ekologia, czy zrównoważone budownictw – w sercu zainteresowania WELL jest człowiek. Strategia charakteryzuje się holistycznym podejściem do pojęcia zdrowia, jako stanu nie tylko wolnego od stwierdzonych schorzeń. Inicjatywa ma na celu również zapewnienie odpowiedniej wydajności, czerpania satysfakcji, unikania zbędnego stresu oraz innych, niekorzystnych czynników. Na wymienione aspekty mają wpływ także uwarunkowania związane z przestrzenią pracy – zaznacza Weronika Ośmiałowska, Forbis Group.
Krok do certyfikatu
Certyfikacja Well może dotyczyć obiektów nowowybudowanych oraz istniejących w zakresie Core&Shell, a także powierzchni najmu. Sam proces jest dość złożony i wymaga ścisłej współpracy przyszłego najemcy, zespołu projektowego, zarządcy obiektu oraz najlepiej akredytowanego doradcy (Well Accredited Professional). We wstępnej analizie projektu weryfikowane są wytyczne z zakresu certyfikacji pod kątem: uwarunkowań budynku, możliwości planowanego fit-outu, standardów najemcy oraz poziomu certyfikatu, jaki kandydat planuje uzyskać. Wdrożone rozwiązania powinny być potwierdzone materiałami dowodowymi, badaniami oraz przeprowadzonym audytem – mamy do czynienia z podwójną weryfikacją poprawności zastosowanych rozwiązań. Obecnie funkcjonuje również WELL v2 – jako zmodernizowana forma v1. Powstała na podstawie badań i wniosków wynikających z zastosowania poprzedniej wersji. Aktualizację wprowadzono m.in. po to, aby zredukować bariery związane z certyfikacją poprzez większą elastyczność w doborze kryteriów przy jednoczesnym zachowaniu rygoru i standardów. Dodatkowym atutem dla obiektów jest posiadanie certyfikatów „środowiskowych” np. Leed czy Breeam. Takie budynki mają nieco łatwiejszy start w kontekście wymagań i wytycznych związanych z certyfikacją WELL. Natomiast idealnie byłoby, gdyby obiekt posiadał Certyfikat Well Core na wysokim poziomie, co daje solidne fundamenty wyboru strategii dla powierzchni najmu. Well Core charakteryzuje się możliwością wyboru certyfikacji na jednym z czterech poziomów (Bronze, Silver, Gold i Platinum).
Warto wiedzieć
Przy wyborze poziomu certyfikacji warto przeanalizować wytyczne globalnie, ponieważ przepaść pomiędzy poziomem Silver a Gold jest niewielka, w porównaniu do różnicy w punktacji dla poziomu Platinum – zaznacza ekspert Forbis Group. Wytyczne z zakresu certyfikacji WELL v2 dotyczą dziesięciu kategorii: powietrze, światło, dźwięk, społeczność, woda, ruch, materiały, innowacje, pożywienie, komfort termiczny oraz umysł. Analizowane są więc wszystkie aspekty, które mogą mieć wpływ na zdrowie, funkcjonowanie i pracę człowieka w danej przestrzeni.
Przebywający w przestrzeniach biurowych pracują w skupieniu, współpracują z osobami z zespołów, zarówno w czasie formalnych spotkań, jak i krótszych i dłuższych spotkań nieformalnych, uczą się, utrzymują relacje społeczne i odpoczywają. Miejsca, w których przebywają, odbierane wieloma zmysłami, bo ludzie nie tylko pracują, lecz także patrzą, słuchają, oddychają, dotykają i poruszają się. A to, jak się w nich czują w przestrzeniach biurowych ma ogromny wpływ na ich produktywność. Światło, na przykład, może pobudzać lub sprawić, że będziemy senni albo rozdrażnieni. Świeże, dobrze oczyszczone powietrze napełni nas energią do pracy. Suche natomiast, gęste i jakby zapylone, nie tylko wysuszy i podrażni śluzówkę nosa, więc łatwiej będziemy łapać infekcje, lecz także podrażni nasze oczy i sprawi, że staną się przekrwione, swędzące i zmęczone. Powietrze w źle wentylowanych pomieszczeniach sal konferencyjnych, w których siedzi zbyt dużo osób, nasycone dwutlenkiem węgla z pewnością przyprawi nas o ból głowy. – dodaje Karolina Dudek, Workplace Strategy Director w Forbis Group.
