Co dalej z rynkiem nieruchomości inwestycyjnych w Polsce? Na to pytanie odpowiada ekspertka WGN, Lidia Dołhan.
Według WGN inwestowanie w nieruchomości zawsze będzie opłacalne. W nieruchomości inwestuje się z założenia długofalowo, gdyż inwestowanie długofalowe zmniejsza ryzyko. Ryzyko występuje przy inwestowaniu krótkoterminowym.
Mieszkania w dalszym ciągu są jeszcze bardzo drogie. Jednak równocześnie wyraźnie wzrosły również czynsze najmu.
Spółka Pyszne.pl przeniosła się do wrocławskiej nieruchomości komercyjnej MidPoint71, gdzie wynajęła powierzchnię biurową.
Nowa siedziba spółki znajduje się w nowoczesnym, ekologicznym biurowcu – MidPoint71 we Wrocławiu. Centrala serwisu zajmuje w budynku 3500 mkw (plus dwa tarasy o łącznej powierzchni 600 mkw). Firma zdecydowała się także na wdrożenie wielu ciekawych rozwiązań użytkowych.
Nieruchomość komercyjna MidPoint71 to nowoczesny, ekologiczny biurowiec klasy A z certyfikatem BREEAM Interim na poziomie Excellent.
Za projekt siedziby odpowiada biuro architektoniczne Trzop Architekci. Meble i aranżację wnętrz przygotowała firma HOOF. W znalezieniu obiektu i przy negocjacjach kontraktu pomógł WalterHerz. Fit-out i koordynację prac zrealizowało RESCO. Space Wizard odpowiadał za wayfinding i detailing. Nadzór nad jakością wykonywanych prac sprawowało B4PM.
– W naszej centrali we Wrocławiu zatrudniamy już około 350 osób. To z tego miejsca wspieramy partnerów restauracyjnych oraz dbamy o satysfakcję naszych klientów. Dynamiczny rozwój firmy sprawił, że potrzebowaliśmy nowego biura – zostało ono zaprojektowane przede wszystkim z myślą o wygodzie i dobrym samopoczuciu pracowników. Cieszę się, że udało nam się stworzyć przestrzeń, która nie tylko zapewni komfortowe warunki pracy, ale również pozwoli naszym zespołom znajdować inspiracje w codziennych wyzwaniach – powiedział Arkadiusz Krupicz, współzałożyciel i dyrektor zarządzający serwisu Pyszne.pl.
Polskie meble marki Gala Collezione, dedykowane świadomym klientom, tworzone są z pasją i dbałością o każdy, najmniejszy nawet szczegół. Swoje wieloletnie doświadczenie producent wykorzystuje, stawiając na współpracę z biurami projektowymi i architektonicznymi w ramach Programu Architekt.
W dniach 15-17 września 2022 r. w Szczecinie będzie można spotkać się ze specjalistami, którzy odpowiedzą na pytania dotyczące właściwości mebli i dopasują najlepsze modele do projektu.
Gala Collezione współpracuje z partnerami z wielu biur projektowych, przeprowadzając szkolenia dla architektów wnętrz i doradzając pod kątem zastosowania poszczególnych modeli. W ramach stałej współpracy oferuje m.in.: atrakcyjne systemy współpracy, modele 3D, katalogi produktów, dostęp do zdjęć aranżacyjnych, czy próbniki tkanin.
W dniach 15-17 (czwartek- sobota) września 2022 r., w Autoryzowanym Salonie Firmowym w Szczecinie w Galerii Top Shopping, specjaliści Gala Collezione będą do dyspozycji architektów, odpowiadając na pytania związane z poszczególnymi modelami, prezentując funkcje mebli i możliwości ich personalizacji.
Event odbędzie się w Salonie Autoryzowanym Gala Collezione, Galeria Top Shopping, ul. Hangarowa 13, Szczecin. Termin: 15 do 17 września, godz.: 10:00-20:00.
Według danych Iron Mountain koszt przejechania jednego kilometra przez samochód elektryczny jest aż o 47% niższy niż w przypadku modelu zasilanego silnikiem spalinowym. Biznes bez wątpienia dostrzega dziś korzyści ekonomiczne związane z elektryfikacją firmowych pojazdów. Nawet 75% polskich przedsiębiorstw decyduje się na wdrożenie alternatywnych napędów, aby ograniczyć wydatki na paliwo1. Jednak coraz więcej organizacji dysponujących własnymi pojazdami zdaje sobie sprawę, że elektromobilność pozwala zaadresować również obszar odpowiedzialności środowiskowej. To ona stanie się wkrótce głównym motorem napędowym transformacji transportu.
Spis treści:
Elektryfikacja floty a odpowiedzialność środowiskowa
Rozwój elektromobilności w obliczu głównych wyzwań
W ostatnim czasie Parlament Europejski przychylił się do propozycji wystosowanych przez Komisję Europejską, podejmując decyzję o tym, aby od 2035 r. zakazać na terenie wspólnoty sprzedaży nowych samochodów spalinowych. To istotny krok na ścieżce do dekarbonizacji Unii Europejskiej, który z całą pewnością przyczyni się również do rozwoju elektromobilności w krajach członkowskich. Choć przepisy wejdą w życie dopiero za kilkanaście lat, transformacja transportu rozpoczyna się już dziś i obejmuje zarówno użytkowników indywidualnych, jak i przedstawicieli biznesu.
Firmy, które dysponują własnymi pojazdami, coraz częściej uwzględniają w swojej strategii elektryfikację floty. Jednak głównym motywatorem są aktualnie kwestie ekonomiczne, a konkretniej – redukcja kosztów paliwa, którą wskazuje 75% organizacji2. Przy czym w mojej opinii, wraz ze wzrostem znaczenia czynników ESG w biznesie, rośnie liczba organizacji sięgających po samochody elektryczne przede wszystkim po to, aby zrealizować zobowiązania klimatyczne i zaadresować główne potrzeby związane proekologiczną działalnością – mówi Marcin Skrzypczak, RM Operations Director w Iron Mountain Polska.
Elektryfikacja floty a odpowiedzialność środowiskowa
Szacuje się, że pojazdy spalinowe generują ok. 200 g CO2 na kilometr3. Samochody elektryczne umożliwiają znaczne ograniczenie tych emisji. Co istotne, jest to możliwe również w krajach, w których w miksie energetycznym dominują paliwa kopalne. Choć w Polsce wciąż blisko 70% energii elektrycznej pochodzi ze spalania węgla, pojazdy elektryczne pozwalają w ogólnym rozrachunku zredukować ilość wytwarzanego dwutlenku węgla nawet o 25%. Ponadto gdy są zasilane energią pochodzącą z odnawialnych źródeł energii, emisja wynosi zaledwie 50 g CO2 na kilometr4.
Wyniki porównujące ilość emisji generowanych przez pojazdy spalinowe i elektryczne udowadniają, że konwersja floty, szczególnie przy odpowiedniej skali, gwarantuje realne korzyści środowiskowe. Dlatego też jako Iron Mountain mamy w tym zakresie konkretne cele, do których realizacji nieustannie dążymy, optymalizując procesy logistyczne. Globalnie nasz firma obsługuje flotę liczącą 5 tys. samochodów. Zobowiązaliśmy się do tego, aby najpóźniej do 2025 r. 10% z nich stanowiły pojazdy elektryczne. Ponadto do 2030 r. 100% naszych samochodów osobowych i 50% dostawczych ma być zasilanych energią elektryczną – dodaje Marcin Skrzypczak.
Mogę potwierdzić, że w Iron Mountain Polska wyprzedamy cele korporacyjne. Nasza flota obejmuje dziś 70 aut, a już w 2023 r. jej 18% będą stanowić samochody w pełni elektryczne, a kolejne 25% – hybrydowe. Konsekwentna elektryfikacja floty wykonującej miesięcznie średnio 160 tys. kilometrów pozwoliła nam w 2020 r. ograniczyć emisje dwutlenku węgla o 4 tony. Dzięki zamówieniu kolejnych 11 samochodów elektrycznych w nadchodzącym roku zwiększymy tę wartość do 18 ton – deklaruje ekspert Iron Mountain.
Rozwój elektromobilności w obliczu głównych wyzwań
Realizacja celów ESG poprzez konwersję floty nie dotyczy wyłącznie logistycznych gigantów. Coraz większe zainteresowanie pojazdami elektrycznymi wykazują również firmy zatrudniające zaledwie kilku pracowników. Nawet 49% takich organizacji deklaruje wdrożenie co najmniej jednej technologii w ramach alternatywnych napędów w perspektywie najbliższych 3 lat. W przypadku ogółu polskich firm odsetek rośnie do 54%5.
Nie mam wątpliwości, że biznes jest realnie zaangażowany w rozwój elektromobilności. Jednak transformacja transportu w Polsce nie będzie miała racji bytu bez wsparcia samorządowego – zarówno w obszarze programów finansowania elektryków, jak i rozwoju sieci stacji ładowania. Mimo że na koniec lipca 2022 r. w Polsce były dostępne 2293 publiczne stacje ładowania pojazdów elektrycznych, a ich liczba rośnie z miesiąca na miesiąc, infrastruktura wciąż nie jest rozbudowana optymalnie. Jak dotąd niewystarczająca liczba ogólnodostępnych ładowarek jest główną barierą dla blisko połowy polskich przedsiębiorstw, przy czym 41% nie ma stacji nawet we własnej siedzibie6. Zmianę warto zacząć od siebie samego, dlatego też poza włączeniem do floty pojazdów elektrycznych, firmy powinny również dołożyć własną cegiełkę do rozwoju krytycznej infrastruktury. Obecnie mamy do dyspozycji 2 własne stacje ładowania pojazdów elektrycznych w dwóch lokalizacjach – w Warszawie i Wrocławiu. Jednak już w przyszłym roku zainstalujemy je przy każdym naszym obiekcie w kraju – podsumowuje Marcin Skrzypczak, RM Operations Director w Iron Mountain Polska.
Konsekwencje wprowadzenia przepisów dotyczących zakazu sprzedaży pojazdów spalinowych dla branży motoryzacyjnej, a także realny wpływ zmian legislacyjnych na rozwój elektromobilności ocenimy dopiero w perspektywie długoterminowej. Z pewnością jednak nowe regulacje w bezpośredni sposób wskazują kierunek, w którym będziemy podążać, a w związku z tym jest to ostatni moment, aby dołączyć do tej inicjatywy. Transformacja floty to w praktyce niezwykle czasochłonny proces, którego nie sposób realizować z dnia na dzień. Połączenie aspektu środowiskowego, chęci realizacji celów ESG, a także optymalizacji kosztowej bieżącej działalności przy rozsądnym wsparciu ze strony rządu już wkrótce wzmocni trend na elektryfikację floty. Eksperci Iron Mountain szacują, że koszt przejechania jednego kilometra samochodem elektrycznym jest nawet o 47% niższy niż w przypadku pojazdu spalinowego. Co ważne, coraz więcej firm ponad korzyści finansowe przedkłada odpowiedzialność środowiskową, która bezwzględnie staje się priorytetem współczesnego biznesu.
1 Barometr flotowy, Arval Mobility Observatory, 2022
2 Tamże
3 Analizy własne Iron Mountain
4 Analizy własne Iron Mountain
5 Tamże
6 Tamże
Niemal jedna trzecia tzw. bezsensownego ruchu w śródmieściach jest generowana przez kierowców szukających miejsca parkingowego. Sposobem na ograniczenie tego zjawiska są inteligentne parkingi. Systemy obsługujące je wskazują kierowcom wolne miejsce i kierują do niego. Zautomatyzowane jest także rejestrowanie aut wjeżdżających na parking oraz pobieranie opłat i rezerwowanie miejsc. W inteligentne parkingi coraz częściej inwestują władze polskich miast. Takie rozwiązania są już między innymi w Pruszkowie.
Z raportu „Parkingi a transport zbiorowy w miastach”, opracowanego przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR i Polską Organizację Branży Parkingowej wynika, że poszukiwanie miejsca parkingowego jest jednym z głównych czynników generujących w centrach miast tzw. bezsensowny ruch. Wielokrotne przejazdy przez ulice podczas szukania miejsca odpowiadają nawet za 30% tego zjawiska. Wprowadzenie inteligentnych rozwiązań może znacznie zredukować ten czynnik.
