Nieruchomość inwestycyjna LIXA D w Warszawie z nowym najemcą biurowym

wysłano 1 marca 2024

Nieruchomość inwestycyjna LIXA D w Warszawie z nowym najemcą biurowym.

Dynamicznie rozwijająca się firma z branży fintech wynajęła prawie 2600 mkw. powierzchni biurowej w budynku LIXA D, który powstaje w ramach projektu biurowego w pobliżu Ronda Daszyńskiego w Warszawie. Nowy najemca zagospodaruje ponad 25% jego powierzchni komercyjnej.
Biura nowego najemcy w LIXA D zostaną zaaranżowane na 2600 mkw. powierzchni, ulokowanej na 4. i 5. piętrze budynku. Firma wprowadzi się do biurowca pod koniec 2024 roku.

„Jestem bardzo zadowolona z podpisania umowy najmu, dzięki której kolejna firma z sektora nowych technologii będzie miała swoją siedzibę w LIXA, wykorzystując aż 25% powierzchni budynku D. Ta transakcja dowodzi, że LIXA spełnia oczekiwania najbardziej wymagających klientów. Podczas negocjacji byliśmy otwarci na wszelkie potrzeby najemcy, co zaowocowało sprawną finalizacją kontraktu i efektywnym porozumieniem. Nie możemy się doczekać, kiedy nasz nowy najemca wprowadzi się do gotowego, wykończonego biura. To dla nas potwierdzenie, że projekt LIXA spełnia najwyższe standardy zarówno pod względem aranżacyjnym, technicznym, jak i lokalizacyjnym, a także dostępnej oferty usługowo-handlowej na parterach budynków.” – powiedziała Marta Zawadzka, Dyrektor Najmu Yareal Polska.

Biurowiec LIXA D powstaje jako ostatni element największego projektu biurowego w historii Yareal Polska. Realizowany jest po zachodniej stronie ogólnodostępnego pasażu LIXA City Gardens, spajającego całość kompleksu. LIXA D dostarczy na warszawski rynek blisko 10 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej i będzie gotowy na przyjęcie najemców już na przełomie I i II kw. 2024 roku.

Źródło: YAREAL Polska.

Warszawska nieruchomość inwestycyjna Lumen zatrzymuje na dłużej najemców biurowych

wysłano 29 lutego 2024

Warszawska nieruchomość inwestycyjna Lumen zatrzymuje na dłużej najemców biurowych.

Orbis S.A. i Accor Services Poland od kwietnia br. przedłużają na kolejne lata umowy najmu w warszawskim biurowcu Lumen.
W negocjacjach warunków umów najemców reprezentowała międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield.
Kompleks Skylight & Lumen został zrealizowany w zgodzie z zasadami zrównoważonego budownictwa, posiada certyfikację BREEAM na poziomie „Excellent” oraz certyfikat WELL Health & Safety 2022.

„Niezmiernie cieszymy się, że najemcy przedłużyli umowy najmu w budynku Lumen. Długofalowa współpraca to dla nas najlepsze potwierdzenie, że decyzje biznesowe, jakie podejmujemy w kwestii podnoszenia standardu naszych budynków i komfortu dla pracowników biur są słuszne. Wiemy, że nasi najemcy doceniają połączenie doskonałej lokalizacji i możliwości operacyjnych, które wpływają na ekspansję ich biznesu.” – mówi Marcin Dondalski, Asset Management & Leasing Manager w Globalworth Poland.

„Jesteśmy zadowoleni z wieloletniej współpracy i obecności Orbis S.A. w biurowcu Lumen, którą kontynuujemy należąc do grupy AccorInvest – wiodącego operatora, inwestora i właściciela hoteli w Europie. To potwierdzenie naszego rozwoju, dbałości o podnoszenie standardów miejsc pracy oraz zaangażowanie w dobro naszych pracowników. Stworzyliśmy nowoczesną i komfortową przestrzeń do pracy, opartą na aktywności oraz współpracy, co korzystnie wpływa na osiąganie celów zawodowych i relacje między pracownikami. Doceniamy nie tylko centralną lokalizację tego budynku, ale także jego wysoki standard i komfort, które sprzyjają działalności biznesowej, czyniąc go doskonałym środowiskiem dla naszych przedsięwzięć.” – komentuje Małgorzata Gajuk, Asset Management Director Eastern Europe w Orbis S.A./AccorInvest.

„Reprezentacja dwóch niezależnych podmiotów łącznie była z pewnością ciekawym doświadczeniem. Dzięki dużej otwartości ze strony zarówno Orbis i Accor, jak i właściciela budynku firmy Globalworth, wynegocjowaliśmy konkurencyjne warunki finansowe oraz kontraktowe zapewniające elastyczność najmu. Ponadto wspólnie wypracowaliśmy założenia modernizacji powierzchni, tak aby zapewnić nieprzerwane funkcjonowanie biura zachowując komfort pracy zespołu. Warto podkreślić, że decyzja obu firm o pozostaniu w biurowcu Lumen wskazuje na niesłabnące zainteresowanie najemców nieruchomościami biurowymi zlokalizowanymi w centrum i śródmieściu Warszawy. Taka lokalizacja zapewnia dogodną komunikację i jest gwarancją łatwego dostępu do szerokiej oferty zakupowej, gastronomicznej i kulturalnej, co jest szczególnie pożądane przez pracowników.” – komentuje Kacper Remiśko, Associate, Office Agency, Cushman & Wakefield.

mat.pras.

Nowi najemcy w biurowej nieruchomości komercyjnej Studio B w Warszawie

wysłano 29 lutego 2024

Nowi najemcy w biurowej nieruchomości komercyjnej Studio B w stolicy. Societe Generale Oddział w Polsce i SG Equipment Leasing Polska to spółki należące do francuskiej grupy finansowej Societe Generale. Firmy przeprowadzają się do kompleksu Studio, realizowanego przez Skanska.

W dniu 1 marca tego roku Societe Generale Oddział w Polsce i SG Equipment Leasing Polska rozpoczną działalność w budynku Studio B przy ulicy Łuckiej w Warszawie. Spółki z grupy Societe Generale będą pierwszymi z czterech najemców biurowca, oddanego do użytkowania w czwartym kwartale 2023 roku.
Łącznie inwestycja Skanska oferuje 16 400 mkw. zrównoważonej i innowacyjnej powierzchni biurowej, która jest w całości wynajęta.

– Jesteśmy bardzo zadowoleni z decyzji o przeniesieniu siedziby do nowego budynku biurowego, który znajduje się w sercu centrum finansowego Warszawy. Nowa siedziba będzie idealnie odpowiadać naszym potrzebom oraz pozwoli na rozwój działalności banku w Polsce w najbliższych latach. Jestem przekonany, że dzięki tej zmianie oraz nowoczesnej przestrzeni biurowej znacznie poprawi się komfort pracy naszych pracowników – mówi Krzysztof Dąbrowiecki, dyrektor generalny w Societe Generale Oddział w Polsce.

Nowi najemcy Studia skorzystają nie tylko z najwyżej jakości powierzchni biurowej, ale także z bogatej oferty usługowej sąsiedzkiej Fabryki Norblina.

– Z naszych rozmów z najemcami wynika, że o zadowoleniu z biura świadczy nie tylko bardzo dobra lokalizacja biurowca i otaczająca go infrastruktura, ale też cała filozofia ESG, stojąca za inwestycją. Z takim zamysłem powstało Studio – mówi Paulina Strutyńska, starszy menadżer ds. wynajmu w spółce biurowej Skanska w regionie CEE.

