Trwa boom na nieruchomości komercyjne – elastyczne biura są obecnie w modzie. Coraz więcej ukraińskich firm przenosi się do Polski. To przekłada się na rekordowy popyt na powierzchnie biurowe. Świetnie widać to w segmencie biur elastycznych.

Spis treści:
Nieruchomości inwestycyjne na polskim rynku
Więcej najemców, mniej stanowisk

Już pod koniec marca tego roku Polski Instytut Ekonomiczny informował, że spółki, w których jednym z udziałowców jest ukraińska firma lub osoba fizyczna posiadająca ukraińskie obywatelstwo, stanowią 23 proc. działających w Polsce firm z kapitałem zagranicznym. Najwięcej – 39 proc. z nich, działało w województwie mazowieckim, 12 proc. w małopolskim, a 10 proc. na Dolnym Śląsku.

Nieruchomości inwestycyjne na polskim rynku

Teraz z pewnością jest ich już o wiele więcej. Przypomnijmy, że małe i średnie firmy z Ukrainy od początku marca mogą też prowadzić swoją działalność z terytorium Polski. Poza tym, wiele wskazuje na to, że ukraińscy przedsiębiorcy przewidują dłuższą działalność w naszym kraju. Przeniesienie działalności to przecież nie tylko kwestia formalności, ale również – a może przede wszystkim – relokacji pracowników. A to oznacza m.in. zwiększone zainteresowanie powierzchniami biurowymi w Polsce, zwłaszcza tymi elastycznymi.

– Część zapytań to firmy z Ukrainy, a część to zachodnie firmy z oddziałami w Ukrainie – precyzuje Lisa Zettlin, dyrektor zarządzająca CitySpace. Operator szacuje, że tylko w jego wrocławskich biurach pojawiło się w pierwszych tygodniach od wybuchu wojny 180 relokowanych pracowników z Ukrainy. W stolicy Dolnego Śląska, między IV kw. 2021 a I kw. 2022, CitySpace odnotowało rekordowy wzrost liczby zapytań – w sumie aż o 48 proc.

Łączna liczba stanowisk pracy w czterech wrocławskich lokalizacjach CitySpace to ponad 1300, na blisko 10 tys. mkw. powierzchni. Najnowsza przestrzeń w stolicy Dolnego Śląska to 400 stanowisk pracy (3500 mkw.) w biurowcu MidPoint 71, w ścisłym centrum miasta. Otwarcie tych biur zaplanowano na 1 lipca.

Więcej najemców, mniej stanowisk

Łączna liczba stanowisk pracy udostępnianych przez CitySpace w Polsce wynosi już ponad 3500. Popyt jest obecnie bardzo duży. – W I kwartale w regionie południowej Polski podpisano umowy na 470 nowych stanowisk pracy, nie wliczając do tego przedłużeń umów. To tak jakby wynająć jedno całe centrum biznesowe w 90 dni – podkreśla Magdalena Śnieżek, dyrektor regionalny CitySpace na południową Polskę.
Jakie firmy najczęściej korzystają z oferty biur elastycznych? – Nasi najemcy reprezentują bardzo zróżnicowane branże. Ich proporcje różnią się w zależności od miasta i biura. Do najliczniej reprezentowanych grup należą firmy świadczące usługi finansowe, prawnicze, marketingowe, IT i HR. Biura CitySpace, zwłaszcza we Wrocławiu, Katowicach i Krakowie, są popularnym wyborem międzynarodowych firm, m.in. transportowych, spedycyjnych czy budowlanych, które w ramach outsourcingu otwierają w naszych przestrzeniach pierwsze polskie oddziały – mówi Lisa Zettlin.
Zauważa, że równolegle z rekordowo rosnącym popytem zmienia się miks najemców. Jest wśród nich coraz więcej podmiotów, a jednocześnie widać, że firmy zdecydowanie stawiają na hybrydowe formy pracy. Dlatego wynajmują zwykle mniej stanowisk pracy, niż wynikałoby to z wielkości ich zespołów.

– Dodatkowo, więcej firm, widząc aktualną sytuację na rynku, czyli duży popyt, a coraz mniejszą podaż powierzchni, stara się zabezpieczyć przestrzeń oraz cenę umowami średnio- i długoterminowymi, czyli na ponad 12 miesięcy – podsumowuje Lisa Zettlin.
CitySpace operuje obecnie w pięciu miastach w Polsce, w 12 lokalizacjach – łącznie z nowym projektem MidPoint, czwartym w stolicy Dolnego Śląska. W sumie udostępnia już ok. 25 tys. mkw. elastycznych powierzchni. Według prognoz – np. z raportu firmy doradczej JLL – biura w tym modelu najmu w ciągu najbliższych kilku lat będą stanowić nawet 30 proc. całej dostępnej na rynku przestrzeni biurowej.

