Jak prezentuje się obecnie sytuacja na warszawskim rynku biurowym? Czy nowe nieruchomości komercyjne są jeszcze potrzebne, czy może popyt wśród najemców został już zaspokojony? Póki co nie ma mowy o przesyceniu rynku nieruchomości komercyjnych w warszawskim sektorze biurowym. Sytuacja nie jest jednak na tyle stabilna, aby nie mogło dojść do zmiany w bliskiej przyszłości.
Spis treści:
Nieruchomości komercyjne w sektorze biurowym były zagrożone przez koronawirusa
Zmienia się system pracy w Polsce
Biura walczą o swoją pozycję na rynku
Warszawski sektor biurowy wciąż silny
Nowoczesne nieruchomości komercyjne przyciągają biurowych najemców
Certyfikaty ekologiczne dobrą wizytówką nieruchomości komercyjnej
Przyszłość sektora biurowego w Warszawie
Rynek biurowy w Warszawie, pomimo niekorzystnej sytuacji gospodarczej w kraju i na świecie, cały czas się rozwija. Wprawdzie zapotrzebowanie na kolejne metry powierzchni biurowych nie są aż tak rozchwytywane jak dawnej, to jednak sektor ten stara się bronić swojej pozycji na rynku.
Prestiżowych inwestycji komercyjnych o charakterze biurowym stale przybywa na całej mapie kraju, nie tylko w stolicy i największych miastach regionalnych.
Nieruchomości komercyjne w sektorze biurowym były zagrożone przez koronawirusa
Sektor biurowy na polskim rynku nieruchomości komercyjnych przeżył prawdziwe załamanie. Niekorzystna sytuacja dotknęła nie tylko mniejsze miejscowości, czy większe miasta regionalne, ale również Warszawę.
W czasie, kiedy w Polsce ogłoszono pandemię koronawirusa a krótko po tym wprowadzony został całkowity lockdown, biurowce zaczęły się wyludniać. Pracownicy zostali oddelegowani do pracy zdalnej, w zaciszach własnych domostw.
Z dnia na dzień spadało zainteresowanie powierzchniami biurowymi do wynajęcia. Wielu przedsiębiorców wzięło pod lupę swoje rzeczywiste potrzeby, jeśli chodzi o wynajmowany do tej pory metraż biura. Firmy zaczęły podpisywać aneksy do umów, minimalizując wynajmowaną przestrzeń lub zmniejszając opłatę za metr kwadratowy biura. Kiedy lockdown przestał obowiązywać, wielu pracowników powróciło do firm, jednak nie wszyscy. Część z nich bowiem doskonale odnalazła się w nowych warunkach pracowniczych i przyjęła je za standard.
Zmienia się system pracy w Polsce
Po okresie całkowitego lockdownu, który stał się sprawdzianem wydajności dla pracowników i pracodawców, system pracy w Polsce zaczął się modyfikować. Wprawdzie kiedy obostrzenia zostały zniesione, wiele osób powróciło za swoje pracownicze biurka, jednak nie wszyscy. Część pracowników pozostała przy pracy zdalnej i po dziś dzień świadczy usługi na zasadzie home office. Na popularności zyskuje również hybrydowy model pracy, czyli taki, w którym pracownik część obowiązków wykonuje z domowego zacisza, a część w biurze stacjonarnym. Takie rozwiązanie jest korzystne zarówno dla pracowników, jak i przedsiębiorców. Tym pierwszym daje możliwość bardziej wydajnego gospodarowania wolnym czasem, choćby z tego względu, że pracownicy nie tracą czasu na długie dojazdy i powroty z miejsca pracy. Z kolei właściciele firm mogą ograniczyć wynajmowaną przestrzeń biurową, ponieważ na przykład z jednego biurka pracowniczego mogą korzystać naprzemiennie dwie lub trzy osoby.
System pracy w Polsce się zmienia i biurowce muszą nastawić się na bardziej czasochłonny proces komercjalizacji wolnych powierzchni.