Projekt warszawskiej siedziby spółek Societe Generale powierzono pracowni architektonicznej The Design Group. Za koncepcję architektoniczną Studia odpowiada duńska pracownia Arrow i polska Grupa5.

Źródło: Skanska w Polsce.

AXI IMMO: W 2023 r. najemcy chętnie podpisywali umowy na regionalnych rynkach biurowych

wysłano 27 lutego 2024

W 2023 r. na największych ośmiu regionalnych rynkach biurowych w Polsce deweloperzy oddali łącznie 280 tys. mkw. (-31% r/r), co pozwoliło na ok. 4% powiększenie całkowitych zasobów sektora do poziomu 6,68 mln mkw. Nowa podaż nieznacznie wpłynęła na wzrost wskaźnika pustostanów, który na koniec grudnia 2023 r. ustabilizował się w okolicach 17,5% (+2,2 pp. r/r). Największa koncentracja aktywności najemców ponownie skupiła się na największych regionalnych rynkach biurowych tj. Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście (ok. 70% popytu brutto), gdzie łącznie firmy wynajęły ok. 520 tys. mkw. z 750 tys. mkw. wszystkich podpisanych umów w 2023 r. Największa polska firma doradcza AXI IMMO w raporcie „Rynek biurowy w Regionach 2023” przygotowała analizę sytuacji na ośmiu największych regionalnych rynkach biurowych w Polsce na koniec 2023 r. wraz z suplementem dla ośrodków biznesowych w Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście.

Na koniec grudnia 2023 roku całkowite zasoby powierzchni biurowej na ośmiu największych rynkach regionalnych (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Lublin i Szczecin) wyniosły 6,68 mln mkw. (+4% r/r). Tradycyjnie regionalnymi liderami pozostają Kraków (27%), Wrocław (20%) oraz Trójmiasto (16%), które łącznie dysponują 4,21 mln mkw. co stanowi ok. 63% całej podaży sektora w regionach.

Z niemal 280 tys. mkw. (-31% r/r) dostarczonych w okresie od stycznia do końca grudnia ur. deweloperzy oddali najwięcej powierzchni w Krakowie (97 tys. mkw.), Wrocławiu (76 tys. mkw.) i Poznaniu (43 tys. mkw.). Z kolei spośród zrealizowanych w 2023 r. 21 projektów biurowych warto odnotować Ocean Office Park B (Kraków, 28,6 tys. mkw., Cavatina), Craft (Katowice, 26,7 tys. mkw., Ghelamco) oraz Nowy Rynek E (Poznań, 25,1 tys. mkw., Skanska).

Emilia Trofimiuk, Research Manager, Dział Analiz i Badań Rynkowych AXI IMMO, wyjaśnia: „Sytuacja pod względem nowej podaży na regionalnych rynkach biurowych jest nadal bardzo dynamiczna. Planowane do oddania w latach 2024-2025 niemal 290 tys. mkw. powinno zostać zrealizowane zgodnie z zapowiedziami deweloperów. Duże znaczenie przy decyzjach o ewentualnej rozbudowie czy wyłączaniu z nowych projektów funkcji biurowych będą miały informacje związane z popytem. Choć ten w ostatnich latach odnotowywał dodatnią dynamikę.”

Na koniec 2023 r. na regionalnych rynkach biurowych w budowie znajdowało się niemal 290 tys. mkw. powierzchni. Najwięcej bo 70 tys. mkw. nowo powstającej podaży znajduje się we Wrocławiu, który nieznacznie wyprzedza Poznań (67 tys. mkw.) i Katowice (63 tys. mkw.). To również w tych ośrodkach biznesowych znajdują się największe obecnie realizowane projekty tj. AND2 (39 tys. mkw.) w Poznaniu, Grundmanna Office Park A (20,7 tys. mkw.) w Katowicach oraz Quorum Office Park A o powierzchni 18,2 tys. mkw. we Wrocławiu.

Nowa podaż oddana w 2023 r. nieznacznie wpłynęła na wzrost wskaźnika pustostanów w regionach, który na koniec ur. wyniósł 17,5% (+0,2 pp. kw./kw. i +2,2 pp. r/r). Wynik ten przekłada się na ok. 1,17 mln mkw. wolnej powierzchni. Rynkami z dostępnością modułów biurowych na poziomie powyżej 20% są Katowice i Łódź, z kolei w Szczecinie współczynnik pustostanów wskazuje poniżej 5%.

Bartosz Oleksak, Associate Director, Dział Powierzchni Biurowych, AXI IMMO, wyjaśnia: „Od lat regionalne rynki biurowe skupiają się wokół rozwoju dwóch grup najemców, wśród których należy wyróżnić międzynarodowe firmy z sektora usług dla biznesu oraz branżę IT. Relatywnie duża dostępność wolnej powierzchni biurowej stanowi okazję dla nowych podmiotów, które są zainteresowane wejściem na polski rynek.”

Całkowity wolumen transakcji najmu na regionalnym rynku biurowym w 2023 r. wyniósł ponad 750 tys. mkw. (+20% r/r), natomiast w ramach popytu netto, który podaje się z wyłączeniem renegocjacji i przedłużeń umów najmu podpisano 450 tys. mkw. (+29% r/r). Największą aktywność najemców zarejestrowano na rynkach krakowskim, wrocławskim i trójmiejskim, kolejno 200 tys. mkw., 166 tys. mkw. i 153 tys. mkw.

Na koniec 2023 roku średnie czynsze ofertowe kształtowały się w przedziale od 9,00 do 17,5 EUR, a w najlepszych projektach oczekiwano nawet 20,00 EUR/ mkw./ mies. Z kolei stawki za opłaty eksploatacyjne wahały się od ok. 11,00 PLN/ mkw./ mies. do 30,00 PLN/ mkw./ mies. w zależności od standardu i lokalizacji budynku.

Jakub Potocki, Associate Director, Dział Powierzchni Biurowych, AXI IMMO, podsumowuje: „Spodziewamy się, że zwiększona dostępność powierzchni biurowej na rynkach regionalnych wpłynie na postawę właścicieli i tym samym da większe pole do negocjacji najemcom poszukującym alternatywnych powierzchni. Stawki czynszów bazowych powinny pozostać na stabilnym poziomie, trend spadkowy możliwy jest w zakresie stawek efektywnych, zwłaszcza w starszych obiektach”.

Źródło: AXI IMMO.

Nieruchomości biurowe – atrakcyjne nieruchomości do pomnażania kapitału inwestorskiego poprzez wynajem

wysłano 26 lutego 2024

Nieruchomości biurowe stanowią atrakcyjne nieruchomości, które mogą posłużyć do pomnażania kapitału inwestorskiego poprzez wynajem. Dodatkowo inwestor może prowadzić w takiej nieruchomości własny biznes, bez konieczności wynajmowania przestrzeni biurowej w innej lokalizacji. W razie, gdyby chciał nabyć inną nieruchomość komercyjną, obecną zawsze może odsprzedać po bardziej korzystnej dla siebie cenie. Czy jednak posiadanie własnej nieruchomości biurowej to rzeczywiście taki lukratywny biznes? Oczywistym jest, że jak w przypadku każdej inwestycji, z posiadaniem nieruchomości komercyjnej pod wynajem wiążą się także pewne zobowiązania. Inwestor powinien wnikliwie przeanalizować opłacalność wejścia w inwestycję.

