Kondycja gospodarcza, potencjał i atrakcyjność inwestycyjna Europy Środkowej – to temat raportu CEE Investment Report 2016: Mission to Outperform, przygotowanego przez Skanska, JLL, Dentons we współpracy z ABSL. Poniżej o najważniejszych tezach z raportu.
W 2015 roku wzrost PKB w regionie Europy Środkowo-Wschodniej (ang. Central and Eastern Europe – CEE) wyniósł 3,1% i był niemalże dwa razy wyższy od poziomu PKB w strefie euro (1,6%), a długoterminowe prognozy pozostają pozytywne. Największego wzrostu PKB można się spodziewać na Litwie (3,6%), w Polsce (3,5%), Estonii (3,4%), Rumunii (3,3%), na Słowacji (3,2%) oraz Węgrzech (2,1%)[1]. Europa Środkowo-Wschodnia jest jednym z najbezpieczniejszych regionów na świecie pod względem ryzyka operacyjnego biznesu – zagrożenia obecne w gospodarkach rozwijających się, takie jak zagrożenia geopolityczne czy społeczne, w CEE nie występują. Według Instytutu dla Gospodarki i Pokoju (Institute for Economics and Peace – IEP), Czechy, Słowenia, Polska, Węgry i Słowacja znajdują się na liście 25 najbezpieczniejszych krajów świata. Zaskoczony? Zapewne zatem zainteresuje cię kolejna dawka faktów:
Silna gospodarka oraz wykwalifikowana kadra przyciągają BIZ
Region Europy Środkowo-Wschodniej z niemal 100 milionami mieszkańców i silnymi wskaźnikami gospodarczymi jest mocno nastawiony na zwiększenie swojej efektywności pod względem wzrostu. Rozwijając się szybciej niż Europa Zachodnia, CEE jest jednym z motorów napędowych całej gospodarki UE. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) są jednym z motorów wzrostu dla regionu, który posiada doświadczenie w zaawansowanych usługach dla biznesu, IT oraz operacjach back-office, które są obecnie najbardziej popularne wśród usług BIZ w Europie.
„Poza sprzyjającymi warunkami makroekonomicznymi, inwestorów przyciąga również doskonale wykształcony, pracowity i utalentowany kapitał ludzki regionu CEE. Każdego roku Europa Środkowo-Wschodnia dostarcza 1,2 miliona absolwentów, którzy są gotowi do podjęcia pracy w 40 różnych językach. Polska, Czechy, Słowacja oraz Ukraina zaopatrują rynek w 285 tys. inżynierów rocznie – więcej niż USA.[2] Badanie PISA przeprowadzone przez OECD wykazało, że Polska, Słowenia, Czechy oraz Łotwa znajdują się wśród 30 krajów osiągających najlepsze wyniki w matematyce. Wyraźnie widać, że to ludzie są prawdziwą siłą tego regionu. Posiadają wszystkie umiejętności niezbędne do określenia ambitnych celów oraz osiągnięcia nadzwyczajnych wyników dla swoich krajów”, komentuje Katarzyna Zawodna, Prezes Skanska Commercial Development Europe.
Raj dla sektora BPO/SSC
Zmotywowani młodzi ludzie zdolni do rozwijania biznesu są ważną wartością dla sektora nowoczesnych usług dla biznesu. W wielu rankingach kraje regionu CEE zajmują wyższa pozycję niż tacy giganci sektora BPO/SSC/ITO jak np. Indie. Nic dziwnego, bo kraje CEE przyciągają inwestycje bliskim położeniem geograficznym, zrozumieniem kulturowym oraz efektywnością kosztów. Rosnącą rangę regionu CEE potwierdza również fakt, że liczba centrów SSC w Europie Zachodniej stopniowo maleje, natomiast wzrasta w Europie Wschodniej, a trend ten będzie kontynuowany w przyszłości.