Wzmocnienie trendu smart city
Na inteligentnych parkingach występuje połączenie technologii zarówno sprzętowych, czyli systemów czujników, szlabanów, które odpowiednio wcześniej reagują, jak i aplikacji. To parkingi, za które możemy zapłacić w formie płatności mobilnych lub też odpowiednio wcześniej dokonać przedpłaty za rezerwację. To również software: platformy czy narzędzia, strony internetowe, aplikacje służące do tego, żeby taką usługę sobie wykupić. Zaawansowane technologie przekazują informację na temat zajętości parkingu, udostępniają konsumentowi płatność czy bezdotykowy wjazd. Inteligentne czujniki rozpoznają numer rejestracyjny auta, po czym otwiera się szlaban. Jeśli kierowca parkuje krócej niż godzinę, to wyjedzie z parkingu dokładnie w taki sam sposób, jak wjechał. Jeśli przekroczył czas, ale zrobił zakupy, to po wprowadzeniu danych paragonu w samoobsługowym kiosku również będzie zwolniony z opłaty, w zależności od tego, na jaką kwotę i w jakiego typu punkcie zrobił zakupy.
Rozwiązania inteligentnych parkingów bardzo mocno wpisują się w schematy smart mobility, ogólnie w schematy inteligentnych miast i w Polsce te trendy zaczynają się wzmacniać, dlatego że miasta również widzą koszty związane z tym, jak bardzo zakorkowane ulice przekładają się zarówno ekonomicznie, jak i na komfort życia mieszkańców. Dlatego też trend tworzenia inteligentnych parkingów jest coraz mocniejszy, a włodarze miast też próbują działać w myśl europejskich inicjatyw. Przykładem może być Pruszków. Kierowcy korzystający z parkingu Park & Ride uzyskują dostęp do informacji o zajętości miejsc postojowych w czasie rzeczywistym. Aplikacja mobilna nawiguje ich bezpośrednio do wybranego miejsca.
Autor: Maciej Cichoński, PMO & Hospitality Director, NaviParking.
Panattoni ukończyło budowę nieruchomości inwestycyjnej w formule BTS (build-to-suite) dla firmy Corning Incorporated.
Panattoni wybudował i wynajmuje nową, szytą na miarę fabrykę dla Corning Incorporated, twórcy i wiodącego na świecie producenta niskostratnych światłowodów. Obiekt o powierzchni ponad 20 000 m kw. powstał w podwarszawskim Mszczonowie. Został dostosowany do specyficznych wymagań produkcyjnych firmy Corning w zakresie produkcji niskostratnych włókien światłowodowych. Inwestycja pozwoli sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na szybkie połączenia w Europie oraz okolicznych regionach.
Położenie w regionie Warszawy, zaledwie ok. 40 minut drogi od centrum stolicy, ułatwia dostęp do wykwalifikowanej kadry oraz naukowców.
– „Współpracowaliśmy z Panattoni, w celu opracowania obiektu dostosowanego do najnowocześniejszych procesów produkcyjnych i spełniającego nasze precyzyjne specyfikacje produkcyjne” – powiedział kierownik zakładu Corning Mariusz Bielawski. – „Nasz nowy obiekt umożliwia nam dalsze dostarczanie światłowodów do naszych europejskich klientów w czasie, gdy gwałtownie rośnie zapotrzebowanie na 5G, łącza szerokopasmowe i rozwiązania chmurowe”.
Firma Knight Frank opublikowała kolejny, kwartalny Global Residential Cities Index – indeks śledzący zmiany cen nieruchomości mieszkaniowych w 150 miastach na świecie. Drugi kwartał został zamknięty średnim wzrostem cen o 11,7%. Spodziewane przez rynek wyhamowanie dynamiki wzrostu cen jeszcze nie nastąpiło.
Najważniejsze wnioski:
Ceny nieruchomości w największych miastach świata na koniec II kwartału 2022 roku wzrosły w ujęciu r/r o 11,7%. Na koniec I kwartału 2022 roku było to 11,5%.
138 spośród badanych 150 miast odnotowało wzrost cen w ujęciu r/r. 66 miast odnotowało dwucyfrowy wzrost cen w ujęciu r/r. Ceny warszawskich nieruchomości wzrosły o 9,4%, co plasuje Warszawę na 72. miejscu. Tureckie miasta są na podium zestawienia: Stambuł (+184,9%), Ankara (+165,4%), Izmir (+150,9%). Wynika to z wysokiej inflacji, która w sierpniu wyniosła 80,2% oraz niskiej podaży, której przyczyną są wysokie ceny materiałów budowlanych.
Pomimo prognoz ekspertów dotyczących możliwej recesji w gospodarce, rosnących cen energii oraz rosnących stóp procentowych tylko 12 miast z zestawienia odnotowało spadek cen – Florencja, Włochy (-0,3%); Kuala Lumpur, Malezja (-1,3%); Wenecja, Włochy (-1,8%); Auckland, Nowa Zelandia (-1,9%); Genua, Włochy (-1,9%); Lima, Peru (-2,1%); Hong Kong SAR, Chiny (-2,4%); Tianjin, Chiny (-2,5%); Wuhan, Chiny (-2,9%); Zhengzhou, Chiny (-3,5%); Rabat, Maroko (-3,9%), Wellington, Nowa Zelandia (-12,2%).
Źródło: Knight Frank.
Lokum Deweloper, oferujący mieszkania o podwyższonym standardzie we Wrocławiu i Krakowie, prezentuje wyniki finansowe za I półrocze 2022 r.
Lokum Deweloper prezentuje wyniki finansowe za I półrocze 2022 r. Grupa Lokum Deweloper w pierwszym półroczu 2022 r. osiągnęła 56,5 mln zł przychodu i 17,7 mln zł zysku brutto ze sprzedaży. Strata netto Grupy wyniosła 14,8 mln zł. Od początku roku w wyniku rozpoznanych zostało 91 mieszkań.
– Wynik I półrocza jest pochodną niewielkiej liczby wydanych w tym czasie mieszkań, co wiąże się z harmonogramem realizacji inwestycji. Zakończenie trzech dużych projektów mieszkaniowych zaplanowaliśmy na drugą połowę tego roku. Już w III kwartale rozpoczniemy przekazywanie mieszkań z wrocławskiej inwestycji Lokum Porto, a następnie w IV kwartale nasi klienci otrzymają klucze do lokali z inwestycji Lokum Verde we Wrocławiu, a także kolejnego etapu osiedla Lokum Vista w Krakowie. Znaczna część mieszkań z tych inwestycji została zakontraktowana i zostanie ujęta w wyniku całego 2022 roku. Nie sposób także nie zwrócić uwagi na fakt, że wynik jest mocno obciążony przez radykalny wzrost kosztów finansowych względem zeszłego roku, będący następstwem podwyżek stóp procentowych przez RPP. Z taką sytuacją niestety borykać się będziemy także w kolejnych kwartałach – mówi Bartosz Kuźniar, prezes zarządu Lokum Deweloper.
Westfield Arkadia wraca z cyklem spacerów organizowanych po dwóch dzielnicach Warszawy – Woli i Żoliborzu.
Zaplanowano je na trzy kolejne soboty września. Poprowadzą je warszawscy przewodnicy z projektu PoWarszawsku. Celem akcji „Po Woli na Żoli” jest aktywizowanie mieszkańców stolicy, proponowanie im ciekawego sposobu spędzania czasu oraz promowanie tych dwóch dzielnic.
Terminy spacerów „Po Woli na Żoli” we wrześniu:
– 10 września, sobota – Żoliborz Urzędniczy z PoWarszawsku;
– 17 września, sobota – Wola (rewolucja przemysłowa) z PoWarszawsku;
– 24 września, sobota – kontrasty Woli oraz jej wielokulturowość z PoWarszawsku.
– Cykl bezpłatnych spacerów po okolicznych dzielnicach – Woli i Żoliborzu – rozpoczęliśmy w maju br. Dotychczas warszawiacy mieli okazją wziąć udział w trzech spacerach, które zorganizowaliśmy. Cieszyły się one dużym zainteresowaniem, dlatego, za sprawą przewodników z projektu PoWarszawsku, z przyjemnością zabierzemy mieszkańców w kolejne wycieczki po Warszawie – mówi Piotr Brzozowicz, dyrektor centrum handlowego Westfield Arkadia, i dodaje – Zapraszamy wszystkich warszawiaków do udziału w projekcie. Jest to niewątpliwie ciekawy sposób na spędzenie czasu, a w spacerze może wziąć udział każdy, niezależnie od wieku.
Ceny mieszkań we Wrocławiu cały czas rosną. Sytuacja na rynku nie sprzyja zaciąganiu kredytów na nieruchomości.
Utrata zdolności kredytowej Polaków, wzrosty stóp procentowych i niepokojąca inflacja to gotowy przepis na spadki ilości transakcji na rynku nieruchomości.
Obecnie kupowane są przede wszystkim mieszkania dwu i trzy pokojowe o powierzchniach od 40 do 60 mkw. Niezmiennie popularnością cieszą się te lokale w zabudowie z wielkiej płyty, powstałe w połowie lat 80-tych ubiegłego wieku.
Warszawska nieruchomość inwestycyjna Skyliner podpisała umowę najmu powierzchni biurowej z firmą Mindspace .
Mindspace to globalny operator butikowych, elastycznych przestrzeni biurowych. Najemca podpisał z Karimpol Polska umowę na wynajem 4 400 mkw. powierzchni w warszawskim, 42-piętrowym biurowcu Skyliner. Będzie to druga lokalizacja Mindspace w Polsce, oferująca ponad 600 miejsc do pracy, która rozpocznie swoją działalność już wiosną 2023 roku.
W transakcji doradzała firma CBRE.
Biurowiec Skyliner to jeden z siedmiu najwyższych budynków w Polsce i najnowsza inwestycja Grupy Karimpol. Oferuje 49 000 mkw. powierzchni do wynajęcia na 42 kondygnacjach.
– Ze względu na wzrastającą popularność przestrzeni biurowych typu flex i rozwój usług coworkingowych w Polsce ogromnie się cieszymy, że Mindspace znajdzie się właśnie w naszej flagowej inwestycji. Jesteśmy przekonani, że świetna lokalizacja budynku, nowoczesne rozwiązania, które zaprojektowaliśmy z myślą o jego użytkownikach, a także kwestie ESG, które w nim implementujemy i rozwijamy przyczynią się do komfortowego korzystania z przestrzeni biurowca przez członków społeczności Mindspace – powiedział Harald Jeschek, Partner Zarządzający w Grupie Karimpol.
– Wynajem powierzchni przez Mindspace w Skyliner jest najlepszym dowodem na to, że rynek powierzchni elastycznych ma się bardzo dobrze. Najemcy poszukują takich powierzchni w niepewnej sytuacji gospodarczej, a właściciele nieruchomości adresując tę potrzebę chcą mieć takiego partnera jak Mindspace w budynku – powiedział Konrad Szaruga, szef działu elastycznych powierzchni biurowych w CBRE.
Dekpol Budownictwo zakończył realizację nowej nieruchomości inwestycyjnej w Będzieszynie dla dewelopera Panattoni.
Dekpol Budownictwo zakończył realizację nowej hali w Będzieszynie dla dewelopera Panattoni. Budynek magazynowo-biurowy o powierzchni ok. 50 tys. mkw. wraz z kompletną, niezbędną infrastrukturą ma docelowo stać się miejscem pracy dla nawet 2 tysięcy osób. Obiekt dedykowany będzie dystrybucji towarów Grupy LPP – największego producenta odzieży w Europie Środkowo-Wschodniej.
Budowa hali w Będzieszynie trwała 8 miesięcy. Inwestycja została wykonana według specyfikacji technicznej inwestora oraz najemcy.
Nowa hala w Będzieszynie będzie pełniła funkcje magazynowe oraz administracyjne.