Spis treści:
Powierzchnie biurowe wciąż są potrzebne?
J akie biura na wynajem interesują przedsiębiorców?
B iurowiec jako źródło przychodów?
Jakie biurowce są obecnie w sprzedaży?

Powierzchnie biurowe wciąż są potrzebne?

Na wstępie warto zadać sobie pytanie, czy powierzchnie biurowe w dalszym ciągu cieszą się dużym zainteresowaniem ze strony przedsiębiorców poszukujących miejsca do prowadzenia swojej działalności biznesowej? Jak najbardziej, zapotrzebowanie na atrakcyjne powierzchnie biurowe wciąż jest widoczne. Najemcom zależy na dobrym standardzie biura i odpowiedniej dla ich biznesu lokalizacji. Ten sektor rynku nieruchomości komercyjnych nieustannie się rozwija. Deweloperzy i prywatni inwestorzy nie rezygnują z realizacji nowych projektów, dzięki czemu na polski rynek trafiają nowe lokale biurowe do wynajęcia.

Jakie biura na wynajem interesują przedsiębiorców?

Powierzchnie biurowe wybierane są przez przedsiębiorców indywidualnie, w oparciu o ich preferencje. Różne firmy, w zależności od tego, jaki rodzaj biznesu prowadzą, mogą cenić sobie zupełnie inne cechy. Dla jednych istotniejsza będzie prestiżowa lokalizacja w centrum miasta, z kolei inni będą stawiali na bardziej kameralne położenie, gwarantujące szybki wyjazd z miasta.
Najemcy zwracają uwagę na powierzchnię biura na wynajem, jednak poza metrażem liczy się też rozkład pomieszczeń. Istotne jest też to, czy lokal posiada przeszklone witryny, które dają możliwość lepszego wyeksponowania firmy od strony ulicy. Dużym plusem dla wielu przedsiębiorców jest możliwość wynajęcia lokalu parterowego. Dzięki takiemu usytuowaniu przedsiębiorca zapewni lepszy dostęp do swojego biura osobom starszym oraz niepełnosprawnym ruchowo.

Biurowiec jako źródło przychodów?

Posiadanie biura, lub własnego budynku biurowego, daje możliwość nie tylko prowadzenia własnego biznesu, ale również pomnażania kapitału za sprawą wynajmu powierzchni komercyjnych. Posiadając własną nieruchomość, przedsiębiorca może – w zależności od wielkości nieruchomości – podzielić ją na kilka mniejszych biur na wynajem, lub wynająć w całości innej firmie. Tym sposobem lokal biurowy na wynajem będzie się utrzymywał, gwarantując możliwość pokrycia wszelkich opłat eksploatacyjnych. Dodatkowo przyniesie też właścicielowi nieruchomości dodatkowy zysk.
Jeśli właściciel nieruchomości w pewnym momencie stwierdzi, że nie chce już być w posiadaniu konkretnej nieruchomości biurowej, na przykład ze względu na to, że obiekt nie przynosi mu satysfakcjonujących przychodów, lub planuje nabycie droższej nieruchomości i potrzebuje dodatkowych funduszy, może sprzedać obiekt. Tym sposobem uzyska duży, jednorazowy zastrzyk gotówki, którą będzie mógł przeznaczyć na planowane cele inwestycyjne.

Jakie biurowce są obecnie w sprzedaży?

Jakiego rodzaju nieruchomości komercyjne w segmencie biurowym czekają obecnie na nowych właścicieli? Postanowiliśmy sprawdzić, jaka jest bieżąca oferta rynkowa. W tym celu przejrzeliśmy oferty znajdujące się w bazie biur WGN. Poniżej prezentujemy kilka przykładowych ofert, które pomogą lepiej zwizualizować jakie są obecne ceny rynkowe, i ile trzeba przeznaczyć środków finansowych na obiekt w konkretnej lokalizacji, standardzie i powierzchni. Pod lupę wzięliśmy nie biurowce, lecz pojedyncze lokale biurowe na sprzedaż.

WGN Gorzów Wielkopolski jest wyłącznym agentem sprzedaży lokalu biurowego, położonego w Gorzowie Wielkopolskim. Lokal ma powierzchnię nieco ponad 68,5 metrów kwadratowych. Lokalizacja w centrum miasta sprzyja prowadzeniu biznesu. Lokal położony jest w atrakcyjnym z punktu widzenia przedsiębiorców miejscu, w obrębie dzielnicy Śródmieście. Atutem nieruchomości jest lokalizacja na partnerze budynku. Co więcej, lokal posiada osobne, niezależne wejście od strony ulicy. Poza pomieszczeniem biurowym, na nowego właściciela czeka także aneks kuchenny, toaleta oraz zaplecze higieniczno-sanitarne. Lokal biurowy na sprzedaż posiada duże witryny okienne, dzięki czemu wnętrze jest dobrze doświetlone i widoczne z ulicy. Dodatkowo nieruchomość przeszła w ostatnim czasie remont. Lokal można kupić za 445 000 złotych, co daje 6 489 złotych za metr kwadratowy nieruchomości.

WGN Szczecin jest wyłącznym agentem sprzedaży lokalu biurowego, położonego w centrum miasta Szczecin. Lokal biurowy na sprzedaż ma powierzchnię nieco ponad 73 metrów kwadratowych. Znajduje się w klimatycznej kamienicy, co czyni go dobrym miejscem na prowadzenie biura, gabinetu usługowego itp. Na oferowanej powierzchni mieszczą się dwa pomieszczenia. Ponadto istnieje możliwość wydzielenia trzeciego pokoju. Atutem są wysokie sufity. Do lokalu przynależy ponadto piwnica. Cena nieruchomości inwestycyjnej wynosi 730 000 złotych, co daje 9 985 złotych za metr kwadratowy.

WGN Głogów jest wyłącznym agentem sprzedaży lokalu, który położony jest w Głowowie, w obrębie dzielnicy Śródmieście. Lokal biurowy na sprzedaż pochodzi z rynku pierwotnego i oferuje dostęp do nieco ponad 130,5 metrów kwadratowych powierzchni. Budynek został oddany do użytku w 2022 roku. Lokal użytkowy mieści się na parterze budynku mieszkalnego. Jest to lokal bez czynszowy. Atutem jest bezpośrednie wejście od strony ulicy. Lokal sprawdzi się dobrze pod działalność handlową, jak i usługową. Cena ofertowa nieruchomości wynosi 900 726 złotych, co daje 6 900 złotych za metr kwadratowy.

WGN Żagań jest wyłącznym agentem sprzedaży lokalu biurowego, który położony jest w miejscowości Żagań. Lokal sprawdzi się zarówno pod funkcje usługowe, jak i magazynowe. Jest to nieruchomości o powierzchni 69,6 metrów kwadratowych, zlokalizowana w budynku, który został oddany do użytku w 1980 roku. Lokal mieści się w sąsiedztwie Spółdzielni Mieszkaniowej pobliskiego osiedla mieszkaniowego. Lokal posiada duży potencjał inwestycyjny. Cena ofertowa biura na sprzedaż wynosi 105 000 złotych, co daje 1 509 złotych za metr kwadratowy nieruchomości.