Źródło: CitySpace.

Czy nieruchomości biurowe są zagrożone przez home office i hybrydowy model pracy? Jak obecnie prezentuje się kondycja sektora biurowego na polskim rynku nieruchomości komercyjnych? Można powiedzieć, że zmiany wciąż są widoczne. Rynek odpowiada na zagrożenia, do jakich dochodzi na świecie – zarówno z powodu pandemii wirusa COVID-19, jak i wojny na Ukrainie.

Spis treści:
Home office dobry, ale nie dla każdego
Hybrydowy model pracy dobrą alternatywą
Zagrożenia na świecie odbijają się na rynku nieruchomości komercyjnych
Biurowe nieruchomości komercyjne na powrót przyciągają najemców
Zmieniają się preferencje biurowych najemców
Sektor biurowy na rynku nieruchomości inwestycyjnych

Obecnie sytuacja na rynku nieruchomości komercyjnych jest w Polsce bardzo dynamiczna. Sektor biurowy nie może uzyskać pełnej stabilizacji, jednak mimo wszystko wydaje się, że wraca na właściwe tory. Pomimo wydarzeń, jakie ostatnio mają na świecie, deweloperzy starają się zachować zimną krew i skrupulatnie analizują opłacalność każdej nowej inwestycji komercyjnej, jakiej chcą się podjąć.

Home office dobry, ale nie dla każdego
Wraz z wybuchem pandemii i lockdownem na terenie całego kraju, Polacy zostali oddelegowani ze stacjonarnych biur do swoich domów, z których od tamtego momentu wykonywali pracę zdalnie, na zasadzie pełnego home office. Takie rozwiązanie miało zapewnić bezpieczeństwo i ochronę zdrowia.
Home office dla wielu pracowników jak również ich pracodawców okazał się bardzo korzystnym rozwiązaniem. Brak konieczności utrzymywania miejsca pracy w stacjonarnym biurze stanowił dla przedsiębiorców oszczędność finansową. Pracownikom również odpowiadał system, kiedy to nie musieli opuszczać swojego lokum, a tym samym nie musieli marnować czasu na dojazdy do pracy oraz późniejsze powroty do domu. Home office wydawał się więc idealnym rozwiązaniem. Jednak nie dla każdego.
Wielu Polakom nie spodobało się to, że ich życie prywatne połączyło się z zawodowym. Spędzanie czasu – tego przeznaczonego na pracę i tego na relaks – oznaczało bowiem przebywanie w tym samym mieszkaniu czy domu. To odbiło się negatywnie na kondycji psychicznej wielu pracowników. Niektórzy, poza poczuciem marazmu wywołanego przebywaniem stale w tym samym miejscu, bez opuszczania lokum, nie mieli zwyczajnie warunków do pracowania w domu. Osoby, które mają małe mieszkania, bez możliwości wydzielenia stanowiska do pracy, a także takie, które posiadają małe dzieci przeszkadzające w pełnieniu obowiązków służbowych – wielu z nich czekało na moment, kiedy będą mogli powrócić do stacjonarnego biura.

Hybrydowy model pracy dobrą alternatywą
Osoby, które nie chciały wracać do biura w pełnym wymiarze godzin, oraz te, których obowiązki służbowe wymagają częściowej mobilności, doskonale odnalazły się w nowym, hybrydowym modelu pracy.
W hybrydowym modelu pracy pracownicy część obowiązków wykonują w stacjonarnym biurze, a część w dowolnym miejscu poza nim. Dzięki takiemu rozwiązaniu pracodawca może przeznaczyć jedno biurko dla np. dwóch pracowników, którzy korzystają z niego naprzemiennie. Takie rozwiązanie pozwala pracodawcom na oszczędności i możliwość redukcji zajmowanej przed pandemią powierzchni biurowej na wynajem.

