Najemca DL Piano w Katowicach zostaje w biurowcu na dłużej

wysłano 28 marca 2024

Najemca DL Piano w Katowicach zostaje w biurowcu na dłużej.

Firma Reply – od 2 lat najemca budynku DL Piano należącym do DL Invest Group przedłużył umowę i powiększa zajmowaną przestrzeń.
DL Piano Katowice zostało oddane do użytku w połowie 2020 roku. Jest to projekt łączący funkcję biurową z usługową, posiadający 17 tys. mkw. powierzchni użytkowej. Obiekt spełnił warunki certyfikatu BREEAM na poziomie Excellent. Zlokalizowany jest w silnie zurbanizowanej części miasta, w dzielnicy Katowice-Bogucice, pomiędzy ul. Wrocławską a kluczową arterią komunikacyjną – Al. Roździeńskiego. Otoczenie nieruchomości stanowi zabudowa mieszkaniowa, handlowa i usługowa.

„Stworzyliśmy miejsca, gdzie biuro łączy się z usługami, a usługi z miejscami handlu, gdzie życie biznesowe jest komplementarne z naszymi codziennymi ludzkimi potrzebami, jak również możliwością spędzania wolnego czasu z rodziną i znajomymi. Dodatkowo realizacja i funkcjonowanie DL Piano opiera się na poszanowaniu dla człowieka, klimatu i środowiska, posiada certyfikację w tym zakresie, a dodatkowo nadał nową jakość terenom, na którym powstał. Uważam, że tworząc DL Piano zrealizowaliśmy prawdziwie miastotwórczy obiekt, który uatrakcyjnił ofertę dzielnicy, jak również wpłynął pozytywnie na wizerunek całego miasta” – podkreśla Aneta Kulik – Dyrektor komercjalizacji w DL INVEST GROUP.
Źródło: DL Invest Group.

Jakie biuro na wynajem wybrać? Z gabinetami czy open-space?

wysłano 25 marca 2024

Jakie nieruchomości inwestycyjne w segmencie biurowym są poszukiwane przez najemców? Często stają oni przed dylematem, jakie biuro na wynajem będzie dla nich najlepszym wyborem. Czy postawić na biuro gabinetowe, czy może na biuro typu open-space? Dobrze, jeśli wybór jest dopasowany do specyfiki biznesu i funkcjonowania zespołu pracowników. Może się bowiem okazać, że o ile konkretne biuro na wynajem będzie idealnym wyborem dla jednego przedsiębiorcy, o tyle dla innego może być to kiepska przestrzeń do pracy.

Spis treści:
Biur na wynajem wciąż dużo
Home office już nie taki fajny?
Przestrzeń do komfortowej pracy
Czas wyboru
Podsumowanie

Co się dzieje w sektorze biurowym?

Nie da się ukryć, że pandemia koronawirusa w Polsce mocno zaszkodziła sektorowi biurowemu. Kiedy na terenie całego kraju wprowadzony został całkowity lockdown, biurowce opustoszały. Dla przedsiębiorców był to czas, kiedy mogli zweryfikować, czy rzeczywiście zajmowane w danym momencie powierzchnie biurowe są im potrzebne. Część z nich zdecydowało się na zmniejszenie wynajmowanej powierzchni. Jednym z powodów była chęć zaoszczędzenia kapitału i zmniejszenia comiesięcznych wydatków związanych z prowadzeniem działalności biznesowej. Drugim powodem było przejście części pracowników na zdalny tryb pracy, co sprawiło, że realnie stacjonarnych miejsc pracy było mniej potrzebnych.
Z uwagi na wiele postcovidowych wymagań, biurowce przechodziły (i wciąż przechodzą) metamorfozy. Właściciele nieruchomości komercyjnych w tym sektorze stawiają na zwiększanie poczucia bezpieczeństwa i higieny pracy. W efekcie nieruchomości komercyjne w sektorze magazynowym stale się unowocześniają. To z kolei zwiększa poziom konkurencyjności na rynku.

Praca w domowym zaciszu dobrym rozwiązaniem, ale nie dla każdego

Praca we własnym domu może się wydawać idealnym rozwiązaniem, jednak nie każdemu ono odpowiada. Po pierwsze, nie każdy dysponuje odpowiednią ilością wolnego miejsca, aby wygospodarować przestrzeń na stanowisko pracy. Po drugie, często warunki w domu nie są odpowiednie, aby w spokoju pracować, choćby przez obecność innych domowników. Po trzecie, niektóry zwyczajnie lubią pracować poza miejscem zamieszkania, ponieważ zależy im na odseparowaniu prywatnego życia od pracy. Dodatkowo w biurze stacjonarnym mają kontakt z innymi współpracownikami, co także dla wielu osób jest bardzo istotne.
Z tego względu biura stacjonarne wciąż są potrzebne. O ile rzeczywiście w okresie pandemii koronawirusa wydawało się, że praca stacjonarna ustąpi miejsca pracy zdalnej, o tyle obecnie daje się zauważyć powrót dużej liczny pracowników do stacjonarnych miejsc pracy.

Na jaki rodzaj biur na wynajem postawić?

Przedsiębiorcy – poszukując idealnej przestrzeni do prowadzenia biznesu – każdorazowo stają przed wyborem. Niekiedy nie są do końca zdecydowani, czy lepszym wyborem będzie biuro typu open space, czy może pomieszczenia gabinetowe. Oba rodzaje biur na wynajem mają swoje zalety i wady. Przedsiębiorcy powinni więc przeanalizować, jaki rodzaj przestrzeni sprawdzi się najlepiej przy ich rodzaju powadzenia działalności gospodarczej.

Jeśli chodzi o biura gabinetowe, to ich największą zaletą jest zapewnienie dużego poczucia prywatności. Inni pracownicy nie przeszkadzają w wypełnianiu obowiązków służbowych. W zamkniętym pomieszczeniu wielu osobom nie tylko łatwiej się skupić, ale też mogą swobodnie i w każdej chwili prowadzić rozmowy telefoniczne itp. Pracownik może dowolnie zagospodarować przestrzeń wokół siebie. Ma poczucie prywatności, ciszę i spokój. Oczywiście nie każdemu takie pomieszczenia przypadną do gustu. Często gabinety biurowe cechują się stosunkowo niewielką powierzchnią, a to nie każdemu przypadnie do gustu. Dla niektórych zamknięte pomieszczenie może być mniej komfortowe, niż ogólna, wspólna przestrzeń. Pracownicy, którzy nie lubią pomieszczeń gabinetowych, mogą czuć się odizolowani od reszty zespołu. Wiele zależy więc od tego, kto takie biuro gabinetowe miałby zajmować.
W przypadku osób pracujących w większych zespołach zajmowanie osobnego biura może negatywnie odbić się na jakości pracy. Izolacja przyczyni się go gorszej komunikacji i w efekcie mniej efektywnej wymiany informacji, na przykład na temat wspólnego projektu.
Z perspektywy przedsiębiorcy biura gabinetowe na wynajem mogą być kosztowniejszym wyborem. Z uwagi na konieczność postawienia ścianek działowych, biura gabinetowe wymagają większej przestrzeni do organizacji miejsca do komfortowej pracy. To z kolei generuje wyższe koszty najmu powierzchni biurowej. Jak więc widać, biura gabinetowe na wynajem posiadają swoje zalety oraz wady. Dodatkowo są one odmiennie postrzegane w zależności od tego, jaki rodzaj działalności prowadzi przedsiębiorca, oraz od tego, czy osoba, która ma zająć biuro gabinetowe, wykonuje pracę na samodzielnym stanowisku, czy może pracuje w większym zespole.

Biura typu open space są dobrym wyborem dla przedsiębiorców, których pracownicy wykonują wspólnie projekty i ważna jest dla nich współpraca w zespołach. Dzięki przebywaniu we wspólnej powierzchni, mogą na bieżąco wymieniać się informacjami, które są im niezbędne do szybkiej i efektywnej pracy. Gdyby byli rozdzieleni do osobnych pomieszczeń, ich praca nie szłaby tak sprawnie przez utrudnioną i wolniejszą komunikację. Biura typu open space mają również tę zaletę, że pozwalają przedsiębiorcy na zaoszczędzeniu powierzchni do organizacji stanowisk pracy. Poszczególne biurka pracownicze mogą stać koło siebie. Nawet, jeśli są oddzielone od siebie boxami, to tego rodzaju ścianki zajmują i tak mniej przestrzeni, niż tradycyjne ścianki działowe.
Jeśli chodzi o minusy, to oczywiście otwarte przestrzenie nie zapewniają pracownikom poczucia prywatności. Zazwyczaj w tego rodzaju biurach jest po prostu głośniej. Połączenia telefoniczne, obsługa urządzeń biurowych, rozmowy – wszystko to odbija się negatywnie na komforcie pracy.

Co wybrać?

Ostatecznie wybór pomiędzy biurami gabinetowymi a biurami typu open space to kwestia mocno indywidualna. Wybór powinien być uzasadniony rodzajem prowadzonego biznesu i charakterystyką współpracy pomiędzy poszczególnymi członkami zespołu pracowniczego. W przypadku jednych firm zdecydowanie lepiej sprawdzą się biura gabinetowe, które zapewniają większą prywatność i cieszę. To dobre rozwiązanie dla biur księgowych, call center itp. Z kolei przestrzenie biurowe typu open space są lepszym wyborem dla przedsiębiorstw, w których pracują zespoły projektowe i konieczne są częste burze mózgów przy realizacji poszczególnych zadań.

Rynek biurowy pozostaje różnorodny

Jak wielu przedsiębiorców, tak wiele indywidualnych potrzeb i preferencji. Sektor biurowy cały czas się rozwija, dzięki czemu najemcy mogą liczyć na to, że do wynajmu stale dostarczane będą nowe powierzchnie komercyjne. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą poszukiwać biur na wynajem w najbardziej dogodnej dla siebie lokalizacji. Mogą przy tym szukać takich powierzchni, które będą najbardziej dopasowane do ich potrzeb. Rynek nieruchomości komercyjnych w sektorze biurowym będzie cały czasie się rozwijał, dostarczając potencjalnym najemcom różnorodne powierzchnie biurowe do wyboru – zarówno biura gabinetowe na wynajem, jak również biura typu open space na wynajem.

Redakcja
Komercja24.pl

Nieruchomość inwestycyjna V Tower w Warszawie z nowym najemcą biurowym

wysłano 21 marca 2024

Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

Nieruchomość inwestycyjna V Tower w Warszawie z nowym najemcą biurowym.

Nieruchomość komercyjna V Tower to 21-piętrowy wieżowiec o powierzchni 33 700 mkw. zlokalizowany w warszawskim Centralnym Obszarze Biznesu. Brytyjska firma prawnicza Clyde & Co rozpoczęła działalność w Polsce i swoje biuro urządziła w budynku V Tower przy ul. Chmielnej w Warszawie. Kancelaria przejęła już powierzchnię na 10 piętrze biurowca modernizowanego przez Cornerstone Investment Management.

Podpisanie umowy najmu z Clyde &Co to istotne wydarzenie dla inwestorów V Tower, którzy dokładają wszelkich starań, aby budynek spełniał najwyższe oczekiwania najemców, zapewniając im doskonałe warunki i komfortowe środowisko pracy.

„Umowa z kancelarią Clyde & Co, która rozpoczyna działalność w Polsce to dowód na niesłabnące zainteresowanie budynkiem V Tower. To również potwierdzenie słuszności naszej strategii, która opiera się na rewitalizacji projektu. W budynku oczywiście kontynuowane będę prace modernizacyjne, które bezpośrednio wpłyną na atrakcyjność oferowanych powierzchni najmu.” – mówi Przemysław Pikus, Partner w Cornerstone Investment Management.

Otwarcie warszawskiego biura jest bardzo ważnym etapem w międzynarodowej ekspansji firmy Clyde & Co. Kancelaria powstała w 1933 roku i zatrudnia ponad 5000 osób w ponad 60 biurach i oddziałach na sześciu kontynentach. Wybór prestiżowej lokalizacji oraz budynku z kompleksowymi udogodnieniami dla najemców był dla kancelarii kluczowym kryterium podczas procesu decyzyjnego dotyczącego nowego biura.

„Otwarcie biura w Warszawie było naszą długoterminową ambicją, a wysokiej klasy zespół stanowi solidną podstawę dla rozwoju na polskim rynku. Nasze biuro w V Tower to symboliczny początek naszej ekspansji na rynku Europy Środkowo-Wschodniej. W obliczu silnej gospodarki Polski, oczekującej korzyści z dojrzałości rynku oraz rosnącego uznania atrakcyjności naszego kraju dla nowych inwestycji i projektów, jesteśmy przekonani, że będziemy w stanie wspierać i prowadzić naszych klientów przez polski krajobraz prawny.” – mówi Arkadiusz Krasnodębski, Partner Zarządzający w firmie Clyde Krasnodębski i Wspólnicy.

mat.prasowy

Nieruchomość inwestycyjna Equal Business Park zatrzymuje najemców na dłużej

wysłano 20 marca 2024

Nieruchomość inwestycyjna Equal Business Park (49 500 m kw.) to kompleks nowoczesnych i funkcjonalnych budynków biurowo-usługowych klasy A.

Właścicielem i zarządcą Equal Business Park w Krakowie jest firma Apollo-Rida Poland realizująca projekty deweloperskie i inwestycyjne w sektorze nieruchomości biurowych, magazynowych, handlowych i mieszkaniowych w Warszawie, Krakowie i Gdańsku.

Apollo-Rida przedłużył umowy najmu na ponad 3500 m kw. powierzchni biurowej z czterema dotychczasowymi najemcami krakowskiego kompleksu. Firma Savills pełni w budynku rolę wyłącznego doradcy ds. wynajmu.

W obiekcie na dłużej zdecydowała się zostać firma Kimberly Clark, producent artykułów higienicznych wynajmujący 1480 m kw. powierzchni oraz przedstawicielstwo producenta zamiennych części samochodowych na niezależny rynek aftermarketowy – marka Phinia, która przedłużyła umowę najmu 1040 m kw. powierzchni biurowej. Z kolei Grupa Murapol, deweloper na rynku budownictwa mieszkaniowego oraz najmu instytucjonalnego, przedłużył umowę najmu oraz powiększył obecne biuro do blisko 800 m kw. nowoczesnej powierzchni biurowej w Equal Business Park. Allianz, firma z branży ubezpieczeń, zajmująca 250 m kw. powierzchni biurowej, również zdecydowała się na przedłużenie swojej umowy najmu w kompleksie.

„Zaufanie ze strony najemców stanowi najlepsze potwierdzenie wysokiej jakości powierzchni biurowych oraz atrakcyjnej lokalizacji kompleksu Equal Business Park. Cieszy nas niezmiernie fakt, że tak prestiżowi najemcy zdecydowali się przedłużyć umowy najmu i zostać z nami w kompleksie na kolejne lata. Naszym priorytetem jest codzienna troska o najemców i stworzenie im optymalnego środowiska pracy, a także wytworzenie wśród nich poczucia wspólnoty, aby pracownicy przychodzili chętnie do swoich biur” – komentuje Rafał Nowicki, Prezes Zarządu, Apollo-Rida Poland.

Źródło: Savills.