Biurowiec lub własnościowy lokal biurowy na wynajem może stanowić lukratywną inwestycję, która będzie przynosiła właścicielowi nieruchomości komercyjnej satysfakcjonujące przychody. Posiadanie takiego lokalu lub budynku zapewni jego właścicielowi stały, comiesięczny przychód. Należy jednak pamiętać o tym, aby zachować ciągłość najmu. Posiadanie nieruchomości komercyjnej wiąże się także z koniecznością ponoszenia kosztów jej utrzymania. Jeśli lokal biurowy na wynajem stoi pusty, to zamiast pokrywać te koszty z pieniędzy pozyskiwanych z czynszu od najemcy, właściciel nieruchomości będzie musiał opłacać je z własnej kieszeni.

Redakcja
Komercja24.pl

Nieruchomość komercyjna Horizon w Warszawie pozyskała nowych najemców biurowych

wysłano 23 lutego 2024

Nieruchomość komercyjna Horizon w Warszawie pozyskała nowych najemców biurowych.

Jeden z najbardziej rozpoznawalnych kompleksów biurowych na Mokotowie – należący do Union Investment Real Estate, Horizon – w ostatnich miesiącach zyskał czterech nowych najemców. Zajmą oni w sumie niemal 2,500 mkw. powierzchni. Sfinalizowana pod koniec 2023 roku umowa najmu z firmą Staleks na ponad 1,000 mkw. była jedną z największych transakcji na rynku biurowym w tej dzielnicy w minionym roku. Za komercjalizację kompleksu Horizon odpowiada międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield.

„Po okresie analiz i dostosowywania modeli pracy do zmieniających się uwarunkowań, firmy odważniej podejmują dziś decyzje o pozostaniu lub relokacji biura do nowej lokalizacji. Mają jasno zdefiniowane zarówno potrzeby swoich zespołów, jak i możliwości finansowe. Zależy im na udogodnieniach dla pracowników, takich jak dobry dojazd i połączenia komunikacji miejskiej, dostęp do szerszej infrastruktury w pobliżu miejsca pracy. Ponadto zwracają uwagę na możliwość oszczędności energii i ograniczanie kosztów eksploatacyjnych”. – mówi Katarzyna Evans, Leasing Manager w agencji biurowej Cushman & Wakefield.

Źródło: Cushman & Wakefield.

Nieruchomość komercyjna Brain Park w Krakowie z nowym najemcą biurowym

wysłano 20 lutego 2024

Nieruchomość komercyjna Brain Park w Krakowie z nowym najemcą biurowym. Jest nim firma EY.

Działająca w sektorze usług profesjonalnych firma EY została nowym najemcą inwestycji Echo Investment w centrum Krakowa. Tym samym, deweloper zamknął komercjalizację pierwszego budynku kompleksu biurowego przy Alei Pokoju. EY, światowy lider w zakresie audytu, doradztwa podatkowego, prawnego, technologicznego, biznesowego i transakcyjnego wynajął 2 000 mkw. powierzchni w Brain Park. Najemca wprowadzi się do nowego biura na krakowskich Grzegórzkach w drugiej połowie br.

– Jesteśmy bardzo zadowoleni z tego jak sprawnie przebiegł cały proces oraz z wyboru lokalizacji jaką jest Brain Park. Jedną z kluczowych misji EY jest budowanie lepiej funkcjonującego świata, dlatego też szczególną wagę w całym procesie przywiązywaliśmy do kwestii zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności społecznej. Jesteśmy dumni z tego jak poprzez nasze doświadczenia i wiedzę możemy implementować pozytywne zmiany. – podkreśla Anna Kicińska, Partnerka EY Polska, Liderka Grupy Doradztwa Rynku Nieruchomości.

– Każdy tego typu proces to dla nas ogromne wyzwanie poprzedzone dogłębnymi analizami. Zmieniające się trendy i ewoluujące modele pracy powodują, że nasze podejście do realizacji tego typu procesów musi być nowatorskie, aby dostarczyć naszym pracownikom nowoczesne, jednocześnie ponadczasowe miejsce do pracy, rozwoju i budowania relacji. – podsumowuje Wojciech Szczepański z Zespołu Doradztwa Rynku Nieruchomości EY.

Biurowa nieruchomość komercyjna Brain Park to łącznie 43 tys. mkw. powierzchni biurowej oraz blisko 10 tys. mkw. terenów zielonych. Nieruchomość komercyjną Brain Park zaprojektowała pracownia Baumschlager Eberle Architekci Kraków, która postawiła na elegancką bryłę z ponadczasową, jasną elewacją.

– EY to pracodawca, który tworzy unikatowe analizy, dzieli się wiedzą, integruje środowisko przedsiębiorców oraz angażuje się społecznie. Dlatego cieszymy się, że na swoją nową siedzibę w Krakowie wybrał właśnie Brain Park. Nowy najemca docenił atuty budynku: najwyższy standard biura, dbałość o środowisko naturalne i zgodność z normami ESG. Tym samym, budynek A naszego kompleksu został w pełni skomercjalizowany. Prowadzimy obecnie zaawansowane rozmowy z kolejnymi firmami zainteresowanymi obecnością w pozostałych dwóch budynkach inwestycji. – dodaje Joanna Nicińska, dyrektor regionalna w Echo Investment.

Źródło: Echo Investment.

REDD: rynek powierzchni biurowych na koniec 2023 roku

wysłano 19 lutego 2024

Grupa REDD opublikowała raport podsumowujący stan rynku powierzchni biurowych na koniec 2023 roku. Analizie poddane zostały nieruchomości zlokalizowane w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście, Katowicach, Łodzi i Poznaniu.

Według danych REDD na koniec 2023 roku zasoby powierzchni biurowych na siedmiu głównych rynkach wyniosły 14,4 mln m². Największa liczba powierzchni biurowych niezmiennie znajduje się w Warszawie, gdzie w blisko tysiącu budynków jest ponad 7,5 mln m². Warto odnotować, że wszystkie główne rynki biurowe po raz pierwszy przekroczyły granicę 700 tys. m² powierzchni biurowych, a w 2023 roku do tej grupy dołączyła Łódź. Kolejnymi miastami pod względem podaży są Kraków (1,8 mln m²), Wrocław (1,55 mln m²) oraz Trójmiasto (1,15 mln m²).

CZYNSZ – WYZWANIE FINANSOWE DLA WSZYSTKICH UCZESTNIKÓW RYNKU

Względem poprzedniego roku, w budynkach z oferowaną powierzchnią biurową, odczuwalne są zmiany na poziomie średniej stawki czynszu. W ciągu 2023 roku wzrósł on o 2,5% do poziomu 13,57 EUR/m2. Wzrost był znacząco mocniejszy w budynkach klasy B – o blisko 6% (z 10,89 EUR/m2 do 11,54/m2), przy niedużym wzroście w budynkach klasy A – o 1% (z 14,47 EUR/m2 do 14,62/m2).
Najwyższy wzrost czynszu został odnotowany w Katowicach (5%), Krakowie (3%) oraz w Warszawie (3%), a najniższy w Łodzi (1%).

Bez wątpienia na wzrost cen najmu wpływają także opłaty eksploatacyjne. W 2023 roku koszty te dynamicznie wzrosły. Wysoki poziom inflacji, rosnące koszty pracy oraz wzrost kosztów energii odcisnęły swój ślad na kosztach eksploatacji nieruchomości. Na początku roku średnia wysokość kosztów wyniosła 19,61 zł/m², na koniec było to już 21,53 zł/m² (wzrost o 10%). Średni wzrost był najbardziej zauważalny w Warszawie (+ 11,5%), Wrocławiu (+11%) oraz Krakowie (+9,9%).

