Choć często za smog obwiniamy przemysł i transport, dane pokazują coś innego – największym źródłem zanieczyszczeń powietrza w Polsce są gospodarstwa domowe. Według Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE), aż 85 proc. emisji pyłów PM2.5 pochodzi z domowych pieców na paliwa stałe, tzw. kopciuchów. Dla porównania, transport odpowiada jedynie za 4 proc. emisji, a przemysł za 3 proc. Ostatnie dane Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB) mówią o tym, że liczba przestarzałych pieców w domach spada, ale „kopciuchów” nadal jest ponad 1,3 mln. Taki rodzaj ogrzewania wciąż bardzo mocno przyczynia się do pogorszenia jakości powietrza i negatywnie wpływa na zdrowie milionów mieszkańców.
Smog od lat stanowi jedno z największych wyzwań ekologicznych, ale co ważniejsze społecznych w Polsce. Długoterminowe narażenie na oddychanie zanieczyszczonym powietrzem może znacząco pogorszyć nasz stan zdrowia. Cząsteczki pyłów zawieszonych, w tym zarówno PM2.5, jak i PM10 przenikają do układu oddechowego i krwionośnego, prowadząc do licznych chorób, takich jak astma, przewlekłe choroby płuc, schorzenia sercowo-naczyniowe, a także zwiększają ryzyko wystąpienia nowotworów. Największym źródłem tych zanieczyszczeń są domowe piece na paliwa stałe. To właśnie tak zwana „niska emisja”, czyli spalanie węgla, drewna, a nierzadko także odpadów jest największym trucicielem Polaków.
Źródłem smogu wątpliwa jakość paliw stałych
Jednym z najistotniejszych kwestii w walce ze smogiem w Polsce jest jakość wykorzystywanych paliw stałych. Wciąż powszechne jest spalanie niskiej klasy węgla, drewna oraz pelletu, które generują dużą emisję zanieczyszczeń. Z analiz1 Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach wynika, że jakość pelletu bywa nierównomierna. Spośród przebadanych 30 próbek, tylko jedna spełniała normy certyfikacji, a reszta mogła prowadzić do zwiększonej emisji zanieczyszczeń. Tego rodzaju niekontrolowana produkcja oraz sprzedaż wspomnianych paliw przyczyniają się do wzrostu emisji pyłów i pogorszenia stanu powietrza.
[fragment artykułu]