– Mamy duże doświadczenie w realizacji tego typu projektów, co z pewnością ułatwiło pracę – przyznaje Adam Olżyński dyrektor ds. handlowych Dekpol Budownictwo – W tym wypadku na liście największych wyzwań znalazł się montaż 700 ton konstrukcji stalowej w zaledwie 5 tygodni. Kolejnym wymagającym punktem była realizacja łącznika między czynną halą a nowobudowaną. Z uwagi na wyjątkowe czasy, musieliśmy też dostosowywać projekt do dostępności kluczowych materiałów. Finalnie, zrealizowaliśmy wysokiej klasy, bezpieczny obiekt, który będzie służył pracownikom przez lata.
Na rynku mieszkaniowym praktycznie nie ma już śladu po ubiegłorocznej hossie. Przykręcenie kredytowych kurków przez NBP spowodowało, że coraz mniej Polaków może sobie pozwolić na zakup własnego M. Deweloperzy tracą więc klientów, a ci, którzy zostali, mają większy wybór i rosnące wymagania.
Spis treści:
Tendencja spadkowa
(Nie)zdolność kredytowa
Deweloperzy coraz bardziej konkurencyjni
Wypracowana koncepcja
Tendencja spadkowa
Portal Strefa Inwestorów podaje, że w II kwartale 2022 r. mieliśmy do czynienia z odczuwalnym załamaniem sprzedaży nowych mieszkań. U niektórych deweloperów spadki przekroczyły 50 proc., w porównaniu do analogicznego okresu z 2021 r. To kolejny okres naznaczony bessą – już w I kwartale sprzedaż obniżyła się o 12,3 proc r./r. Z danych podawanych przez Obido i Otodom wynika, że w czerwcu 2022 r. na sześciu największych rynkach (Warszawa, Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań, Gdańsk) deweloperzy sprzedali 3978 mieszkań. To o niemal 4 proc. mniej niż w maju (4126 lokali), który już wtedy przez wielu ekspertów był określany „czarnym miesiącem” dla deweloperów. Raport firmy JLL również nie pozostawia złudzeń – według wyliczeń tamtejszych analityków sprzedaż mieszkań w sześciu największych polskich miastach spadła w II kwartale o 11,5 proc. w porównaniu z okresem od stycznia do marca. Dane te stają się jeszcze bardziej alarmujące, gdy porównamy sobie liczbę przeprowadzonych w tym czasie transakcji rynkowych. W całym pierwszym półroczu zawarto ich łącznie 19,5 tysiąca, czyli aż 50 proc. mniej niż w najlepszym pod tym względem I półroczu 2021 roku. – Rynek mieszkaniowy jest zawsze zależny od wielu czynników, ale jego nieprzewidywalność była przez ostatnie dwa i pół roku bezprecedensowa. Obecny popyt cechuje szereg niezwykle szybko zmieniających się czynników: zmiany stóp procentowych, warunki na rynku najmu, dostosowania związane z kredytami hipotecznymi, czy rosnąca inflacja. Trwająca wojna na Ukrainie oczywiście również ma tutaj swoje znaczenie. Środowisko, w którym poruszają się klienci oraz deweloperzy jest więc bardzo dynamiczne i rodzi się pytanie, czy trend spadkowy utrzyma się na dłużej. Na ten moment na pewno można jednak stwierdzić, że jest mniej klientów niż jeszcze rok temu – mówi Marek Szmolke, wiceprezes spółki realizującej inwestycję Start City.
(Nie)zdolność kredytowa
Klientów ubywa, bo Polacy od wielu miesięcy sukcesywnie tracą zdolność kredytową i obecnie rynek w dużej mierze „trzyma się” na inwestorach i transakcjach gotówkowych. Z danych udostępnionych przez Metrohouse i Credipass wynika, że rodzina z dwójką dzieci mogła wziąć w I kwartale 2022 r. aż o 56 proc. mniejszy kredyt niż w podobnym czasie rok temu. W czerwcu 2022 r. wniosków o kredyt było o 18 proc. mniej niż jeszcze w maju. Deweloperzy zaczęli więc konfrontować się z problemem braku chętnych do skorzystania z ich oferty. Otodom wylicza, że wydłużył się „czas życia” ogłoszenia sprzedaży mieszkania. W pierwszym kwartale 2022 i przez większość 2021 r. ogłoszenie „wisiało” na portalu przeciętnie przez 60 dni, zanim zostało dezaktywowane, w drugim kwartale tego roku czas ten zwiększył się do 67 dni. Najdłużej, bo aż 88 dni, czeka się na sprzedaż dużych mieszkań, powyżej 90 mkw. – W takich sytuacjach przedsiębiorcy będą obierać różne drogi, żeby przejść przez trudniejszy okres suchą stopą. Wiele będzie też zależało od tego, jak skuteczny będzie deweloper w biurze sprzedaży i jak wyróżni się ze swoją ofertą. Kupujący w dzisiejszych czasach wymagają lepszej opieki i wyższych standardów – zauważa Krzysztof Białkowski, właściciel firmy SaniWell, oferującej wykończenie mieszkania w standardzie „wchodzisz i mieszkasz”.
Deweloperzy coraz bardziej konkurencyjni
Można zaryzykować stwierdzenie, że mieszkaniówka zaczęła powoli przekształcać się z rynku dewelopera w rynek klienta. Rabaty, negocjacje, wykończenie lokali – deweloperzy starają się iść dziś na rękę kupującym, bo sprzedaż jest trudniejsza niż jeszcze kilka miesięcy temu. Coraz mniej osób stać na kupno mieszkania i coraz trudniej o kredyt hipoteczny, a więc na rynku pozostaną głównie osoby, dla których pierwsze skrzypce gra standard, a nie cena mieszkania oraz takie, które traktują lokale jako inwestycję lub ochronę gotówki przed inflacją. Obie te grupy mają zazwyczaj wysokie wymagania względem deweloperów, więc ci ostatni powinni mieć na uwadze fakt, że muszą stawać się coraz bardziej konkurencyjni dla otoczenia. W jaki sposób? Pomysłów może być wiele – od oferowania udogodnień związanych z technologią smart home, przez ładowarki do elektrycznych samochodów na osiedlowych parkingach, aż po wykończenie mieszkania od A do Z, tak by klient mógł się do niego od razu wprowadzić lub rozpocząć wynajem natychmiast po zakupie. Szczególnie ta ostatnia opcja wydaje się ciekawa – i to dla obu stron transakcji.
Wypracowana koncepcja
Wykończenie mieszkania kosztuje nabywców dużo wyrzeczeń, czasu oraz wysiłku. Dla kogoś, kto nie jest w tym temacie odpowiednio zorientowany, może być to wręcz katorga. Z tego względu klienci coraz częściej pytają deweloperów o możliwość zrobienia tego za nich. Na Zachodzie model oddawania nabywcom lokali w pełni wykończonych, gotowych do wyprowadzki jest już właściwie rynkowym standardem i możliwe, że już wkrótce trend ten przeniesie się również nad Wisłę. – Nasze życia obfitują w obowiązki nie tylko związane z pracą, ale również z życiem prywatnym. Decydując się na wykończenie lokalu we własnym zakresie, drastycznie ucinamy sobie pokłady naszego wolnego czasu, który i tak jest już nader ograniczony. Chcemy więc zlecić opracowanie projektu wnętrza, organizację zakupów i przeprowadzenie prac wykończeniowych firmom, które w takich usługach się specjalizują. Deweloperzy mający w swojej ofercie możliwość wykończenia lokalu we współpracy ze specjalistyczną firmą, mogą więc być dla klientów dużo bardziej „łakomym kąskiem”, niż deweloperzy oddający lokum w stanie surowym lub w podstawowym standardzie, który najczęściej zawiera tylko wykończenie podłóg i łazienki – mówi Krzysztof Białkowski, właściciel firmy SaniWell.
Źródło: SaniWell.
W pierwszym półroczu 2022 r. kluczowe czynniki kształtujące rynek nieruchomości handlowych w Polsce wróciły do poziomu sprzed pandemii – w tym sektorze odnotowuje się dobre wyniki zarówno w przypadku obrotów, jak i wskaźnika odwiedzalności (footfall), a centra handlowe generują atrakcyjne zwroty dla inwestorów. Zauważalne jest też ożywienie na handlowym rynku inwestycyjnym. Obserwujemy jednak zmianę trendów.
Spis treści:
Wysyp mixed-use’ów
E-commerce sprzyja sklepom stacjonarnym
Trzy filary
Przyszłe transakcje
Wysyp mixed-use’ów
O zmianach na rynku handlowym, które na nowo zdefiniowałyby sposób zagospodarowania powierzchni handlowych, mówiło się od kilku lat. Tymczasem to pandemia stała się katalizatorem zmian w tym obszarze. Pojawiły się dwa kluczowe czynniki, które sprawiły, że dziś właściciele takich obiektów, fundusze inwestycyjne i deweloperzy coraz częściej stawiają na projekty typu mixed-use – łączące funkcje handlową, usługową, mieszkaniową i biurową. Z jednej strony, to efekt wzrostu wolnej powierzchni w istniejących obiektach handlowych po wyjściu niektórych najemców w okresie lockdownów. Z drugiej – pandemia spowodowała spadek wartości kapitałowej powierzchni komercyjnej w mniej popularnych centrach, co przyciągnęło kilka funduszy inwestycyjnych, chętnych do zakupu nawet w 100% wynajętego centrum handlowego w celu przeprojektowania go i przebudowania na mixed-use. Niczym nowym nie jest natomiast trend rewitalizacji starych, pofabrycznych obiektów, czego przykładem mogą być niedawno oddane do użytku inwestycje w stolicy – Fabryka Norblina czy Browary Warszawskie. Zdarza się też, że ponaddwudziestoletnie budynki, wcześniej pełniące funkcje handlowe, są burzone, a w ich miejscach inwestorzy planują wznieść obiekty wielofunkcyjne. Takie są oczekiwania konsumentów, którzy w jednym miejscu mogą pracować, mieszkać, robić zakupy i spędzać czas. Tego typu działanie zapowiedziało m.in. Echo Investment, które stworzy mixed-use o nazwie „Ogród na skarpie” na Kabatach w miejscu lokalu po Tesco czy nowy projekt w miejscu centrum handlowego Jupiter przy ulicy Towarowej w Warszawie.
Warto jednak zaznaczyć, że są to procesy długoterminowe – przeprojektowanie obiektu handlowego trwa od trzech do siedmiu lat i wymaga sporych inwestycji. Dlatego też efekty tych zmian zobaczymy za kilka lat. Można się jednak spodziewać, że dwa najbliższe lata przyniosą kilka istotnych transakcji, których przedmiotem będą obiekty typu mixed-use.
E-commerce sprzyja sklepom stacjonarnym
Do tej pory wiele mówiło się o znaczącym wpływie e-commerce na sektor magazynowo-logistyczny i kolejnych rekordach odnotowywanych pod względem popytu, podaży oraz wolumenu transakcji na rynku inwestycyjnym. Obecnie e-handel napędza także rozwój handlu stacjonarnego. Tak, to nie pomyłka.
Wbrew obawom dotyczącym znikania sklepów stacjonarnych, handel tradycyjny wraca do łask m.in. ze względu na wysokie koszty transportu spowodowane wzrostem cen paliw. W niektórych miastach na świecie władze miejskie wprowadziły obostrzenia spowodowane dynamicznym wzrostem ruchu ulicznego. Przykładowo w Londynie liczba samochodów dostawczych wzrosła do tego stopnia, że miasto zaczęło ograniczać liczbę kurierów, którzy mogą do niego wjechać albo się po nim poruszać.
Na korzyść tradycyjnego handlu przemawiają także koszty najmu – w niektórych centrach czynsze są jedynie o 20-30% wyższe niż w przypadku powierzchni magazynowej w centrach miast lub blisko centrów miast (jeśli mowa o powierzchniach 1 tys. mkw. czy 2 tys. mkw.). Ponadto logistyka związana z e-commerce staje się o wiele większym wyzwaniem niż organizacja sprzedaży w obiektach handlowych.
W najbliższej przyszłości jako dodatkowe obciążenie dla sklepów internetowych wskazałbym też koszty operacyjne związane z bezkosztowymi zwrotami powszechnie oferowanymi klientom.