“Na warszawskim rynku biurowym najważniejszym zjawiskiem 2024 roku będzie spodziewana od dawna luka podażowa. Zmniejszona podaż metrów kwadratowych powierzchni biurowych była widoczna już w 2023 roku i w tym roku będzie na rekordowo niskim poziomie. Skutkiem będzie niższy wskaźnik pustostanów i co za tym idzie – dalszy wzrost czynszów, szczególnie w centralnych lokalizacjach.” – komentuje Anna Szelc, Asset Management Director w Invesco Real Estate.

DOSTĘPNOŚĆ VS MNIEJSZE POTRZEBY PRZESTRZENI BIUROWYCH WŚRÓD FIRM

W całym 2023 roku na siedmiu głównych rynkach biurowych niedostępnych stało się 4183 modułów o łącznej powierzchni 1,28 mln m². W tym samym czasie do oferty powierzchni weszło 3882 modułów o łącznej powierzchni 1,32 mln m².

„Redukcja wynajmowanych powierzchni jest istotnym elementem. To z jednej strony reakcja na zmieniające się potrzeby związane z pracą zdalną, ale także dążenie do optymalizacji kosztów. Firmy coraz częściej decydują się na zmniejszanie zajmowanych przestrzeni.” – wskazuje Krzysztof Foks, Head of Research w Grupie REDD.

RED INDEX

Warto też zwrócić uwagę na średni czas potrzebny na wynajęcie powierzchni biurowej, obliczany autorskim wskaźnikiem REDD Index. W ciągu 2023 r. jego średnia wartość utrzymywała się w granicach 395-439 dni. Najwyższy średni REDD Index został odnotowany we Wrocławiu (516,5 dni), Katowicach (473,2 dni) oraz w Krakowie (472,7 dni).

PROGNOZY OKIEM EKSPERTÓW

„Spojrzenie w przyszłość obejmuje dwie istotne kwestie. Po pierwsze, prognozujemy zwiększone zainteresowanie i nakłady inwestycyjne w obszarze nowych technologii. Staną się one kluczowym czynnikiem poprawy efektywności i innowacyjności w zarządzaniu nieruchomościami. Po drugie, nacisk na kwestie zrównoważonego rozwoju (ESG) rośnie, zobowiązując firmy do działań zgodnych z normami społecznymi, środowiskowymi i zarządczymi. Obserwujemy dynamiczną sytuację na rynku nieruchomości, która wymaga od naszej branży elastyczności, innowacyjności oraz zrównoważonego podejścia do zarządzania zasobami nieruchomościowymi.” – podsumowuje Krzysztof Foks.

“Obecnie firmy są bardziej świadome swojej sytuacji, swoich planów, modelu pracy (home office, biuro czy hybryda) i na tej podstawie poszukują stabilności, dostosowując przestrzeń do swoich – często nowych – potrzeb. Przez ostatnie trzy lata na rynku nieruchomości królowały renegocjacje, decyzje o zmianach były odkładane w czasie, a motto wielu firm brzmiało „czekamy i obserwujemy”. Zrozumieliśmy w końcu, że pewnych decyzji nie można odkładać w nieskończoność i przyszedł czas na zdefiniowanie swojego miejsca pracy na nowo. Poprzez swoje działania, poszukiwania, również zmianę lokalizacji, najemcy poszukują stabilizacji.” – dodaje Monika Igła, Leasing Manager w Indotek Group.

Źródło: REDD.

Mocne zamkniecie roku na rynku nieruchomości biurowych w Warszawie

wysłano 16 lutego 2024

Mocne zamkniecie roku na rynku nieruchomości biurowych w Warszawie. W 2023 roku zapotrzebowanie na biura w Warszawie okazało być niewiele mniejsze niż w rekordowym pod względem popytu 2022 roku. Zakontraktowane zostało około 750 tys. mkw. powierzchni biurowych. Aktywność najemców wyraźnie wzrosła w porównaniu z latami 2020 i 2021.

W minionym roku popyt na biura w Warszawie z kwartału na kwartał rósł. Ostatnie miesiące 2023 roku przyniosły najlepszy rezultat, w czwartym kwartale ur. zawarte zostały umowy najmu na przeszło 250 tys. mkw. biur. W trzecim i drugim kwartale do najemców trafiło po około 170 tys. mkw. powierzchni, a w pierwszych trzech miesiącach zeszłego roku – 160 tys. mkw. Największe wzięcie miały biura w centrum miasta, ale z niezłym rezultatem uplasował się również Służewiec.

W ostatnim kwartale 2023 roku na rynku biurowym w Warszawie tendencja wzrostowa widoczna była nie tylko, jeśli chodzi o popyt, ale także nową podaż. W IV kwartale na warszawskim rynku oddane zostało przeszło 40 tys. mkw. nowej powierzchni biurowej, z 60 tys. mkw. biur, które weszły na rynek w całym ubiegłym roku. Do największych, ukończonych projektów należał Lakeside (22 tys. mkw.), Studio B (16 tys. mkw.) oraz budynek B9 w kompleksie The Park (12 tys. mkw.). Do użytkowania oddany został także budynek S-Bridge Office Park II, Wał Miedzeszyński 628, a także Giga Rental A i B.

Buduje się niewiele

W budowie jest w Warszawie przeszło 260 tys. mkw. powierzchni, trzykrotnie mniej niż w latach prosperity na rynku biurowym. Około 80 tys. mkw. z realizowanej powierzchni, jak wynika z zapowiedzi firm, ma zostać ukończone przed końcem 2024 roku. Większość nowych biur powstaje na terenie nowej, centralnej strefy biznesu miasta, która skupia najnowocześniejsze obiekty biurowe w okolicy ronda Daszyńskiego.

W budowie pozostaje The Bridge, który w I kwartale 2025 roku dostarczyć ma 47 tys. mkw. powierzchni biurowej. W fazie realizacji jest też Office House, pierwszy budynek w wielofunkcyjnym kompleksie Towarowa 22, który zaoferuje 31 tys. mkw. powierzchni oraz The Form z 28 tys. mkw. powierzchni.

Ponadto, realizowany jest ostatni etap kompleksu Lixa, który przyniesie około 28 tys. mkw. biur, budynek biurowy Studio A z 26 tys. mkw. powierzchni, budynek biurowy VIBE, który dostarczy 15 tys. mkw., i Upper One (36 tys. mkw.) w miejscu wyburzonego Atrium International. Wystartowała również budowa 130 metrowego Skylinera II, który zaoferuje 24 tys. mkw. nowych biur, kompleksu mixed-use Drucianka Campus z 42 tys. mkw. powierzchni biurowej oraz kameralnego projektu Vena o powierzchni 15 tys. mkw. Jednocześnie prowadzona jest m.in. modernizacja budynku Saski Crescent, czy Warta Tower.

Widać, że optymizm inwestorów i deweloperów nie gaśnie, mimo sporych wyzwań gospodarczych. Wśród przygotowywanych do budowy warszawskich inwestycji biurowych wymienić można projekt Babka 2, Spark A, Chopin Tower, Warsaw One Park, Nowa Emilia, Roma Tower, Sobieski Tower, Warneńczyka, Diamond Business Park I/J, Jutrzenki Business, South Park, Airport Village, Hello, czy Poleczki Business Park – Sztokholm.

