Popyt na złoto inwestycyjne idzie w górę

michal_teklinski_goldsaver
Cena złota wyznaczyła w ubiegłym tygodniu kolejne ATH na poziomie 2790 dolarów, po czym spadła. Wahania mają związek między innymi z jutrzejszymi wyborami prezydenckimi w Stanach Zjednoczonych. Światowa Rada Złota opublikowała z kolei raport podsumowujący 3. kwartał roku. W obliczu zawirowań popyt na złoto wciąż rośnie. 

Złoto z nowym ATH, niepewność przed wyborami

2790 dolarów, czyli 11200 złotych to nowy rekord wszechczasów za uncję złota. Nie jest to oczywiście żadna niespodzianka, a konsekwencja utrzymującego się trendu. Wpływ na cenę złota mają konflikty zbrojne, silny popyt na kruszec ze strony banków centralnych czy normalizacja stóp procentowych (inwestorzy spodziewają się, że Fed obniży stopy procentowe o 25 punktów bazowych na każdym kolejnym posiedzeniu w tym roku). Last but not least – wpływ na cenę złota ma przedwyborcza niepewność w Stanach Zjednoczonych. Jak wiemy, wynik wyścigu Kamali Harris z Donaldem Trumpem, będzie miał wpływ na politykę całego świata.

Na inny czynnik zwraca z kolei uwagę Ryan McIntyre z domu maklerskiego Sprott: ceny złota rosną w obliczu coraz większego zadłużenia USA. Już teraz dług rządu wynosi 35 bilionów dolarów i rośnie z dużą intensywnością.

To równoczesne połączenie wielu czynników jest nazywane przez Amerykanów „perfect storm”. Złoto nie stało się bowiem spekulacją, ani fizycznym bitcoinem. To kwestia kulminacji huraganów. Zarówno politycznych, jak i gospodarczych.

Popyt na złoto wciąż rośnie

Takie informacje podaje Światowa Rada Złota, wskazując, że całkowity popyt na żółty kruszec w 3. kwartale 2024 r. wzrósł o 5% rok do roku i wyniósł 1313 ton. Oczywiście znalazło to odzwierciedlenie w cenie, która osiągnęła serię nowych maksimów w ciągu poprzedniego kwartału. Wartość popytu wzrosła o 35% r/r, przekraczając pierwszy raz w historii 100 miliardów dolarów.

Co prawda sprzedaż złotych sztabek i monet spadła o 9%, ale pamiętajmy, że 3. kwartał 2023 roku był pod tym względem wyjątkowo silny. Pomimo wyraźnego wzrostu sprzedaży złotej biżuterii w Indiach, w ujęciu globalnym odnotowano 12-procentowy spadek. Popyt ze strony banków centralnych wyniósł 186,2 tony, co stanowi spadek o 49% względem 3. kwartału ubiegłego roku, który był bardzo silny.

Popyt na złoto wzrósł natomiast wśród producentów technologii, którzy coraz mocniej wykorzystują kruszec w produkcji rozwiązań bazujących na sztucznej inteligencji. Wzrost wyniósł 7% – o 83 tony rok do roku.

Z raportu wynika także, że napływ do ETF wyniósł 95 ton.

Analitycy zapowiadają obniżki stóp procentowych w Polsce

Analitycy EY opublikowali prognozy gospodarcze na najbliższe lata. Wynika z nich, że polska gospodarka ma się dobrze, a PKB będzie rósł. Rosnąć będzie także inflacja, która aktualnie wynosi 5%. Wspomniani analitycy wskazują, że w marcu 2025 roku, po nowej projekcji inflacyjnej NBP, rozpocznie się dyskusja o obniżkach stóp procentowych. Te spodziewane są w okolicach połowy przyszłego roku. Łącznie, w przyszłym roku możemy spodziewać się czterech cięć o 25 punktów bazowych, a w 2026 roku, gdy inflacja spadnie poniżej 3,5%, kolejnych – o 50 pb.

Autor: Michał Tekliński, ekspert rynku złota Goldsaver.pl, Grupa Goldenmark

Ekspert rynku złota z liczącym już ponad dekadę doświadczeniem w branży. W Goldenmark pełnił funkcję dyrektora ds. rynków międzynarodowych. Zwiedził świat i zobaczył wszystko (łącznie z legendarnymi dywanami jubilerów, z których wytapia się drobinki złota). W Goldsaverze pełni funkcję głównego analityka oraz filaru zespołu eksperckiego. Prywatnie wytrawny obserwator polityki, geopolityki i gospodarki.

materiał prasowy

 

Axi Immo: Rynek nieruchomości biurowych w Warszawie

Bartosz Oleksak_media
Aktywność deweloperów na warszawskim rynku powierzchni biurowych powoli nabiera tempa. Ukończone do końca września 2024 r. ponad 70.000 mkw. i planowane na kolejne lata ok. 280.000 mkw. w budowie wskazuje, że inwestorzy i deweloperzy przechodzą do kolejnego etapu rozwoju w sektorze. Popyt pozostaje stabilny na poziomie ok. 490.000 mkw. w I-III kw. 2024 r. Największa polska firma doradcza na rynku nieruchomości komercyjnych AXI IMMO przygotowała raport „ Rynek biurowy w Warszawie w I-III kw. 2024 roku”, podsumowujący aktualna sytuację na stołecznym rynku biurowym.

Od początku 2024 r. ¾ nowej powierzchni biurowej oddane w strefach centralnych stolicy

Na zakończenie III kw. 2024 r. całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie wynoszą 6,24 mln mkw. W okresie od stycznia do września 2024 r. na stołeczny rynek deweloperzy dostarczyli ponad 70.000 mkw., a wśród ukończonych inwestycji znalazły się m.in. Saski Crescent po modernizacji (15.500 mkw., CA Immo), Vibe A (15.000 mkw., Ghelamco), Lixa D i E (Yareal, odpowiednio 9.300 mkw. i 16.900 mkw.). Aż 76% nowej powierzchni powstało w centralnych strefach biurowych Warszawy.