Zagrożenia na świecie odbijają się na rynku nieruchomości komercyjnych
Wspomniane zagrożenia, jakie obecnie dotykają ludzi, są powiązane z trwającą wciąż pandemią koronawirusa oraz skutkami wojny, jaka obecnie toczy się na terytorium Ukrainy.
Gospodarka się chwieje, ceny rosną, jednak deweloperzy nie rezygnują z kolejnych projektów. Podejmują się ich jednak z najwyższą rozwagą. Obecnie ciężko bowiem stwierdzić, jak ukształtuje się gospodarka krajowa.
O ile wojna na Ukrainie się toczy, o tyle koronawirus powoli odpuszcza. Od najbliższego poniedziałku zostanie zniesiony nakaz noszenia maseczek ochronnych, ludzie odetchną, co odbije się pozytywnie na ogólnym nastroju społeczeństwa. Dla części przedsiębiorców i ich pracowników może też oznaczać sygnał, że powrót do biura stacjonarnego będzie bezpieczniejszy niż wcześniej. To z kolei może przełożyć na się wzrost zainteresowania biurami na wynajem.

Biurowe nieruchomości komercyjne na powrót przyciągają najemców
Mogłoby się wydawać, że w obliczu obecnej sytuacji gospodarczej polskie biurowce znajdą się w tarapatach. Jednak proces komercjalizacji nowych biurowych nieruchomości komercyjnych wydaje się iść w dobrym kierunku. Przedsiębiorcy, pomimo korzyści płynących z zatrudniania pracowników na zasadzie home office lub w modelu hybrydowym, w dalszym ciągu potrzebują pracowników stacjonarnych. Nie da się ukryć, że wymiana informacji pomiędzy działami i współpraca poszczególnych pracowników układają się najlepiej, gdy osoby te mają ze sobą bezpośredni kontakt. Zarówno home office jak i hybrydowy model pracy utrudniają komunikację międzypracowniczą, dlatego część przedsiębiorców mimo wszystko zdecydowała się na powrót całych zespołów do stacjonarnych biur. Deweloperzy także wydają się być dobrej myśli, ponieważ podejmują się nowych biurowych inwestycji komercyjnych z przeświadczeniem o ich sukcesie.

Zmieniają się preferencje biurowych najemców
Obecnie na rynku nieruchomości komercyjnych w segmencie biurowym widać zmianę preferencji, jeśli chodzi o biura na wynajem. Wzrosło zainteresowanie wśród przedsiębiorców powierzchniami biurowymi, które można podzielić na osobne gabinety. Takie rozwiązanie ma zapewnić pracownikom większe poczucie bezpieczeństwa.
Rośnie też popularność powierzchni coworkingowych, za czym stoi przyrost liczby osób wykonujących pracę zdalnie lub w systemie hybrydowym. Część z nich woli wykonywać swoją pracę poza miejscem zamieszkania i idealnym miejscem do wykonywania obowiązków pracowniczych mogą okazać się właśnie przestrzenie coworkingowe. Pracownicy mogą z nich korzystać przez określoną ilość czasu, jaka jest im potrzebna na pracę. Jest to także doskonałe miejsce do pracy dla osób, które wykonują swoją pracę mobilnie i muszą mieć dostęp do powierzchni biurowych w różnych miejscach w mieście.
Biura coworkingowe zapewniają dostęp do biurek pracowniczych, internetu a także sprzętów biurowych jak drukarka czy skaner. Klienci coworków mogą też często liczyć na ekspres do kawy czy pomieszczenia wygłuszające, w którym można przeprowadzić prywatna rozmowę telefoniczną. Przestrzenie coworkingowe często oferują także możliwość skorzystania z salek konferencyjnych.

Sektor biurowy na rynku nieruchomości inwestycyjnych
W jakim kierunku podąża sektor biurowy na rynku nieruchomości inwestycyjnych? Zdaje się, że biurowce na powrót przyciągają najemców. Wprawdzie wielu z nich wynajmuje mniejsze powierzchnie, niż miało zamiar przed pandemią, jednak zainteresowanie biurami na wynajem jest spore.
Deweloperzy stale realizują nowe projekty, dostarczając na rynek nowoczesne, biurowe nieruchomości inwestycyjne. Można się więc spodziewać, że w najbliższym czasie nie zabraknie nowoczesnych powierzchni biurowych w standardzie klasy A.
Bieżąca sytuacja nie tylko w Polsce, ale i na świecie jest trudna. Wszyscy starają się dopasować do nowych realiów, dlatego można się spodziewać, że sektor biurowy a także jego klienci – najemcy, będą dążyć do stabilizacji na rynku. Biurowców z pewnością będzie przybywać, choć zauważalny jest trend, że w nowych obiektach, poza powierzchniami biurowymi, deweloperzy oferują również powierzchnie handlowo-usługowe na wynajem. Takie rozwiązanie jest dla deweloperów bez wątpienia korzystne, ponieważ zapewnia dostęp nie tylko do najemców poszukujących biur do wynajęcia, ale również tych, którzy chcą wynająć lokal handlowy albo usługowy pod prowadzona przez siebie działalność biznesową.