„W I kwartale 2016 roku sektor zatrudniał 430 tysięcy specjalistów w regionie CEE, z czego 200 tysięcy przypadało na Polskę. Regionalne prognozy dotyczące zatrudnienia na lata 2017/2018 zakładają 500 tysięcy zatrudnionych. Na chwilę obecną w Europie Środkowo-Wschodniej operuje 1,3 tysięcy centrów z sektora, z czego 100 z nich znajduje się w rankingu Fortune Global 500. Warto dodać, że liczby te wciąż rosną”, dodaje Wojciech Popławski, Wiceprezes ABSL.
Wysokie stopy kapitalizacji przyciągają inwestycje w nieruchomości
Rosnący sektor BPO/SSC napędza zarówno gospodarkę, jak i rynek budowlany. Fundusze inwestycyjne oraz agencje nieruchomości podkreślają, że w regionie CEE nadal istnieje popyt na biura typu „prime”, centra handlowe i infrastrukturę logistyczną.
„Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Europie Środkowo-Wschodniej sięgają 24 milionów metrów kwadratowych. Region charakteryzują również wyższe niż w Europie Zachodniej stopy kapitalizacji. Dostępność wysokiej jakości produktów dostarczanych na rynek przez doświadczonych deweloperów oraz atrakcyjna relacja kosztów i ryzyka sprawia, że Europa Środkowo – Wschodnia oferuje szereg ciekawych opcji inwestycyjnych”, komentuje Tomasz Trzósło, Dyrektor Zarządzający JLL w Polsce.
Ubiegłoroczne wolumeny transakcji na rynku nieruchomości biurowych potwierdzają tę opinię. Mimo, że na Polskę i Czechy przypadło 76% transakcji regionalnych o wartości 9 miliardów euro, w 2015 roku odnotowano także wzrost i rosnące zainteresowania inwestorów rynkiem węgierskim, rumuńskim oraz słowackim. Polska prowadziła w regionie z wolumenem wynoszącym 4,1 miliarda euro, co złożyło się na 46% udziału w rynku. Za Polską uplasowały się Czechy (30%/2,65 miliarda euro), Węgry (9%/790 milinów euro), Rumunia (7,5%/650 milionów euro), Słowacja (4,5%/412 milionów euro) oraz inne rynki regionu CEE (3%/300 milionów euro).
„Europa Środkowo-Wschodnia jest postrzegana przez coraz większą liczbę inwestorów z Europy, w tym Wielkiej Brytanii, a także Północnej Ameryki, Południowej Afryki oraz Dalekiego Wschodu jako ich europejski „ulubieniec”. To atrakcyjny oraz bezpieczny region z ciągle ulepszanym otoczeniem biznesu. Jest to szczególnie widoczne w sektorze nieruchomości komercyjnych, gdzie inwestorzy mogą liczyć na produkty oferujące korzystne stopy kapitalizacji oraz długoterminowe zyski. TPG Real Estate oraz Round Hill Capital są przykładem dwóch inwestorów, którzy weszli na rynek nieruchomości w regionie CEE w przeciągu ostatnich 12 miesięcy”, komentuje Paweł Dębowski, Przewodniczący Europejskiego Zespołu Prawa Nieruchomości, Dentons.
Nie ma żadnych wątpliwości, że Europa Środkowo-Wschodnia jest dobrą lokalizacją dla prowadzenia biznesu oraz inwestowania w nieruchomości. Region buduje swój nowy wizerunek, a perspektywy na przyszłość są pozytywne.
CEE Investment Report 2016: Mission to Outperform stanowi krótką analizę potencjału regionu CEE jako lokalizacji dla inwestycji. Raport skupia się na Polsce, Czechach, Rumunii, Węgrzech oraz Słowacji i przedstawia wskaźniki makroekonomiczne, analizuje mocne strony regionu i identyfikuje wyzwania. Zawiera interesujące informacje na temat Europy Środkowo-Wschodniej, których możesz nie znać, a także komentarze inwestorów, którzy zainwestowali w regionie. Raport powstał dzięki firmom Skanska, Dentons oraz JLL, przy współpracy z ABSL. CEE Investment Report 2016: Mission to Outperform miał swoją oficjalną premierę podczas 7. Konferencji ABSL, 29 czerwca 2016 roku w Katowicach.
[1] International Monetary Fund, World Economic Outlook Database, kwiecień 2016
[2] Dziennik Gazeta Prawna, kwiecień 2016