Wyżej wymienione kategorie certyfikacji Well v2 zawierają wymagania podstawowe oraz opcjonalne, za które przyznawane są dodatkowe punkty. Zespół projektowy może zgłosić także rozwiązania alternatywne do zaopiniowania możliwości ich wdrożenia. Ilość kryteriów w każdej z kategorii jest liczna, łącznie (za wszystkie wyżej wymienione kategorie) można uzyskać ok. 100 pkt, w tym nie więcej niż 12 za każdą z dziedzin. Dodatkowo, projekt może dążyć do otrzymania 10 punktów za kategorię „innowacje”. Co ważne, certyfikat nie jest przyznawany jednorazowo. Ważny jest przez okres 3 lat z możliwością jego recertyfikacji. W praktyce, oznacza to wymóg utrzymywania wypracowanych już standardów bądź uzyskania aprobaty dla zaproponowanych alternatyw.
Czynniki, które tworzą biuro w wersji WELL
Przybliżając tematykę poszczególnych zakresów: w przypadku kategorii „powietrze” – mamy do czynienia m. in. z odpowiednią jakością powietrza, efektywną wentylacją, redukcją stref dla osób palących, monitoringiem jakości powietrza, zastosowaniem w fasadzie systemu okien z możliwością otwierania, ograniczenia infiltracji zanieczyszczeń, etc. Z wytycznymi dotyczącymi „wody” wiąże się głównie jakość wody, ograniczenie zanieczyszczeń, ale także promocja picia wody czy ograniczenie patogenów poprzez np. częste mycie rąk i nie stosowanie suszarek (wytyczne dot. wyposażenia łazienek). Ciekawą kategorią jest dział „pożywienie”, który kładzie nacisk na promocję zdrowej żywności poprzez np. rekomendację spożywania warzyw i owoców, informację o składnikach odżywczych i alergenach na produktach czy bliskości miejsc z możliwością pozyskania zdrowej żywności. Pozostałe kategorie z szeregiem kryteriów wiążą się również z szeroko pojętą definicją jakości, dbałości o zdrowie człowieka oraz częściowo ekologii – np. materiały, komfort termiczny dźwięk, światło. Natomiast dziedzinami skupiającymi się głównie na zdrowiu psychicznym i komforcie użytkownika obiektu są kategorie „umysł” oraz „społeczność”. Tutaj istotnymi aspektami są chociażby: możliwość dostępu do natury, ograniczenie stresu, tworzenie programów dających możliwość odpoczynku, projektowanie przestrzeni wypoczynku, jakość podróży służbowych, programy wsparcia dla pracowników posiadających dzieci czy generalnie wsparcie dla rodzin oraz wiele innych.
Wartością dodaną jest to, że certyfikacja WELL podnosi prestiż docelowo zarówno samego obiektu, jak i miejsca pracy. Warto zaznaczyć, że nie jest to jedyna strategia o charakterze „human centred”. Od jakiegoś czasu daje się zaobserwować inne formy certyfikowania – pojawił się na przykład częściowo zbliżony ideowo i mniej restrykcyjny „Fitwel”.
W czasach po epidemii z pewnością na znaczeniu zyskają te aspekty różnych certyfikacji, które wiążą się z zapewnieniem bezpiecznych dla zdrowia środowisk pracy, ale jednocześnie zmienią się definicje tego, co znaczy „bezpieczne”. Należy się spodziewać, że zostaną włączone nowe obszary związane z zachowaniem czystości i wdrożeniem odpowiednich procedur na wypadek zagrożenia kolejnym wirusem. – podsumowuje Karolina Dudek.
Źródło: Forbis Group.
Pandemia koronawirusa zmusiła państwa członkowskie UE do przywrócenia kontroli na granicach wewnętrznych krajów. Zbliżają się zbiory, a by zapobiec niedoborom siły roboczej m. in. pracowników z Ukrainy w sektorze warzywno – owocowym w Polsce, zgodnie z najnowszymi wytycznymi, państwa członkowskie powinny zezwalać i ułatwiać im przekraczanie granic.