Nieruchomość inwestycyjna Kompleks Bonarka for Business „B4B” podsumowuje ostatni kwartał 2023 roku

wysłano 19 marca 2024

Nieruchomość inwestycyjna Kompleks Bonarka for Business „B4B” to inwestycja biurowa zrealizowana przez TriGranit w Krakowie. W skład kompleksu biurowego wchodzi 8 budynków biurowych klasy A, dostarczających na rynek łącznie 77 000 mkw. GLA.

W ostatnim kwartale 2023 roku podpisanych zostało 6 umów najmu powierzchni zlokalizowanych w budynkach wchodzących w skład kompleksu biurowego Bonarka for Business „B4B”. Transakcje te obejmują: nowe umowy najmu, przedłużenia najmu oraz jedną ekspansję. Do grona najemców projektu B4B dołączyły firmy Apollo Investment i Enetecs, których biura znajdą się odpowiednio w budynkach D i F, a biura Remi/Holding 1 zlokalizowane są w budynku A.

„Firmy Apollo Investment i Enetecs dołączyły w ostatnim czasie do społeczności biznesowej B4B podkreślając atrakcyjność projektu B4B w konkurencyjnym otoczeniu. Projekt rewitalizacji Bonarka for Business, określony w przeszłości przez Revetas Capital, i obejmujący docelowo komponenty biurowe, handlowe, rekreacyjne i mieszkaniowe, urzeczywistnia się w coraz większym stopniu. Tuż obok B4B rozpocznie się wkrótce realizacja inwestycji mieszkaniowej. Funkcje znajdujące się w tej lokalizacji uzupełniają się nawzajem i zaspokajają potrzeby lokalnych społeczności umacniając status parku biurowego B4B, jako jednej z kluczowych inwestycji komercyjnych w południowej części kraju. W B4B swoje biura mają wiodące w sektorach hi-tech, inwestycyjnej i motoryzacyjnej firmy, które zdecydowały się wynająć lub przedłużyć dotychczasowe umowy najmu powierzchni. Dzięki licznym udogodnieniom, wyjątkowym programom społecznościowym oraz dogodnej lokalizacji B4B sprzyja różnorodności, innowacjom i rozwojowi. Nieustannie dążymy do ulepszania naszych obiektów i usług, aby sprostać zmieniającym się potrzebom naszych najemców i wyjść na przeciw ich oczekiwaniom. Potwierdzeniem słuszności naszych założeń są trwałe relacje biznesowe, które nawiązaliśmy z naszymi najemcami, i które sprawiają, że firmy wynajmujące powierzchnie w B4B decydują się przedłużać umowy najmu„ – mówi Anna Krztoń, Dyrektor ds. Leasingu w TriGranit, odpowiedzialna za wynajem powierzchni w Bonarka for Business.

Źródło: Revetas Capital.

Firma Loftmill debiutuje w nieruchomości biurowej .KTW I w Katowicach z ofertą najmu elastycznego

wysłano 18 marca 2024

Firma Loftmill debiutuje w nieruchomości biurowej .KTW I w Katowicach z ofertą najmu elastycznego.

Dostęp do nowoczesnej przestrzeni w najbardziej renomowanym adresie na rynku biurowym Metropolii GZM – bez długoterminowych zobowiązań, z zapleczem konferencyjnym, pełnym wyposażeniem i serwisem, począwszy od jednego biurka. Loftmill, nowa marka jednej z najdłużej działających na rynku elastycznych biur serwisowanych w Polsce – firmy Rise.pl, rozpoczyna działalność w .KTW I z ofertą ponad stu stanowisk pracy. Jeszcze w tym roku marka planuje rozszerzenie działalności w .KTW II.

– Dzięki biurom serwisowanym i powierzchniom coworkingowym najemcy nie muszą podpisywać wieloletnich umów najmu, a w dodatku mogą elastycznie dostosowywać powierzchnię biura do bieżącego zapotrzebowania na przestrzeń pracy. Niezależnie od formy najmu, Loftmill stał się więc doskonałą alternatywą dla tradycyjnego wynajmu biura oferując dogodne warunki dla start-upów, freelancerów oraz sektora MMŚP – zapewnia Piotr Augustyn, prezes zarządu w Rise.pl.

– Polityka pracy hybrydowej wśród pracodawców przełożyła się na zwiększenie zainteresowania elastycznymi przestrzeniami biurowymi. Obecność biur serwisowanych Loftmill w kompleksie biurowym .KTW odpowiada na zmieniające się potrzeby obecnych i przyszłych najemców w zakresie szybkiego reagowania na zmiany w strukturze zatrudnienia oraz projektowe zaangażowanie większej liczby pracowników do pracy stacjonarnej. Obecnie firmy zasiedlające starsze peryferyjne biurowce, nierzadko wymagające nakładów na modernizację i dostosowania do oczekiwań pracowników, decydują się na zmniejszenie skali najmowanych pomieszczeń, lecz ze względu na dostępność komunikacyjną i ofertę spędzania czasu po pracy, przenoszą się do centrum miasta – mówi Kamil Krępa, dyrektor ds. najmu i zarządzania portfelem nieruchomości w TDJ Estate.

Biurowce .KTW to pierwsza lokalizacja Loftmill w województwie śląskim. Oddziały firmy funkcjonują już m.in. w Krakowie, Rzeszowie, Wrocławiu, Lublinie oraz w Łodzi. Dzięki usłudze multilokalizacji użytkownicy mają dostęp do biur w każdym oddziale. Umowa z TDJ Estate została zawarta na 10 lat i obok funkcjonującego już autorskiego modelu inkubatora jest kolejną alternatywą dla tradycyjnych form najmu powierzchni w biurowcach .KTW.

– Inkubator w .KTW powstał z myślą o podmiotach, które debiutują na katowickim rynku i chcą mieć gwarancję ekspansji w ramach jednej lokalizacji pod tym samym adresem. Widzimy, że ta formuła się sprawdza. Firmy, które pierwotnie zgłosiły możliwość zwiększenia zapotrzebowania na powierzchnie biurowe, zrealizowały ją w wyższym biurowcu .KTW II. Oferta Loftmill uzupełnia ten model i staje się szansą dla podmiotów o różnorodnej skali na nieograniczony rozwój – dodaje Kamil Krępa, dyrektor ds. najmu i zarządzania portfelem nieruchomości w TDJ Estate.

– W przestrzeniach Loftmill zależy nam na wykreowaniu unikatowej społeczności, która rozwija swoje zainteresowania nie wyłącznie w obszarze zawodowym, lecz także realizacji swoich pasji oraz warstwy merytorycznej i networkingu. Dlatego od ponad dziesięciu lat organizujemy szereg aktywności dla firm obecnych w naszych przestrzeniach, gościmy wiele konferencji i wyśmienitych gości oraz prowadzimy akcje charytatywne dla potrzebujących – Katarzyna Augustyn, Chief Marketing Officer w Loftmill.

Biurowce .KTW to flagowa inwestycja komercyjna w portfolio TDJ Estate. Kompleks stanowią dwa budynki, które dostarczyły 65 tys. m.kw. powierzchni najmu.

mat.prasowy

Sektor biurowy na polskim rynku nieruchomości dostosowuje się do nowych realiów

wysłano 14 marca 2024

Sektor biurowy na polskim rynku nieruchomości dostosowuje się do nowych realiów. Popyt na biura utrzymuje się na wysokim poziomie, ale w budowie jest najmniej powierzchni od kilkunastu lat. Rynek nieruchomości biurowych ulega coraz większym zmianom.

Jeszcze cztery lata temu sektor biurowy w Polsce był jednym z rynków, które zwiększały swoje zasoby najszybciej w Europie. Dziś w Warszawie, największym ośrodku biurowym w kraju zaplecze biurowe kurczy się na skutek wyburzeń przestarzałych biurowców, zmiany ich funkcji oraz wycofania budynków z użytkowania na czas modernizacji. W 2023 roku warszawski rynek biurowy zmniejszył się o około 40 tys. mkw., pomimo że oddane zostało 60 tys. mkw. nowych powierzchni.

Jak podaje Walter Herz, Warszawa dysponuje obecnie 6 239 000 mkw. powierzchni biurowych. W budowie pozostaje około 300 tys. mkw. biur. Nieznacznie więcej niż w 2022 roku, ale kilkakrotnie mniej niż w czasie rynkowej hossy, kiedy w realizacji było 800 – 850 tys. mkw. powierzchni. Od kilku lat ilość powierzchni w budowie spada. Pomimo, iż w ostatnich miesiącach aktywność deweloperów w Warszawie nieco wzrosła, ten rok nie przyniesie wiele więcej nowych biur niż ubiegły. Z danych Walter Herz wynika, że oddane zostanie tylko około 90 tys. mkw. powierzchni.

Brak dostępnych powierzchni do wynajęcia na rynku warszawskim odczuwalny jest przede wszystkim w centrum miasta, gdzie współczynnik pustostanów wynosi zaledwie 3-4 proc. W całej aglomeracji wolnych biur jest tylko 10 proc.

Poradzą sobie tylko nowoczesne budynki

– Rynek biurowy w Polsce zwolnił i znalazł się w niełatwym momencie swojego rozwoju. Upowszechnienie pracy zdalnej, wysokie koszty realizacji inwestycji, drogie finansowanie oraz horrendalne ceny gruntów i ich niska podaż czy konieczność uwzględnienia wymogów ESG zmuszają deweloperów biurowych do zmiany założeń inwestycyjnych. W ubiegłym roku w Warszawie zostały wydane tylko trzy pozwolenia na budowę. Ogromnym wyzwaniem dla sektora jest też starzenie się budynków, z których część nie będzie w stanie sprostać wymogom ekologicznym i unijnym wytycznym dotyczącym emisyjności. W najbliższych latach właściciele starszych biurowców będą zmuszeni do inwestycji w modernizację obiektów. Zdobycie na ten cel środków może być jednak łatwiejsze, bo zmienia się polityka banków, które zaczynają bardziej aktywnie finansować sektor nieruchomości – mówi Mateusz Strzelecki, Partner / Head of Tenant Representation w Walter Herz.

Powolny przyrost powierzchni widoczny jest, zarówno w Warszawie, jak i regionach. A analitycy Walter Herz prognozują jeszcze większe spowolnienie, jeśli chodzi o nowe inwestycje. W 2023 roku w siedmiu największych miastach w Polsce przybyło łącznie około 315 tys. mkw. nowych biur. Najwięcej w Krakowie (77 tys. mkw.), Wrocławiu (75,7 tys. mkw.) i Warszawie (60 tys. mkw.). Na rynek trafił m.in. katowicki Craft, budynek E w poznańskim kompleksie Nowy Rynek, Ocean Office Park B i Kreo w Krakowie, Intel Technology Poland – IGK6 w Trójmieście, czy Leakside w Warszawie.

W budowie w głównych ośrodkach biurowych w kraju pozostaje ogółem ponad 630 tys. mkw. powierzchni. Drastyczny spadek realizacji nowych projektów widoczny jest w całej Polsce. Z analiz Walter Herz wynika, że najwięcej biur w regionach buduje się we Wrocławiu – 112 tys. mkw. W Poznaniu w realizacji pozostaje 72 tys. mkw. biur, w Trójmieście – 49 tys. mkw., w Katowicach – 46 tys. mkw., w Łodzi – 49 tys. mkw., a w Krakowie – ponad 39 tys. mkw.

W odróżnieniu od Warszawy, na rynkach regionalnych zwiększa się dostępność powierzchni do pracy. W Trójmieście i Poznaniu współczynnik pustostanów biurowych wynosi 13-14 proc., ale już w Krakowie, Wrocławiu, Łodzi, czy Katowicach sięga 19-21 proc.

Praca zdalna nie wyhamowała popytu

Mimo wkroczenia na rynek hybrydowego systemu pracy, biura pozostały dla firm kluczowe i popyt na nowoczesne powierzchnie jest nadal spory. W minionym roku na siedmiu kluczowych rynkach biurowych w kraju zakontraktowane zostało 1406 100 mkw. powierzchni. Na tak dobry wynik zapracowała zarówno Warszawa (750 tys. mkw.) i główne rynki regionalne, na których łączny popyt okazał się w ubiegłym roku rekordowo wysoki. Chłonność warszawskiego rynku była nieco niższa niż w wyjątkowym pod tym względem 2022 roku, ale znacznie wyższa w porównaniu z latami 2020-2021.

– Na rynku obserwować możemy dużą aktywność najemców, którzy jednak konsekwentne optymalizują i redukcją zajmowane powierzchnie. Inflacja, wysokie ceny mediów i kosztów utrzymania budynków spowodowały w 2023 roku poważny wzrost kosztów eksploatacyjnych. Najbardziej, o kilkanaście procent stawki skoczyły w Warszawie i Wrocławiu. O około 4 proc. r/r. wzrosły też czynsze za najlepsze powierzchnie w warszawskim centrum. Firmy starają się ograniczyć wydatki, ale jednocześnie podnoszą atrakcyjność swoich biur, by zachęcić pracowników do pracy stacjonarnej. Najemcy decydujący się na relokację, zmieniają lokalizacje na bardziej centralne, wybierają nowocześniejsze biura w budynkach spełniających wysokie normy środowiskowe – przyznaje Mateusz Strzelecki.

Zwraca uwagę, że zmieniają się także warunki podpisywanych umów. – W nowoczesnych biurowcach okres, na jaki kontraktowane są powierzchnie wydłuża się, natomiast w starszych budynkach negocjowane są krótsze okresy najmu. Firmy zastrzegają sobie też prawo do zmiany powierzchni w czasie trwania umowy, jeśli okazałoby się, że ze względu na pracę zdalną częściowo jej nie wykorzystają – dodaje.

Zarówno właściciele budynków, jak i najemcy stawiają na nowe technologie, które stają się kluczowe dla poprawy efektywności w zarządzaniu nieruchomościami, ale także pozwalają firmom i ich pracownikom lepiej wykorzystywać biura i korzystać z wachlarza usług dostępnych w budynkach.
Źródło: Walter Herz.

Nowa nieruchomość inwestycyjna we Wrocławiu od Echo Investment – trwa budowa kompleksu biurowego Swobodna SPOT

wysłano 13 marca 2024

W biznesowym centrum stolicy Dolnego Śląska przy ulicy Swobodnej 60 powstaje nowa inwestycja Echo Investment. Trwa budowa kompleksu biurowego Swobodna SPOT.

Po wykonaniu ścian szczelinowych i osiągnięciu najgłębszego punktu wykopu budowa wkroczyła w etap realizacji stanu „zero”. 11-piętrowy budynek zaoferuje 16 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej, która będzie gotowa w połowie 2025 roku.

Dwa biurowce Swobodna SPOT i łączący je zielony, miejski pasaż inspirowany krajobrazem górskiego kanionu zaprojektowali architekci z pracowni Kuryłowicz & Associates.
Budowa u zbiegu ulic Swobodnej i Gwiaździstej rozpoczęła się w październiku 2023 r. Prace postępują dynamicznie. Wykonawcy zrealizowali już ściany szczelinowe stanowiące obrys dla przyszłych kondygnacji garażu podziemnego oraz prace ziemne. Dobiega też końca realizacja płyty fundamentowej budynku. Równolegle wykonywane są kolejne elementy żelbetowej konstrukcji podziemia.

– Prace na budowie pierwszego z biurowców Swobodna SPOT postępują zgodnie z harmonogramem. Zakończenie realizacji konstrukcji części podziemnej budynku, czyli osiągnięcie tzw. stanu „0”, przewidujemy w maju br. Od tego czasu wrocławianie będą już mogli obserwować jak budynek pnie się w górę. Całość prac związanych z wykonaniem stanu surowego obiektu planujemy zakończyć w styczniu 2025 roku – mówi Marek Chmielewski, menadżer projektu w Echo Investment.

