Użytkownicy wieczyści nieruchomości należących do Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego oczywiście mogą stać się ich właścicielami. Pod warunkiem, że wystąpią z takim żądaniem do odpowiednich władz samorządowych. Możliwość przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności mają zarówno osoby fizyczne, jak osoby prawne, które były użytkownikami wieczystymi nieruchomości w dniu wejścia w życie ustawy w sprawie przekształcenia, czyli 13 października 2005 r. Takie prawo posiadają również ich następcy prawni.
Decyzję o przekształceniu użytkowania wieczystego we własność wydają odpowiednio: w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa – starosta, w przypadku nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego – wójt, burmistrz lub prezydent miasta albo zarząd powiatu lub województwa.
Przekształcenie następuje z chwilą, gdy decyzja w tej sprawie staje się ostateczna. Wtedy też na jej podstawie można dokonać wpisu prawa własności do księgi wieczystej.
Nowy właściciel nieruchomości musi uiścić na rzecz dotychczasowego właściciela odpowiednią opłatę, w wysokości określonej w decyzji o przekształceniu – jednorazowo lub w ratach (rozłożonych na okres od 10 do 20 lat). Ustalając tę kwotę, bierze się pod uwagę wartość nieruchomości, od której odlicza się wartość prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości w dniu dokonywania przekształcenia.
Wydający decyzję o przekształceniu może udzielić bonifikaty od opłaty z tego tytułu. Przy nieruchomościach Skarbu Państwa potrzebne do jej udzielenia jest zarządzenie wojewody, a w przypadku nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego – uchwała właściwej rady lub sejmiku.