Trzy filary
W najbliższych latach rynek handlowy będzie się opierał na trzech kategoriach nieruchomości. Pierwszą z nich będą bardzo duże regionalne centra handlowe (100-120 tys. mkw. GLA), które będą przyciągać klientów mieszkających nawet około godziny drogi od nich. Takich obiektów w Polsce jest stosunkowo niewiele – zaledwie kilkanaście – i dzięki temu bardzo długo utrzymają dosyć wysoką wartość inwestycyjną dla obecnych właścicieli i potencjalnych inwestorów. Druga kategoria to średniej wielkości centra (do 40 tys. mkw. GLA), w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców. Nieruchomości tego rodzaju zyskały na znaczeniu w czasie pandemii – były to główne miejsca zakupów wybierane przez okolicznych mieszkańców. Jako trzecią kategorię wskazałbym parki handlowe, o których jest głośno od kilku lat ze względu na zainteresowanie nimi ze strony funduszy inwestycyjnych. Szacuje się, że około 20% transakcji przeprowadzonych w pierwszym półroczu tego roku było związanych właśnie z tego typu obiektami. Kupiły je m.in. fundusze LCP Properties i Centerscape. Z pewnością ich atrakcyjność długo jeszcze się utrzyma – wśród klientów, inwestorów i dla deweloperów.
Przyszłe transakcje
Także pod względem inwestycyjnym rynek handlowy notuje ożywienie. W I poł. 2022 roku wolumen transakcji w tym sektorze wyniósł 0,8 mld euro, co stanowi 28% wszystkich inwestycji dokonanych w tym czasie. Znaczących transakcji – o wartości powyżej 100 mln euro lub 200 mln euro – spodziewamy się w drugiej połowie 2023 r. Dlaczego dopiero wtedy? Prawdopodobnie w drugiej połowie 2022 r. oczekiwania dotyczące ceny sprzedaży nieruchomości handlowych i ceny możliwej do zapłacenia przez kupujących zbliżą się na tyle, że podejmą decyzję o przeprowadzeniu transakcji, która z reguły trwa od sześciu do 12 miesięcy. Do tego należy pamiętać o bardzo ograniczonej dziś możliwości pozyskania finansowania bankowego, które ma duży wpływ na możliwości przeprowadzenia większości transakcji.
Komentarz autorstwa Dariusza Forysiaka, Dyrektora w dziale Doradztwa Inwestycyjnego w Colliers.
Najnowsze dane dotyczące rynku nieruchomości informują o kolejnym wzroście cen nowych mieszkań. Może nie jest on tak znaczący jak w poprzednich kwartałach, ale nadal jest zauważalny. Podwyżki dotknęły wszystkie większe miasta w Polsce, a z największymi trzeba liczyć się we Wrocławiu: +3,9 proc. kw./kw., gdzie kupujący za 1 m2 płacą już 10 847 zł i w stolicy: +3 proc. kw./kw. (13 412 zł/1 m2)[1]. Z pewnością wzrost ceną mieszkań od deweloperów jest na tyle istotny, że osłabił popyt potencjalnych kupujących. W poprzednim kwartale deweloperzy na terenie sześciu największych miast w naszym kraju sprzedali 8161 mieszkań, czyli o 14 proc. mniej w porównaniu do I kw. br.[2]. Nie dziwi więcej, że osoby marzące o zakupie własnego M., zwracają się ku rynkowi wtórnemu. W dalszym ciągu panuje przekonane, że to, co z „drugiej ręki”, musi być tańsze. Ale czy faktycznie mieszkanie z rynku wtórnego zawsze musi być tańsze od mieszkania nabywanego od dewelopera? Niekoniecznie.
Spis treści:
Rynek wtórny coraz mniej atrakcyjny cenowo?
Podatek od czynności cywilnoprawnych
Obowiązkowa opłata dla notariusza, czyli taksa notarialna
Zakup mieszkania z rynku wtórnego na kredyt – to kosztuje!
Czerwona flaga: nieprzewidziane remonty, ukryte wady
Inflacja i wzrost stóp procentowych przyczyniły się do podwyżek również w przypadku lokali używanych, więc ich ceny nie są już tak atrakcyjne w stosunku do tych nowych, jak to bywało w przeszłości. Przed podjęciem decyzji o zakupie czterech kątów z „drugiej ręki”, warto również być świadomym wszystkich ukrytych, dodatkowych kosztów. Jakich? O tym eksperci Związku Firm Pośrednictwa Finansowego (ZFPF).
Rynek wtórny coraz mniej atrakcyjny cenowo?
Jeden z czynników, który skłania do zakupu mieszkania z rynku wtórnego to przekonanie, że lokale z „drugiej ręki” są po prostu tańsze. Jednak ta teza nie zawsze jest prawdziwa. Wystarczy spojrzeć na dane zebrane przez Credipass i Metrohouse[3]. W Gdańsku osoby zainteresowane kupnem nowego mieszkania muszą płacić średnio 11 332 zł/m2. Na rynku wtórnym te cena wynosi 11 201 zł/m2., więc widać, że ta różnica jest mała (wynosi 131 zł), a nawet zbyt mała, by zakup lokum na rynku wtórnym rozpatrywać jako wyjątkową okazję. Ale, gdy spojrzymy w kierunku Łodzi, mamy do czynienia z zupełnie inną sytuacją. W tym mieście kupujący na rynku pierwotnym za 1 m2 płacą 8 695 zł, a na wtórnym zdecydowanie mniej, bo 6 278 zł. Aby ocenić to, czy zakup mieszkania na rynku wtórnym będzie rzeczywiście tańszy niż tego od dewelopera, zawsze należy przeanalizować szczegółowo dany rynek, a nawet konkretną dzielnicę. Przykładem jest metropolia warszawska – ceny w różnych dzielnicach Warszawy mogą być znacznie zróżnicowane.
Jak zaznacza Rafał Salach, ekspert ZFPF, Credipass: – Jeszcze nie można z całą pewnością powiedzieć, czy rosnąca inflacja i wzrost stóp procentowych dokonają większych i długofalowych zmian na rynku wtórnym, ale co jest pewne to fakt, że minęła era mieszkań z „drugiej ręki”, które były zdecydowanie tańsze niż te oferowane przez deweloperów. Spośród analizowanych przez nas regionów bezsprzecznym rekordzistą jest Gdańsk, w którym na rynku wtórnym zanotowano wzrost cen o 30 proc. w ujęciu r./r. (wzrost kw./kw. także jest znaczny i wynosi przeszło 10 proc.). Powyżej 10 proc. wzrosły ceny w Krakowie: 16,3 proc. i Warszawie: 14 proc., przyrównując je do cen z zeszłego roku. Coraz wyższe ceny lokali z „drugiej ręki” powodują istotne zmiany w parametrach kupowanych mieszkań. Skupiając się na stolicy – 67 proc. mieszkań nabywanych w II kw. 2022 r. posiadało powierzchnię nie większą niż 50 m2. Kupujemy więc coraz mniejsze mieszkania. Ceny nieruchomości na rynku wtórnym, szybują w górę: w II kw. już co 3. transakcja przeprowadzana była z ceną powyżej 14 tys. zł/m2, a w zeszłym roku odsetek ten wynosił 11 proc.[4]).
Szczegółowa analiza rynku i jego specyfiki w danej lokalizacji to podstawa, by znaleźć ofertę zakupu mieszkania na rynku wtórnym, która byłaby rzeczywiście atrakcyjniejsza niż ta od dewelopera. Jednak, aby właściwie ocenić tę sytuację, należy również znać wszystkie koszty, jakie występują przy zakupie M. z rynku wtórnego. A tych nie brakuje.
Podatek od czynności cywilnoprawnych
Gdy kupujemy mieszkanie z rynku wtórnego, musimy opłacić podatek PCC, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych – w tym przypadku – od zakupu lokum, z tytułu zawartej umowy kupna-sprzedaży. Obecnie podatek PCC wynosi 2 proc. wartości danej nieruchomości widniejącej w akcie sporządzonym przez notariusza.
Przykładowo, kupujemy mieszkanie w Poznaniu o powierzchni 60 m2, którego cena wynosi 700 tys. zł. – czeka nas do zapłacenia podatek wynoszący 14 tys. zł. – Można go traktować jako dodatkowy koszt, ponieważ, gdy kupujemy M. od dewelopera, podatek jest już wliczony w cenę nieruchomości (jest to podatek VAT i wynosi 8 proc. dla mieszkań o powierzchni mniejszej niż 150 m2 oraz 23 proc. dla większych nieruchomości), więc nie myślimy o nim jako o dodatkowym wydatku – zaznacza Leszek Zięba, ekspert ZFPF, mFinanse.
Warto również uzupełnić, że wysokość stawki VAT jest uzależniona od tego, na jakie cele jest dokonywany zakup mieszkania. Jeśli chodzi o lokal mieszkalny kupowany na cele inne niż mieszkaniowe, czyli np. na biuro, to należy naliczyć VAT 23 proc., a nie 8 proc. Taki VAT dotyczy także lokali stricte usługowych. Stawka VAT 23 proc. obowiązuje również w przypadku nabycia garażu lub komórki lokatorskiej.
Kupując mieszczanie z rynku wtórnego, warto w ogóle bliżej przyjrzeć się kwestiom podatkowym, bo za nieprzestrzeganie pewnych zasad, może spotkać nas „kara”. Przeglądając naszą deklarację podatkową, fiskus może zwróć uwagę na zbyt niską cenę nieruchomości. Jeżeli mieszkanie zostało sprzedane za cenę o min. 33 proc. niższą niż wycena sporządzona przez Urząd Skarbowy na podstawie średnich stawek za mieszkanie w danym mieście, wtedy kupujący, czyli podatnik musi dopłacić różnicę między opłaconym już podatkiem, a „dodatkowym” podatkiem wyliczonym przez fiskusa. W grę mogą wchodzić również odsetki. Jaka jest więc rada dla osób zainteresowanych kupnem mieszkania z rynku wtórnego? – Po pierwsze, naszą uwagę powinny zwrócić zbyt niskie ceny lokali na rynku wtórnym, czyli takie, które znacznie odbiegają od średnich cen transakcyjnych w danym regionie. Można podejrzewać, że takie mieszkanie ma jakieś ukryte wady – to jeden z częstszych powodów zaniżania cen nieruchomości przez sprzedających. Jednak, gdy sprawdziliśmy szczegóły i chcemy kupić mieszkanie „z drugiej ręki”
w wyjątkowo okazyjnej cenie, uzasadnijmy tej fakt w akcie notarialnym, by później nie mieć problemów z fiskusem – dodaje Leszek Zięba, ekspert ZFPF, mFinanse.
Obowiązkowa opłata dla notariusza, czyli taksa notarialna
Umowa zakupu mieszkania, także z rynku wtórnego, powinna być sporządzona w obecności notariusza i przez niego poświadczona. To kolejny wydatek. Koszt taksy notarialnej, bo o niej mowa, czyli wysokości maksymalnej kwoty, którą pobiera notariusz za udokumentowanie czynności prawej, uzależniony jest od wartości nabywanej nieruchomości. Ile to kosztuje w praktyce? W przypadku nieruchomości wartych od 60 tys. zł do 1 mln zł. taksa notarialna ustalona jest na poziomie 1010 zł i 0.4 proc. od nadwyżki powyżej 60 tys. zł. Czyli w przypadku podanego wcześniej przykładu, opłata dla notariusza wyniesie ponad 4 tys. zł i oczywiście, im wartość kupowanego mieszkania będzie wyższa, tym więcej zapłacimy notariuszowi. Dobra wiadomość jest taka, że ten koszt notarialny można negocjować. Powyższe wyliczenia dotyczą maksymalnej kwoty, o jaką może ubiegać się notariusz. Trzeba zaznaczyć, że ten przeważnie korzysta z tej możliwości, ale gdy odpowiednio przygotujemy się do negocjacji, możemy obniżyć wydatek notarialny.
Warto również być świadomym pewnej kwestii spornej, która występuje przy taksie notarialnej. Chodzi o to, czy podana kwota może być dodatkowo powiększona jeszcze o podatek VAT wynoszący 23 proc. Jak wyjaśnia Rafał Salach, ekspert ZFPF, Credipass: – Zdarza się, że notariusze doliczają ten podatek, ale jak wskazuje m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich, VAT powinien z zasady być już wliczony w maksymalną wysokość taksy notarialnej. Dlatego sporządzając umowę kupna mieszkania u notariusza, upewnijmy się, jaką „politykę” ma ten konkretny wybrany przez nas, aby być świadomym wszystkich kosztów.