Swobodna SPOT to dwa biurowce o łącznej powierzchni 42,8 tys. mkw. Drugi budynek zaoferuje najemcom 26,8 tys. mkw. powierzchni i powita ich w III kwartale 2026 roku.

Źródło: Echo Investment.

Nieruchomość inwestycyjna Gdynia Waterfront z nowym najemcą biurowym

wysłano 7 marca 2024

Nieruchomość inwestycyjna Gdynia Waterfront z nowym najemcą biurowym.

Biurowa nieruchomość komercyjna Waterfront w Gdyni to położony przy zbiegu ulic Hryniewieckiego i Waszyngtona, nowoczesny kompleks wielofunkcyjny. Oferuje doskonałą mieszankę biur, mieszkań, bazy hotelowo-konferencyjnej, lokali usługowych oraz funkcji i przestrzeni publicznych.

MSC Poland Sp. z o.o., reprezentująca w Polsce armatora MSC Mediterranean Shipping Company SA z siedzibą w Genewie, największego na świecie przewoźnika kontenerowego, wynajęła 1545 mkw. powierzchni biurowej w kompleksie Gdynia Waterfront. Podczas negocjacji warunków umowy najemcę wspierała firma doradcza Newmark Polska. MSC Poland przeniesie się do nowej siedziby w IV kwartale br.

– Firma MSC utrzymuje pozycję globalnego lidera. Nowa, przestronna siedziba w Gdyni zostanie stworzona z myślą o poprawie warunków pracy. Inwestycja Waterfront to nie tylko flagowy projekt dewelopera Vastint, ale także nowa wizytówka miasta. Cieszymy się, że po dokładnej analizie rynku biurowego w Trójmieście, nasz Klient zdecydował się na wynajęcie powierzchni biurowej w tej inwestycji. Jest to miejsce o unikalnym charakterze w najatrakcyjniejszej części miasta, które doskonale odpowiada standardom firmy MSC – mówi Michał Rafałowicz, Dyrektor Regionalny w Newmark Polska.

– Jesteśmy niezmiernie zadowoleni z faktu, że udało nam się pozyskać tak renomowanego najemcę powierzchni biurowej w kompleksie Waterfront. Jest to jednoznaczne potwierdzenie atrakcyjności naszej oferty zarówno pod względem lokalizacji, jak i infrastruktury, która idealnie wspiera różnorodne potrzeby biznesowe. Waterfront staje się idealnym miejscem do efektywnego prowadzenia operacji, a my z pełną gotowością zapewniamy wsparcie i elastyczność, aby sprostać wszelkim potrzebom naszego nowego najemcy. Cieszymy się na owocną współpracę i dalszy rozwój relacji biznesowych – mówi Anna Szmilewska, Senior Leasing Manager w Vastint Poland.

Źródło: Vastint Poland.

Warszawska nieruchomość inwestycyjna Park Rozwoju z umowami na 1400 mkw.

wysłano 5 marca 2024

Warszawska nieruchomość inwestycyjna Park Rozwoju z umowami na 1400 mkw.

Warszawski kompleks biurowy klasy A na zielonym, biznesowym Mokotowie – zarządzany przez EPP Park Rozwoju – pozyskał dwóch nowych najemców. W najbliższych miesiącach do nowych siedzib wprowadzą się spółki IFDS oraz GRINEA. Na przedłużenie współpracy o kolejne 5 lat zdecydował się Flokk, który w Parku Rozwoju ma swój showroom. Łączna powierzchnia przestrzeni biurowej objęta umowami to blisko 1400 mkw.

Nowy najemca Parku Rozwoju – Investment Funds Depositary Services S.A. – specjalizuje się w obszarze dodatkowej działalności maklerskiej. Spółka wprowadzi się do nowego biura o powierzchni ok. 650 mkw. w pierwszym kwartale 2024 r.

– Do dołączenia do grona najemców Parku Rozwoju zachęcił nas profesjonalny standard obsługi, a także korzystna oferta i zaproponowana powierzchnia, które optymalnie odpowiadają na nasze potrzeby. Jako nowy podmiot na rynku, świadczący usługi depozytariusza dla Funduszy Inwestycyjnych Zamkniętych, stawiamy na rozwój i jesteśmy pewni, że nowe biuro wesprze nas w realizacji tych planów – powiedziała Iwona Świętochowska, prezes zarządu Investment Funds Depositary Services (IFDS).

Znana w branży energetyki firma GRINEA do połowy br. zajmie biuro o powierzchni 300 mkw. w pierwszym etapie kompleksu. W procesie transakcji GRINEA doradzali eksperci Knight Frank.

Natomiast Flokk, lider europejskiego rynku w zakresie wzornictwa, rozwoju i produkcji siedzisk biurowych, prowadzi od 2019 r. w zarządzanym przez EPP Parku Rozwoju showroom. Firma zdecydowała się przedłużyć umowę najmu na 440 mkw. o kolejne 5 lat.

– Park Rozwoju to miejsce, które odpowiada na różnorodne potrzeby najemców, co potwierdzają ostatnio podpisane i przedłużone umowy. Dzięki lokalizacji kompleksu jego użytkownicy mają miasto na wyciągnięcie ręki, nie rezygnując przy tym z zielonego otoczenia, które doceniają. W połączeniu z wyróżniającą się elastycznością oraz możliwościami aranżacyjnymi powierzchni, Park Rozwoju jest adresem idealnym dla każdego biznesu – wskazała Olga Adamek, Senior Leasing Manager w EPP.

Nieruchomość komercyjna Park Rozwoju to nowoczesny kompleks biurowy klasy A na warszawskim zielonym, biznesowym Mokotowie, składający się z dwóch 7-piętrowych budynków o łącznej powierzchni 34 540 mkw.

mat.prasowy

Nieruchomość inwestycyjna Stratos Office Center w Warszawie z umowami najmu na 4650 m kw. powierzchni biurowej

wysłano 4 marca 2024

Nieruchomość inwestycyjna Stratos Office Center w Warszawie z umowami najmu na 4650 m kw. powierzchni biurowej.

Stratos Office Center to budynek biurowy klasy A położony przy ul. Księdza Ignacego Jana Skorupki 5, na wysokości skrzyżowania ulicy Hożej i Marszałkowskiej. Wyłącznym doradcą ds. wynajmu powierzchni biurowej w budynku jest firma Savills.
W 2023 roku firma Savills reprezentowała właściciela biurowca Stratos Office Center w Warszawie, TFG Asset Management, przy transakcjach najmu na ponad 4650 m kw. w obiekcie.

Stratos Office Center pozyskał trzech nowych najemców z branży inwestycyjnej, którzy wynajęli w nim biura o łącznej powierzchni wynoszącej ponad 2300 m kw. Do budynku wprowadziła się także kolejna placówka dyplomatyczna, która zajęła w obiekcie powierzchnię ponad 950 m kw.

CRH Materials Polska, centralne biuro jednej z największych grup budowlanych w Polsce, należące do międzynarodowego koncernu CRH, zdecydowało się na przedłużenie umowy najmu biura o powierzchni ponad 750 m kw. na kolejne 6 lat. Savills reprezentował w transakcji zarówno właściciela, jak i najemcę.

„Jesteśmy w tej lokalizacji od 2005 roku, cenimy sobie m.in. doskonałą lokalizację, wysoki stan techniczny obiektu, profesjonalne zarządzanie infrastrukturą biurową, a także komfortowy i obszerny parking podziemny” – powiedziała Malwina Kalicka, Office Manager CRH Materials Polska.

Nowym najemcą Stratos Office Center została również spółka zajmująca się zarządzaniem i produkcją opakowań dla przemysłu spożywczego, która wynajęła lokal o powierzchni niespełna 350 m kw. Kolejnym nowym najemcą została firma działająca w branży OZE – realizująca budowy farm fotowoltaicznych. Firma wynajęła biuro o powierzchni blisko 300 m kw.

„Od pierwszych rozmów, wszyscy potencjalni najemcy byli zdecydowanie skłonni do wynajęcia powierzchni w Stratos Office Center. Elementem kluczowym w ich wyborze była wysoka jakość oferowanych przestrzeni, ponieważ poszukiwali biura o charakterze reprezentacyjnym, które gwarantuje profesjonalny wizerunek i stwarza możliwość przyjmowania klientów. Dla nich biuro stanowi nie tylko przestrzeń do pracy, ale również jest istotnym elementem wizualnej tożsamości firmy. W budynku głównymi najemcami są kancelarie prawne, fundusze inwestycyjne i ambasady. To dowód na prestiżowy charakter tego budynku, który przyciąga najbardziej wymagających klientów” – mówi Dariusz Karwański, dyrektor w dziale powierzchni biurowych, reprezentacja wynajmującego, Savills.

„Stratos Office Center to nie tylko budynek, ale miejsce, które dba o różnorodne potrzeby swoich najemców, tworząc przyjazne i komfortowe warunki pracy oraz odpoczynku. W obiekcie znajduje się dostępne bezpłatnie dla najemców sala fitness oraz elegancki wine bar, które zachęcają do spotkań biznesowych i towarzyskich. Warto również wspomnieć o dostępności nowoczesnych sal konferencyjnych, które umożliwiają najemcom organizację spotkań biznesowych czy szkoleń w komfortowych warunkach” – dodaje Adrian Bojczuk, dyrektor ds. leasingu w TFG Management.

Źródło: Savills.

Nieruchomość inwestycyjna LIXA D w Warszawie z nowym najemcą biurowym

wysłano 1 marca 2024

Nieruchomość inwestycyjna LIXA D w Warszawie z nowym najemcą biurowym.

Dynamicznie rozwijająca się firma z branży fintech wynajęła prawie 2600 mkw. powierzchni biurowej w budynku LIXA D, który powstaje w ramach projektu biurowego w pobliżu Ronda Daszyńskiego w Warszawie. Nowy najemca zagospodaruje ponad 25% jego powierzchni komercyjnej.
Biura nowego najemcy w LIXA D zostaną zaaranżowane na 2600 mkw. powierzchni, ulokowanej na 4. i 5. piętrze budynku. Firma wprowadzi się do biurowca pod koniec 2024 roku.

„Jestem bardzo zadowolona z podpisania umowy najmu, dzięki której kolejna firma z sektora nowych technologii będzie miała swoją siedzibę w LIXA, wykorzystując aż 25% powierzchni budynku D. Ta transakcja dowodzi, że LIXA spełnia oczekiwania najbardziej wymagających klientów. Podczas negocjacji byliśmy otwarci na wszelkie potrzeby najemcy, co zaowocowało sprawną finalizacją kontraktu i efektywnym porozumieniem. Nie możemy się doczekać, kiedy nasz nowy najemca wprowadzi się do gotowego, wykończonego biura. To dla nas potwierdzenie, że projekt LIXA spełnia najwyższe standardy zarówno pod względem aranżacyjnym, technicznym, jak i lokalizacyjnym, a także dostępnej oferty usługowo-handlowej na parterach budynków.” – powiedziała Marta Zawadzka, Dyrektor Najmu Yareal Polska.

Biurowiec LIXA D powstaje jako ostatni element największego projektu biurowego w historii Yareal Polska. Realizowany jest po zachodniej stronie ogólnodostępnego pasażu LIXA City Gardens, spajającego całość kompleksu. LIXA D dostarczy na warszawski rynek blisko 10 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej i będzie gotowy na przyjęcie najemców już na przełomie I i II kw. 2024 roku.

Źródło: YAREAL Polska.

Warszawska nieruchomość inwestycyjna Lumen zatrzymuje na dłużej najemców biurowych

wysłano 29 lutego 2024

Warszawska nieruchomość inwestycyjna Lumen zatrzymuje na dłużej najemców biurowych.

Orbis S.A. i Accor Services Poland od kwietnia br. przedłużają na kolejne lata umowy najmu w warszawskim biurowcu Lumen.
W negocjacjach warunków umów najemców reprezentowała międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield.
Kompleks Skylight & Lumen został zrealizowany w zgodzie z zasadami zrównoważonego budownictwa, posiada certyfikację BREEAM na poziomie „Excellent” oraz certyfikat WELL Health & Safety 2022.

„Niezmiernie cieszymy się, że najemcy przedłużyli umowy najmu w budynku Lumen. Długofalowa współpraca to dla nas najlepsze potwierdzenie, że decyzje biznesowe, jakie podejmujemy w kwestii podnoszenia standardu naszych budynków i komfortu dla pracowników biur są słuszne. Wiemy, że nasi najemcy doceniają połączenie doskonałej lokalizacji i możliwości operacyjnych, które wpływają na ekspansję ich biznesu.” – mówi Marcin Dondalski, Asset Management & Leasing Manager w Globalworth Poland.

„Jesteśmy zadowoleni z wieloletniej współpracy i obecności Orbis S.A. w biurowcu Lumen, którą kontynuujemy należąc do grupy AccorInvest – wiodącego operatora, inwestora i właściciela hoteli w Europie. To potwierdzenie naszego rozwoju, dbałości o podnoszenie standardów miejsc pracy oraz zaangażowanie w dobro naszych pracowników. Stworzyliśmy nowoczesną i komfortową przestrzeń do pracy, opartą na aktywności oraz współpracy, co korzystnie wpływa na osiąganie celów zawodowych i relacje między pracownikami. Doceniamy nie tylko centralną lokalizację tego budynku, ale także jego wysoki standard i komfort, które sprzyjają działalności biznesowej, czyniąc go doskonałym środowiskiem dla naszych przedsięwzięć.” – komentuje Małgorzata Gajuk, Asset Management Director Eastern Europe w Orbis S.A./AccorInvest.

„Reprezentacja dwóch niezależnych podmiotów łącznie była z pewnością ciekawym doświadczeniem. Dzięki dużej otwartości ze strony zarówno Orbis i Accor, jak i właściciela budynku firmy Globalworth, wynegocjowaliśmy konkurencyjne warunki finansowe oraz kontraktowe zapewniające elastyczność najmu. Ponadto wspólnie wypracowaliśmy założenia modernizacji powierzchni, tak aby zapewnić nieprzerwane funkcjonowanie biura zachowując komfort pracy zespołu. Warto podkreślić, że decyzja obu firm o pozostaniu w biurowcu Lumen wskazuje na niesłabnące zainteresowanie najemców nieruchomościami biurowymi zlokalizowanymi w centrum i śródmieściu Warszawy. Taka lokalizacja zapewnia dogodną komunikację i jest gwarancją łatwego dostępu do szerokiej oferty zakupowej, gastronomicznej i kulturalnej, co jest szczególnie pożądane przez pracowników.” – komentuje Kacper Remiśko, Associate, Office Agency, Cushman & Wakefield.

mat.pras.

Nowi najemcy w biurowej nieruchomości komercyjnej Studio B w Warszawie

wysłano 29 lutego 2024

Nowi najemcy w biurowej nieruchomości komercyjnej Studio B w stolicy. Societe Generale Oddział w Polsce i SG Equipment Leasing Polska to spółki należące do francuskiej grupy finansowej Societe Generale. Firmy przeprowadzają się do kompleksu Studio, realizowanego przez Skanska.