Redakcja
Komercja24.pl

Inwestowanie w nieruchomości biurowe w największych polskich miastach trwa nieprzerwanie. Inwestorów przyciągają atuty dużych aglomeracji miejskich, które stwarzają dogodność do szybkiego znalezienia potencjalnych najemców. Deweloperzy, którzy mają w planach duże, flagowe inwestycje, także chętnie wybierają największe miasta w kraju.

Spis treści:
Warszawa kusi najbardziej
Poznań zwiększa swoją atrakcyjność
Wrocław trzyma mocną pozycję
Łódź coraz bardziej biznesowa
Czy sektor biurowy podniesie się w pełni z kolan w 2022 roku?

Warszawa kusi najbardziej
W Warszawie buduje się obecnie dużo inwestycji komercyjnych o charakterze biurowym. Stolica przyciąga swoim potencjałem. To właśnie tutaj realizowane są najbardziej prestiżowe projekty biurowe.
Do inwestycji, które są obecnie w budowie w Warszawie, zaliczyć można m.in. projekt The Bridge. Budowa wieżowca usytuowanego przy Grzybowskiej 73 oraz Europejskim Placu 3 rozpoczęła się w ubiegłym roku, natomiast jej zakończenie planowane jest na końcówkę 2024 roku. Inwestorem projektu jest Ghelamco Poland. W ramach inwestycji powstaną biura w standardzie technicznym klasy A. Projekt architektoniczny przygotowała pracownia UNStudio z Holandii we współpracy z polskim biurem projektowym PBPP Projekt. Powierzchnia użytkowa tej nowoczesnej nieruchomości inwestycyjnej wyniesie 49 tys. m2, z czego na biura zostanie przeznaczona największa część, tj. 47 tys. m2.

Inny projektem realizowanym w Warszawie jest biurowiec P180 Warsaw. Deweloperem inwestycji jest Skanska. Rozpoczęcie budowy miało miejsce w drugiej połowie 2020 roku, zaś jej zakończenie zostało zaplanowane na drugą połowę 2022 roku. Na powierzchni 32 tys. m2 inwestycja dostarczy na lokalny rynek biura w standardzie klasy A. Wysokościowiec powstaje u zbiegu ulic Puławskiej 180 oraz Domaniewskiej. Za projekt architektoniczny odpowiada pracownia PRC Architekci.

Poznań zwiększa swoją atrakcyjność
Stolica Wielkopolski również może poszczycić się rosnącą liczbą biurowców. Wiele inwestycji jest również w przebudowie, aby sprostać najnowszym rynkowym standardom. Chętnych do wynajmu biura w Poznaniu przebywa, a inwestorzy dostrzegają ten popyt i reagują na rosnące zapotrzebowanie.

Biurowiec E Nowy Rynek to jeden z projektów biurowych, jakie powstają na terenie Poznania. Jest to inwestycja spod szyldu dewelopera Skanska. Inwestycja biurowa powstaje u zbiegu ulic: Wierzbięcice oraz Stanisława Matyi. Budowa inwestycji rozpoczęła się pod koniec pierwszego kwartału 2021 roku, natomiast jej zakończenie inwestor zaplanował do połowy 2023 roku. Nowoczesny biurowiec dostarczy na poznański rynek niemal 29 tys. m2 powierzchni biurowej do wynajęcia. Budynek będzie liczył w sumie czternaście pięter naziemnych oraz jedno podziemne. Nad projektem czuwali architekci z pracowni JEMS Architekci.

Na terenie Poznania w dzielnicy Stare Miasto znajduje się nowa inwestycja biurowa, dzięki której na poznańskim rynku przybyło około 3,6 tys. m2 nowoczesnych biur na wynajem. Biurowiec Zielona 3 powstaje przy ulicy Zielonej 3 w Poznaniu. Termin oddania inwestycji do użytku przypada na bieżący rok. Jest to kameralny, czteropiętrowy budynek biurowy, który poza biurami na wynajem oferuje także powierzchnie handlowo-usługowe do wynajęcia.