Brakuje biur w centrum

Chcąc przenieść biuro do najmodniejszego i najnowocześniejszego centrum biznesowego w Warszawie, które zlokalizowane jest przy rondzie Daszyńskiego, chętni muszą zaczekać do oddania nowego budynku. Współczynnik powierzchni niewynajętej w tym obszarze utrzymuje się na niezwykle niskim poziomie – 4 proc. W strefach centralnych wynosi 8,5 proc., a średnio dla Warszawy przekracza poziom 10 proc. Regularny spadek pustostanów na warszawskim rynku notowany jest od wielu miesięcy. Najwięcej wolnych biur jest na Służewcu – ponad 20 proc.

Niedobór wolnych powierzchni poskutkował w ubiegłym roku na rynku warszawskim kilkuprocentowym wzrostem średnich stawek czynszowych. Wysokie koszty aranżacji powierzchni sprawiają, że wiele firm decyduje się na renegocjacje umów i przedłużenie najmu zajmowanej powierzchni na kolejne lata. Powszechna staje się tendencja do redukcji powierzchni.

Najemcy dążą do większej efektywności kosztowej, ale nie oznacza to zainteresowania tanimi biurami. Przeciwnie, stawiają na najnowocześniejsze budynki, które zapewniają komfortowe warunki pracy. W kontekście zachodzących na rynku zmian wdać większe zapotrzebowanie najemców na inteligentne rozwiązania technologiczne w budynkach, umożliwiające efektywniejsze korzystanie z biura i powierzchni wspólnych. Dzięki różnego rodzaju aplikacjom, stosowanym w najnowszych obiektach biurowych można wygodnie rezerwować miejsca parkingowe i sale konferencyjne, wybrać biurko w coworkingu, czy automatycznie otwierać drzwi i bezdotykowo korzystać z wind. Te tendencję dostrzegają właściciele starszych budynków, które stoją przed koniecznością ich modernizacji, by dostosować je do standardu oczekiwanego przez najemców.

W tym roku oczekujemy dalszego spadku pustostanów w Warszawie i wzrostu stawek czynszowych oraz rosnącego znaczenia zrównoważonego rozwoju i ESG, które stają się kluczowym elementem, nie tylko w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, ale także w wyborze powierzchni przez najemców i w efektywnym zarządzaniu nieruchomościami.

Autor: Mateusz Strzelecki, Partner/Head of Tenant Representation w Walter Herz.

Spółka REMI wynajęła dwa piętra w biurowej nieruchomości komercyjnej Bonarka for Business w Krakowie

wysłano 16 lutego 2024

Spółka REMI wynajęła dwa piętra w biurowej nieruchomości komercyjnej Bonarka for Business w Krakowie.

Spółka REMI należąca do Grupy Holding 1 wynajęła dwa piętra w Budynku A w kompleksie Bonarka for Business. Łącznie spółka wynajęła 2 570 mkw. powierzchni biurowej dla około 300 pracowników. Inwestycja Bonarka for Business wchodzi w skład polskiego portfolio funduszu Revetas Capital.

Holding 1 jest polską organizacją, rozwijającą się z sukcesem od prawie 35 lat w branżach: motoryzacyjnej, budownictwa, innowacji technologicznych oraz mobilności. W swoim portfelu posiada m.in. marki takie jak Grupa PGD, Express Car Retal, Traficar, Megapolis, nadzisiaj.com. Holding 1 buduje swój sukces rynkowy w oparciu o odważne i nieszablonowe rozwiązania, cenione przez klientów i wypracowywane przez rozbudowany, liczący ponad 2 000 osób zespół specjalistów.

„Podpisanie nowej umowy najmu dotyczącej 2 570 mkw. powierzchni biurowej z REMI/Holding 1 oznacza nie tylko znaczącą transakcję na krakowskim rynku nieruchomości, ale także podkreśla atrakcyjność B4B, na którą wpływa między innymi szereg udogodnień w tym bogate programy społecznościowe, jak również dogodna lokalizacja. B4B to coś więcej niż tylko przestrzeń biurowa. To także rozpoznawalna marka oraz miejsce umożliwiające firmom dalszy rozwój dzięki dodatkowej korzyści dla naszych najemców w postaci opcji ekspansji. Nie mam wątpliwości, że spółka REMI dokonała korzystnego wyboru lokując swoje biura w naszym projekcie i że będzie to sprzyjać jej dalszemu rozwojowi ” – mówi Anna Krztoń, Leasing Director w TriGranit.

Źródło: Revetas Capital.

Biuro kancelarii prawnej w Warszawie zaprojektowane przez BIT CREATIVE

wysłano 13 lutego 2024

Kancelaria prawna Greenberg Traurig mieści się na trzech piętrach Varso Tower, najwyższego budynku zarówno w Polsce, jak i w Unii Europejskiej. Jednak tym co przesądza o jej wyjątkowości nie jest jedynie lokalizacja. To przede wszystkim unikatowa przestrzeń biurowa, stworzona z poszanowaniem tradycji, a jednak bardzo nowoczesna, oryginalna i funkcjonalna. Za jej projekt odpowiadają bowiem architekci z BIT CREATIVE, specjalizujący się w tworzeniu estetycznych i funkcjonalnych wnętrz użyteczności publicznej. To oni, za pomocą naturalnych i szlachetnych materiałów – kamienia i drewna, wykreowali prestiżowe wnętrza kancelarii, gdzie pierwszoplanową rolę gra sztuka.

Współczesne wnętrza biurowe swą estetyką, funkcjonalnością i ergonomią mają zapewniać elastyczność, umożliwiając pracę zarówno indywidualną, jak i zespołową. Będąc przestrzeniami wielofunkcyjnymi, budować przyjazną atmosferę i sprzyjać integracji, zachęcając pracowników do powrotu do biura po pandemii. Dotyczy to także projektowania kancelarii prawnych, których specyfika narzuca pewne rozwiązania, a charakter działalności wpływa na układ przestrzeni i jej walory estetyczne.

– Patrząc na obecne realizacje biur prawniczych wyróżnić możemy dwa zasadnicze trendy. Kancelarie, które chcą, aby ich wnętrze wyglądało tradycyjnie i wykończone było przy użyciu naturalnych materiałów oraz te, które chcą, aby ich wnętrze nie wyglądało jak typowa kancelaria. W tym ostatnim przypadku estetyka jest bardziej dowolna. Aranżacje te przypominają projekty z branż IT czy mediowych, a nie typowych kancelarii czy funduszy finansowych – mówi architekt Barnaba Grzelecki z pracowni BIT CREATIVE.

Na ten drugi trend postawili właściciele kancelarii prawnej Greenberg Traurig, która do współpracy przy projekcie swej nowej siedziby zaprosiła znanych z nietuzinkowych realizacji architektów z pracowni BIT CREATIVE.

Bardzo ważną rolę w projekcie odgrywają dzieła sztuki, które podnoszą rangę i prestiż przestrzeni nie tylko kancelaryjnych. Starannie dobrane, nobilitują przestrzeń, pozwalając przy tym na co dzień obcować ze sztuką.

– Rzeźba przestrzenna w strefie wejściowej stała się pewnego rodzaju dominantą wnętrza. W subtelny sposób uzupełniła kompozycję przestrzeni. W pozostałych pomieszczeniach wspólnych czy konferencyjnych obrazy na ścianach świetnie wpisują się w przestrzeń, nadając im charakteru. Przy naturalnych barwach i materiałach, jak kamień czy drewno, obrazy przedstawiające linearne, abstrakcyjne kompozycje w ciepłych, lecz intensywnych kolorach idealnie dopełniają estetykę przestrzeni – opowiada architekt Jakub Bubel z pracowni BIT CREATIVE.