Jednak to nie koniec wszystkich wydatków związanych z notariuszem. Jeżeli mieszkanie kupujemy na kredyt, musimy dostarczyć do banku odpisu aktu notarialnego. Kosztuje to ok. 6 zł (+VAT) za każdą rozpoczętą stronę.
Zakup mieszkania z rynku wtórnego na kredyt – to kosztuje!
Gdy kupujemy mieszkanie z „drugiej ręki” na kredyt, dochodzi cały „zestaw” kosztów związanych z finansowaniem takiego zakupu z zewnętrznych środków. Nie chodzi wyłącznie o takie oczywiste, jak spłacanie rat, odsetki czy prowizja za udzielenie finansowania. Kosztów jest więcej.
Z pewnością są nim wszelkie ubezpieczenia, które występują przy zakupie mieszkania, także z rynku wtórnego, na kredyt. – Teoretycznie zakup polisy (bądź polis) nie jest obowiązkowy, ale są sytuacje, które wymuszają wykupienie ubezpieczenia. Nowością odciążającą kredytobiorców jest ustawa, której przepisy wejdą w życie z dniem 17 września 2022 r. Na ich podstawie banki będą dokonywać zwrotu kosztów pobranych podczas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej – tłumaczy Rafał Salach, ekspert ZFPF, Credipass. Obecnie kredytodawca rekompensuje swoje ryzyko braku ustanowienia hipoteki poprzez podwyższenie marży, zwykle w przedziale od 1 proc. do 1,5 proc., pobieranej do czasu uzyskania takiego wpisu. – Kolejną wymaganą przez bank polisą jest zabezpieczenie nieruchomości, a także jej murów oraz elementów stałych. Nie zapominajmy o opłacie w wysokości ok. 400-500 zł za sporządzenie operatu szacunkowego na podstawie, którego bank określi wartość nabywanego mieszkania – dodaje Rafał Salach.
Staranie się o kredyt wiąże się również z koniecznością dostarczenia bankowi szeregu dokumentów. Za niektóre z nich musimy zapłacić, np.:
Przy zakupie nieruchomości na kredyt (zarówno nowej, jak i używanej) dochodzi kolejny podatek – od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia hipoteki, tzw. PCC-3 i nie należy go mylić z „podstawowym” podatkiem PCC wspomnianym na początku. – Podatek PCC-3 można obliczyć na dwa sposoby. Gdy wysokość hipoteki jest „z góry” ustalona, opłata wynosi 0,1 proc. wartości nieruchomości. Druga, zdecydowanie częściej spotykana sytuacja dotyczy hipoteki zwykłej, zabezpieczającej wierzytelności o nieustalonej wysokości – w tym przypadku jesteśmy zobowiązani do uiszczenia 19 zł – podaje Leszek Zięba, ekspert ZFPF, mFinanse. – Warto pamiętać, że na złożenie deklaracji
PCC-3 i opłacenie podatku mamy 14 dni od momentu powstania obowiązku podatkowego. Zdecydowanie warto trzymać się tego terminu, ponieważ kary za niedopełnienie tego obowiązku w wyznaczonym czasie są wysokie, mogą wynieść od 1/10 do nawet dwudziestokrotności minimalnego wynagrodzenia – uzupełnia Leszek Zięba.
Czerwona flaga: nieprzewidziane remonty, ukryte wady
Kiedy kupujemy mieszkanie od dewelopera, wiemy, że jest ono nowe, a to oznacza, że wszelkie instalacje i ewentualne sprzęty (kiedy kupujemy mieszkanie „pod klucz”) również są nowe, czyli powinny działać bez zarzutu. To teoria, a jeżeli praktyka jest inna, to kupującego chroni prawo i przez pewien czas po zakupie, deweloper ma obowiązek usunąć wszelkie „niedoróbki” i wady. Inaczej jest w przypadku mieszkania z rynku wtórnego, które jest z „drugiej ręki”. To znaczy, że mimo przekazanej nam dokumentacji przez sprzedającego, nigdy w pełni nie poznamy historii takiej nieruchomości. Dlatego na etapie podejmowania decyzji o zakupie i sporządzania umowy, trzeba dobrze przyjrzeć się mieszkaniu. Możemy skorzystać w tym przypadku z pomocy specjalisty, który pomoże nam ocenić stan techniczny lokalu. Wszystko po to, by podjąć świadomą decyzję o zakupie.
Jednak prawda jest taka, że kupując M. z rynku wtórnego, nie da się przewidzieć wszystkich „niespodzianek”. Poza tym, im starsze mieszkanie kupujemy, tym częściej musimy liczyć się z faktem, że raczej prędzej niż później będzie czekać nas remont, a to kosztuje i tego wydatku trzeba być świadomym od początku.
[1] Dane za II kw. 2022 r. RynekPierwotny.pl
[2] Dane z systemu analitycznego BIG DATA RynekPierwotny.pl.
[3]Barometr Metrohouse i Credipass. Najnowsze dane z rynku mieszkaniowego i kredytów hipotecznych. II kw. 2022. Ceny dot. nieruchomości na rynku wtórnym dotyczą średniej ceny ofertowej za 1 m2., a na rynki u pierwotnym – za 1 m2 nowego mieszkania.
[4] Dane zawarte w wypowiedzi pochodzą z Barometru Metrohouse i Credipass. II kw. 2022 r.
Źródło: Związek Firm Pośrednictwa Finansowego (ZFPF).
Modernizacja centrum logistycznego Morele za ponad 20 mln złotych.
Wdrażanie nowego systemu do obsługi zamówień w sklepie internetowym Morele trwało prawie trzy miesiące i nie miało wpływu na wysyłkę zakupów do klientów. Inwestycja kosztowała Morele ponad 20 mln złotych, jej najważniejszą częścią był zakup systemu Autostore.
Modernizacja centrum logistycznego rozpoczęła się na początku czerwca br. i była prowadzona etapami. Prace rozpoczęły się od aranżacji wolnej powierzchni pod nowy system oraz przygotowania instalacji elektrycznej. W kolejnej fazie przy współpracy z firmą Element Logic nastąpiło wdrożenie systemu Autostore pozwalającego na magazynowanie produktów ułożonych w plastikowych pojemnikach, które za pomocą robotów dostarczane są pracownikowi kompletującemu zamówienia.
– System, który od niedawna posiadamy w naszym centrum logistycznym, pod względem technologicznym należy do światowej czołówki, o czym świadczy to, jak często jest wdrażany w różnych logistykach. Cieszymy, że to standardowe rozwiązanie jest sterowane przez dostosowany do naszych potrzeb system MFC oraz wyposażone w zaprojektowane przez nas narzędzia z zakresu ergonomii pracy. W tej inwestycji chcieliśmy dopracować każdy szczegół, dlatego wszystkie elementy były testowane na makietach przez kadrę menadżerską oraz pracowników, aż do uzyskania zadowalającego efektu. W trakcie wdrażania projektu największym wyzwaniem było prowadzenie prac modernizacyjnych w taki sposób, aby nie wpływały one negatywnie na proces realizacji zamówień. Ostatecznie udało nam się to osiągnąć m.in. poprzez odpowiednie zaplanowanie prac. Cały zespół z naszego centrum logistycznego był zaangażowany w projekt już na etapie planowania, dzięki czemu w trakcie uruchomienia systemu doskonale się rozumieliśmy, wiedzieliśmy co należy poprawić i jak rozwiązywać problemy, które mogliśmy napotkać. Duże znaczenie miało tu również wsparcie dostawców poszczególnych elementów, na które zawsze mogliśmy liczyć – mówi Mateusz Kapusta, Dyrektor logistyki w Morele.
Firma Radial podwaja wynajmowaną przestrzeń w nieruchomości komercyjnej MLP Pruszków II.
Nieruchomość komercyjna MLP Pruszków II to nowoczesne centrum logistyczne położone w okolicach Warszawy, w gminie Brwinów, w odległości 5 km od Pruszkowa. Jest to największy kompleks w regionie, którego docelowa powierzchnia najmu to 393 tys. mkw.
Operator logistyczny do podwarszawskiego centrum logistycznego wprowadził się około dwa lata temu. Wynajął wówczas nieco ponad 9 tys. m2, z czego 8,1 tys. m2 stanowią magazyny, a około 1 tys. m2 przeznaczone jest na nowoczesne biura i powierzchnie socjalne. Z nowo zamówionej przestrzeni z początkiem sierpnia br. najemcy zostało już wydane blisko 6,5 tys. m2. Pozostała część zostanie przekazana na początku listopada br.
W zawarciu obecnej umowy oraz tej sprzed dwóch lat, najemcę wspierała agencja doradcza Axi Immo.
„Firma Radial jest naszym kolejnym klientem, który w ostatnim czasie zwiększą wynajmowaną powierzchnię w MLP Pruszków II, korzystając z wciąż bardzo dużego potencjału rozbudowy tego centrum logistycznego. Dzięki nowej umowie niemal podwoiliśmy zakres współpracy. Nasi partnerzy doceniają bardzo elastyczne podejście MLP Group do ich bieżących potrzeb i skali prowadzonego biznesu. Kluczowa dla nich jest również doskonała lokalizacja centrum w bezpośrednim sąsiedztwie aglomeracji warszawskiej, a jednocześnie w pobliżu węzła autostrady A2” – powiedział Tomasz Pietrzak, Leasing Director Poland w MLP Group S.A.
Na Starołęce w Poznaniu BPI Real Estate Poland realizuje nowoczesny projekt mieszkaniowy zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
W inwestycji Panoramiqa, w ramach której powstaną 272 mieszkania, zostaną wdrożone między innymi takie proekologiczne rozwiązania jak panele fotowoltaiczne, system retencji wody deszczowej w celu ponownego wykorzystania jej do podlewania zieleni oraz infrastruktura do ładowarek samochodów elektrycznych. Dzięki nim klienci belgijskiego dewelopera będą mogli ubiegać się w części banków o kredyt hipoteczny na zakup mieszkania na preferencyjnych warunkach. Prace budowlane na terenie inwestycji są już na etapie wylewania płyty fundamentowej i prowadzone są równolegle dla dwóch budynków w projekcie.
„Dotychczas koncentrowaliśmy się na realizacji naszych projektów w atrakcyjnych lokalizacjach, o miastotwórczym charakterze. Wyróżniała je przemyślana architektura. Aktualnie do naszej strategii dodaliśmy także realizację w duchu zrównoważonego rozwoju. Panoramiqa spełnia warunki inwestycji ekologicznej, dzięki czemu nasi klienci mogą ubiegać się o kredyty na preferencyjnych warunkach, które w tej chwili są dostępne na rynku” – powiedział Wojciech Smolak Dyrektor Sprzedaży i Marketingu w BPI Real Estate Poland.
Już w listopadzie odbędzie się konferencja PRES Polish Real Estate Summit.
Jest to już druga edycja tego wydarzenia. Konferencja odbędzie się w dniach 22-23 listopada 2022 roku w hotelu Nosalowy Dwór Resort & SPA w Zapokanem.
Uczestnicy będą mogli wziąć udział w debatach. Dodatkowo czekają na nich panele dyskusyjne. Wydarzenie zakończy się oficjalnym bankietem.
Partnerami Merytorycznymi konferencji są firmy Fortech Consulting i Geodetic, Srebrnymi Sponsorami: Equilis i INA Management, Brązowymi Sponsorami: Nieruchomości Orange oraz Olivia Centre, partnerem wspierającym Grupa Mo, honorowym patronatem PRES 22 objęli: Polski Związek Firm Deweloperskich, Polska Federacja Rynku Nieruchomości, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC, Warszawskie oraz Wielkopolskie Stowarzyszenia Pośredników w Obrocie Nieruchomościami. Patronami Medialnymi konferencji są agencja Tauber Promotion, magazyn Investor Real Estate Expert oraz portale kgm.pl, krn.pl, zainwestujwnieruchomosci.pl.
Deweloper BPI Real Estate Poland uruchomił sprzedaż mieszkań i lokali usługowych w ramach wrocławskiej inwestycji CZYSTA 4.