W dniu 1 marca tego roku Societe Generale Oddział w Polsce i SG Equipment Leasing Polska rozpoczną działalność w budynku Studio B przy ulicy Łuckiej w Warszawie. Spółki z grupy Societe Generale będą pierwszymi z czterech najemców biurowca, oddanego do użytkowania w czwartym kwartale 2023 roku.
Łącznie inwestycja Skanska oferuje 16 400 mkw. zrównoważonej i innowacyjnej powierzchni biurowej, która jest w całości wynajęta.

– Jesteśmy bardzo zadowoleni z decyzji o przeniesieniu siedziby do nowego budynku biurowego, który znajduje się w sercu centrum finansowego Warszawy. Nowa siedziba będzie idealnie odpowiadać naszym potrzebom oraz pozwoli na rozwój działalności banku w Polsce w najbliższych latach. Jestem przekonany, że dzięki tej zmianie oraz nowoczesnej przestrzeni biurowej znacznie poprawi się komfort pracy naszych pracowników – mówi Krzysztof Dąbrowiecki, dyrektor generalny w Societe Generale Oddział w Polsce.

Nowi najemcy Studia skorzystają nie tylko z najwyżej jakości powierzchni biurowej, ale także z bogatej oferty usługowej sąsiedzkiej Fabryki Norblina.

– Z naszych rozmów z najemcami wynika, że o zadowoleniu z biura świadczy nie tylko bardzo dobra lokalizacja biurowca i otaczająca go infrastruktura, ale też cała filozofia ESG, stojąca za inwestycją. Z takim zamysłem powstało Studio – mówi Paulina Strutyńska, starszy menadżer ds. wynajmu w spółce biurowej Skanska w regionie CEE.

Projekt warszawskiej siedziby spółek Societe Generale powierzono pracowni architektonicznej The Design Group. Za koncepcję architektoniczną Studia odpowiada duńska pracownia Arrow i polska Grupa5.

Źródło: Skanska w Polsce.

AXI IMMO: W 2023 r. najemcy chętnie podpisywali umowy na regionalnych rynkach biurowych

wysłano 27 lutego 2024

W 2023 r. na największych ośmiu regionalnych rynkach biurowych w Polsce deweloperzy oddali łącznie 280 tys. mkw. (-31% r/r), co pozwoliło na ok. 4% powiększenie całkowitych zasobów sektora do poziomu 6,68 mln mkw. Nowa podaż nieznacznie wpłynęła na wzrost wskaźnika pustostanów, który na koniec grudnia 2023 r. ustabilizował się w okolicach 17,5% (+2,2 pp. r/r). Największa koncentracja aktywności najemców ponownie skupiła się na największych regionalnych rynkach biurowych tj. Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście (ok. 70% popytu brutto), gdzie łącznie firmy wynajęły ok. 520 tys. mkw. z 750 tys. mkw. wszystkich podpisanych umów w 2023 r. Największa polska firma doradcza AXI IMMO w raporcie „Rynek biurowy w Regionach 2023” przygotowała analizę sytuacji na ośmiu największych regionalnych rynkach biurowych w Polsce na koniec 2023 r. wraz z suplementem dla ośrodków biznesowych w Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście.

Na koniec grudnia 2023 roku całkowite zasoby powierzchni biurowej na ośmiu największych rynkach regionalnych (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Lublin i Szczecin) wyniosły 6,68 mln mkw. (+4% r/r). Tradycyjnie regionalnymi liderami pozostają Kraków (27%), Wrocław (20%) oraz Trójmiasto (16%), które łącznie dysponują 4,21 mln mkw. co stanowi ok. 63% całej podaży sektora w regionach.

Z niemal 280 tys. mkw. (-31% r/r) dostarczonych w okresie od stycznia do końca grudnia ur. deweloperzy oddali najwięcej powierzchni w Krakowie (97 tys. mkw.), Wrocławiu (76 tys. mkw.) i Poznaniu (43 tys. mkw.). Z kolei spośród zrealizowanych w 2023 r. 21 projektów biurowych warto odnotować Ocean Office Park B (Kraków, 28,6 tys. mkw., Cavatina), Craft (Katowice, 26,7 tys. mkw., Ghelamco) oraz Nowy Rynek E (Poznań, 25,1 tys. mkw., Skanska).

Emilia Trofimiuk, Research Manager, Dział Analiz i Badań Rynkowych AXI IMMO, wyjaśnia: „Sytuacja pod względem nowej podaży na regionalnych rynkach biurowych jest nadal bardzo dynamiczna. Planowane do oddania w latach 2024-2025 niemal 290 tys. mkw. powinno zostać zrealizowane zgodnie z zapowiedziami deweloperów. Duże znaczenie przy decyzjach o ewentualnej rozbudowie czy wyłączaniu z nowych projektów funkcji biurowych będą miały informacje związane z popytem. Choć ten w ostatnich latach odnotowywał dodatnią dynamikę.”

Na koniec 2023 r. na regionalnych rynkach biurowych w budowie znajdowało się niemal 290 tys. mkw. powierzchni. Najwięcej bo 70 tys. mkw. nowo powstającej podaży znajduje się we Wrocławiu, który nieznacznie wyprzedza Poznań (67 tys. mkw.) i Katowice (63 tys. mkw.). To również w tych ośrodkach biznesowych znajdują się największe obecnie realizowane projekty tj. AND2 (39 tys. mkw.) w Poznaniu, Grundmanna Office Park A (20,7 tys. mkw.) w Katowicach oraz Quorum Office Park A o powierzchni 18,2 tys. mkw. we Wrocławiu.

Nowa podaż oddana w 2023 r. nieznacznie wpłynęła na wzrost wskaźnika pustostanów w regionach, który na koniec ur. wyniósł 17,5% (+0,2 pp. kw./kw. i +2,2 pp. r/r). Wynik ten przekłada się na ok. 1,17 mln mkw. wolnej powierzchni. Rynkami z dostępnością modułów biurowych na poziomie powyżej 20% są Katowice i Łódź, z kolei w Szczecinie współczynnik pustostanów wskazuje poniżej 5%.

Bartosz Oleksak, Associate Director, Dział Powierzchni Biurowych, AXI IMMO, wyjaśnia: „Od lat regionalne rynki biurowe skupiają się wokół rozwoju dwóch grup najemców, wśród których należy wyróżnić międzynarodowe firmy z sektora usług dla biznesu oraz branżę IT. Relatywnie duża dostępność wolnej powierzchni biurowej stanowi okazję dla nowych podmiotów, które są zainteresowane wejściem na polski rynek.”

Całkowity wolumen transakcji najmu na regionalnym rynku biurowym w 2023 r. wyniósł ponad 750 tys. mkw. (+20% r/r), natomiast w ramach popytu netto, który podaje się z wyłączeniem renegocjacji i przedłużeń umów najmu podpisano 450 tys. mkw. (+29% r/r). Największą aktywność najemców zarejestrowano na rynkach krakowskim, wrocławskim i trójmiejskim, kolejno 200 tys. mkw., 166 tys. mkw. i 153 tys. mkw.

Na koniec 2023 roku średnie czynsze ofertowe kształtowały się w przedziale od 9,00 do 17,5 EUR, a w najlepszych projektach oczekiwano nawet 20,00 EUR/ mkw./ mies. Z kolei stawki za opłaty eksploatacyjne wahały się od ok. 11,00 PLN/ mkw./ mies. do 30,00 PLN/ mkw./ mies. w zależności od standardu i lokalizacji budynku.

Jakub Potocki, Associate Director, Dział Powierzchni Biurowych, AXI IMMO, podsumowuje: „Spodziewamy się, że zwiększona dostępność powierzchni biurowej na rynkach regionalnych wpłynie na postawę właścicieli i tym samym da większe pole do negocjacji najemcom poszukującym alternatywnych powierzchni. Stawki czynszów bazowych powinny pozostać na stabilnym poziomie, trend spadkowy możliwy jest w zakresie stawek efektywnych, zwłaszcza w starszych obiektach”.

Źródło: AXI IMMO.

Nieruchomości biurowe – atrakcyjne nieruchomości do pomnażania kapitału inwestorskiego poprzez wynajem

wysłano 26 lutego 2024

Nieruchomości biurowe stanowią atrakcyjne nieruchomości, które mogą posłużyć do pomnażania kapitału inwestorskiego poprzez wynajem. Dodatkowo inwestor może prowadzić w takiej nieruchomości własny biznes, bez konieczności wynajmowania przestrzeni biurowej w innej lokalizacji. W razie, gdyby chciał nabyć inną nieruchomość komercyjną, obecną zawsze może odsprzedać po bardziej korzystnej dla siebie cenie. Czy jednak posiadanie własnej nieruchomości biurowej to rzeczywiście taki lukratywny biznes? Oczywistym jest, że jak w przypadku każdej inwestycji, z posiadaniem nieruchomości komercyjnej pod wynajem wiążą się także pewne zobowiązania. Inwestor powinien wnikliwie przeanalizować opłacalność wejścia w inwestycję.

Spis treści:
Powierzchnie biurowe wciąż są potrzebne?
J akie biura na wynajem interesują przedsiębiorców?
B iurowiec jako źródło przychodów?
Jakie biurowce są obecnie w sprzedaży?

Powierzchnie biurowe wciąż są potrzebne?

Na wstępie warto zadać sobie pytanie, czy powierzchnie biurowe w dalszym ciągu cieszą się dużym zainteresowaniem ze strony przedsiębiorców poszukujących miejsca do prowadzenia swojej działalności biznesowej? Jak najbardziej, zapotrzebowanie na atrakcyjne powierzchnie biurowe wciąż jest widoczne. Najemcom zależy na dobrym standardzie biura i odpowiedniej dla ich biznesu lokalizacji. Ten sektor rynku nieruchomości komercyjnych nieustannie się rozwija. Deweloperzy i prywatni inwestorzy nie rezygnują z realizacji nowych projektów, dzięki czemu na polski rynek trafiają nowe lokale biurowe do wynajęcia.

Jakie biura na wynajem interesują przedsiębiorców?

Powierzchnie biurowe wybierane są przez przedsiębiorców indywidualnie, w oparciu o ich preferencje. Różne firmy, w zależności od tego, jaki rodzaj biznesu prowadzą, mogą cenić sobie zupełnie inne cechy. Dla jednych istotniejsza będzie prestiżowa lokalizacja w centrum miasta, z kolei inni będą stawiali na bardziej kameralne położenie, gwarantujące szybki wyjazd z miasta.
Najemcy zwracają uwagę na powierzchnię biura na wynajem, jednak poza metrażem liczy się też rozkład pomieszczeń. Istotne jest też to, czy lokal posiada przeszklone witryny, które dają możliwość lepszego wyeksponowania firmy od strony ulicy. Dużym plusem dla wielu przedsiębiorców jest możliwość wynajęcia lokalu parterowego. Dzięki takiemu usytuowaniu przedsiębiorca zapewni lepszy dostęp do swojego biura osobom starszym oraz niepełnosprawnym ruchowo.

Biurowiec jako źródło przychodów?

Posiadanie biura, lub własnego budynku biurowego, daje możliwość nie tylko prowadzenia własnego biznesu, ale również pomnażania kapitału za sprawą wynajmu powierzchni komercyjnych. Posiadając własną nieruchomość, przedsiębiorca może – w zależności od wielkości nieruchomości – podzielić ją na kilka mniejszych biur na wynajem, lub wynająć w całości innej firmie. Tym sposobem lokal biurowy na wynajem będzie się utrzymywał, gwarantując możliwość pokrycia wszelkich opłat eksploatacyjnych. Dodatkowo przyniesie też właścicielowi nieruchomości dodatkowy zysk.
Jeśli właściciel nieruchomości w pewnym momencie stwierdzi, że nie chce już być w posiadaniu konkretnej nieruchomości biurowej, na przykład ze względu na to, że obiekt nie przynosi mu satysfakcjonujących przychodów, lub planuje nabycie droższej nieruchomości i potrzebuje dodatkowych funduszy, może sprzedać obiekt. Tym sposobem uzyska duży, jednorazowy zastrzyk gotówki, którą będzie mógł przeznaczyć na planowane cele inwestycyjne.

Jakie biurowce są obecnie w sprzedaży?

Jakiego rodzaju nieruchomości komercyjne w segmencie biurowym czekają obecnie na nowych właścicieli? Postanowiliśmy sprawdzić, jaka jest bieżąca oferta rynkowa. W tym celu przejrzeliśmy oferty znajdujące się w bazie biur WGN. Poniżej prezentujemy kilka przykładowych ofert, które pomogą lepiej zwizualizować jakie są obecne ceny rynkowe, i ile trzeba przeznaczyć środków finansowych na obiekt w konkretnej lokalizacji, standardzie i powierzchni. Pod lupę wzięliśmy nie biurowce, lecz pojedyncze lokale biurowe na sprzedaż.

WGN Gorzów Wielkopolski jest wyłącznym agentem sprzedaży lokalu biurowego, położonego w Gorzowie Wielkopolskim. Lokal ma powierzchnię nieco ponad 68,5 metrów kwadratowych. Lokalizacja w centrum miasta sprzyja prowadzeniu biznesu. Lokal położony jest w atrakcyjnym z punktu widzenia przedsiębiorców miejscu, w obrębie dzielnicy Śródmieście. Atutem nieruchomości jest lokalizacja na partnerze budynku. Co więcej, lokal posiada osobne, niezależne wejście od strony ulicy. Poza pomieszczeniem biurowym, na nowego właściciela czeka także aneks kuchenny, toaleta oraz zaplecze higieniczno-sanitarne. Lokal biurowy na sprzedaż posiada duże witryny okienne, dzięki czemu wnętrze jest dobrze doświetlone i widoczne z ulicy. Dodatkowo nieruchomość przeszła w ostatnim czasie remont. Lokal można kupić za 445 000 złotych, co daje 6 489 złotych za metr kwadratowy nieruchomości.

WGN Szczecin jest wyłącznym agentem sprzedaży lokalu biurowego, położonego w centrum miasta Szczecin. Lokal biurowy na sprzedaż ma powierzchnię nieco ponad 73 metrów kwadratowych. Znajduje się w klimatycznej kamienicy, co czyni go dobrym miejscem na prowadzenie biura, gabinetu usługowego itp. Na oferowanej powierzchni mieszczą się dwa pomieszczenia. Ponadto istnieje możliwość wydzielenia trzeciego pokoju. Atutem są wysokie sufity. Do lokalu przynależy ponadto piwnica. Cena nieruchomości inwestycyjnej wynosi 730 000 złotych, co daje 9 985 złotych za metr kwadratowy.

WGN Głogów jest wyłącznym agentem sprzedaży lokalu, który położony jest w Głowowie, w obrębie dzielnicy Śródmieście. Lokal biurowy na sprzedaż pochodzi z rynku pierwotnego i oferuje dostęp do nieco ponad 130,5 metrów kwadratowych powierzchni. Budynek został oddany do użytku w 2022 roku. Lokal użytkowy mieści się na parterze budynku mieszkalnego. Jest to lokal bez czynszowy. Atutem jest bezpośrednie wejście od strony ulicy. Lokal sprawdzi się dobrze pod działalność handlową, jak i usługową. Cena ofertowa nieruchomości wynosi 900 726 złotych, co daje 6 900 złotych za metr kwadratowy.