Biura walczą o swoją pozycję na rynku
Pomimo tego, że bieżąca sytuacja na rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce nie jest dla sektora biurowego zbyt korzystna, to jednak właściciele obiektów o charakterze biurowym się nie poddają. Biurowce przechodzą liczne modernizacje i są dostosowywane do aktualnych wymagań najemców. Popularne są obecnie moduły biurowe na wynajem, które w razie potrzeby najemca może zwiększać lub zmniejszać. Coraz częściej obiekty biurowe dają przyszłym najemcom możliwość dowolnej aranżacji powierzchni – od komfortowych gabinetów pracowniczych po powierzchnie typu open-space. Dużą uwagę przywiązuje się obecnie także do higieny pracy a także częstego sprzątania nieruchomości komercyjnych o charakterze biurowym.
Właściciele biurowców są także bardziej przychylni najemcom, oferując im elastyczne umowy najmu, pozbawione wysokich kar umownych, lub dające możliwość renegocjacji warunków umowy w trakcie jej obowiązywania, bez ryzyka nałożenia na którąś ze stron wspomnianych kar umownych.
Warszawski sektor biurowy wciąż silny
Warunki na rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce nie są zbyt sprzyjające, jednak sektor biurowy zdaje się dobrze radzić sobie w nowych realiach. Istniejące biurowce dopasowują się do nowych standardów. Z kolei nowo powstające nieruchomości komercyjne powstają w zgodzie z najwyższymi i najbardziej aktualnymi standardami rynkowymi. Dzięki takiemu podejściu najemcy stale zwracają uwagę na aktualną ofertę rynkową i czasami, kiedy biuro na wynajem wydaje się być bardzo atrakcyjne, decydują się na podpisanie umowy najmu wcześniej, niż uprzednio planowali.
Nowoczesne nieruchomości komercyjne przyciągają biurowych najemców
Obiekty biurowe, których budowa jest dopiero w fazie planów, mogą powstawać w zgodzie z najbardziej aktualnymi standardami na rynku nieruchomości komercyjnych w segmencie biurowym. Z kolei budynki, które zostały oddane do użytku co najmniej kilkanaście lat temu, muszą liczyć się z koniecznością modernizacji.
Obecnie wymagania najemców względem nowych obiektów komercyjnych cały czas idą w górę. Aby starsze biurowce odpowiadały najnowszym standardom i pozostawały atrakcyjne w oczach potencjalnych najemców, muszą stale obserwować najnowsze technologie i wcielać je w swoich ścianach.
Certyfikaty ekologiczne dobrą wizytówką nieruchomości komercyjnej
Posiadanie przez nieruchomość komercyjną certyfikatów BREEAM lub LED dobrze świadczy o inwestycji.
System certyfikacji wielokryterialnej budynków BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) jest to najczęściej stosowany system certyfikacji, której poddaje się m.in. inwestycje o charakterze biurowym.
Właściciel nieruchomości komercyjnej, która ma zostać poddana certyfikacji, musi zatrudnić asesora BREEAM. Co istotne, procesowi certyfikacji BREEAM mogą zostać poddane nie tylko biurowce, ale również budynki mieszkalne, magazynowe, handlowe, przemysłowe, hotele itp.
Natomiast LEED jest systemem oceny wielokryterialnej budynków (Leadership in Energy and Environmental Design), który jest drugimi, zaraz po systemie certyfikacji BREEAM, najczęściej stosowanym w Polsce systemem certyfikacji wielokryterialnej budynków.
Procesem certyfikacji zajmuje się operator systemu tego systemu, czyli USGBC we współpracy z GBCI (Green Business Certification Inc.). Dotyczy to jednak tylko Stanów Zjednoczonych. Poza ich granicami proces ubiegania się o uzyskanie certyfikatu LEED wiąże się z koniecznością podjęcia współpracy z akredytowanym profesjonalistą, czyli LEED AP.
W naszym kraju o certyfikat LEED mogą ubiegać się obiekty takie jak: biura, budynki handlowe, budynki przemysłowe, hotele, szkoły. Certyfikacja jest (w większości schematów) procesem jednorazowym oraz bezterminowym.
Przyszłość sektora biurowego w Warszawie
Jaka przyszłość czeka sektor biurowy w Warszawie? Można założyć, że w najbliższym czasie sektor biurowy będzie w dalszym ciągu dostosowywał się do nowych realiów i wymagań najemców. Dotyczy to zwłaszcza starszych obiektów biurowych. Z pewnością nowe inwestycje biurowe są na rynku również potrzebne.
Redakcja
Komercja24.pl