Rondo Daszyńskiego największym hubem biurowym Warszawy

Emilia Trofimiuk, Research Manager, Dział Analiz i Badań Rynkowych, AXI IMMO, komentuje: „Na warszawskim rynku biurowym obserwujemy proces powolnego powrotu deweloperów do nieco większej aktywności. Deweloperzy otwierają nowe inwestycje, koncentrując się głównie na centralnych strefach miasta. Najdynamiczniej rozwijającą się podstrefą biurową jest Centrum-Zachód, w pobliżu Ronda Daszyńskiego, gdzie obecnie znajduje się aż 1,15 mln mkw. istniejącej powierzchni, czyli ponad 18% całkowitych zasobów biurowych stolicy. Z kolei na całym biurowym rynku warszawskim w budowie pozostaje 15% więcej nowej podaży niż w analogicznym okresie sprzed roku, co świadczy o stopniowym powrocie aktywności deweloperskiej oraz wskazuje na dalszy rozwój rynku w nadchodzących latach”.

Rośnie aktywność deweloperów biurowych w Warszawie

Obecnie w budowie znajduje się ok. 280.000 mkw. (+15% r/r) nowoczesnej powierzchni biurowej, z czego ok. 200.000 mkw. powinno zostać oddane do końca 2025 r. Deweloperzy skoncentrowani są na centrum Warszawy, gdzie powstaje 82% nowego zasobu. Do końca 2024 r. spodziewane jest oddanie do użytku jednego projektu biurowego – The Form o powierzchni 28.300 mkw., wśród innych największych projektów w budowie znajdują się m.in.: The Bridge (47.000 mkw., Ghelamco), Upper One (35.900 mkw., Strabag), V Tower (32.700 mkw. w modernizacji, Cornerstone).

Strefy Służewiec i Żwirki i Wigury z najwyższą dostępnością powierzchni biurowej

Na koniec III kw. 2024 r. średni wskaźnik pustostanów na rynku biurowym w Warszawie wyniósł 10,7% (-0,2 p.p. kw./kw. i +0,1 p.p. r/r). Tradycyjnie to Służewiec (19,7%) oraz korytarz ul. Żwirki i Wigury (15,2%) są strefami z najwyższym współczynnikiem powierzchni dostępnej od ręki.

Aktywność najemców w statusie quo

Od początku 2024 r. popyt brutto na warszawskim rynku biurowym osiągnął poziom ok. 490.000 mkw., co wskazuje na stabilizację w porównaniu z analogicznym okresem w 2023 roku. Największy wolumen umów najmu w okresie od stycznia do września 2024 r. odnotowano w strefach Centrum, Służewiec oraz Centralnym Obszarze Biznesu. Z kolei rozbijając strukturę popytu nowe umowy stanowiły 44% wszystkich transakcji, podczas gdy ekspansje i powierzchnie przeznaczone na użytek własny odpowiadały odpowiednio za 7% i 6%.

Największa zarejestrowana transakcja na warszawskim rynku biurowym w okresie I-III kw. 2024 r.

Bartosz Oleksak, Associate Director, Dział Powierzchni Biurowych, AXI IMMO, mówi: „Od początku roku na warszawskim rynku biurowym najbardziej aktywni pozostają najemcy z sektorów bankowości, ubezpieczeń, IT, usług dla biznesu oraz produkcji. W kontekście obserwowanych trendów kluczowe pozostają relokacje Klientów z innych stref i podstref biurowych w okolice Ronda Daszyńskiego. Ich przykładem może być największa transakcja z III kw. 2024 r., w której w ramach umowy przednajmu Santander Bank przeniesie się ze strefy Centralnego Obszaru Biznesu do budynku The Bridge w strefie Centrum-Zachód, zajmując powierzchnię 24 500 mkw. Z kolei w innej, Klient reprezentowany przez AXI IMMO zdecydował się na relokację z Mokotowa-Służewca i otwarcie ok.1.300 mkw. nowego biura w okolicach Ronda Daszyńskiego”.

Źródło: AXI IMMO [fragment artykułu]
materiał prasowy

Firma Shoper prezentuje wyniki finansowe

adeolu-eletu-38649-unsplashLider rozwiązań e-commerce w modelu SaaS w Polsce, firma Shoper, prezentuje wyniki finansowe za trzeci kwartał oraz pierwsze dziewięć miesięcy 2024 roku. Spółka kontynuuje dynamiczny wzrost wszystkich kluczowych wskaźników finansowych, a wartość transakcji w ekosystemie Shoper osiągnęła rekordowy poziom 10,2 mld złotych od początku roku.

Trzeci kwartał 2024 roku przyniósł Shoperowi kolejne wzrosty. Przychody spółki wyniosły 47,4 mln zł, co oznacza wzrost o 27% względem analogicznego okresu poprzedniego roku. Skorygowana EBITDA osiągnęła poziom 15,5 mln zł, rosnąc o 28% rok do roku, przy wysokiej rentowności na poziomie 32,8%.

Klienci Shopera również odnotowali znaczące sukcesy sprzedażowe. GMV Sklepy w trzecim kwartale wyniosło 2,6 mld zł (osiągając 30% wzrost rok do roku), podczas gdy GMV Omnichannel osiągnęło poziom 3,6 mld zł, co oznacza wzrost o 61% w porównaniu z analogicznym okresem 2023 roku.

