Sąd Apelacyjny w Łodzi uznał, że właściciel galerii handlowej odpowiada za następstwa szkód powstałych na jej terenie na zasadzie ryzyka (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 8 grudnia 2017 r., sygn. akt I ACa 454/17). Wprawdzie wyrok ten jest odosobnionym stanowiskiem judykatury, niemniej jednak warto pochylić się nad argumentacją sądu, bowiem w świetle zapadłego orzeczenia obrona centrów handlowych przed roszczeniami związanymi z wystąpieniem takich szkód może okazać się trudniejsza.
Komentarza eksperckiego udzielili:
Emil Zalewski – adwokat, kancelaria Argon Legal (dawniej Galt Legal)
Przemysław Własienko – radca prawny, kancelaria Argon Legal (dawniej Galt Legal)
W komentarzu ekspertów czytamy: W sprawie rozstrzygniętej przedmiotowym wyrokiem powódka domagała się od właściciela galerii handlowej zapłaty odszkodowania w związku z wypadkiem, jakiego doznała w trakcie wchodzenia na teren centrum handlowego. W wyniku uderzenia przez drzwi automatyczne i upadku doznała poważnego urazu głowy.
Sądy Apelacyjny stanął na stanowisku, że za szkodę spowodowaną działaniem drzwi automatycznych właściciel centrum handlowego ponosi zaostrzoną odpowiedzialność – na zasadzie ryzyka, a nie w oparciu o ogólną zasadę winy. Z uzasadnienia orzeczenia wynika, że przedsiębiorstwo właściciela galerii handlowej jest obiektem, dla funkcjonowania którego niezbędne jest korzystanie z sił przyrody. Dotyczy to nie tylko urządzeń takich jak: oświetlenie, ogrzewanie, klimatyzacja, transport (wózki, taśmy), monitoring, systemy kasowych itp., ale również automatycznych drzwi wejściowych. Bez takich urządzeń prowadzenie działalności handlowo-usługowej na dużą skalę byłoby niewykonalne.
Wobec powyższego Sąd doszedł do przekonania, że galeria handlowa jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody w rozumieniu art. 435 § 1 k.c. Zgodnie z treścią tego przepisu prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.