Jest to już drugi po Bulwarach Książęcych, projekt belgijskiego dewelopera realizowany we Wrocławiu. Nowoczesny obiekt został zaprojektowany w duchu koncepcji 15-minutowego miasta i zrównoważonego rozwoju. Wyróżni go m.in. wewnętrzny dziedziniec, zielony dach ze strefą relaksu, liczne rozwiązania ekologiczne, a nawet przestrzeń coworkingowa dla mieszkańców. Budowa inwestycji, w ofercie, której są 183 mieszkania i 3 lokale usługowe już się rozpoczęła. Ceny mieszkań w inwestycji CZYSTA 4 w ofercie BPI Real Estate Poland wynoszą średnio 17 500 PLN/ mkw.
– Inwestycja odpowiada na potrzeby osób poszukujących mieszkań w pobliżu różnorodnych funkcji, usług oraz udogodnień jakie niesie za sobą bliskość miasta. Projekt przeznaczony jest dla osób dynamicznych, potrzebujących łatwego i szybkiego przemieszczania się, najczęściej bez samochodu, ceniących ograniczanie wytwarzania śladu węglowego. Już teraz widzimy bardzo duże zainteresowanie projektem, zarówno wśród klientów szukających mieszkania do zamieszkania, jak i pod inwestycje – mówi Wojciech Smolak, Dyrektor Departamentu Sprzedaży i Marketingu BPI Real Estate Poland.
Jakie rozwiązania, pozwalające mieszkańcom zaoszczędzić na utrzymaniu nieruchomości i ograniczyć wydatki na media stosują deweloperzy w nowych osiedlach? Ile można dzięki nim zyskać? Sondę opracował serwis nieruchomości dompress.pl
Andrzej Oślizło, prezes zarządu Develia S.A.
Ważne są dla nas zasady zrównoważonego rozwoju. W wielu inwestycjach stosujemy panele fotowoltaiczne, energooszczędne lampy LED, czujniki zmierzchu, chodniki antysmogowe, a miejsca parkingowe przygotowane są do montażu ładowarek do aut elektrycznych.
W wybranych projektach budujemy też tężnie solankowe, zwiększające odporność immunologiczną korzystających z nich mieszkańców. Instalujemy również zbiorniki na wodę opadową. Przekłada się to na oszczędności właścicieli przy późniejszych opłatach eksploatacyjnych.
Angelika Kliś, członek zarządu Atal
Technologia wykonania, którą stosujemy, w tym m.in. docieplenie budynków i mieszkań oraz wysokiej klasy stolarka okienna pomaga w optymalizacji kosztów związanych chociażby z ogrzewaniem mieszkania. W kontekście tego pytania świetnym przykładem jest nasza inwestycja Zacisze Marcelin. W tym poznańskim kompleksie zastosowano panele fotowoltaiczne, które zasilają oświetlenie części wspólnych i lampy zewnętrzne oraz pompę ciepła, służącą do ogrzewania wody. Natomiast, dzięki systemowi retencji wód deszczowych, rośliny w osiedlowym parku są podlewane w sposób ekologiczny.
Cezary Grabowski, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu Bouygues Immobilier Polska
Spójrzmy na tę kwestię szerzej: idea zrównoważonego budownictwa od lat jest wpisana w naszą strategię, a więc również w realizowane przez nas inwestycje. W praktyce przyjmujemy np. taką zasadę, że w każdym, nowym projekcie wykorzystamy przynajmniej trzy rozwiązania ekologiczne. Należą do nich m.in. panele fotowoltaiczne – zasilające części wspólne, żarówki led – przekładające się na wyraźnie mniejsze zużycie energii elektrycznej, czy retencja wody opadowej – co umożliwia wykorzystanie jej do podlewania roślinności na terenie osiedla. To oczywiście również przynosi oszczędności dla mieszkańców, a poza tym jest świetnym przykładem ekologicznego korzystania z zasobów środowiska.
Innym przykładem może być jasny żwir na dachu, zabezpieczający przed przegrzewaniem w okresie letnim. Dbamy też o bogate nasadzenia zieleni i elementy wspierające bioróżnorodność. W tej chwili pracujemy nad innowacyjnymi rozwiązaniami pozwalającymi redukować emisję CO2 w stopniu większym niż wymagają tego certyfikaty.
Naszym celem jest tworzenie przestrzeni najlepszych do życia, sprzyjających aktywności, relaksowi i kontaktowi z przyrodą. Zależy nam również na rozwiązaniach wzmacniających bioróżnorodność i pozwalających na odpowiedzialnie korzystanie z zasobów.
Joanna Janowicz, dyrektor zarządzająca w firmie Constructa Plus
W inwestycji Kościelna 23 w Poznaniu, którą mamy obecnie w ofercie, zamontowaliśmy instalację fotowoltaiczną, która pozwala oszczędzić na kosztach oświetlenia części wspólnych. W czterech projektach, które przygotowujemy mamy natomiast zaplanowane również wsparcie ogrzewania pompą ciepła. Należy nie zapominać również o właściwym projektowaniu przegród i stolarki, wyborze materiałów o odpowiedniej jakości oraz o przemyślanych instalacjach: hydraulicznej, wentylacyjnej, kanalizacyjnej. To również pozwala na realne oszczędności, choć przy obecnej modzie na fotowoltaikę wiele firm o tym zapomina.
Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.
W podwarszawskim osiedlu Villa Campina wybudowaliśmy już pięćdziesiąt domów zrealizowanych w technologii prefabrykacji, z wykorzystaniem zdrowych, naturalnych materiałów, które podlegają recyklingowi. Postawiliśmy na ekologię przewidując, że to będzie trend, a tymczasem niskie rachunki, dzięki OZE i skandynawskim rozwiązaniom są magnesem, który przyciąga pragmatycznych klientów. Domy stoją na działkach o powierzchni od 337 mkw. do 507 mkw. Mają dwie kondygnacje o łącznej powierzchni 135 mkw. Do ogrzania pomieszczeń i wody oraz do wentylacji potrzeba w nich zaledwie 22 kWh/m2 na rok. Oznacza to, że są praktycznie pasywne energetycznie. Ponadto, wentylacja mechaniczna z rekuperacją zapewnia dostęp świeżego i przefiltrowanego powietrza bez utraty ciepła. Domy są przygotowane do montażu systemu fotowoltaicznego, który umożliwia wytwarzanie energii elektrycznej z promieniowania słonecznego i praktycznie do zera ogranicza rachunki za prąd. Wkrótce rozpoczniemy budowę kolejnych 22 domów, docelowo postawimy jeszcze 118.
Karolina Bronszewska, dyrektor Marketingu i Innowacji Ronson Development
Rozwiązania ekologiczne stały się w naszych projektach standardem. Ich zastosowanie ma podnieść jakość i komfort życia przyszłych mieszkańców, ale też wpłynąć na obniżenie kosztów utrzymania nieruchomości. Dla przykładu, zastosowanie oświetlenia LED w częściach wspólnych oznacza dla wspólnoty mieszkaniowej zmniejszenie rachunków za zasilanie przestrzeni takich jak klatki, czy windy nawet o 30-50 proc.
W realizowanych projektach chętnie sięgamy po rozwiązania wykorzystujące energię słoneczną. W nowoprojektowanych inwestycjach, w częściach wspólnych, pojawiają się panele fotowoltaiczne. Stosujemy też rozwiązania w zakresie wykorzystania wody opadowej – powstają skrzynki rozsączające oraz zbiorniki retencyjne. Projektujemy także zielone ściany i dachy. Te ostatnie są coraz powszechniejszych rozwiązaniem, które odciąża systemy kanalizacyjne, zatrzymując nawet 80 proc. wody opadowej. Ma właściwości termoregulacyjne – zatrzymuje ciepło zimą i chłodzi powierzchnię latem oraz chroni izolację, dzięki czemu ewentualne naprawy dachu mogą być przesunięte o kilka lat. Stawiamy na wsparcie elektromobilności. W naszych inwestycjach powstają stojaki i wiaty na rowery, a także ścieżki rowerowe. W nowych projektach, jak Osiedle Vola na warszawskiej Woli, przewidzieliśmy natomiast zewnętrzne stacje ładowania aut elektrycznych.
Edyta Kołodziej, dyrektor sprzedaży i marketingu w Nickel Development
W naszej najnowszej inwestycji, czyli etapie Skarbcowa w Osiedlu Księżnej Dąbrówki na zachodnich przedmieściach Poznania instalowane są pompy ciepła. Jest także możliwość montażu instalacji fotowoltaicznej. To dotyczy domów dwulokalowych i domów szeregowych. Z kolei w mieszkaniach w budynku wielorodzinnym będzie do dyspozycji system smart home, który pozwoli optymalizować zużycie energii, dzięki dostosowaniu scenariuszy do pogody, pory dnia i roku. Podobne rozwiązanie jest też dostępne dla naszych klientów, którzy wybierają mieszkania w inwestycjach FIQUS Marcelin oraz Osiedle Naturama.
Trudno oszacować, na jak duże oszczędności pozwolą te instalacje. Wiele będzie zależało od sposobu użytkowania mieszkania i indywidualnych preferencji poszczególnych lokatorów. Pewne jest jednak, że nawet przy sporym zużyciu energii, wpływ osiedla na środowisko będzie znacznie mniejszy niż przy konwencjonalnej dostawie energii do domów.
Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home
Międzynarodowe doświadczenie prezesa i współwłaściciela Aurec Home Shragi Weisman oraz całego zespołu w tworzeniu idealnego miejsca do życia pozwala nam na dostosowanie inwestycji do potrzeb świadomego odbiorcy. Odpowiednie rozplanowanie przestrzeni, certyfikacje środowiskowe, dbałość o niskoemisyjność budynków i zastosowanie licznych ekologicznych rozwiązań to jedne z najważniejszych cech naszych osiedli.
Na terenie wszystkich inwestycji mieszkaniowych stosujemy innowacyjne, ekologiczne rozwiązania, które podnoszą komfort życia i sprzyjają ochronie środowiska naturalnego. Realizujemy projekty zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju. Instalujemy w budynkach patenty oszczędzające energię, m.in.: panele fotowoltaiczne, wentylację mechaniczną, gruntowe wymienniki ciepła czy odzysk wody deszczowej. Tworzymy szklarnie do hodowli własnych upraw, a także ławki solarne i miejsca parkingowe z ładowarkami do samochodów elektrycznych.
Działania, które wprowadzamy na naszych osiedlach, służą ekologii, oszczędnościom i przekładają się na obniżenie kosztów utrzymania terenów. Takie koszty stanowią część bieżących opłat, które ponoszą mieszkańcy w ramach czynszu. Zmniejszenie zużycia energii w częściach wspólnych poprzez zamontowanie paneli fotowoltaicznych czy odpowiednie zagospodarowanie zieleni, wpływające na zatrzymanie wody w glebie to działania pozwalające obniżyć rachunki.
Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper
Stosujemy pompy ciepła, energooszczędne oświetlenie LED, czujniki zmierzchu, panele fotowoltaiczne oraz rozwiązania inteligentne w lokalach eHome Control – sterowanie ogrzewaniem i oświetleniem. Tego typu rozwiązania można znaleźć we wszystkich, naszych inwestycjach. Trudno określić jednak wielkość oszczędności z uwagi na różnorodność inwestycji oraz wykorzystywanych rozwiązań.
Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest
Już od dawna kładziemy szczególny nacisk na energooszczędne oświetlenie części wspólnych naszych osiedli, wewnątrz budynków oraz na zewnątrz. Z kolei w planowanych inwestycjach, przewidujemy szereg rozwiązań, pozwalających przyszłym mieszkańcom zaoszczędzić na eksploatacji i mediach. Przede wszystkim, w inwestycjach składających się z budynków jednorodzinnych znajdą zastosowanie m.in. panele fotowoltaiczne oraz pompy ciepła. Poza tym, będą także rozwiązania typu smart home.
Marcin Michalec, CEO Okam
W 2018 roku wprowadziliśmy Nową Politykę Jakości. Zakłada ona między innymi rozwój proekologicznych udogodnień w naszych inwestycjach, począwszy od powstającego
w Warszawie kompleksu Central House. Na jego terenie zamontowane zostaną panele fotowoltaiczne, a w każdym mieszkaniu oczyszczacze powietrza. Ponadto, zaproponujemy mieszkańcom m.in. wypożyczalnię rowerów i pojazdów elektrycznych, a także ogród na dachu oraz dwa zielone dziedzińce.