WGN Żagań jest wyłącznym agentem sprzedaży lokalu biurowego, który położony jest w miejscowości Żagań. Lokal sprawdzi się zarówno pod funkcje usługowe, jak i magazynowe. Jest to nieruchomości o powierzchni 69,6 metrów kwadratowych, zlokalizowana w budynku, który został oddany do użytku w 1980 roku. Lokal mieści się w sąsiedztwie Spółdzielni Mieszkaniowej pobliskiego osiedla mieszkaniowego. Lokal posiada duży potencjał inwestycyjny. Cena ofertowa biura na sprzedaż wynosi 105 000 złotych, co daje 1 509 złotych za metr kwadratowy nieruchomości.

Biurowiec lub własnościowy lokal biurowy na wynajem może stanowić lukratywną inwestycję, która będzie przynosiła właścicielowi nieruchomości komercyjnej satysfakcjonujące przychody. Posiadanie takiego lokalu lub budynku zapewni jego właścicielowi stały, comiesięczny przychód. Należy jednak pamiętać o tym, aby zachować ciągłość najmu. Posiadanie nieruchomości komercyjnej wiąże się także z koniecznością ponoszenia kosztów jej utrzymania. Jeśli lokal biurowy na wynajem stoi pusty, to zamiast pokrywać te koszty z pieniędzy pozyskiwanych z czynszu od najemcy, właściciel nieruchomości będzie musiał opłacać je z własnej kieszeni.

Redakcja
Komercja24.pl

Nieruchomość komercyjna Horizon w Warszawie pozyskała nowych najemców biurowych

wysłano 23 lutego 2024

Nieruchomość komercyjna Horizon w Warszawie pozyskała nowych najemców biurowych.

Jeden z najbardziej rozpoznawalnych kompleksów biurowych na Mokotowie – należący do Union Investment Real Estate, Horizon – w ostatnich miesiącach zyskał czterech nowych najemców. Zajmą oni w sumie niemal 2,500 mkw. powierzchni. Sfinalizowana pod koniec 2023 roku umowa najmu z firmą Staleks na ponad 1,000 mkw. była jedną z największych transakcji na rynku biurowym w tej dzielnicy w minionym roku. Za komercjalizację kompleksu Horizon odpowiada międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield.

„Po okresie analiz i dostosowywania modeli pracy do zmieniających się uwarunkowań, firmy odważniej podejmują dziś decyzje o pozostaniu lub relokacji biura do nowej lokalizacji. Mają jasno zdefiniowane zarówno potrzeby swoich zespołów, jak i możliwości finansowe. Zależy im na udogodnieniach dla pracowników, takich jak dobry dojazd i połączenia komunikacji miejskiej, dostęp do szerszej infrastruktury w pobliżu miejsca pracy. Ponadto zwracają uwagę na możliwość oszczędności energii i ograniczanie kosztów eksploatacyjnych”. – mówi Katarzyna Evans, Leasing Manager w agencji biurowej Cushman & Wakefield.

Źródło: Cushman & Wakefield.

Nieruchomość komercyjna Brain Park w Krakowie z nowym najemcą biurowym

wysłano 20 lutego 2024

Nieruchomość komercyjna Brain Park w Krakowie z nowym najemcą biurowym. Jest nim firma EY.

Działająca w sektorze usług profesjonalnych firma EY została nowym najemcą inwestycji Echo Investment w centrum Krakowa. Tym samym, deweloper zamknął komercjalizację pierwszego budynku kompleksu biurowego przy Alei Pokoju. EY, światowy lider w zakresie audytu, doradztwa podatkowego, prawnego, technologicznego, biznesowego i transakcyjnego wynajął 2 000 mkw. powierzchni w Brain Park. Najemca wprowadzi się do nowego biura na krakowskich Grzegórzkach w drugiej połowie br.

– Jesteśmy bardzo zadowoleni z tego jak sprawnie przebiegł cały proces oraz z wyboru lokalizacji jaką jest Brain Park. Jedną z kluczowych misji EY jest budowanie lepiej funkcjonującego świata, dlatego też szczególną wagę w całym procesie przywiązywaliśmy do kwestii zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności społecznej. Jesteśmy dumni z tego jak poprzez nasze doświadczenia i wiedzę możemy implementować pozytywne zmiany. – podkreśla Anna Kicińska, Partnerka EY Polska, Liderka Grupy Doradztwa Rynku Nieruchomości.

– Każdy tego typu proces to dla nas ogromne wyzwanie poprzedzone dogłębnymi analizami. Zmieniające się trendy i ewoluujące modele pracy powodują, że nasze podejście do realizacji tego typu procesów musi być nowatorskie, aby dostarczyć naszym pracownikom nowoczesne, jednocześnie ponadczasowe miejsce do pracy, rozwoju i budowania relacji. – podsumowuje Wojciech Szczepański z Zespołu Doradztwa Rynku Nieruchomości EY.

Biurowa nieruchomość komercyjna Brain Park to łącznie 43 tys. mkw. powierzchni biurowej oraz blisko 10 tys. mkw. terenów zielonych. Nieruchomość komercyjną Brain Park zaprojektowała pracownia Baumschlager Eberle Architekci Kraków, która postawiła na elegancką bryłę z ponadczasową, jasną elewacją.

– EY to pracodawca, który tworzy unikatowe analizy, dzieli się wiedzą, integruje środowisko przedsiębiorców oraz angażuje się społecznie. Dlatego cieszymy się, że na swoją nową siedzibę w Krakowie wybrał właśnie Brain Park. Nowy najemca docenił atuty budynku: najwyższy standard biura, dbałość o środowisko naturalne i zgodność z normami ESG. Tym samym, budynek A naszego kompleksu został w pełni skomercjalizowany. Prowadzimy obecnie zaawansowane rozmowy z kolejnymi firmami zainteresowanymi obecnością w pozostałych dwóch budynkach inwestycji. – dodaje Joanna Nicińska, dyrektor regionalna w Echo Investment.

Źródło: Echo Investment.

REDD: rynek powierzchni biurowych na koniec 2023 roku

wysłano 19 lutego 2024

Grupa REDD opublikowała raport podsumowujący stan rynku powierzchni biurowych na koniec 2023 roku. Analizie poddane zostały nieruchomości zlokalizowane w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście, Katowicach, Łodzi i Poznaniu.

Według danych REDD na koniec 2023 roku zasoby powierzchni biurowych na siedmiu głównych rynkach wyniosły 14,4 mln m². Największa liczba powierzchni biurowych niezmiennie znajduje się w Warszawie, gdzie w blisko tysiącu budynków jest ponad 7,5 mln m². Warto odnotować, że wszystkie główne rynki biurowe po raz pierwszy przekroczyły granicę 700 tys. m² powierzchni biurowych, a w 2023 roku do tej grupy dołączyła Łódź. Kolejnymi miastami pod względem podaży są Kraków (1,8 mln m²), Wrocław (1,55 mln m²) oraz Trójmiasto (1,15 mln m²).

CZYNSZ – WYZWANIE FINANSOWE DLA WSZYSTKICH UCZESTNIKÓW RYNKU

Względem poprzedniego roku, w budynkach z oferowaną powierzchnią biurową, odczuwalne są zmiany na poziomie średniej stawki czynszu. W ciągu 2023 roku wzrósł on o 2,5% do poziomu 13,57 EUR/m2. Wzrost był znacząco mocniejszy w budynkach klasy B – o blisko 6% (z 10,89 EUR/m2 do 11,54/m2), przy niedużym wzroście w budynkach klasy A – o 1% (z 14,47 EUR/m2 do 14,62/m2).
Najwyższy wzrost czynszu został odnotowany w Katowicach (5%), Krakowie (3%) oraz w Warszawie (3%), a najniższy w Łodzi (1%).

Bez wątpienia na wzrost cen najmu wpływają także opłaty eksploatacyjne. W 2023 roku koszty te dynamicznie wzrosły. Wysoki poziom inflacji, rosnące koszty pracy oraz wzrost kosztów energii odcisnęły swój ślad na kosztach eksploatacji nieruchomości. Na początku roku średnia wysokość kosztów wyniosła 19,61 zł/m², na koniec było to już 21,53 zł/m² (wzrost o 10%). Średni wzrost był najbardziej zauważalny w Warszawie (+ 11,5%), Wrocławiu (+11%) oraz Krakowie (+9,9%).

“Na warszawskim rynku biurowym najważniejszym zjawiskiem 2024 roku będzie spodziewana od dawna luka podażowa. Zmniejszona podaż metrów kwadratowych powierzchni biurowych była widoczna już w 2023 roku i w tym roku będzie na rekordowo niskim poziomie. Skutkiem będzie niższy wskaźnik pustostanów i co za tym idzie – dalszy wzrost czynszów, szczególnie w centralnych lokalizacjach.” – komentuje Anna Szelc, Asset Management Director w Invesco Real Estate.

DOSTĘPNOŚĆ VS MNIEJSZE POTRZEBY PRZESTRZENI BIUROWYCH WŚRÓD FIRM

W całym 2023 roku na siedmiu głównych rynkach biurowych niedostępnych stało się 4183 modułów o łącznej powierzchni 1,28 mln m². W tym samym czasie do oferty powierzchni weszło 3882 modułów o łącznej powierzchni 1,32 mln m².

„Redukcja wynajmowanych powierzchni jest istotnym elementem. To z jednej strony reakcja na zmieniające się potrzeby związane z pracą zdalną, ale także dążenie do optymalizacji kosztów. Firmy coraz częściej decydują się na zmniejszanie zajmowanych przestrzeni.” – wskazuje Krzysztof Foks, Head of Research w Grupie REDD.

RED INDEX

Warto też zwrócić uwagę na średni czas potrzebny na wynajęcie powierzchni biurowej, obliczany autorskim wskaźnikiem REDD Index. W ciągu 2023 r. jego średnia wartość utrzymywała się w granicach 395-439 dni. Najwyższy średni REDD Index został odnotowany we Wrocławiu (516,5 dni), Katowicach (473,2 dni) oraz w Krakowie (472,7 dni).

PROGNOZY OKIEM EKSPERTÓW

„Spojrzenie w przyszłość obejmuje dwie istotne kwestie. Po pierwsze, prognozujemy zwiększone zainteresowanie i nakłady inwestycyjne w obszarze nowych technologii. Staną się one kluczowym czynnikiem poprawy efektywności i innowacyjności w zarządzaniu nieruchomościami. Po drugie, nacisk na kwestie zrównoważonego rozwoju (ESG) rośnie, zobowiązując firmy do działań zgodnych z normami społecznymi, środowiskowymi i zarządczymi. Obserwujemy dynamiczną sytuację na rynku nieruchomości, która wymaga od naszej branży elastyczności, innowacyjności oraz zrównoważonego podejścia do zarządzania zasobami nieruchomościowymi.” – podsumowuje Krzysztof Foks.

“Obecnie firmy są bardziej świadome swojej sytuacji, swoich planów, modelu pracy (home office, biuro czy hybryda) i na tej podstawie poszukują stabilności, dostosowując przestrzeń do swoich – często nowych – potrzeb. Przez ostatnie trzy lata na rynku nieruchomości królowały renegocjacje, decyzje o zmianach były odkładane w czasie, a motto wielu firm brzmiało „czekamy i obserwujemy”. Zrozumieliśmy w końcu, że pewnych decyzji nie można odkładać w nieskończoność i przyszedł czas na zdefiniowanie swojego miejsca pracy na nowo. Poprzez swoje działania, poszukiwania, również zmianę lokalizacji, najemcy poszukują stabilizacji.” – dodaje Monika Igła, Leasing Manager w Indotek Group.

Źródło: REDD.

Mocne zamkniecie roku na rynku nieruchomości biurowych w Warszawie

wysłano 16 lutego 2024

Mocne zamkniecie roku na rynku nieruchomości biurowych w Warszawie. W 2023 roku zapotrzebowanie na biura w Warszawie okazało być niewiele mniejsze niż w rekordowym pod względem popytu 2022 roku. Zakontraktowane zostało około 750 tys. mkw. powierzchni biurowych. Aktywność najemców wyraźnie wzrosła w porównaniu z latami 2020 i 2021.

W minionym roku popyt na biura w Warszawie z kwartału na kwartał rósł. Ostatnie miesiące 2023 roku przyniosły najlepszy rezultat, w czwartym kwartale ur. zawarte zostały umowy najmu na przeszło 250 tys. mkw. biur. W trzecim i drugim kwartale do najemców trafiło po około 170 tys. mkw. powierzchni, a w pierwszych trzech miesiącach zeszłego roku – 160 tys. mkw. Największe wzięcie miały biura w centrum miasta, ale z niezłym rezultatem uplasował się również Służewiec.

W ostatnim kwartale 2023 roku na rynku biurowym w Warszawie tendencja wzrostowa widoczna była nie tylko, jeśli chodzi o popyt, ale także nową podaż. W IV kwartale na warszawskim rynku oddane zostało przeszło 40 tys. mkw. nowej powierzchni biurowej, z 60 tys. mkw. biur, które weszły na rynek w całym ubiegłym roku. Do największych, ukończonych projektów należał Lakeside (22 tys. mkw.), Studio B (16 tys. mkw.) oraz budynek B9 w kompleksie The Park (12 tys. mkw.). Do użytkowania oddany został także budynek S-Bridge Office Park II, Wał Miedzeszyński 628, a także Giga Rental A i B.

Buduje się niewiele

W budowie jest w Warszawie przeszło 260 tys. mkw. powierzchni, trzykrotnie mniej niż w latach prosperity na rynku biurowym. Około 80 tys. mkw. z realizowanej powierzchni, jak wynika z zapowiedzi firm, ma zostać ukończone przed końcem 2024 roku. Większość nowych biur powstaje na terenie nowej, centralnej strefy biznesu miasta, która skupia najnowocześniejsze obiekty biurowe w okolicy ronda Daszyńskiego.

W budowie pozostaje The Bridge, który w I kwartale 2025 roku dostarczyć ma 47 tys. mkw. powierzchni biurowej. W fazie realizacji jest też Office House, pierwszy budynek w wielofunkcyjnym kompleksie Towarowa 22, który zaoferuje 31 tys. mkw. powierzchni oraz The Form z 28 tys. mkw. powierzchni.

Ponadto, realizowany jest ostatni etap kompleksu Lixa, który przyniesie około 28 tys. mkw. biur, budynek biurowy Studio A z 26 tys. mkw. powierzchni, budynek biurowy VIBE, który dostarczy 15 tys. mkw., i Upper One (36 tys. mkw.) w miejscu wyburzonego Atrium International. Wystartowała również budowa 130 metrowego Skylinera II, który zaoferuje 24 tys. mkw. nowych biur, kompleksu mixed-use Drucianka Campus z 42 tys. mkw. powierzchni biurowej oraz kameralnego projektu Vena o powierzchni 15 tys. mkw. Jednocześnie prowadzona jest m.in. modernizacja budynku Saski Crescent, czy Warta Tower.

Widać, że optymizm inwestorów i deweloperów nie gaśnie, mimo sporych wyzwań gospodarczych. Wśród przygotowywanych do budowy warszawskich inwestycji biurowych wymienić można projekt Babka 2, Spark A, Chopin Tower, Warsaw One Park, Nowa Emilia, Roma Tower, Sobieski Tower, Warneńczyka, Diamond Business Park I/J, Jutrzenki Business, South Park, Airport Village, Hello, czy Poleczki Business Park – Sztokholm.