– Cieszy nas fakt, że GMV Omnichannel, czyli wartość transakcji zrealizowanych w ekosystemie Shoper, z uwzględnieniem dodatkowych kanałów sprzedaży, przekroczyła 10,2 miliarda złotych w pierwszych dziewięciu miesiącach tego roku. Sukcesy naszych klientów bezpośrednio przekładają się na wyniki całej Grupy, co widać w systematycznym wzroście przychodów i rentowności. To potwierdza, że nasza strategia wspierania przedsiębiorców kompleksowymi rozwiązaniami przynosi wymierne efekty – komentuje Piotr Biczysko, CFO Shoper.

Narastająco, po 9. miesiącach 2024 roku, przychody Shopera wyniosły 137,7 mln zł (+26% rok do roku), przy skorygowanej EBITDA na poziomie 46,2 mln zł (+30% r/r) i rentowności 33,6%. GMV Sklepy osiągnęło w tym czasie wartość 8,7 mld zł (+31% r/r), a GMV Omnichannel wzrosło o rekordowe 56% rok do roku, do poziomu 10,2 mld zł.

Źródło: Shoper
materiał prasowy

Develia otrzymała pozwolenie na użytkowanie kolejnych budynków w ramach krakowskiej inwestycji mieszkaniowej

Bez tytułuDevelia otrzymała pozwolenie na użytkowanie kolejnych budynków w ramach krakowskiej inwestycji mieszkaniowej.

Develia uzyskała pozwolenie na użytkowanie dwóch budynków w ramach ostatniego etapu osiedla Grzegórzecka 77 i rozpoczyna przekazywanie mieszkań właścicielom. W VIII etapie miastotwórczego projektu zlokalizowanego na Grzegórzkach – jednej z najbardziej atrakcyjnych dzielnic Krakowa – powstało 80 mieszkań. Osiedle zostało zaprojektowane przez pracownię SARAN Architekci i zrealizowane zgodnie z koncepcją 15-minutowego miasta. W ofercie dewelopera zostało już tylko kilka gotowych mieszkań. Niemal wszystkie lokale w ośmiu etapach Grzegórzeckiej 77 zostały już sprzedane. W ofercie Develii znajduje się jeszcze lokal usługowy w VII etapie inwestycji oraz kilka gotowych mieszkań w ostatnim, VIII etapie. Ceny mieszkań zaczynają się od 17 900 zł za mkw.

– Zakończyliśmy realizację naszej flagowej inwestycji w Krakowie inspirowanej koncepcją 15-minutowego miasta. Zależało nam na stworzeniu przestrzeni miejskiej, która kompleksowo zaspokoi potrzeby mieszkańców, wspierając rozwój lokalnej infrastruktury. W ramach całej inwestycji powstało 27 lokali usługowych, które przyczyniły się do rewitalizacji tej części poprzemysłowej dzielnicy Grzegórzki. Projekt Grzegórzecka 77 od dawna cieszy się uznaniem klientów ze względu na wyjątkowo atrakcyjne położenie na mapie Krakowa, oferujące wygodne życie w centrum miasta, dostęp do kluczowych obiektów handlowo-usługowych, a także bezpośrednie sąsiedztwo licznych terenów zielonych i rekreacyjnych, które sprzyjają dobremu samopoczuciu – mówi Paweł Niedziela, kierownik działu sprzedaży w Develii.

Źródło: Develia
materiał prasowy

PROFIT Development: Które miasta są przychylne inwestycjom deweloperskim?

FOT-PROFIT-Development_Lodz
Polski rynek nieruchomości nie jest jednorodny, jeśli chodzi o dynamikę nowych inwestycji deweloperskich. W niektórych miastach kolejne projekty realizowane są szybko, w innych natomiast ciągną się latami. Kluczowym czynnikiem determinującym to tempo jest – obok kwestii dostępności gruntów – szybkość procedur administracyjnych i przejrzystość warunków w danym rejonie. Gdzie deweloperom jest łatwiej, a gdzie muszą się zmagać z wyzwaniami? Sprawdziliśmy.

Ranking miejsc przychylnych deweloperom

Zrzeszający ok. 300 podmiotów Polski Związek Deweloperów co roku ogłasza wyniki rankingu miast, które ocenia według kryterium czasu wydawania decyzji o warunkach zabudowy oraz uzyskania pozwolenia na budowę, a także pokrycia miast miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. W tegorocznej edycji uwzględniono ponadto liczbę uchwał w ramach specustawy mieszkaniowej. Ranking opiera się na danych ogólnopolskich rejestrów, a także tych pozyskanych bezpośrednio od samorządów w trybie dostępu do informacji publicznej.

Gdzie wspomniane procedury postępują najszybciej, ułatwiając tym samym działalność deweloperom? Zwycięzcą tegorocznego rankingu okazała się Łódź. Aż 39% decyzji o warunkach zabudowy wydano tam w czasie krótszym niż 60 dni. Na podium znalazły się także Lublin i Gdańsk. Oznacza to, że w tych miastach inwestycje realizowane są szybciej, a co za tym idzie – oferta jest bardziej zróżnicowana i ceny pozostają konkurencyjne. Niestety w większości dużych polskich miast sytuacja jest zgoła odmienna.

Zbyt wolne tempo wydawania decyzji

Trzeba podkreślić, że złożoność procedur i przewlekłość postępowań administracyjnych jest dziś jedną z głównych bolączek deweloperów i mocno hamuje ich działalność. Mogliby budować więcej i szybciej, ale nierzadko pozostają bezsilni wobec biurokracji. Zdarza się, że procedury ciągną się latami. Przekraczanie przez urzędy ustawowych terminów i nieprzewidywalność decyzji mocno wpływają na rentowność inwestycji, a finalnie też na wysokość cen mieszkań, więc to realny problem nie tylko z punktu widzenia działalności deweloperskiej, ale też nabywców, którzy oczekują, że na rynku znajdą różnorodną ofertę mieszkań w stabilnych cenach – podkreśla Agnieszka Pachulska, dyrektorka warszawskiego oddziału PROFIT Development. Firma od dwóch dekad realizuje inwestycje w stolicy, Wrocławiu i Łodzi, ma więc porównanie, jak wyglądają procedury w różnych miastach. O ile w Łodzi faktycznie urzędy działają sprawniej, to w dwóch pozostałych miejscach jest z tym zdecydowanie trudniej.