Podobne rozwiązania rozwijamy też w Katowicach w projekcie Inspire w zielonej części miasta tj. Dolinie Trzech Stawów. Wśród naszych propozycji dla najemców, na etapie pierwszego zakończonego etapu jest m.in. możliwość korzystania z bezpłatnego pojazdu elektrycznego oraz rowerów. Klientom przekazaliśmy także nowoczesne oczyszczacze powietrza.
Jeśli chodzi o ekologiczne rozwiązania, naszą pierwszą łódzką inwestycję mieszkaniową – Strefę Progress wyróżniać będą zainstalowane na dachu panele fotowoltaiczne, wypożyczalnia hulajnóg i rowerów czy gniazdka do ładowania urządzeń mobilnych, zamontowane w ławkach na zielonym dziedzińcu.
Wszystkie te rozwiązania mają przynieść pozytywny wpływ na środowisko naturalne. O efektach będziemy mogli poinformować po wprowadzeniu ich w życie. W planach mamy dalszy rozwój ekorozwiązań, w tym w obszarze oczyszczania wody poprzez instalację filtrów podzlewowych czy redukcji CO2, które na pewno będą mieć wpływ na wysokość opłat za media.
Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Grupie Robyg
Grupa Robyg zapewnia mieszkańcom osiedli liczne, innowacyjne rozwiązania technologiczne, które wspierają ekologię i pozwalają zmniejszać koszty eksploatacyjne mieszkań. Wszystkie nasze osiedla posiadają instalację fotowoltaiczną, która wytwarza energię elektryczną zużywaną na potrzeby stref wspólnych budynku – czyli oświetlenia między innymi korytarzy, klatek schodowych, lobby czy stref fitness i miejsc zabaw dla dzieci. Jest to rozwiązanie przyjazne środowisku. Wykorzystuje naturalny sposób wytwarzania energii elektrycznej, ale nie pochłania zasobów, a dodatkowo zmniejsza koszty eksploatacji budynku, co mieszkańcy odczuwają w portfelu. Większość mieszkań jest wyposażona w standardzie w system Smart House, który pozwala na oszczędności na rachunkach nawet do 50 proc. Ponadto, podjęliśmy decyzję o przejściu przy procesach budowlanych w 100 proc. na energię ze źródeł odnawialnych już w ciągu najbliższych dwóch lat, czyli do końca 2024 roku. Zamierzamy to osiągnąć uwzględniając w procesie zakupowym energii dostawców z jak największym udziałem energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, a od 2024 roku, tylko i wyłącznie zielonej energii. Taki krok pozwoli na znaczną redukcję śladu węglowego i przyczyni się do ograniczenia emisji CO2. Firma podjęła też oficjalne zobowiązania w zakresie raportowania emisji CO2 oraz zwiększenia udziału energii odnawialnej w prowadzonej działalności.
Marek Pawlukiewicz, rzecznik prasowy w Aria Development
Jako jeden z pierwszych deweloperów w Polsce wprowadziliśmy kompleksowy program inteligentnych i energooszczędnych, a zatem, ekologicznych rozwiązań. Światła z czujnikami ruchu, powierzchnia biologicznie czynna, zbiorniki retencyjne oraz smart rozwiązania są w standardzie naszych realizacji. W ramach pakietu Aria Eco Smart każdy klient otrzymuje system inteligentnego domu. Mieszkańcy z dowolnego miejsca ze swojego smartfona lub komputera mogą sterować oświetleniem, regulować temperaturę, zarządzać instalacją alarmową oraz innymi funkcjami wpływającymi na komfort użytkowania mieszkania. Panele fotowoltaiczne na dachach realizowanych budynków pozwalają zaś obniżyć koszty zużycia energii elektrycznej części wspólnych o kilkadziesiąt procent.
Źródło: dompress.pl
HB Reavis, międzynarodowa firma specjalizującą się w tworzeniu przestrzeni pracy, podpisała umowę z Servier Polska Services. Umowa obejmuje wynajem 2,3 tys. mkw. powierzchni w kampusie biurowym Forest w Warszawie.
Nieruchomość komercyjna Forest to najnowszy, ukończony i w większości skomercjalizowany projekt dewelopera w stolicy kraju.
Servier to międzynarodowa grupa farmaceutyczna obecna w 150 krajach świata, w Polsce od 30 lat. Pracownicy Servier Polska wkrótce skorzystają z przestrzeni biurowej na 5. piętrze kampusu Forest. Budynki o łącznej powierzchni 78 tys. mkw. są już w 80% wynajęte. Szczególnym wyróżnikiem tego miejsca jest imponująca ilość zieleni – 200 nowych drzew i tyle samo krzewów, zasadzonych na ogólnodostępnym patio, w miejskim ogrodzie i na zielonych tarasach oferujących wyjątkowy widok na panoramę miasta.
Projekt autorstwa HRA Architekci zrealizowany zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju może pochwalić się nagrodą Polskiego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego. Posiada też certyfikaty BREEAM i WELL.
W podpisaniu umowy z Servier Polska Services najemcę reprezentowała międzynarodowa firma doradcza Colliers.
Pojawiają się już pierwsze prognozy dotyczące inflacji powyżej 20 procent, której szczyt – według Polskiego Instytutu Ekonomicznego – przypadnie na luty 2023 roku.
Spis treści:
Szczyt inflacji na początku przyszłego roku
Co dalej ze złotem?
Inflacja, która wg wstępnych szacunków wyniosła w sierpniu 16,1 proc. oraz wojna w Ukrainie i jej wszystkie konsekwencje, jak kryzys energetyczny, pomału zaczynają podgryzać także i polski wzrost gospodarczy. PKB w drugim kwartale spadł o 2,1 proc. w stosunku do pierwszego.
Kolejny miesiąc ze wzrostem inflacji, przy jednoczesnym wolniejszym tempie wzrostu wynagrodzeń, przekłada się na to, że Polacy coraz bardziej liczą się z wydatkami. Według GUS, w sierpniu bardzo wyraźnie pogorszył się wskaźnik nastrojów konsumenckich, który obecnie znajduje się na poziomie z okresu pierwszego lockdownu.
Szczyt inflacji na początku przyszłego roku
Ograniczona konsumpcja również może się przełożyć na mniejszy wzrost. A pojawiają się już pierwsze prognozy dotyczące inflacji powyżej 20 proc. – jesień i zima będą tutaj okresami kluczowymi ze względu na zwiększone zapotrzebowanie na energię i ogrzewanie. Od nowego roku pójdą także w górę stawki prądu.
Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego szczyt inflacji przypadnie właśnie na luty 2023 roku, a podwyższona inflacja pozostanie z nami jeszcze w 2024 roku. W związku z powyższym, coraz bardziej prawdopodobne jest, że we wrześniu Rada Polityki Pieniężnej zdecyduje jednak po raz kolejny podnieść stopy procentowe, pomimo pesymistycznych danych gospodarczych.
Co dalej ze złotem?
Złoto i srebro w dalszym ciągu tracą na fali umacniania się dolara po sympozjum w Jackson Hole. Cena złota wyrażona w dolarze amerykańskim spadła do około 1 700 USD/oz pod koniec ubiegłego tygodnia. W polskiej walucie tydzień rozpoczął się w okolicach 8 350 zł, a zakończył około 8 050 za uncję. Srebro w analogicznym czasie spadło z 19,25 do 18 dolarów i z 92 do około 85 złotych za uncję. Na zmienność wpłynęło również niewielkie umocnienie się polskiej waluty.
W sytuacji pogarszającej się koniunktury i rosnącego zagrożenia stagflacją, obecne przeceny na metalach szlachetnych wydają się być dobrą okazją do tego, by rozważyć uzupełnienie bezpiecznej części portfela. Metale w dalszym ciągu na tle wielu innych klas aktywów zdają się zachowywać całkiem dobrze. Kluczowe znaczenie dla złota będą miały teraz realne działania FED. Kolejne podwyżki stóp procentowych mogą umacniać dolara i osłabiać złoto, jednak sytuacja ulegnie zmianie, gdy cykl podwyżek się zatrzyma, zwłaszcza przy niekorzystnych danych makroekonomicznych.
Autor: Michał Tekliński, dyrektor ds. rynków międzynarodowych w Grupie Goldenmark.
Warszawski inwestor i deweloper miejskich kompleksów magazynowo-biurowych – Ideal Idea – intensywnie realizuje III etap City Parku na pograniczu Warszawy i Raszyna przy ul. Mieczysława Słowikowskiego 81.
Budowa III etapu nieruchomości komercyjnej przebiega zgodnie z harmonogramem. Po czterech halach etapów I i II obecnie powstają hale H5 i H6 etapu III. Łącznie zaoferują one 9 tys. mkw. powierzchni magazynowo-produkcyjnych oraz biurowych w standardzie klasy A. Generalnym wykonawcą jest Ideal Idea. Właścicielem III etapu – tak jak całego City Parku – będzie także Ideal Idea.
Hala H5 otworzy swoje podwoje 2 stycznia 2023 r., natomiast H6 ruszy 23 marca przyszłego roku.
„Będzie to jeden z niewielu w tym roku nowych parków logistyczno-przemysłowych, który uzyska pozwolenie na użytkowanie w stolicy. Atutem obiektu jest niewątpliwie jego lokalizacja tuż przy administracyjnej granicy Warszawy” – mówi prezes Ideal Idea Jędrzej Dużyński.
Liderzy technologiczni są bardzo świadomi oczekiwań pracowników, które ewoluowały przy pandemii. Po ponad dwóch latach mierzenia się z wyzwaniami logistycznymi i organizowania przestrzeni do pracy w domowych warunkach zatrudnieni oczekują znacznie więcej od firmy niż wrócenie do przestrzeni sprzed „nowej normalności” i pracy na „starych zasadach”. Chcąc zorganizować powrót pracowników do biura, konieczne staje się dopasowanie nie tylko przestrzeni do potrzeb zatrudnionych, ale również zbudowanie silnej kultury organizacji. Powrót zespołów do siedziby firmy może być wyzwaniem, dlatego tym bardziej nie powinien być związany z presją – lecz wizją komfortowej pracy, umacniania pozycji w zespole czy rozwoju.
Należy przyznać, że ponowne wykonywanie służbowych obowiązków z siedziby firmy związane jest z licznymi zmianami organizacji pracy. Raport RTO (Return to office) obrazuje główne wyzwania związane z pracą hybrydową, takie jak zmieniające się oczekiwania zatrudnionych oraz brak zachowania równości podczas spotkań pomiędzy pracownikami zdalnymi a tymi biorącymi w nich udział z biura. Jednak powrót do pracy z siedziby organizacji wymaga również przystosowania sal konferencyjnych oraz skoordynowania większej ilości procesów IT. Wyzwania związane z powrotem pracowników do biura, ich oczekiwaniami i doświadczeniami są dużo bardziej złożone, niż mogłoby się pierwotnie wydawać – szczególnie że należy rozpatrywać je w równym stopniu pod kątem kulturowym, co technicznym. Wrócenie do biura na starych zasadach może nie zachęcić pracowników do zmiany. Większość pracodawców przyznaje, że muszą obrać taktykę przyciągnięcia zatrudnionych do siedziby firmy, niż nakazanie im powrotu, jednak samo wykonanie jest dużo bardziej skomplikowane. Zatrudnieni przyzwyczaili się do bardziej elastycznego i autonomicznego podejścia do obowiązków służbowych, prywatne grafiki zostały dostosowane do nowego modelu współpracy, a domowe przestrzenie zaaranżowane do komfortowej pracy. Dlaczego więc teraz mieliby z tego rezygnować na rzecz zatłoczonych biur i utrudniających pracę rozmów współpracowników? Tu właśnie pojawia się potrzeba zmiany nie tylko w zaaranżowaniu przestrzeni, ale również w kulturze organizacji tak, aby proces RTO, przebiegł bez utraty zaufania i lojalności członków zespołów.