Brakuje biur w centrum

Chcąc przenieść biuro do najmodniejszego i najnowocześniejszego centrum biznesowego w Warszawie, które zlokalizowane jest przy rondzie Daszyńskiego, chętni muszą zaczekać do oddania nowego budynku. Współczynnik powierzchni niewynajętej w tym obszarze utrzymuje się na niezwykle niskim poziomie – 4 proc. W strefach centralnych wynosi 8,5 proc., a średnio dla Warszawy przekracza poziom 10 proc. Regularny spadek pustostanów na warszawskim rynku notowany jest od wielu miesięcy. Najwięcej wolnych biur jest na Służewcu – ponad 20 proc.

Niedobór wolnych powierzchni poskutkował w ubiegłym roku na rynku warszawskim kilkuprocentowym wzrostem średnich stawek czynszowych. Wysokie koszty aranżacji powierzchni sprawiają, że wiele firm decyduje się na renegocjacje umów i przedłużenie najmu zajmowanej powierzchni na kolejne lata. Powszechna staje się tendencja do redukcji powierzchni.

Najemcy dążą do większej efektywności kosztowej, ale nie oznacza to zainteresowania tanimi biurami. Przeciwnie, stawiają na najnowocześniejsze budynki, które zapewniają komfortowe warunki pracy. W kontekście zachodzących na rynku zmian wdać większe zapotrzebowanie najemców na inteligentne rozwiązania technologiczne w budynkach, umożliwiające efektywniejsze korzystanie z biura i powierzchni wspólnych. Dzięki różnego rodzaju aplikacjom, stosowanym w najnowszych obiektach biurowych można wygodnie rezerwować miejsca parkingowe i sale konferencyjne, wybrać biurko w coworkingu, czy automatycznie otwierać drzwi i bezdotykowo korzystać z wind. Te tendencję dostrzegają właściciele starszych budynków, które stoją przed koniecznością ich modernizacji, by dostosować je do standardu oczekiwanego przez najemców.

W tym roku oczekujemy dalszego spadku pustostanów w Warszawie i wzrostu stawek czynszowych oraz rosnącego znaczenia zrównoważonego rozwoju i ESG, które stają się kluczowym elementem, nie tylko w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, ale także w wyborze powierzchni przez najemców i w efektywnym zarządzaniu nieruchomościami.

Autor: Mateusz Strzelecki, Partner/Head of Tenant Representation w Walter Herz.

Spółka REMI wynajęła dwa piętra w biurowej nieruchomości komercyjnej Bonarka for Business w Krakowie

wysłano 16 lutego 2024

Spółka REMI wynajęła dwa piętra w biurowej nieruchomości komercyjnej Bonarka for Business w Krakowie.

Spółka REMI należąca do Grupy Holding 1 wynajęła dwa piętra w Budynku A w kompleksie Bonarka for Business. Łącznie spółka wynajęła 2 570 mkw. powierzchni biurowej dla około 300 pracowników. Inwestycja Bonarka for Business wchodzi w skład polskiego portfolio funduszu Revetas Capital.

Holding 1 jest polską organizacją, rozwijającą się z sukcesem od prawie 35 lat w branżach: motoryzacyjnej, budownictwa, innowacji technologicznych oraz mobilności. W swoim portfelu posiada m.in. marki takie jak Grupa PGD, Express Car Retal, Traficar, Megapolis, nadzisiaj.com. Holding 1 buduje swój sukces rynkowy w oparciu o odważne i nieszablonowe rozwiązania, cenione przez klientów i wypracowywane przez rozbudowany, liczący ponad 2 000 osób zespół specjalistów.

„Podpisanie nowej umowy najmu dotyczącej 2 570 mkw. powierzchni biurowej z REMI/Holding 1 oznacza nie tylko znaczącą transakcję na krakowskim rynku nieruchomości, ale także podkreśla atrakcyjność B4B, na którą wpływa między innymi szereg udogodnień w tym bogate programy społecznościowe, jak również dogodna lokalizacja. B4B to coś więcej niż tylko przestrzeń biurowa. To także rozpoznawalna marka oraz miejsce umożliwiające firmom dalszy rozwój dzięki dodatkowej korzyści dla naszych najemców w postaci opcji ekspansji. Nie mam wątpliwości, że spółka REMI dokonała korzystnego wyboru lokując swoje biura w naszym projekcie i że będzie to sprzyjać jej dalszemu rozwojowi ” – mówi Anna Krztoń, Leasing Director w TriGranit.

Źródło: Revetas Capital.

Biuro kancelarii prawnej w Warszawie zaprojektowane przez BIT CREATIVE

wysłano 13 lutego 2024

Kancelaria prawna Greenberg Traurig mieści się na trzech piętrach Varso Tower, najwyższego budynku zarówno w Polsce, jak i w Unii Europejskiej. Jednak tym co przesądza o jej wyjątkowości nie jest jedynie lokalizacja. To przede wszystkim unikatowa przestrzeń biurowa, stworzona z poszanowaniem tradycji, a jednak bardzo nowoczesna, oryginalna i funkcjonalna. Za jej projekt odpowiadają bowiem architekci z BIT CREATIVE, specjalizujący się w tworzeniu estetycznych i funkcjonalnych wnętrz użyteczności publicznej. To oni, za pomocą naturalnych i szlachetnych materiałów – kamienia i drewna, wykreowali prestiżowe wnętrza kancelarii, gdzie pierwszoplanową rolę gra sztuka.

Współczesne wnętrza biurowe swą estetyką, funkcjonalnością i ergonomią mają zapewniać elastyczność, umożliwiając pracę zarówno indywidualną, jak i zespołową. Będąc przestrzeniami wielofunkcyjnymi, budować przyjazną atmosferę i sprzyjać integracji, zachęcając pracowników do powrotu do biura po pandemii. Dotyczy to także projektowania kancelarii prawnych, których specyfika narzuca pewne rozwiązania, a charakter działalności wpływa na układ przestrzeni i jej walory estetyczne.

– Patrząc na obecne realizacje biur prawniczych wyróżnić możemy dwa zasadnicze trendy. Kancelarie, które chcą, aby ich wnętrze wyglądało tradycyjnie i wykończone było przy użyciu naturalnych materiałów oraz te, które chcą, aby ich wnętrze nie wyglądało jak typowa kancelaria. W tym ostatnim przypadku estetyka jest bardziej dowolna. Aranżacje te przypominają projekty z branż IT czy mediowych, a nie typowych kancelarii czy funduszy finansowych – mówi architekt Barnaba Grzelecki z pracowni BIT CREATIVE.

Na ten drugi trend postawili właściciele kancelarii prawnej Greenberg Traurig, która do współpracy przy projekcie swej nowej siedziby zaprosiła znanych z nietuzinkowych realizacji architektów z pracowni BIT CREATIVE.

Bardzo ważną rolę w projekcie odgrywają dzieła sztuki, które podnoszą rangę i prestiż przestrzeni nie tylko kancelaryjnych. Starannie dobrane, nobilitują przestrzeń, pozwalając przy tym na co dzień obcować ze sztuką.

– Rzeźba przestrzenna w strefie wejściowej stała się pewnego rodzaju dominantą wnętrza. W subtelny sposób uzupełniła kompozycję przestrzeni. W pozostałych pomieszczeniach wspólnych czy konferencyjnych obrazy na ścianach świetnie wpisują się w przestrzeń, nadając im charakteru. Przy naturalnych barwach i materiałach, jak kamień czy drewno, obrazy przedstawiające linearne, abstrakcyjne kompozycje w ciepłych, lecz intensywnych kolorach idealnie dopełniają estetykę przestrzeni – opowiada architekt Jakub Bubel z pracowni BIT CREATIVE.

Inwestor: GREENBERG TRAURIG Nowakowska-Zimoch Wysokiński sp.k.
Lokalizacja: Varso Tower, Warszawa, ul. Chmielna 69
Projekt: BIT CREATIVE w składzie: arch. Barnaba Grzelecki, arch. Jakub Bubel, arch. Agata Krykwińska, arch. Katarzyna Biedrzycka-Macioch, arch. Anna Margoła, arch. Zuzanna Wojda, arch. Joanna Zaorska, arch. Malwina Klimowicz
Zdjęcia: Fotomohito

Źródło: Pracownia projektowa BIT CREATIVE.

Rekordowy popyt na nieruchomości biurowe w miastach regionalnych

wysłano 13 lutego 2024

Według raportu firmy doradczej Newmark Polska „Office Occupier – Rynek biurowy w regionach” całkowita aktywność najemców biurowych w 2023 roku w największych miastach regionalnych w Polsce wyniosła ponad 741 300 mkw. i była wyższa o prawie 19% niż w 2022 roku oraz o 7% w porównaniu z rekordowym rokiem 2019 (przed pandemią). Tymczasem kwestie związane z ESG, poprawą funkcjonalności oraz efektywnym zarządzaniem powierzchnią biurową i optymalizacją kosztów najmu na trwałe wpisały się w język i strategie zarówno najemców, jak i deweloperów.

Na koniec 2023 roku całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej na ośmiu największych rynkach regionalnych poza Warszawą (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Lublin, Szczecin) osiągnęły poziom prawie 6,7 mln mkw. W okresie ostatnich 12 miesięcy deweloperzy dostarczyli łącznie ponad 279 600 mkw. w 21 budynkach. Największą aktywnością deweloperów charakteryzował się jednak trzeci kwartał, w którym oddano do użytkowania budynki biurowe stanowiące ponad 42% wolumenu nowej podaży za cały ubiegły rok. Wśród największych zrealizowanych w 2023 roku inwestycji znalazły się takie biurowce jak: Ocean Office Park B (Kraków, I kw.), Craft (Katowice, III kw.), Nowy Rynek E (Poznań, II kw.) czy Kreo (Kraków, III kw.).

Ostatni kwartał 2023 roku był kolejnym kwartałem z rzędu ze spadkiem wolumenu powierzchni biurowej w budowie. Na koniec grudnia w trakcie realizacji pozostawało ok. 300 000 mkw. – to o ponad 22% mniej niż w trzecim kwartale 2023 roku, prawie 47% mniej niż rok wcześniej i ponad 73% mniej w porównaniu z rekordowym 2017 r., kiedy to w budowie pozostawało prawie 1,1 mln mkw. biur.

– Zarówno znacząca dostępność powierzchni biurowej w już istniejących obiektach, jak i powszechna optymalizacja zajmowanej powierzchni sprawiają, że deweloperzy zachowują ostrożność przy rozpoczynaniu nowych inwestycji, szczególnie tych niezabezpieczonych umowami najmu – mówi Joanna Bartoszewicz, Starszy Doradca w Dziale Reprezentacji Najemców Biurowych w Newmark Polska.

W czwartym kwartale 2023 roku najemcy na głównych rynkach regionalnych wynajęli prawie 210 300 mkw., co stanowi wzrost o ponad 6% względem poprzedniego kwartału i najlepszy kwartalny wynik od początku roku. Z kolei całkowity popyt w 2023 roku wyniósł ponad 741 300 mkw. i był wyższy o prawie 19% niż w 2022 roku oraz o 7% w porównaniu z rekordowym rokiem 2019 (przed pandemią). Pomimo wzrostu zainteresowania wynajmem biur najemcy nadal koncentrują się na optymalizacji zajmowanej powierzchni i stawiają na budynki charakteryzujące się wysoką efektywnością energetyczną i przyjaznością dla środowiska.

W 2023 roku najwięcej powierzchni biurowej, bo aż 201 300 mkw., najemcy wynajęli w Krakowie. Na drugiej pozycji uplasował się Wrocław z 165 550 mkw. podpisanych umów. Natomiast w Trójmieście aktywność najemców wyniosła ponad 143 900 mkw. Na te trzy miasta przypadło prawie 69% całkowitego popytu zarejestrowanego w regionach w 2023 roku.

– Czynsze za najwyższej jakości powierzchnie biurowe na głównych rynkach regionalnych utrzymują się na poziomie 16,00-17,00 euro/mkw./miesiąc. Dotyczy to w szczególności budynków biurowych wyposażonych w nowoczesne technologie i spełniających kryteria ekologiczne i społeczne (ESG), ponieważ ich właściciele wykazują ogólnie mniejszą skłonność do negocjowania wysokości stawek czynszów. W przypadku nowo powstających budynków biurowych możemy obserwować presję wzrostową na czynsze – dodaje Urszula Sobczyk, Dyrektor Działu Wycen firmy Newmark Polska.

W całym 2023 roku najwięcej podpisano nowych umów (45%), a na kolejnym miejscu uplasowały się renegocjacje i odnowienia umów z 41-procentowym udziałem w wolumenie najmu. Natomiast pozostałe 14% stanowiły transakcje na potrzeby własne (6%), ekspansje (5%) oraz przednajmy (3%). Z kolei czwarty kwartał został zdominowany przez renegocjacje, których udział w całkowitym popycie przekroczył 55%. Według prognoz ekspertów w kolejnych kwartałach aktywność najemców w zakresie renegocjacji może utrzymywać się na stosunkowo wysokim poziomie ze względu na chęć uniknięcia kosztów relokacji i wykończenia nowej powierzchni.

Na koniec grudnia 2023 roku wskaźnik powierzchni niewynajętej na głównych rynkach regionalnych wyniósł 17,5%, co stanowi wzrost o 0,2 p.p. w porównaniu z poprzednim kwartałem i o 2,2 p.p. w ujęciu rocznym. Na wszystkich rynkach oprócz Szczecina stopa pustostanów przekroczyła 10%, a na czterech z nich wynosi ponad 18%.

– Wolumen powierzchni niewynajętej w istniejących biurowcach cały czas rośnie i na koniec czwartego kwartału najemcy mieli do dyspozycji prawie 1,2 mln mkw. Ponadto na rynkach regionalnych dostępna jest też znacząca pula biur oferowanych w formie podnajmu – podsumowuje Agnieszka Giermakowska, Dyrektor Działu Badań Rynkowych i Doradztwa, Lider ds. ESG, Newmark Polska.

Źródło: Newmark Polska.

Rynek nieruchomości komercyjnych w Łodzi pod kątem obsługi operacji e-commerce

wysłano 1 lutego 2024

Około 4 mln mkw. powierzchni magazynowej w województwie łódzkim jest przeznaczone do obsługi operacji e-commerce – wynika z danych międzynarodowej agencji Cushman & Wakefield. Oznacza to, że region ten plasuje się na 2. miejscu w kraju wśród najbardziej atrakcyjnych lokalizacji dla firm z branży handlu internetowego. Apetyt łódzkiego rynku jest tym większy, że domknięty niedawno tzw. ring autostradowy wokół miasta znacząco zwiększa potencjał miasta i okolic na przyciągnięcie nowych inwestycji i realizację kolejnych projektów magazynowych. A jak podaje raport Cushman & Wakefield „Uszyj biznes w Łodzi. Rynek magazynowo-produkcyjny Polski Centralnej”, zabezpieczone do tej pory przez deweloperów grunty to możliwość budowy nieruchomości o powierzchni nawet 2,5 mln mkw.

Opinie o idealnej lokalizacji województwa łódzkiego, skrzyżowaniu dwóch autostrad, centralnym położeniu ułatwiającym transport, skracającym lead time i optymalizującym łańcuch dostaw, nie są nowe. Jednak o Łodzi znowu jest głośno, a to z powodu nieco ponad 100-kilometrowego pierścienia drogowego wokół aglomeracji, który po otwarciu ostatniego odcinka drogi ekspresowej S14 utworzyły fragmenty autostrad A1 i A2 oraz dróg ekspresowych S8 i S14.