Wyzwania deweloperów

Warszawa i Wrocław we wspomnianym Rankingu Miast wypadają bardzo słabo. W samej stolicy, mimo ustawowych 65 dni, jakie urząd ma na wydanie decyzji, w praktyce trzeba na nią czekać nawet kilka lat, często bez merytorycznego uzasadnienia. Podobnie jest we Wrocławiu.

Dochodzi więc do pewnego paradoksu, bo to dynamicznie rozwijające się i przyciągające nowych mieszkańców i inwestorów ośrodki, w których występuje wyjątkowo duży popyt na mieszkania. Deweloperzy chcieliby na bieżąco odpowiadać na te potrzeby, jednak przedłużające się procedury nie ułatwiają im zadania. Mimo apelów przedstawicieli branży, sytuacja się nie poprawia, a wręcz z roku na rok jest coraz trudniej. Do przewlekłości procedur dochodzi jeszcze kwestia lokalnej interpretacji wciąż zmieniających się przepisów. Niestety nie jest ona jednolita. Jeśli dołoży się do tego ogólny problem z dostępnością gruntów w dużych miastach, deweloperzy stoją przed poważnymi wyzwaniami.

Działać mimo wszystko

Usprawnienie procedur i standaryzacja przepisów są aktualnie palącą potrzebą zarówno z punktu widzenia interesów deweloperów, jak i nabywców, ale też samych miast, które przecież chcą się rozwijać i przyciągać inwestorów. Mimo trudnych okoliczności staramy się robić, co w naszej mocy i na bieżąco zapewniać nabywcom szeroki wybór lokali bez zawyżania marży – dodaje Agnieszka Puchalska.

Aktualnie w ofercie PROFIT Development we wspomnianych miastach są między innymi Osiedle Hemara w Warszawie i Wiaduktowa we Wrocławiu. Pierwsza propozycja to zielone osiedle stworzone przede wszystkim z myślą o rodzinach szukających komfortowego mieszkania w spokojnej okolicy. Lokale są zróżnicowane – od kawalerek po te czteropokojowe (metraże od 25 do 102 mkw.). Przynależą do nich ogródki lub przestronne tarasy i balkony. Zapewniono też sporo zieleni, plac zabaw, ogólnodostępną tężnię i plenerową siłownię.

Wiaduktowa we Wrocławiu to z kolei kameralne osiedle w najlepszej części Brochowa. Składa się ze 102 komfortowych i jasnych mieszkań, podziemnych i naziemnych miejsc postojowych, komórek lokatorskich, rowerowni i placu zabaw. Mieszkania mają metraże od 29 do 73 mkw. Proekologicznym rozwiązaniem są zbiorniki retencyjne na wodę, którą mieszkańcy będą mogli podlewać swoje przestronne ogródki.

Źródło: PROFIT Development
materiał prasowy

Szybki szacunek wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w październiku 2024 roku wg GUS

matthew-guay-148463-unsplash
Główny Urząd Statystyczny (GUS) opublikował raport pt. „Szybki szacunek wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w październiku 2024 roku”.

Jest to raport za październik bieżącego roku. Jak czytamy w raporcie GUS, ceny towarów i usług konsumpcyjnych według szybkiego szacunku w październiku 2024 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 5,0%. Wskaźnik cen na poziomie 105,0. Z kolei w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrosły o 0,3% (wskaźnik cen 100,3).

Źródło: GUS.

Nowa nieruchomość mieszkaniowa w Gdyni od ROBYG

Bez tytułuNowa nieruchomość mieszkaniowa w Gdyni od ROBYG.

Inwestycja Foresteria to 127 mieszkań o różnorodnych metrażach, od 27 m2 do 70 m2, odpowiednie zarówno dla singli poszukujących odpoczynku od miejskiego zgiełku, jak i rodzin z dziećmi potrzebujących bezpiecznego i ustronnego miejsca do życia. Otaczający osiedle malowniczy las dodaje uroku całej okolicy i umożliwia mieszkańcom codzienne obcowanie z naturą. Ceny rozpoczynają się od 9 800 zł za m2.

Osiedle stworzono z myślą o zasadach towarzyszących koncepcji work-life balance. Połączenie ustronnego położenia blisko natury, możliwości szybkiego dojazdu do centrum Gdyni i Gdańska oraz nowoczesnych rozwiązań współczesnego budownictwa mieszkalnego gwarantuje mieszkańcom codzienny spokój przy zachowaniu sprawności komunikacyjnej. Jest to idealne miejsce dla osób poszukujących harmonii między życiem zawodowym a prywatnym.

Foresteria zlokalizowana jest przy ulicy Bieszczadzkiej w Gdyni, w prężnie rozwijającej się dzielnicy Wielki Kack. Jest to miejsce dla wszystkich, którzy cenią sobie odpoczynek wśród leśnej zieleni, ale przy tym nie chcą rezygnować z możliwości sprawnego dotarcia do centrum miasta. Kameralne osiedle wtulone jest w sąsiadujący Trójmiejski Park Krajobrazowy, a jednocześnie położone jest blisko Obwodnicy Trójmiasta i drogi ekspresowej S6. Obok inwestycji powstanie również pętla autobusowa, stanowiąc kolejne ułatwienie komunikacyjne. Foresteria to unikalne miejsce na trójmiejskim rynku mieszkaniowym, jedyne takie osiedle obecnie dostępne w sprzedaży – mówi Anna Wojciechowska, Dyrektor Sprzedaży i Marketingu ROBYG w Gdańsku i Poznaniu.