Wrocław trzyma mocną pozycję
Stolica Dolnego Śląska również cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem wśród przedsiębiorców poszukujących biur do wynajęcia. Dużym zainteresowaniem cieszą się budynki usytuowane blisko rynku, lub w prestiżowych biznesowych lokalizacjach na terenie miasta.
Jednym z takich projektów jest biurowiec Infinity, który powstaje w dzielnicy Fabryczna przy ulicy Nabycińskiej 2, na roku ulicy Legnickiej. Budowa inwestycji biurowej rozpoczęła się w ostatnim kwartale 2019 roku, a jej zakończenie zaplanowano na pierwszy kwartał 2023 roku. Całkowita powierzchnia biurowca ma wynosić ponad 22 tys. m2. Największą powierzchnie zajmą biura, na które przeznaczono prawie 19 tys. m2. Na pozostałej powierzchni będą znajdować się lokale handlowo-usługowe. Jest to inwestycja spod szyldu spółkek Avestus Real Estate w kooperacji z Tristan Capital Partners , za budowę odpowiada Eiffage Polska Budownictwo z Warszawy, natomiast za projekt architektoniczny biurowca odpowiadają architekci z pracowni AHR Architects. Inwestycja komercyjna Infinity we Wrocławiu dostarczy na rynek biura w standardzie klasy A. Wrocławski biurowiec posiada certyfikat BREEAM na poziomie Excellent.
Na terenie Wrocławia powstaje również prestiżowy projekt biurowy Quorum, którego budowa wystartowała w ostatnim kwartale 2020 roku, a zakończona ma zostać pod koniec trzeciego kwartału 2024 roku. Inwestorem projektu, który powstaje przy ulicy Sikorskiego, jest Cavatina Holding. Nieruchomość dostarczy na wrocławski rynek 80 tys. m2 powierzchni biurowej a także ponad 15 tys. m2 powierzchni mieszkalnej. Na inwestycję składają się cztery budynki, z czego jeden pełni funkcję mieszkalną, a trzy pozostałe to obiekty o charakterze biurowo-handlowym.

Łódź coraz bardziej biznesowa
O Łodzi od dłuższego czasu mówi się, że zyskuje miano kolebki biznesu. Na terenie miasta sukcesywnie przybywa inwestycji biurowych. Przedsiębiorcy coraz chętniej rozwijają tutaj swoje biznesy, poszukując komfortowych powierzchni biurowych pod swoje siedziby lub oddziały. Nie dziwi więc fakt, że na terenie miasta powstaje coraz więcej projektów biurowych.
Biurowiec React powstaje w Łodzi przy ulicy Piłsudskiego 24. Budowa inwestycji rozpoczęła się w 2019 roku. Inwestor, Echo Investment, planuje jej zakończenie już niebawem. Za projekt architektoniczny łódzkiego biurowca odpowiadają architekci z biura Litoborski + Marciniak Biuro Architektoniczne. Nieruchomość inwestycyjna dostarczy na lokalny rynek 50 tys. m2 nowoczesnej powierzchni biurowej i handlowo-usługowej.
Na najemców czeka już niedawno ukończona inwestycja biurowa o nazwie Nowa Milionowa 21. Jest to kameralny, dwupiętrowy budynek, położony u zbiegu ulic Milionowej oraz Kilińskiego w Łodzi. Budowa inwestycji wystartowała w czwartym kwartale 2020 roku i na jej ukończenie przeznaczono 15 miesięcy. Inwestorem projektu jest PHU „Stanley” Wojciech Świetlik. Inwestycja dostarczyła na łódzki rynek około 2,5 tys. m2 nowoczesnej powierzchni biurowej oraz handlowo-usługowej. Łódzki biurowiec oferuje najemcom komfortowe moduły, których powierzchnia zaczyna się od 20 m2.

Czy sektor biurowy podniesie się w pełni z kolan w 2022 roku?
Polska mapa biurowa stale zapełnia się nowymi projektami biurowymi. Pandemia mocno namieszała na rynku, a sektor biurowy był jednym z tych, który mocno odczuł jej skutki. Mimo wszystko inwestorzy i deweloperzy nie zaniechali swoich projektów. Obecnie, kiedy wielu pracowników powróciło do stacjonarnych biur, inwestycje komercyjne na powrót zyskują na zainteresowaniu. Wiele biznesów rozwinęło się w okresie pandemii, czego najlepszym przykładem są przedsiębiorstwa działające w branży e-commerce. To właśnie one potrzebują obecnie więcej powierzchni biurowej, niż zajmowały przed wybuchem pandemii. Nastroje inwestorów pozostają optymistyczne, chociaż zauważalna jest większa ich czujność i bieżąca obserwacja potrzeb najemców. W 2022 roku możemy spodziewać się przyrostu liczby nowych inwestycji biurowych, chociaż nie należy zapominać, że realizacja części projektów została wstrzymana bądź całkowicie zaniechana.

Redakcja
Komercja24.pl