Inwestor: GREENBERG TRAURIG Nowakowska-Zimoch Wysokiński sp.k.
Lokalizacja: Varso Tower, Warszawa, ul. Chmielna 69
Projekt: BIT CREATIVE w składzie: arch. Barnaba Grzelecki, arch. Jakub Bubel, arch. Agata Krykwińska, arch. Katarzyna Biedrzycka-Macioch, arch. Anna Margoła, arch. Zuzanna Wojda, arch. Joanna Zaorska, arch. Malwina Klimowicz
Zdjęcia: Fotomohito

Źródło: Pracownia projektowa BIT CREATIVE.

Rekordowy popyt na nieruchomości biurowe w miastach regionalnych

wysłano 13 lutego 2024

Według raportu firmy doradczej Newmark Polska „Office Occupier – Rynek biurowy w regionach” całkowita aktywność najemców biurowych w 2023 roku w największych miastach regionalnych w Polsce wyniosła ponad 741 300 mkw. i była wyższa o prawie 19% niż w 2022 roku oraz o 7% w porównaniu z rekordowym rokiem 2019 (przed pandemią). Tymczasem kwestie związane z ESG, poprawą funkcjonalności oraz efektywnym zarządzaniem powierzchnią biurową i optymalizacją kosztów najmu na trwałe wpisały się w język i strategie zarówno najemców, jak i deweloperów.

Na koniec 2023 roku całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej na ośmiu największych rynkach regionalnych poza Warszawą (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Lublin, Szczecin) osiągnęły poziom prawie 6,7 mln mkw. W okresie ostatnich 12 miesięcy deweloperzy dostarczyli łącznie ponad 279 600 mkw. w 21 budynkach. Największą aktywnością deweloperów charakteryzował się jednak trzeci kwartał, w którym oddano do użytkowania budynki biurowe stanowiące ponad 42% wolumenu nowej podaży za cały ubiegły rok. Wśród największych zrealizowanych w 2023 roku inwestycji znalazły się takie biurowce jak: Ocean Office Park B (Kraków, I kw.), Craft (Katowice, III kw.), Nowy Rynek E (Poznań, II kw.) czy Kreo (Kraków, III kw.).

Ostatni kwartał 2023 roku był kolejnym kwartałem z rzędu ze spadkiem wolumenu powierzchni biurowej w budowie. Na koniec grudnia w trakcie realizacji pozostawało ok. 300 000 mkw. – to o ponad 22% mniej niż w trzecim kwartale 2023 roku, prawie 47% mniej niż rok wcześniej i ponad 73% mniej w porównaniu z rekordowym 2017 r., kiedy to w budowie pozostawało prawie 1,1 mln mkw. biur.

– Zarówno znacząca dostępność powierzchni biurowej w już istniejących obiektach, jak i powszechna optymalizacja zajmowanej powierzchni sprawiają, że deweloperzy zachowują ostrożność przy rozpoczynaniu nowych inwestycji, szczególnie tych niezabezpieczonych umowami najmu – mówi Joanna Bartoszewicz, Starszy Doradca w Dziale Reprezentacji Najemców Biurowych w Newmark Polska.

W czwartym kwartale 2023 roku najemcy na głównych rynkach regionalnych wynajęli prawie 210 300 mkw., co stanowi wzrost o ponad 6% względem poprzedniego kwartału i najlepszy kwartalny wynik od początku roku. Z kolei całkowity popyt w 2023 roku wyniósł ponad 741 300 mkw. i był wyższy o prawie 19% niż w 2022 roku oraz o 7% w porównaniu z rekordowym rokiem 2019 (przed pandemią). Pomimo wzrostu zainteresowania wynajmem biur najemcy nadal koncentrują się na optymalizacji zajmowanej powierzchni i stawiają na budynki charakteryzujące się wysoką efektywnością energetyczną i przyjaznością dla środowiska.

W 2023 roku najwięcej powierzchni biurowej, bo aż 201 300 mkw., najemcy wynajęli w Krakowie. Na drugiej pozycji uplasował się Wrocław z 165 550 mkw. podpisanych umów. Natomiast w Trójmieście aktywność najemców wyniosła ponad 143 900 mkw. Na te trzy miasta przypadło prawie 69% całkowitego popytu zarejestrowanego w regionach w 2023 roku.

– Czynsze za najwyższej jakości powierzchnie biurowe na głównych rynkach regionalnych utrzymują się na poziomie 16,00-17,00 euro/mkw./miesiąc. Dotyczy to w szczególności budynków biurowych wyposażonych w nowoczesne technologie i spełniających kryteria ekologiczne i społeczne (ESG), ponieważ ich właściciele wykazują ogólnie mniejszą skłonność do negocjowania wysokości stawek czynszów. W przypadku nowo powstających budynków biurowych możemy obserwować presję wzrostową na czynsze – dodaje Urszula Sobczyk, Dyrektor Działu Wycen firmy Newmark Polska.

W całym 2023 roku najwięcej podpisano nowych umów (45%), a na kolejnym miejscu uplasowały się renegocjacje i odnowienia umów z 41-procentowym udziałem w wolumenie najmu. Natomiast pozostałe 14% stanowiły transakcje na potrzeby własne (6%), ekspansje (5%) oraz przednajmy (3%). Z kolei czwarty kwartał został zdominowany przez renegocjacje, których udział w całkowitym popycie przekroczył 55%. Według prognoz ekspertów w kolejnych kwartałach aktywność najemców w zakresie renegocjacji może utrzymywać się na stosunkowo wysokim poziomie ze względu na chęć uniknięcia kosztów relokacji i wykończenia nowej powierzchni.

Na koniec grudnia 2023 roku wskaźnik powierzchni niewynajętej na głównych rynkach regionalnych wyniósł 17,5%, co stanowi wzrost o 0,2 p.p. w porównaniu z poprzednim kwartałem i o 2,2 p.p. w ujęciu rocznym. Na wszystkich rynkach oprócz Szczecina stopa pustostanów przekroczyła 10%, a na czterech z nich wynosi ponad 18%.

– Wolumen powierzchni niewynajętej w istniejących biurowcach cały czas rośnie i na koniec czwartego kwartału najemcy mieli do dyspozycji prawie 1,2 mln mkw. Ponadto na rynkach regionalnych dostępna jest też znacząca pula biur oferowanych w formie podnajmu – podsumowuje Agnieszka Giermakowska, Dyrektor Działu Badań Rynkowych i Doradztwa, Lider ds. ESG, Newmark Polska.

Źródło: Newmark Polska.

Rynek nieruchomości komercyjnych w Łodzi pod kątem obsługi operacji e-commerce

wysłano 1 lutego 2024

Około 4 mln mkw. powierzchni magazynowej w województwie łódzkim jest przeznaczone do obsługi operacji e-commerce – wynika z danych międzynarodowej agencji Cushman & Wakefield. Oznacza to, że region ten plasuje się na 2. miejscu w kraju wśród najbardziej atrakcyjnych lokalizacji dla firm z branży handlu internetowego. Apetyt łódzkiego rynku jest tym większy, że domknięty niedawno tzw. ring autostradowy wokół miasta znacząco zwiększa potencjał miasta i okolic na przyciągnięcie nowych inwestycji i realizację kolejnych projektów magazynowych. A jak podaje raport Cushman & Wakefield „Uszyj biznes w Łodzi. Rynek magazynowo-produkcyjny Polski Centralnej”, zabezpieczone do tej pory przez deweloperów grunty to możliwość budowy nieruchomości o powierzchni nawet 2,5 mln mkw.