Łódź jest pierwszym tak dużym obszarem aglomeracyjnym, wokół którego domknięto „ring” szybkiego ruchu. Objechanie całego pierścienia drogowego bez przekraczania dopuszczalnej prędkości zajmuje mniej niż godzinę, a nie od dziś wiadomo, że to właśnie logistyka ostatniej mili generuje największe koszty w łańcuchu dostaw.

Według raportu Cushman & Wakefield „Last Link: Quantifying the Cost”, w branży e-commerce ostatnie ogniwo łańcucha dostaw może stanowić co najmniej 50% łącznych kosztów z nim związanych. Nic więc dziwnego, że zwłaszcza teraz, kiedy każda firma działa w warunkach dużej niepewności ekonomicznej, inwestorzy reprezentujący ten sektor mogą jeszcze mocniej koncentrować się na poszukiwaniu nowych lokalizacji właśnie w okolicy Łodzi, aby skrócić lead time i umożliwić Klientom wybór najbardziej wygodnego sposobu odbioru i zwrotu, co w tle rosnącego znaczenia re-commerce nabiera szczególnej wartości,

komentuje Damian Kołata, Head of Industrial & Logistics, Head of E-Commerce CEE, Cushman & Wakefield.

Więcej informacji znajduje się w najnowszym raporcie Cushman & Wakefield „„Uszyj biznes w Łodzi. Rynek magazynowo- produkcyjny Polski Centralnej”. Opracowanie analizuje potencjał inwestycyjny regionu łódzkiego między innymi jako lokalizacji dla inwestycji magazynowych, między innymi w obszarze logistyki i e-commerce.

Autorami raportu są Damian Kołata, Partner, Head of Industrial & Logistics Agency Poland, Head of E-Commerce CEE, Katarzyna Misztal, Negocjator, Industrial & Logistics Agency, Renata Krzyżanowska, Associate, Industrial & Logistics Agency oraz Adrian Semaan, Senior Research Consultant, Industrial & Logistics Agency.

Źródło: Cushman & Wakefield.

SAVILLS: Rynek biurowy w Warszawie w obliczu wyzwań podażowych i ewoluujących potrzeb najemców

wysłano 30 stycznia 2024

SAVILLS: Rynek biurowy w Warszawie w obliczu wyzwań podażowych i ewoluujących potrzeb najemców. W 2023 r. warszawski rynek biurowy odnotował najniższy w historii poziom nowej podaży, wynoszący zaledwie 60,9 tys. m kw. powierzchni. Eksperci firmy doradczej Savills zwracają uwagę na wzmożoną aktywność deweloperów na stołecznym rynku, która nasiliła się w drugiej połowie ubiegłego roku i była odpowiedzią na przedłużający się efekt niedoboru podaży w Warszawie. W najbardziej optymistycznym scenariuszu, w latach 2024–2026, na rynek może trafić około 445 tys. m kw. nowej powierzchni biurowej.

Jak wynika z najnowszego raportu firmy Savills, całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie na koniec grudnia 2023 r. wyniosły 6,23 mln m kw. W budowie znajduje się prawie 265 000 m kw., co stanowi wzrost o 43% rok do roku. W ubiegłym roku deweloperzy rozpoczęli realizację sześciu nowych projektów o łącznej powierzchni blisko 140 000 m kw., z których tylko jeden znajduje się poza strefami centralnymi. Wśród największych projektów, których budowa dobiegnie końca w ciągu najbliższych dwóch lat, znajdują się projekty The Bridge (Ghelamco Poland, 47 000 m kw.), Studio A (Skanska, 24 000 m kw.) oraz Office House, pierwszy budynek w ramach kompleksu Towarowa 22 (Echo Investment, 31 100 m kw.).

Eksperci Savills zwracają uwagę, że duże firmy poszukujące biura w centralnych lokalizacjach i wysokim standardzie mogą mieć trudności ze znalezieniem wolnej powierzchni. Na rynku dostępne są tylko dwa projekty zrealizowane po 2020 r. w strefach centralnych, które dysponują wolną powierzchnią najmu przekraczającą 5000 m kw. powierzchni biurowej. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku budynków, które mają zostać zrealizowane do końca 2024 r., gdzie poziom przednajmu wynosi już około 40% i tylko trzy projekty mają wolne powierzchnie powyżej 5000 m kw.

„Więksi najemcy, którzy mogą wstrzymać się z przeprowadzką do 2025 lub 2026 roku, będą mieli większy wybór, a niższy poziom komercjalizacji tych budynków może potencjalnie stworzyć okazję do uzyskania atrakcyjnych warunków najmu. Istnieje jednak ryzyko, że przewidywane odbicie w nowej podaży może zostać wypłaszczone ze względu na wyższe koszty finansowania, połączone z bardziej rygorystycznymi wymaganiami ze strony instytucji finansujących. W tym scenariuszu najemcy mogą doświadczać przedłużonego niedoboru podaży w kolejnych latach” – komentuje Daniel Czarnecki, dyrektor działu powierzchni biurowych, reprezentacja właściciela, Savills.

W 2023 roku obserwowaliśmy wzrost znaczenia elastycznych powierzchni biurowych w Warszawie. Na koniec roku w stolicy działało 88 biur serwisowanych i coworkingowych, oferujących ponad 196 000 m kw. powierzchni. W ostatnim roku otwarto sześć nowych lokalizacji, które powiększyły zasoby powierzchni flex o ponad 18 700 m kw. Największy z nich, Mindspace w budynku Skyliner, oferuje 4400 m kw. elastycznej powierzchni. W planach na pierwszą połowę 2024 r. zaplanowano otwarcia kolejnych 4200 m kw. w dwóch lokalizacjach: Business Link w Studio B i Brain Embassy w Adgar Wave.

Popyt na powierzchnie biurowe w stolicy w 2023 r. osiągnął 748 800 m kw., co oznacza 13% spadek rok do roku, a udział renegocjacji wyniósł 43%. Nowe umowy najmu odpowiadały za 44% całkowitego popytu, przednajmy za 9%, a ekspansje 4%. Największy udział w popycie mieli najemcy z sektora usług biznesowych (19%), produkcji (14%) oraz IT (11%).

Zgodnie z danymi Savills, na koniec IV kw. 2023 r., w Warszawie dostępnych było niecałe 650 000 m kw. powierzchni. Współczynnik pustostanów na poziomie 10,4% oznacza spadek o 1,2 pkt. proc w stosunku do końca 2022 roku.

Poziom czynszów w 2023 r. w większości stref miasta utrzymywał się na stabilnym poziomie, jednak w drugiej połowie roku odnotowano wzrost czynszów w projektach w najlepszych lokalizacjach i najwyższym standardzie. Średnie stawki czynszowe w najlepszych lokalizacjach w centralnej strefie biznesowej wahają się między 22,5-26 euro za m kw za miesiąc. W największej strefie pozacentralnej, czyli Służewcu pozostają na poziomie 13-15 euro za m kw. za miesiąc.

„Najwięksi najemcy mogą liczyć na atrakcyjne poziomy stawek czynszowych. Wynika to z konkurencji, jaka panuje pomiędzy deweloperami nowych projektów oraz funduszami będącymi właścicielami starszych budynków. Niski poziom obłożenia projektu w trakcie realizacji skłania deweloperów do oferowania bardziej atrakcyjnych stawek firmom, które zajmą w nim największą powierzchnię. Wraz ze wzrostem poziomu wynajęcia, możemy spodziewać się powolnego zaostrzenia polityki czynszowej ze strony dewelopera, w wyniku której rośnie konkurencyjność dobrze utrzymanych i zlokalizowanych starszych obiektów” – komentuje Jarosław Pilch, dyrektor działu powierzchni biurowych, reprezentacja najemcy w Savills, który stoi również na czele Workthere w Polsce.

Rok 2024 na rynku nieruchomości biurowych zapowiada się jako czas, w którym ważną rolę odegrają tzw. zielone umowy najmu, coraz częściej wprowadzane na rynkach krajów zachodnioeuropejskich.

„W wyniku tych zapisów, najemcy będą mogli zarządzać swoim biurem w sposób bardziej świadomy, co ułatwi im dążenie do neutralności klimatycznej na poziomie korporacyjnym. Z kolei właściciele nieruchomości będą mogli uzyskać lepsze warunki finansowania, a potencjalnie wyższe czynsze wynikające z klauzuli przełożą się na bardziej efektywne zarządzanie budynkiem i jego standardem” – dodaje Daniel Czarnecki.

Źródło: Savills.

Colliers podsumowuje rynek handlowy w 2023 roku

wysłano 25 stycznia 2024

W 2023 roku rynek nieruchomości w segmencie handlowym urósł o kolejne 380 tys. mkw. Tym samym, jak wynika z danych Colliers, łączne zasoby powierzchni w centrach handlowych w Polsce wzrosły do około 12,9 mln mkw. GLA. Nasycenie przestrzenią handlową osiągnęło 337 mkw. na 1000 mieszkańców, a współczynnik pustostanów w ośmiu największych aglomeracjach spadł do 3,6%. Istotny wpływ na dynamikę polskiego rynku handlowego miało wprowadzenie nowych dyrektyw oraz debiut 30 nowych marek stacjonarnych.

Podaż najwyższa od 2016 roku

W 2023 roku rynek powierzchni handlowych w Polsce zanotował znaczące wzrosty, a oddanie do użytku około 380 tys. mkw. GLA w 45 centrach handlowych oznacza największy wzrost w tym segmencie od 2016 roku. Za ok. 89% całego wolumenu (ok. 337 tys. mkw.) odpowiadały nowe projekty, natomiast pozostałe 43 tys. mkw. to efekt rozbudowy już istniejących obiektów. Łączne zasoby powierzchni w nowoczesnych centrach handlowych w Polsce wzrosły w 2023 roku do około 12,9 mln mkw. GLA.

Szczególnie aktywny rozwój odnotowano w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców, w których w 2023 roku na rynek dostarczono aż 68% nowej powierzchni (blisko 260 tys. mkw.). W miastach o populacji od 100 do 200 tysięcy mieszkańców odnotowano ponad 56 tys. mkw. nowej podaży, zaś w ośmiu największych ośrodkach miejskich1 łącznie 50 tys. mkw.

– Aż 87% całej nowej podaży w Polsce stanowiła powierzchnia w ramach parków handlowych. Na dynamikę rynku znacząco wpływają także likwidacje i wyburzenia starych obiektów, na czele z zamkniętą w 2023 roku Galerią Malta w Poznaniu. Wśród innych kluczowych dla rynku trendów warto zwrócić także uwagę na rozwijający się dynamicznie segment food halli, z nowymi konceptami otwartymi w Bydgoszczy i Gdańsku – podaje Wojtowicz Wojciech, Analityk, Dział Doradztwa i Badań Rynku, Colliers.

Zagraniczne marki inwestują w rozwój w Polsce

W 2023 roku rynek handlowy w Polsce wzbogacił się o 30 nowych marek, z których większość zadebiutowała w aglomeracji warszawskiej. Wśród nich znalazły się marki Lush, Helly Hansen, Moschino Jeans, LALA, Guerlain, Woolworth, Popeyes, a także Candy Pop czy Bob Snail.

– Rok 2023 przyniósł znaczącą falę debiutów na polskim rynku. Były to zarówno spektakularne wejścia międzynarodowych podmiotów, czego przykładem jest np. Woolworth, ale także pojedyncze debiuty, np. Candy Pop, LALA, Guerlain. Na rynku debiutowały także kolejne sieci z Ukrainy, np. Dnipro M, BLEST – mówi Karol Milczarski, Senior Associate w Dziale Powierzchni Handlowych, Colliers.

Premierę miały także nowe innowacyjne projekty znanych sieci: Żabka otworzyła pierwszy sklep w koncepcie Drive oraz działający w godzinach nocnych sklep Żabka Non-Stop. Auchan uruchomił autonomiczny sklep AuchanGo. Na wprowadzenie nowych konceptów zdecydowały się też marki takie jak: Decathlon, Kazaar, Sphinx czy Wólczanka.

2023 rok był również znaczący pod względem fuzji i przejęć – SPORTSDIRECT.COM został nowym właścicielem sieci GoSport, EpicentrK zainwestował w Intersport Polska, a Benefit Systems przejął wybrane kluby fitness Calypso.

Polskę opuściła natomiast należąca do portfolio Grupy H&M marka Monki.

Zmiany dla rynku e-commerce

W 2023 roku udział e-commerce w polskim handlu detalicznym wykazał tendencję spadkową w porównaniu z poprzednim rokiem, co było odwróceniem trendu wzrostowego obserwowanego w czasie pandemii. Zgodnie z danymi GUS udział sprzedaży online w 2023 r. wahał się między 7,7% w lipcu (-0,7 p.p. r/r) do 11,7% w listopadzie (-0,2 p.p. r/r), co wskazuje na stopniowe wyhamowanie wzrostu sprzedaży internetowej.

Również na poziomie platform i dostawców rynek e-commerce charakteryzował się dynamicznymi zmianami. Polskę opuściła platforma Shopee, a jednocześnie pojawili się nowi gracze, tacy jak wszystko.pl, Temu, Rozetka.pl czy Ochama.

Coraz mniej niewynajętej powierzchni

W III kwartale 2023 roku rynek powierzchni handlowych w Polsce charakteryzował się niskim współczynnikiem pustostanów. Na ośmiu największych rynkach aglomeracyjnych spadł on do 3,6%, co stanowi znaczącą poprawę w porównaniu z wynikiem 4,7% rok wcześniej. Najniższy wskaźnik pustostanów utrzymał się w Krakowie (1,7%), najwyższy w Poznaniu (4,4%), choć w stolicy Wielkopolski także nastąpił spadek współczynnika pustostanów, będący efektem zamknięcia dwóch obiektów z wysokim wskaźnikiem niewynajętych powierzchni (Galeria Malta oraz Pasaż Serbska). Na rynkach ośmiu największych aglomeracji w 2023 roku na wynajem pozostawało około 230 tys. mkw. GLA, co stanowi spadek o ponad 70 tys. mkw. w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku. Wśród nich najwyższym współczynnikiem dostępnej powierzchni charakteryzował się rynek warszawski (blisko 70 tys. m²) i konurbacji górnośląsko-zagłębiowskiej (blisko 45 tys. m²).

W miastach średniej wielkości, z populacją między 200 a 400 tys. mieszkańców, średni współczynnik pustostanów wyniósł 2,9%. Najniższy wskaźnik w tej kategorii odnotowano w Częstochowie (1,8%), a najwyższy w Lublinie (4,3%, 18,3 tys. m²). Niski współczynnik pustostanów zauważalny był również w mniejszych miastach, takich jak Toruń i Kielce, co świadczy o ogólnie dobrej kondycji rynku powierzchni handlowych w Polsce.

Kolejne otwarcia głównie w mniejszych miastach

Na koniec IV kwartału 2023 roku w budowie pozostawało około 365 tys. mkw. GLA, przy czym około połowa powstającej powierzchni zlokalizowana jest w mniejszych miastach, poniżej 100 tys. mieszkańców. Kolejne 30% budowanej powierzchni, czyli 114 tys. mkw. GLA, realizowane jest natomiast w ośmiu największych aglomeracjach. Dominującą formą inwestycji są parki handlowe, które stanowią około 78% wszystkich budowanych obecnie powierzchni.

Prognozy na rok 2024 wskazują na dalszą ewolucję rynku powierzchni handlowych w Polsce.