Źródło: ROBYG
materiał prasowy

Grupa Selena: Perspektywy dla sektora budowlanego

Sławomir Majchrowski_Prezes Zarządu Grupy Selena
Obecna sytuacja w sektorze budowlanym jest wyzwaniem dla wielu podmiotów, w tym również dla branży chemii budowlanej. W najnowszej analizie Główny Urząd Statystyczny informuje o spadku produkcji budowlano-montażowej we wrześniu 2024 roku o 9% w porównaniu z rokiem ubiegłym. Ta znacząca tendencja zniżkowa jest widoczna już od pewnego czasu i przeczy wcześniejszym prognozom, które okazały się nietrafione – zwraca uwagę Sławomir Majchrowski, prezes Grupy Selena.

Odzwierciedla to złą koniunkturę w branży, którą podtrzymuje wciąż wysoka inflacja, wysokie stopy procentowe i koszty kredytów czy choćby brak postępu w zakresie programu „Na start”, a także niestabilna sytuacja międzynarodowa, co dotyka także naszą branżę.

Od wspomnianych czynników będą też zależne kolejne kwartały, dlatego, z tej perspektywy, prognozy koniunktury na zbliżający się 2025 r. powinny być stawiane ostrożnie. Wyjście ze spowolnienia, które obserwujemy wymagać będzie czasu, a od przedsiębiorstw elastycznego, zakładającego nawet kilka różnych scenariuszy podejścia do zarządzania. W obecnym położeniu, tylko przez odpowiednie dostosowanie działań do dynamicznie zmieniających się warunków rynkowych oraz zachowaniu ostrożności możemy zapewnić odpowiedni rozwój firmy w przyszłości.

Mówiąc o przyszłości branży nie należy zapominać o deklaracji ministra finansów o planowanym przyspieszeniu w wydawaniu środków z KPO, co może mieć znaczenie dla naszego sektora, szczególnie w kontekście infrastrukturalnym. W ustawie budżetowej na rok 2025 zaplanowano prawie 52,18 mld zł w rezerwie celowej na realizację KPO. Jednocześnie minister finansów zapowiedział, że w przyszłym roku napływ środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) podniesie wzrost PKB o ok. 0,7 – 0,8 pkt proc. Mówimy o wzroście PKB na poziomie 3,9% r/r. Są to jednak wciąż tylko założenia – oczywiście nie bez znaczenia dla sektora budowlanego – dlatego cały czas musimy obserwować rozwijającą się sytuację i na nią adekwatnie reagować.

Autor komentarza:
Sławomir Majchrowski, prezes Grupy Selena

materiał prasowy

Firma MVGM zostanie po raz drugi zarządcą nieruchomości inwestycyjnej Nowy Rynek w Poznaniu

Nowy Rynek_Poznań_MVGMFirma MVGM zostanie po raz drugi zarządcą nieruchomości inwestycyjnej Nowy Rynek w Poznaniu.

MVGM zostało wybrane do zarządzania drugim budynkiem w ramach kompleksu biurowego Nowy Rynek w Poznaniu. Oba budynki Nowy Rynek D i E należą do Eastnine AB i oferują odpowiednio 39 300 mkw. i 28 800 mkw. powierzchni najmu. Od czerwca do zadań MVGM należy kompleksowe zarządzanie budynkami, a także Placem Centralnym, w tym prowadzenie księgowości spółek celowych, nadzór nad pracami fit-outi i CAPEX, wsparcie w najmie powierzchni oraz budowanie społeczności budynkowych m.in. dzięki organizowaniu akcji marketingowych skierowanych do najemców.

 

– Zarządzanie tak nowoczesnymi i tak dużymi obiektami biurowymi to dla nas duża nobilitacja, tym bardziej, że drugi biurowiec Eastnine powierzył nam dzięki współpracy na budynku Nowy Rynek D. Możemy więc wykorzystać nasze lokalne doświadczenie, ale także wiedzę zespołu działającego w wielu miejscach w Polsce, gdzie zarządzamy najważniejszymi budynkami biurowymi w topowych lokalizacjach – podkreśla Łukasz Mazurczak, Managing Director MVGM w Polsce.

– Naszą misją w Poznaniu jest budowanie społeczności pracowników, którzy codziennie korzystają z przestrzeni w środku i na zewnątrz biurowców. To kluczowe dla zbudowania więzi najemców z miejscem, co z kolei jest bardzo istotne dla właściciela nieruchomości na etapie późniejszej rekomercjalizacji powierzchni. Dzięki akcjom marketingowym skierowanym do pracowników całego kompleksu  wspieramy też najemców w zachęcaniu pracowników do korzystania z zalet pracy w biurze – dodaje Leszek Sybura, Operations Director w MVGM.

 

materiał prasowy

Cushman & Wakefield w Polsce: Jak marki sektora PRS podchodzą do budowania relacji z najemcami?


Eksperci międzynarodowej agencji doradczej Cushman & Wakefield wskazali w raporcie „Mieszkaniówka na rozdrożu 2.0”, że sektor mieszkaniowy w Polsce jest na etapie tworzenia strategii ESG, a jego uwaga skoncentrowana jest na aspektach środowiskowych.

Jednak inwestorzy projektów PRS czy co-living prowadzą również działania skupione na społeczności. Czy rynek najmu instytucjonalnego w Polsce ma ambicje być wzorem zrównoważonch praktyk na rynku mieszkaniowym?
Raport „Mieszkaniówka na rozdrożu 2.0” podkreśla, że chociaż sektor mieszkaniowy w Polsce coraz bardziej skupia się na wdrażaniu zasad ESG (Environmental, Social, Governance), to w pierwszej kolejności planuje zmiany dotyczące samego przygotowania do obowiązków raportowych oraz osiągniecie celów środowiskowych.