Segmentacja ról i funkcji pracowników może pomóc organizacjom podejmować lepsze decyzje dotyczące powrotu do biura, które będą dopasowane do oczekiwań zespołów. Stawianie ludzi na pierwszym miejscu pomoże w zidentyfikowaniu preferencji i zachowań poszczególnych pracowników, a w konsekwencji budowaniu pozytywnych doświadczeń. Niektóre osoby mają wyraźne powody, aby wrócić do biura, takie jak mało dogodne warunki pracy w domu czy większa potrzeba socjalizacji. Inni zaś mogą lepiej radzić sobie z modelem zdalnym, mając możliwość skupienia i wykorzystania czasu pracy do maksimum w zaciszu mieszkania.
Pierwszym krokiem do wdrożenia procesu powrotu do biura pracodawcy powinni dokładniej przyjrzeć się zespołom i ich potrzebom. Zapytanie pracowników o zdanie może mieć bezpośrednie przełożenie na wzrost ich zadowolenia, a co za tym idzie także doświadczeń i opinii o wykonywanej pracy. Jednak zbyt wiele firm pomija ten aspekt – który jest w gruncie rzeczy najważniejszy – wprowadzając nowe, ogólne zasady powrotu do pracy dla całej organizacji. Bardzo istotne staje się również wywiązywanie się ze zobowiązań i obietnic składanych pracownikom – jeżeli zdeklarowaliśmy dostarczyć przysłowiową „wędkę”, powinniśmy zadbać o to, aby nie zawieść zaufania zatrudnionych. W przeciwnym wypadku organizacja może zostać oskarżona o stosowanie metody „kija i marchewki”, co negatywnie wpłynie nie tylko na reputację organizacji, ale również motywację członków zespołu.
Autor: Jakub Abramczyk, Sales Director Eastern Europe w firmie Poly.
Deweloper Panattoni sprzedaje nieruchomość inwestycyjną Panattoni Park Tricity North koło Gdyni.
Inwestorem, który nabył nieruchomość komercyjną od Panattoni, jest czeski inwestor Trigea Nemovitostní Fund. Jest to spółka, która należy do czeskiej Grupy Partners. Obiekt jest w pełni skomercjalizowany. Nieruchomość inwestycyjna klasy A o powierzchni 46 000 m kw. jest piątym trójmiejskim parkiem Panattoni, a pierwszym w pobliżu Gdyni, miasta portowego na wybrzeżu Bałtyku. Strony uzgodniły, że nie ujawnią wartości transakcji.
Konferencja branży nieruchomości komercyjnych Property Forum 2022 zbliża się wielkimi krokami.
Organizowana już po raz 12. przez Grupę PTWP, największa w Polsce konferencja biznesowa skierowana do firm działających na rynku nieruchomości komercyjnych i mieszkaniowych – Property Forum, zbliża się wielkimi krokami. Wydarzenie odbędzie się w hotelu Sheraton Grand Warsaw w terminie 19-20 września br. Wydarzenie obejmuje dwa dni dyskusji, wystąpień i prezentacji z udziałem ponad 100. wyjątkowych prelegentów z Polski i ze świata. Szefowie firm i eksperci rynku nieruchomości w ramach Property Forum 2022 będą poszukiwać odpowiedzi na to, w jaki sposób przygotować biznes na nową przyszłość oraz wyzwania gospodarcze, geopolityczne, technologiczne, środowiskowe i społeczne.
– Nie da się ukryć, że pandemia COVID-19 i wojna w Ukrainie wywarły znaczny wpływ na rynek nieruchomości. Dlatego też hasło tegorocznej edycji Property Forum – THE CHANGE – nie jest przypadkowe. Wydłużające się łańcuchy dostaw, deficyt gruntów, nowe prawo, podatki i Polski Ład – to wszystko skutkowało ogromnymi zmianami w funkcjonowaniu branży. Rozmowy o nowej rzeczywistości i rozwiązaniach, które pomagają się w niej zaadaptować, a także o pojawiających się możliwościach i tworzonych na ich potrzeby strategiach – tego możemy spodziewać się po zbliżającym się wydarzeniu – mówi Robert Posytek, redaktor naczelny PropertyNews.pl, współautor programu Property Forum 2022.
W maju br. globalny koncern z branży spożywczej PepsiCo przeprowadził się do nowej siedziby zlokalizowanej w bezpośrednim sąsiedztwie warszawskiego Centrum Praskiego Koneser, w biurowcu Monopol. Firma postawiła na nowoczesną przestrzeń dostosowaną do pracy hybrydowej oraz ekologiczne materiały z recyklingu, co jest spójne z jej strategią. Za koncepcję biura zajmującego 3. i 4. piętro, o łącznej powierzchni 3 550 mkw., odpowiadała pracownia architektoniczna MIXD. Natomiast projekt wykonawczy przygotowała pracownia AD-STUDIO, a fit-out powierzono firmie Tétris.
Ta oryginalna, historyczna, a zarazem nowoczesna przestrzeń spełniał nasze oczekiwania, także pod względem ekologicznym, co jest dla nas istotne ze względu na naszą strategię pep+. Jest ona widoczna także w projekcie wnętrza, wykorzystanych materiałach i rozwiązaniach, jakie zaproponowaliśmy pracownikom, czyli np. zrezygnowaliśmy z butelek na rzecz wody z kranu i napojów dostępnych w nalewakach. Samo biuro jest również odzwierciedleniem założeń naszego globalnego programu »Work that Works«, który definiuje miejsce pracy na nowo. Jest ono zarówno przystosowane do pracy hybrydowej, jak i oferuje naszym pracownikom różnorodne przestrzenie do realizacji zadań na miejscu. Projekt wnętrza był wymagający, zawierał dużo detali oraz materiałów o różnych fakturach. Dlatego zależało nam, by etap wykonawczy powierzyć doświadczonemu partnerowi i nasz wybór padł na firmę Tétris. – powiedziała Emilia Bryl, Project Manager, PepsiCo.
Santander Bank Polska i Polska Fundacja Przedsiębiorczości organizują dwa konkursy dla przedsiębiorczyń oraz kobiet planujących założenie firmy. Do zdobycia są nagrody pieniężne na rozwój, a także dofinansowanie dla najlepszych pomysłów na biznes.
W konkursie grantowym kobiety, które planują rozwój swojej firmy lub jej założenie, mogą wygrać 10 nagród o wartości 11 tys. zł każda. Środki można przeznaczyć na dowolny cel, związany z pozyskaniem nowych kompetencji – np. szkolenia czy studia podyplomowe. Wystarczy złożyć biznesplan z opisem pomysłu na nową inwestycję lub rozpoczęcie działalności. Już 7 września odbędzie webinar „Nie taki straszny biznesplan, jak go malują”, który poprowadzi Monika Bezak z Mindloop. Ma on ułatwić kobietom zgłoszenie się do konkursu, ale przede wszystkim pomóc w rozwoju własnego biznesu.
Z kolei przedsiębiorczynie, które mają ciekawy pomysł na biznes mogą liczyć na wsparcie inwestorów. Cztery kobiety, które przedstawią najciekawsze propozycje biznesowe skorzystają z inwestycji w biznes o równowartości do 50 tys. euro każda.
– Za cel stawiamy sobie aktywizację kobiet i inspirowanie ich do działania oraz rozwoju. Wiemy, że często poważnym problemem jest pozyskanie kapitału. Nasza inicjatywa zachęca do kreatywności, a jednocześnie jest szansa na pozyskanie środków finansowych – Agnieszka Łatkowska Menedżer ds. Komercjalizacji i Rozwoju, odpowiedzialna za program po stronie Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości. – Działania rozwojowe są coraz bardziej doceniane przez przedsiębiorczynie, widzimy to po frekwencji na spotkaniach organizowanych w ramach cyklu „MOCne w biznesie”. Jesteśmy bardzo ciekawi na jakie pomysły wpadły nasze przedsiębiorczynie – dodaje.
– W programie „MOCne w biznesie” chcemy wspierać przedsiębiorczynie w Polsce. Kobiety w biznesie mają wiele do zaoferowania, często potrzebują jedynie wzmocnienia swojego poczucia wartości i pewności co do planowanej drogi. Z raportu przygotowanego przez fundację Startup Poland wynika, że nadal więcej firm jest zakładanych przez mężczyzn, pomimo że te zakładane przez kobiety radzą sobie lepiej na rynku. Często jedną z barier, którą powstrzymuje realizację marzeń są kwestie finansowe, dlatego nasz program ma z założenia być motywacyjnym i finansowym bodźcem do wcielenia planów w życie – podkreśla Agnieszka Przybylska, odpowiedzialna za program MOCne w Biznesie w Santander Bank Polska.
Źródło: Santander Bank Polska.
Jak podaje międzynarodowa firma doradcza Savills, popyt na europejskim rynku biurowym w pierwszej połowie 2022 r. wyniósł 4,3 mln m kw. i był wyższy o 11 proc. od średniej pięcioletniej za pierwsze półrocze.
Według danych Savills, w pierwszym półroczu najbardziej aktywne nadal były firmy świadczące usługi dla biznesu, których udział w całkowitym wolumenie transakcji sięgnął 21 proc. i był zbliżony do odnotowanego w pierwszych sześciu miesiącach 2021 r. Tuż za nimi uplasowały się sektory ICT (20 proc.) oraz bankowy, ubezpieczeniowy i finansowy (20 proc.), które odnotowały 6-procentowy wzrost rok do roku. Udział sektora zaawansowanej produkcji, branży farmaceutycznej i przemysłowej zmniejszył się z 13 proc. w 2021 r. do 6 proc. obecnie, czyli do poziomu zarejestrowanego w 2020 r.
Z analizy wskaźników podaży i popytu wynika, że luka podażowa występuje na większości europejskich rynków biurowych, a przede wszystkim we Francji i Niemczech. Współczynniki pustostanów utrzymują się na niskim poziomie i wynoszą od 2 do 5 proc. w paryskim COB, Berlinie, Kolonii, Hamburgu, Brukseli, Monachium i Sztokholmie.
„Pogorszenie koniunktury gospodarczej może skłaniać do pesymistycznych prognoz dotyczących popytu na powierzchnią biurową w Europie. Nadal jednak obserwujemy duże zainteresowanie biurami o wysokim standardzie w atrakcyjnych lokalizacjach, które wpisują się w kulturę korporacyjną firm i ich cele związane z polityką zrównoważonego rozwoju” – mówi Matthew Fitzgerald, dyrektor, dział doradztwa dla najemców międzynarodowych w regionie EMEA, Savills.
Na polskim rynku, pierwsza połowa 2022 r. to rekordowy popyt na powierzchnie biurowe w Warszawie. W tym czasie wynajęto łącznie ponad 479 400 m kw., czyli o 94 proc. więcej niż w analogicznym okresie rok wcześniej i tylko 26 proc. mniej niż w całym ubiegłym roku.
„Widzimy, że firmy nadal chcą przyciągać pracowników nową powierzchnią biurową dostosowaną do ich potrzeb. Największy popyt w Warszawie obserwujemy w COB i centrum miasta, ponieważ bliskość stacji metra jest dla wielu najemców najważniejszym czynnikiem przy wyborze biura. Z uwagi na rosnącą lukę podażową prognozujemy wzrost czynszów związany z ograniczoną dostępnością powierzchni na wynajem oraz coraz wyższymi kosztami budowy i zarządzania obiektami biurowymi, co może wskazywać na zwrot w kierunku rynku wynajmującego” – dodaje Marcin Sabowicz, dyrektor w dziale reprezentacji najemców, Savills.
Pomimo spadku wolumenu transakcji inwestycyjnych na europejskim rynku nieruchomości komercyjnych w drugim kwartale 2022 r., wartość obrotów w sektorze biurowym w pierwszej połowie bieżącego roku wyniosła 43 mld euro i była zbliżona do średniej pięcioletniej za pierwsze półrocze. Ta klasa aktywów nadal ma największy udział w całkowitym wolumenie inwestycyjnym, kształtujący się w tym roku na poziomie 31 proc.
„Dane RCA pokazują, że w lipcu liczba transakcji na europejskim rynku biurowym spadła do najniższego miesięcznego poziomu w ostatnich latach. Może to wynikać to z większej selektywności i zainteresowania inwestorów produktami wysokiej jakości, a przede wszystkim biurowcami klasy A w najbardziej atrakcyjnych lokalizacjach” – komentuje Georgia Ferris, analityczka w dziale badań firmy Savills.
Źródło: Savills.