Miniony rok był bardzo udany na rynku biurowym. B wysoka aktywność deweloperów i niesłabnące zainteresowanie najemców powierzchnią biurową w największych polskich miastach przełożyły się na dalszy dynamiczny rozwój sektora biurowego i przyczyniły się do pobicia kolejnych rekordów.
Komentarz Agaty Holak, Starszego Konsultanta w Dziale Badań Rynku, Knight Frank:
„W 2017 roku zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej na sześciu największych rynkach regionalnych (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź) zwiększyły się o około 428.000 m2 oddane do użytku w 53 projektach, dzięki czemu łączne zasoby w tych miastach przekroczyły 4 miliony m2. Nowa podaż w minionym roku była tylko o 10% niższa niż w rekordowym 2016 roku. Największym ukończonym budynkiem był III etap kompleksu Alchemia – Argon (Torus, 36.000 m2) w Gdańsku, jednak to nie Trójmiasto zostało liderem pod względem nowej podaży. Najwięcej powierzchni dostarczono na rynek w Krakowie (190.000 m2), w tym m.in. budynki E i F kompleksu Enterprise Park (Tristan Capital Partners, Avestus Real Estate; 26.400 m2) oraz II etap O3 Business Campus (Echo Polska Properties; 19.200 m2). Na drugim miejscu z nową podażą na poziomie 74.000 m2 znalazła się Łódź, gdzie ukończono m.in. 2 inwestycje biurowe zlokalizowane w Nowym Centrum Łodzi: Przystanek mBank (wybudowany przez Ghelamco i zakupiony przez LCN Capital Partners, 24.700 m2) i Nowa Fabryczna (Skanska Property Poland, 19.400 m2).
Na tym jednak nie koniec – boom inwestycyjny nadal trwa. Na koniec 2017 roku na rynkach regionalnych w budowie pozostawało ponad 1 milion m2 nowych biur, najwięcej w Krakowie (301.000 m2) oraz we Wrocławiu (291.000 m2). Zgodnie z harmonogramami deweloperów, w 2018 roku na rynek może zostać dostarczone nawet ponad 630.000 m2 powierzchni biurowej. Tak wysokiej aktywności inwestorów w sektorze biurowym nie obserwowano nigdy dotąd.
Mimo tego, na rynkach regionalnych nie odnotowano zwiększenia łącznej ilości wolnej powierzchni, która stanowiła około 9,4% całkowitych zasobów. Współczynnik pustostanów na koniec IV kwartału 2017 roku spadł w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku we Wrocławiu, Trójmieście, Katowicach i Poznaniu, natomiast w Łodzi i Krakowie z uwagi na wysoki poziom nowej podaży zanotowano umiarkowane wzrosty. Niemniej jednak, obecnie poziom współczynnika pustostanów jest na wszystkich rynkach bardzo zbliżony, wahając się od 8,2% w Trójmieście do 11,3% w Katowicach.
Czynsze wywoławcze we wszystkich analizowanych miastach wciąż utrzymują się na stabilnym poziomie, jednak nasilona konkurencja między wynajmującymi powoduje wzrost presji na obniżanie stawek efektywnych nawet o 15-20% w stosunku do stawek wywoławczych.
2017 rok zakończył się także z najwyższym w historii wolumenem popytu. Przedmiotem umów najmu było łącznie ponad 651.000 m2, w tym najwięcej w Krakowie (nieco ponad 200.000 m2) oraz we Wrocławiu (blisko 170.000 m2). Do rynków na których łączny roczny popyt przekroczył 100.000 m2 dołączyło także Trójmiasto z wynikiem 113.000 m2. W strukturze popytu ponad połowę transakcji stanowiły nowe umowy i umowy pre-let, z kolei renegocjacje stanowiły 27% podpisanych umów. O wysokiej chłonności rynku świadczy także rekordowa absorpcja netto, która w 2017 roku sięgnęła blisko 430.000 m2.
W konsekwencji, miasta regionalne przyciągają również coraz większą uwagę inwestorów instytucjonalnych, a budynki biurowe klasy A w regionach postrzegane są jako bardzo atrakcyjne aktywa na rynku inwestycyjnym. Całkowity wolumen transakcji inwestycyjnych zawartych w 2017 roku w segmencie biurowym w Polsce opiewał na kwotę 1,6 mld EUR, z czego niemal 70% stanowiły akwizycje na rynkach regionalnych. Największe transakcje biurowe odnotowane w 2017 roku poza Warszawą to m.in. przejęcie przez Union Investment poznańskiego biurowca Maraton, łódzkiego biurowca Przystanek mBank przez LCN Capital, wrocławskiego Wratislavia Center przez austriacki FLE GmbH, zakup katowickiego A4 Business Park III przez Echo Polska Properties czy akwizycja Pilot Tower w Krakowie przez First Property Group.”