„Przed deweloperami mieszkaniowymi stoi dziś szereg wyzwań związanych ze zmianami w europejskiej legislacji, które stopniowo przenoszone są także na krajowe prawodastwo. Raportowanie zgodnie z wytycznymi dyrektywy CSRD oraz unijną taksonomią, czy dostosowanie projektów budynków do wskazań w przyjętym niedawno recaście dyrektywy EPBD dotyczącej celów zeroemisyjności nieruchomości – to tylko niektóre kwestie, kształtujące dziś na nowo rzeczywistość polskiego rynku mieszkaniowego w kontekście dążenia Europy do zrównoważonej gospodarki. To tym bardziej ważne, że do tej pory projekty mieszkaniowe wolniej przyswajały zmiany wynikające z zarządzania przez pryzmat ESG i na przykład dopiero od niedawna widać rosnącą liczbę certyfikatów środowiskowych w tym segmencie, chociaż w biurach czy logistyce stały się one czymś oczywistym. Dlatego też aktualnie wiele firm z tego rynku koncentruje się na audytach ESG, identyfikowaniu ryzyk związanych z niedostosowaniem do klarujących się stopniowo zasad oraz na priorytetyzacji zadań w obszarze środowiska i ładu korporacyjnego”. – mówi Katarzyna Lipka, Dyrektorka Działu Doradztwa Strategicznego i ESG w Cushman & Wakefield w Polsce.

Źródło: Cushman & Wakefield
materiał prasowy

Wyższe standardy certyfikacji nieruchomości?

kosieniakLawinowo rośnie liczba certyfikowanych budynków. Jak wskazują eksperci, to przede wszystkim efekt presji regulacyjnej. – Certyfikacje znacząco wpłynęły na poprawę standardów ESG, chociaż wciąż do pełnego profesjonalnego obrazu brakuje nam choćby jednej metodologii liczenia śladu węglowego, bo dziś w tym zakresie panuje dość duża dowolność – wskazuje Marcin Kosieniak, MEP specialist.

Jak podaje Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologiczne PLGBC, w tej chwili w Polsce jest 2035 certyfikowanych budynków. To znaczący wzrost – bo aż o 24 proc. – liczby budynków z certyfikatem w skali roku. To także największy obserwowany wzrost w ciągu ostatnich czterech lat.

– Certyfikacja dziś to jeden z elementów świadczących nie tylko o prestiżu, ale przede wszystkim o wypełnieniu dość wyśrubowanych kryteriów, które musi spełniać zrównoważony budynek. To znacząco podnosi wartość takiego budynku w kontekście planów inwestorskich, dopasowania do przepisów i w dłuższej perspektywie oznacza nierzadko oszczędność energetyczną – wyjaśnia Marcin Kosieniak, MEP specialist, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

Jakie certyfikaty obowiązują w Polsce
Proces certyfikacji budynków jest zazwyczaj oparty na międzynarodowych standardach,
W Polsce obowiązuje kilka z nich:

BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) — uchodzi za najpopularniejszy system certyfikacji w Polsce. Wywodzi się z Wielkiej Brytanii i jest najstarszym systemem certyfikacji, zwłaszcza rozpoznawalnym w Europie ze względu na dostosowanie kryteriów do europejskich przepisów prawa oraz przystępność procesu przyznawania certyfikatu. Od 2016 r. funkcjonuje system BREEAM International New Construction 2016, który umożliwia certyfikację budynków mieszkalnych.

LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) — to system certyfikacji, wywodzący się ze Stanów Zjednoczonych. Ponieważ stosuje normy amerykańskie, jest więc nieznacznie mniej przystępny dla firm w Europie. Certyfikacja w systemie LEED bywa nawet kilkakrotnie droższa niż certyfikacja w BREEAM. Wiosną 2024 r. w Polsce istniało siedem obiektów pozytywnie ocenionych w systemie LEED.

WEEL — inaczej niż BREEAM czy LEED, ten system certyfikacji kładzie nacisk na dobrostan, zdrowie i komfort użytkowników poprzez dbałość o jakość powietrza i środowiska pracy. Budynki certyfikowane WELL zwykle mają też jeden z certyfikatów ekologicznych (BREEAM lub LEED).

HQE (Haute Qualité Environnementale) — to francuski certyfikat dbający; oferuje elastyczność w zakresie certyfikacji, która może obejmować cały projekt, pojedynczy budynek albo tylko jego wybrane elementy. HQE skoncentruje się na zapewnieniu zdrowia i komfortu przyszłych użytkowników. Wiosną 2024 r. w Polsce istniało pięć obiektów certyfikowanych w systemie HQE.

ZIELONY DOM — opracowany w 2021 r. przez Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC. Jest to pierwsza polska certyfikacja wielokryterialna zrównoważonego budownictwa w segmencie mieszkaniowym. Stosowany obecnie Zielony Dom v.2.01 jest jej udoskonaloną wersją. Certyfikacja zapewnia użytkownikom komfortowe i zdrowe warunki zamieszkania, wysoką efektywność energetyczną budynku, jednocześnie ograniczając negatywne oddziaływanie na środowisko naturalne. To obecnie drugi najpopularniejszy system certyfikacji na rynku mieszkaniowym w Polsce.

Europejski Zielony Ład zobowiązał państwa członkowskie do redukcji emisji gazów cieplarnianych do poziomu 55 proc. do 2030 r. i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. Rynek nieruchomości odgrywa w tym procesie kluczową rolę.