– Niezmiennie popularnością cieszy się rozwój kompleksów wielofunkcyjnych. Planowane są otwarcia nowych salonów i sklepów w różnych projektach, w tym w warszawskiej Fabryce Norblina czy w Starym Browarze w Poznaniu. Trwa budowa nowych inwestycji w kilku miastach Polski. Zwłaszcza w mniejszych miastach kontynuowany będzie rozwój marek o profilu ekonomicznym. Jednocześnie obserwujemy wzrost znaczenia lokali usługowych i handlowych w inwestycjach mieszkaniowych. Stanowi to odpowiedź na potrzeby konsumentów poszukujących wygodnego dostępu do usług i zakupów. Rok 2024 będzie również okresem intensywnej renowacji i modernizacji obiektów handlowych w kierunku zrównoważonego rozwoju, obejmującej między innymi poprawę efektywności energetycznej budynków i ograniczenie emisji CO2. Jest to reakcja rynku na zmiany w przepisach prawa, ale też wynik rosnącej świadomości ekologicznej w sektorze handlu – mówi Karol Milczarski.

1 Aglomeracje: warszawska, krakowska, poznańska, wrocławska, trójmiejska, górnośląsko-zagłębiowska, łódzka i szczecińska.

Źródło: Colliers.

Czy nieruchomości typu mixed-use zastąpią tradycyjne biurowce?

wysłano 24 stycznia 2024

Zmiana przeznaczenia budynków, modernizacja i rewitalizacja to trendy na rynku nieruchomości, które wspierają nie tylko redukcję emisji CO2, ale i realizację projektów zrównoważonych typu mixed-use, czyli wielofunkcyjnych kompleksów wpisujących się w koncepcję miasta 15-minutowego. Czy tego typu kompleksy wyprą tradycyjne biura? Na czym opiera się ich wyjątkowość i atrakcyjność dla inwestorów?

Z analiz Colliers wynika, że w Polsce w użytkowaniu albo w realizacji jest ok. 60 projektów typu mixed-use. Obejmują one zarówno budynki, jak i kompleksy wielofunkcyjne oraz inwestycje wielkoskalowe. Są to przykładowo: Browary Warszawskie, Port Praski czy Fabryka Norblin w Warszawie, Fabryczna City w Krakowie czy Fuzja w Łodzi.

Za inwestycję typu mixed-use uważa się te nieruchomości, w których mamy do czynienia z łączeniem kilku funkcji (znajdują się tam przestrzenie biurowe, mieszkalne, przeznaczone do spędzania wolnego czasu czy załatwienia spraw niezbędnych w codziennym życiu). – Nierzadko mamy do czynienia nie tylko z częścią biurową i mieszkalną, ale także handlowo-usługową, hotelową czy sportową bądź nawet kulturalną – zwraca uwagę Marcin Kosieniak, specjalista MEP, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

– W tego rodzaju projekcie liczy się to, jakie funkcje ma spełniać dana inwestycja, stając się trochę miastem w mieście. I z uwagi właśnie na tę różnorodność przestrzeni odpowiadających na różne potrzeby użytkowników niezbędne jest przemyślenie lokalizacji, odpowiedniego rozlokowania poszczególnych przestrzeni w ramach kompleksu, biorąc pod uwagę przeznaczenie, bo przecież innych warunków wymaga gabinet stomatologiczny czy medycyny estetycznej, a innej – restauracja czy klub fitnes – podkreśla Kosieniak.

Wielofunkcyjne kompleksy – zespołowe podejście specjalistów

– W przypadku tego typu inwestycji współpraca architektów z inżynierami i specjalistami HVAC czy MEP okazuje się ważna już wręcz na etapie koncepcyjnym – nie tylko z uwagi na odpowiednie różne standardy czy potrzeby energetyczne danych lokali, ale i możliwości elastycznej zmiany przeznaczenia budynków, co staje się dziś jednym z najważniejszych tematów na rynku nieruchomości. Jak projektować i jak remontować dane budynki z myślą o tym, żeby tworzyć wachlarz możliwości zmiany funkcjonowania, przeznaczenia danej przestrzeni czy budynku – wyjaśnia Kosieniak.

– W przypadku takich wielofunkcyjnych kompleksów pod uwagę bierzemy wówczas nie tylko samą nieruchomość, ale i jej wpasowanie w tkankę miejską. Kluczowe elementy jednak rozgrywają się w detalach – chodzi o to, żeby różnorodność lokali nie burzyła komfortu innych. Sprowadzając rzecz do obrazowego konkretu, obecność restauracyjnej kuchni musi być nieinwazyjna dla innych lokali – czy to będzie lokal mieszkalny czy stomatolog. Podobnie z siłownią, kinem czy klubem muzycznym, gdyby taki miał się znaleźć w kompleksie – dopowiada Marcin Kosieniak, specjalista MEP, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

Jak wskazuje, z reguły takie projekty realizowane są w dużych aglomeracjach, choć istnieje kilka projektów podmiejskich – np. Stara Cukrownia w Pruszczu Gdańskim.

Jak podkreśla Kosieniak, doświadczenie w pracy z projektami wymagającymi specjalistycznego podejścia sprawdzają się w tego typu inwestycji mixed-use.

– Możemy precyzyjnie wyliczyć i zaproponować rozwiązania nie tylko wykorzystania światła słonecznego, chłodzenia pasywnego czy zasadności bądź nie użycia różnych form odzysku ciepła lub zasadności zastosowania pomp ciepła. Możemy jednak – korzystając z doświadczeń pracy w przebudowie zakładów produkcyjnych czy szpitali specjalistycznych – zaproponować rozwiązania, które są nieoczywiste w duchu trendu net-zero, czyli tworzenia zeroemisyjnych budynków – wyjaśnia Kosieniak.

– Dziś już nie tylko architektura kształtuje dane miejsce. Coraz ważniejsze staje się to, jak dana nieruchomość czy kompleks realizują zasady zrównoważonej urbanistyki, w tym tendencje ekologiczne, energooszczędne, wykorzystujące maksymalnie elementy stałe, rewitalizując je, ale przede wszystkim uwzględniając je w systemie użytkowania – podkreśla Marcin Kosieniak, specjalista MEP, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

Fragment raportu / materiał prasowy

PINK: Sytuacja na rynku biurowym w Warszawie w IV kw. 2023 r.

wysłano 19 stycznia 2024

Polska Izba Nieruchomości Komercyjnych (PINK) publikuje zagregowane dane dotyczące warszawskiego rynku najmu powierzchni biurowych w IV kwartale 2023 roku. Na koniec grudnia 2023 roku zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie wyniosły niemal 6 229 800 m kw.

W IV kwartale 2023 roku na stołeczny rynek dostarczono 40 600 m kw. nowoczesnej powierzchni biurowej w ramach dwóch projektów: Lakeside zlokalizowanego w strefie Mokotów oraz Studio B zlokalizowanego w strefie Obrzeża Centrum – Zachód. Łącznie z czterema projektami oddanymi do użytkowania we wcześniejszych kwartałach, od początku 2023 roku na rynek dostarczono 60 870 m kw. powierzchni biurowej.

Na koniec IV kwartału br. w Warszawie wskaźnik pustostanów osiągnął wartość 10,4% (spadek o 0,2 pp. w porównaniu z poprzednim kwartałem i o 1,2 pp. w odniesieniu do analogicznego okresu w 2022 roku). Dostępność powierzchni biurowej wynosiła 646 700 m kw. W strefach centralnych współczynnik pustostanów spadł do 8,5%, natomiast poza centrum miasta nieznacznie wzrósł, osiągając 11,9%.

W 2023 roku popyt na nowoczesne powierzchnie biurowe osiągnął poziom 748 800 m kw., w tym 255 600 m kw. przypadło na IV kw. Największym zainteresowaniem najemców w 2023 roku cieszyły się strefy: Centrum, Centralny Obszar Biznesu oraz Służewiec.

W okresie od października do końca grudnia 2023 roku najwyższy udział w strukturze popytu przypadł renegocjacjom – 49,3%, oraz nowym umowom (włączając umowy przednajmu) – 43,2%. Ekspansje oraz powierzchnia wynajęta na własny użytek stanowiły odpowiednio 4,2% i 3,3% zarejestrowanego popytu.

Największymi transakcjami IV kwartału 2023 r. były: przedłużenie 12 900 m kw. przez GDDiK w budynku Green Corner B, przednajem 12 000 m kw. przez Lux Med w budynku Lakeside oraz przedłużenie połączone z ekspansją na łącznie 7 300 m kw. podpisane przez Lionbridge Poland w budynku Astrum Business Park I.

Źródłem danych są firmy doradcze działające na rynku nieruchomości komercyjnych (Axi Immo, BNP Paribas Real Estate Poland, CBRE, Colliers, Cushman & Wakefield, JLL, Knight Frank, Newmark Polska, Savills), a informacje dotyczą zasobów nowoczesnej powierzchni biurowej, nowych projektów oddanych do użytku, wielkości transakcji wynajmu oraz ilości powierzchni niewynajętej.

Źródło: Polska Izba Nieruchomości Komercyjnych (PINK).

W 2024 r. Cavatina Holding z mocnym wejściem na rynek biurowy i mieszkaniowy

wysłano 18 stycznia 2024

W 2023 r. Cavatina Holding z powodzeniem kontynuowała budowę i komercjalizację wysokiej klasy powierzchni biurowych, jednocześnie rozszerzając swoją działalność o projekty mieszkaniowe – Grupa rozpoczęła realizację i przedsprzedaż trzech projektów. Ubiegły rok Grupa zakończyła z portfolio ukończonych projektów o łącznej powierzchni ponad 300 tys. mkw. GLA, w tym blisko 150 tys. mkw. GLA sprzedanych, wynajęła niemal 40 tys. mkw. w ramach nowego najmu oraz rozpoczęła budowę portfela mieszkaniowego z ponad 650 lokalami w sprzedaży w projektach WIMA Widzewska Manufaktura budynki B i C w Łodzi oraz Belg w Katowicach. W 2024 r. Cavatina koncentruje się na dynamicznym rozwoju projektów mieszkaniowych w miastach takich, jak Łódź, Katowice, Wrocław i Warszawa, tak, aby w sprzedaży znalazło nawet ponad 2,5 tys. mieszkań oraz będzie kontynuować komercjalizację i zarządzanie portfelem biurowym celem zwiększenia jego wartości.

Grupa Cavatina Holding ma za sobą kolejny intensywny, ale udany rok. Deweloper do tej pory znany przede wszystkim z unikatowych projektów biurowych i mixed-use, w odpowiedzi na zmieniające się otoczenie rynkowe i dużą dynamikę wzrostów na rynku deweloperskim, poszerzył swoją działalność o budownictwo mieszkaniowe i będzie się obecnie koncentrował na budowie tej części portfela. Mocnym akcentem 2023 r. był zakup atrakcyjnego gruntu w centrum Warszawy przy Chmielnej 75, gdzie Cavatina zamierza stworzyć imponujący kompleks z dominującą funkcją mieszkaniową, który uzupełni i rozwinie ważny fragment miasta. Koncepcja przyjaznej środowisku, otwartej na miasto wielofunkcyjnej inwestycji na ponad hektarowej działce zakłada także przestrzenie kulturotwórcze i rekreacyjne.

„Sytuacja na rynku zdecydowanie sprzyja zwiększaniu aktywności w projektach mieszkaniowych, dlatego planujemy kolejne inwestycje w tym obszarze i mocne skoncentrowanie się na rozwoju tego segmentu w ramach naszej grupy. W pierwszej kolejności skupiamy się na realizacji projektów w oparciu o istniejący bank ziemi, którego potencjał, z uwzględnieniem możliwości konwersji wybranych projektów komercyjnych na mieszkaniowe, szacujemy na poziomie ponad 2,5 tys. mieszkań. Myśląc o przyszłości, poszukujemy także kolejnych gruntów pod projekty mieszkaniowe. Równolegle wykorzystując zdobyte know-how chcemy aktywnie zarządzać portfelem nieruchomości komercyjnych generujących przychody z najmu, celem zwiększenia jego wartości”. – mówi Rafał Malarz, Prezes Zarządu Cavatina Holding.

Cavatina Holding przez cały rok kontynuowała także dywersyfikację źródeł finansowania, z powodzeniem emitując obligacje oraz uzyskując kredytowanie od międzynarodowych banków.

„Przez lata ugruntowaliśmy swoją pozycję skutecznego gracza rynku nieruchomości, który realizuje ambitne cele i szybko reaguje na zmiany otoczenia makroekonomicznego. Dzięki temu możemy liczyć na przychylność inwestorów indywidualnych oraz instytucji finansowych. W samym 2023 r. wyemitowaliśmy obligacje o wartości ponad 115 mln zł i z powodzeniem zakończyliśmy proces pozyskiwania finansowania dla projektu Quorum A, a także refinansowania projektów Quorum D oraz Palio A. Jako spółka obecna na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie od 2021 r. za cel w perspektywie kilku lat stawiamy sobie zostanie spółką dywidendową, regularnie dzielącą się zyskami z inwestorami”. – mówi Daniel Draga, Wiceprezes Zarządu Cavatina Holding.

„Segment mieszkaniowy będzie dynamicznie zwiększał swój udział w działalności Cavatina Holding. Jako grupa posiadająca wewnątrz wszystkie niezbędne kompetencje i doświadczonych na rynku mieszkaniowym projektantów, inżynierów oraz ekspertów, możemy elastycznie i sprawnie rozwijać nasze portfolio, aby osiągnąć pozycję jednego z liderów także w ramach tego segmentu. Z ofertą mieszkaniową będziemy stopniowo wychodzić do kolejnych polskich miast” – dodaje Rafał Malarz, Prezes Zarządu Cavatina Holding.

Źródło: Cavatina Holding.

Nieruchomość inwestycyjna Centaurus w Olsztynie z pozwoleniem na użytkowanie

wysłano 17 stycznia 2024

default

Nieruchomość inwestycyjna Centaurus w Olsztynie z pozwoleniem na użytkowanie. Zakończyła się realizacja jednej z największych inwestycji ostatnich lat w północnej Polsce – wielofunkcyjnego obiektu Centaurus w Olsztynie. Inwestor, spółka Inopa Investment Centaurus, otrzymał pozwolenie na użytkowanie ostatniej, mieszkaniowej części i niebawem zaczną się tam wprowadzać mieszkańcy. Od 2021 roku działa już część hotelowa inwestycji z marką Hampton by Hilton oraz biurowa, w której głównym najemcą jest Citibank Europe PLC.

– W dniu 14.12.2023 r. otrzymaliśmy Pozwolenie na Użytkowanie w zakresie brył MA i MB części mieszkaniowej inwestycji Centaurus, a w dniu 04.01.2024 r. także w zakresie bryły MC, co oznacza, że procedury odbiorowe zostały zakończone – mówi Łukasz Dudziński, dyrektor techniczny w spółce Inopa Investment Centaurus. Przeprowadzone przez przedstawicieli Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego kontrole potwierdziły zgodność wykonanych robót z warunkami określonymi w decyzji o pozwoleniu na budowę i projektem budowlanym – dodaje.

Centaurus to nowoczesna i wielofunkcyjna (biurowo-hotelowo-mieszkaniowo-usługowa) inwestycja, która powstała przy alei Marszałka Józefa Piłsudskiego w Olsztynie. Jej lokalizacja – blisko centrum, charakter i wyróżniająca się architektura sprawiają, że wniosła ona na lokalny na rynek nową jakość pracy, wypoczynku i zamieszkania, znacząco ożywiając i pozytywnie zmieniając tę część miasta.

mat.pras.