Autor: Marcin Kosieniak, MEP specialist, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt [ fragment raportu]
materiał prasowy

Na warszawski rynek biurowy wróciły przednajmy

zdjęcie raportuWedług raportu firmy doradczej Newmark Polska „Office Occupier – Rynek biurowy w Warszawie, I-III kwartał 2024 r.”, trzeci kwartał 2024 roku na warszawskim rynku biurowym nie różnił się znacząco od poprzedniego pod względem aktywności zarówno najemców, jak i deweloperów. W strukturze popytu, zdominowanej dotychczas przez renegocjacje, mocno swoją obecność zaznaczyły umowy przednajmu, których udział w całkowitym wolumenie najmu wzrósł do 22%. Wskaźnik pustostanów kontynuował trend spadkowy obserwowany od początku bieżącego roku.

Całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie wynoszą obecnie 6,26 mln mkw., a nowa podaż utrzymuje się na niskim poziomie już od czwartego kwartału 2022 roku. W okresie od stycznia do września 2024 roku deweloperzy oddali do użytkowania niecałe 75 000 mkw., z czego prawie 65% w pierwszym kwartale. W trzecim kwartale warszawski rynek biurowy powiększył się o niewiele ponad 11 000 mkw.

– W całym 2024 roku całkowita podaż nieznacznie przekroczy 100 000 mkw. i będzie to drugi, po 2023 roku, najniższy wynik w historii Warszawy. Według zapowiedzi deweloperów w 2025 roku powstanie ponad 170 000 mkw. nowych biur w Warszawie. Deweloperzy nadal dokładnie monitorują i analizują obecną sytuację na rynku, szczególnie popyt zgłaszany przez najemców, a także regulacje Unii Europejskiej dotyczące wymagań odnośnie do efektywności energetycznej i wpływu nieruchomości na środowisko naturalne. To z kolei przekłada się na wciąż stosunkowo umiarkowany poziom aktywności deweloperów na warszawskim rynku biurowym. Impulsem do rozpoczynania nowych inwestycji będą dalsze obniżki stóp procentowych, dzięki którym łatwiej będzie sprzedać nieruchomości znajdujące się w portfelach deweloperów – mówi Karol Wyka, Dyrektor Zarządzający Działu Powierzchni Biurowych w firmie Newmark Polska.

Na koniec września 2024 roku w budowie pozostawało niewiele ponad 273 000 mkw. – to o niecałe 3% mniej niż w drugim kwartale, ale niemal 8% więcej niż w analogicznym okresie w ubiegłym roku. W trzecim kwartale 2024 roku deweloperzy nie rozpoczęli żadnej znaczącej inwestycji biurowej.

Od początku 2024 roku aktywność najemców utrzymuje się na relatywnie stabilnym poziomie. Dotyczy to zwłaszcza ostatnich dwóch kwartałów, w których popyt wyniósł odpowiednio 178 100 mkw. i 176 100 mkw. W okresie od stycznia do końca września najemcy wynajęli prawie 492 200 mkw., co jest wolumenem nieznacznie niższym niż w analogicznym okresie w 2023 roku (492 900 mkw.). Od początku bieżącego roku największym zainteresowaniem najemców cieszą się lokalizacje poza centrum, na które przypadło prawie 57% całkowitego popytu odnotowanego w pierwszych trzech kwartałach. Niemniej największy udział w wolumenie transakcji miały strefy biurowe Centrum (prawie 26,5%), a tuż za nim Służewiec (21%).

– Trzeci kwartał 2024 roku charakteryzował się wyjątkowo dużym udziałem umów przednajmu w całkowitym popycie – wyniósł on prawie 22%. Na pozostałe 78% złożyły się nowe umowy (34%), renegocjacje (26%), transakcje na potrzeby własne (11%) oraz ekspansje (7%). Jednak w pierwszych trzech kwartałach 2024 roku w strukturze zawieranych transakcji nadal dominowały renegocjacje, które stanowiły ponad 42% wszystkich umów. Najbardziej aktywnymi najemcami na warszawskim rynku biurowym w okresie od stycznia do końca września 2024 roku były firmy z sektora finansowego (17%), usług dla biznesu oraz IT (po 12%) – dodaje Karol Wyka.

 

Źródło: Newmark Polska [ fragment raportu]
materiał prasowy

Panattoni pozyskało 36,5 mln euro od BNP Paribas na realizację nieruchomości inwestycyjnej

default

Panattoni pozyskało 36,5 mln euro od BNP Paribas na realizację nieruchomości inwestycyjnej.

Deweloper Panattoni pozyskał finansowanie na realizację nowoczesnego centrum dystrybucyjnego dla jednego z wiodących graczy branży retail. Kredytu w wysokości 36,5 mln euro udzielił BNP Paribas. Obiekt typu BTS powstaje w Szczecinie i zajmie powierzchnię ponad 54 000 m kw.

– „Uzyskanie finansowania od BNP Paribas na projekt BTS w Szczecinie to kolejny krok w realizacji naszej strategii rozwoju obiektów szytych na miarę potrzeb naszych klientów. Ten region cieszy się zainteresowaniem zagranicznych firm, szczególnie z Europy Zachodniej i Skandynawii, które chętnie lokują tu magazyny i zakłady produkcyjne. W województwie zachodniopomorskim Panattoni jest na dobrej drodze do przekroczenia pierwszego miliona m kw. dostarczonej powierzchni” – mówi Emilia Taczewska–Trojańska, Head of Debt Finance Poland, Panattoni.

Centrum dystrybucyjne powstaje zgodnie z najwyższymi standardami magazynowymi i z uwzględnieniem zrównoważonych rozwiązań, które poprawią efektywność energetyczną budynku oraz zmniejszą jego wpływ na środowisko. Obiekt zostanie wyposażony m.in. w pompy ciepła, instalację fotowoltaiczną o mocy 1 MWp, instalację wody szarej czy systemy optymalizujące zużycie energii. Znajdą się w nim nowoczesne pomieszczenia socjalne, strefy relaksu oraz przestrzenie biurowe – 2 870 m kw. – o wysokim standardzie. Na terenie centrum pojawią się też udogodnienia wspierające zrównoważony transport, w tym parkingi dla rowerów oraz stacje ładowania pojazdów elektrycznych. Inwestycja przejdzie certyfikację środowiskową w systemie BREEAM na najwyższym możliwym poziomie Outstanding.

Źródło: Panattoni
materiał prasowy

Sąd wydał korzystną decyzję w sprawie głosowania układu Hawe Telekom

scott-graham-OQMZwNd3ThU-unsplash
Sąd wydał korzystną decyzję w sprawie głosowania układu Hawe Telekom.

W dniu 29 października 2024 r. Sąd Rejonowy wydał od dawna oczekiwane przez spółkę postanowienie rozpoczynające procedurę głosowania układu pomiędzy Hawe Telekom, a jej wierzycielami. To sukces Zarządcy, który wraz z zespołem Hawe Telekom wypracował podstawy do zawarcia korzystnego układu umożliwiającego skuteczne zakończenie trwającego 8 lat postępowania.

Na mocy postanowienia Sądu, samo głosowanie zostanie przeprowadzone w I połowie 2025 roku, w trybie z pominięciem zwoływania zgromadzenia wierzycieli w drodze obiegowego zbierania głosów, poprzez zawiadomienie wszystkich wierzycieli o możliwości oddania głosu na piśmie.
Metoda ta umożliwi sprawne przeprowadzenie głosowania nad układem.

Firma od dawna posiada zdolność układową, a propozycje złożone przez Zarządcę Hawe Telekom zakładają spłatę 100% kwoty głównej zadłużenia wobec wszystkich wierzycieli z wyłączeniem obligacji, które zostały uznane w postępowaniu za bezskuteczne. Proponowane rozwiązania układowe są korzystne zarówno dla wierzycieli jak i dla samej spółki, gwarantując jej dalsze niezakłócone działanie i rozwój już bez dopisku „w restrukturyzacji”.

– Z przyjemnością informuję o przejściu do kolejnego etapu w prowadzonym przeze mnie postępowaniu restrukturyzacyjnym spółki Hawe Telekom. Zbliżające się głosowanie nad układem jest zwieńczeniem intensywnych prac nad propozycjami układowymi i wypracowaniem wspólnej wizji przyszłości firmy. Ten sukces to efekt ciężkiej pracy całego zespołu oraz wsparcia naszych partnerów biznesowych. Jesteśmy optymistycznie nastawieni co do pozytywnego wyniku głosowania, co pozwoli nam na dalszy rozwój i realizację ambitnych celów – podkreśla Wiesław Ostrowski, Zarządca masy sanacyjnej Hawe Telekom S.A. w restrukturyzacji.

Źródło: Hawe Telekom
materiał prasowy

Avison Young: Rynek inwestycyjny nieruchomości komercyjnych w Polsce

Marcin Purgal-2_Investment_AY
Wraz z 30 sfinalizowanymi transakcjami, III kw. 2024 r. przyniósł wyraźne ożywienie na polskim rynku. Na koniec września wartość rynku inwestycyjnego osiągnęła 2,7 mld euro, co oznacza wzrost o prawie 60% rok do roku. Po kolejnej obniżce stóp procentowych przez EBC obserwujemy powrót dużych transakcji z udziałem kapitału instytucjonalnego.

W III kw. zawarto 7 transakcji portfelowych, które stanowią prawie 50% całkowitego wolumenu inwestycyjnego w III kw.; 2 z nich przekroczyły 100 mln euro. Na rynek weszło 3 nowych inwestorów: Arete i Greykite, którzy nabyli magazyny w kluczowych ośrodkach magazynowych w Polsce, oraz Emira Property Fund, który kupił udziały DL Invest.

Podczas gdy w pierwszej połowie roku dominowały transakcje biurowe i handlowe, w III kw. rynek magazynowy wyraźnie odbił, głównie dzięki 3 dużym transakcjom portfelowym. Zgodnie z wcześniejszymi prognozami Avison Young, inwestycje biurowe na rynkach regionalnych również nabrały tempa, a ich całkowita wartość odpowiadała za ponad 20% całkowitego wolumenu biurowego w I-III kw. 2024 roku. Co więcej, w końcu powróciły również transakcje aktywami biurowymi typu ,,prime” w centrach miast – szwedzcy inwestorzy nabyli Studio B w Warszawie i Nowy Rynek E w Poznaniu. Inwestycje w sektorze handlowym utrzymały dynamikę i koncentrowały się na parkach handlowych i obiektach typu convenience. Jednak sam wolumen w tym sektorze był zdominowany przez sprzedaż portfela centrów handlowych Cromwell, która odpowiadała prawie za 50% wolumenu w sektorze w I-III kw. 2024 roku. Warto zauważyć, że sektor handlowy przekroczył już cały wynik zrealizowany w 2023 roku i idzie do przodu.

Podczas tegorocznego EXPO pozytywny nastrój był wyraźnie wyczuwalny. Polska nadal jest stabilnym i atrakcyjnym rynkiem dla inwestycji w nieruchomości. Obserwujemy wchodzenie na rynek licznych nowych podmiotów i oczekujemy na powrót dużych funduszy instytucjonalnych. Wiele nieruchomości w różnych sektorach znajduje się obecnie na etapie ofertowania, due diligence, a nawet finalizacji. Sektor biurowy jest szczególnie aktywny, zwłaszcza w Mokotowskim Obszarze Biznesowym, a także na kilku rynkach regionalnych, ponieważ ceny są tam bardziej atrakcyjne dla kupujących. Parki handlowe dalej postrzegane są jako bezpieczne aktywa, bardzo popularne wśród inwestorów. W sektorze magazynowym transakcje sprzedaży i leasingu zwrotnego nabierają tempa.” – komentuje Marcin Purgal, Senior Director, Investment w Avison Young.

Źródło: Avison Young
[fragment artykułu]
materiał prasowy