Opinie o idealnej lokalizacji województwa łódzkiego, skrzyżowaniu dwóch autostrad, centralnym położeniu ułatwiającym transport, skracającym lead time i optymalizującym łańcuch dostaw, nie są nowe. Jednak o Łodzi znowu jest głośno, a to z powodu nieco ponad 100-kilometrowego pierścienia drogowego wokół aglomeracji, który po otwarciu ostatniego odcinka drogi ekspresowej S14 utworzyły fragmenty autostrad A1 i A2 oraz dróg ekspresowych S8 i S14.

Łódź jest pierwszym tak dużym obszarem aglomeracyjnym, wokół którego domknięto „ring” szybkiego ruchu. Objechanie całego pierścienia drogowego bez przekraczania dopuszczalnej prędkości zajmuje mniej niż godzinę, a nie od dziś wiadomo, że to właśnie logistyka ostatniej mili generuje największe koszty w łańcuchu dostaw.

Według raportu Cushman & Wakefield „Last Link: Quantifying the Cost”, w branży e-commerce ostatnie ogniwo łańcucha dostaw może stanowić co najmniej 50% łącznych kosztów z nim związanych. Nic więc dziwnego, że zwłaszcza teraz, kiedy każda firma działa w warunkach dużej niepewności ekonomicznej, inwestorzy reprezentujący ten sektor mogą jeszcze mocniej koncentrować się na poszukiwaniu nowych lokalizacji właśnie w okolicy Łodzi, aby skrócić lead time i umożliwić Klientom wybór najbardziej wygodnego sposobu odbioru i zwrotu, co w tle rosnącego znaczenia re-commerce nabiera szczególnej wartości,

komentuje Damian Kołata, Head of Industrial & Logistics, Head of E-Commerce CEE, Cushman & Wakefield.

Więcej informacji znajduje się w najnowszym raporcie Cushman & Wakefield „„Uszyj biznes w Łodzi. Rynek magazynowo- produkcyjny Polski Centralnej”. Opracowanie analizuje potencjał inwestycyjny regionu łódzkiego między innymi jako lokalizacji dla inwestycji magazynowych, między innymi w obszarze logistyki i e-commerce.

Autorami raportu są Damian Kołata, Partner, Head of Industrial & Logistics Agency Poland, Head of E-Commerce CEE, Katarzyna Misztal, Negocjator, Industrial & Logistics Agency, Renata Krzyżanowska, Associate, Industrial & Logistics Agency oraz Adrian Semaan, Senior Research Consultant, Industrial & Logistics Agency.

Źródło: Cushman & Wakefield.

SAVILLS: Rynek biurowy w Warszawie w obliczu wyzwań podażowych i ewoluujących potrzeb najemców

wysłano 30 stycznia 2024

SAVILLS: Rynek biurowy w Warszawie w obliczu wyzwań podażowych i ewoluujących potrzeb najemców. W 2023 r. warszawski rynek biurowy odnotował najniższy w historii poziom nowej podaży, wynoszący zaledwie 60,9 tys. m kw. powierzchni. Eksperci firmy doradczej Savills zwracają uwagę na wzmożoną aktywność deweloperów na stołecznym rynku, która nasiliła się w drugiej połowie ubiegłego roku i była odpowiedzią na przedłużający się efekt niedoboru podaży w Warszawie. W najbardziej optymistycznym scenariuszu, w latach 2024–2026, na rynek może trafić około 445 tys. m kw. nowej powierzchni biurowej.

Jak wynika z najnowszego raportu firmy Savills, całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie na koniec grudnia 2023 r. wyniosły 6,23 mln m kw. W budowie znajduje się prawie 265 000 m kw., co stanowi wzrost o 43% rok do roku. W ubiegłym roku deweloperzy rozpoczęli realizację sześciu nowych projektów o łącznej powierzchni blisko 140 000 m kw., z których tylko jeden znajduje się poza strefami centralnymi. Wśród największych projektów, których budowa dobiegnie końca w ciągu najbliższych dwóch lat, znajdują się projekty The Bridge (Ghelamco Poland, 47 000 m kw.), Studio A (Skanska, 24 000 m kw.) oraz Office House, pierwszy budynek w ramach kompleksu Towarowa 22 (Echo Investment, 31 100 m kw.).

Eksperci Savills zwracają uwagę, że duże firmy poszukujące biura w centralnych lokalizacjach i wysokim standardzie mogą mieć trudności ze znalezieniem wolnej powierzchni. Na rynku dostępne są tylko dwa projekty zrealizowane po 2020 r. w strefach centralnych, które dysponują wolną powierzchnią najmu przekraczającą 5000 m kw. powierzchni biurowej. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku budynków, które mają zostać zrealizowane do końca 2024 r., gdzie poziom przednajmu wynosi już około 40% i tylko trzy projekty mają wolne powierzchnie powyżej 5000 m kw.

„Więksi najemcy, którzy mogą wstrzymać się z przeprowadzką do 2025 lub 2026 roku, będą mieli większy wybór, a niższy poziom komercjalizacji tych budynków może potencjalnie stworzyć okazję do uzyskania atrakcyjnych warunków najmu. Istnieje jednak ryzyko, że przewidywane odbicie w nowej podaży może zostać wypłaszczone ze względu na wyższe koszty finansowania, połączone z bardziej rygorystycznymi wymaganiami ze strony instytucji finansujących. W tym scenariuszu najemcy mogą doświadczać przedłużonego niedoboru podaży w kolejnych latach” – komentuje Daniel Czarnecki, dyrektor działu powierzchni biurowych, reprezentacja właściciela, Savills.

W 2023 roku obserwowaliśmy wzrost znaczenia elastycznych powierzchni biurowych w Warszawie. Na koniec roku w stolicy działało 88 biur serwisowanych i coworkingowych, oferujących ponad 196 000 m kw. powierzchni. W ostatnim roku otwarto sześć nowych lokalizacji, które powiększyły zasoby powierzchni flex o ponad 18 700 m kw. Największy z nich, Mindspace w budynku Skyliner, oferuje 4400 m kw. elastycznej powierzchni. W planach na pierwszą połowę 2024 r. zaplanowano otwarcia kolejnych 4200 m kw. w dwóch lokalizacjach: Business Link w Studio B i Brain Embassy w Adgar Wave.

Popyt na powierzchnie biurowe w stolicy w 2023 r. osiągnął 748 800 m kw., co oznacza 13% spadek rok do roku, a udział renegocjacji wyniósł 43%. Nowe umowy najmu odpowiadały za 44% całkowitego popytu, przednajmy za 9%, a ekspansje 4%. Największy udział w popycie mieli najemcy z sektora usług biznesowych (19%), produkcji (14%) oraz IT (11%).

Zgodnie z danymi Savills, na koniec IV kw. 2023 r., w Warszawie dostępnych było niecałe 650 000 m kw. powierzchni. Współczynnik pustostanów na poziomie 10,4% oznacza spadek o 1,2 pkt. proc w stosunku do końca 2022 roku.

Poziom czynszów w 2023 r. w większości stref miasta utrzymywał się na stabilnym poziomie, jednak w drugiej połowie roku odnotowano wzrost czynszów w projektach w najlepszych lokalizacjach i najwyższym standardzie. Średnie stawki czynszowe w najlepszych lokalizacjach w centralnej strefie biznesowej wahają się między 22,5-26 euro za m kw za miesiąc. W największej strefie pozacentralnej, czyli Służewcu pozostają na poziomie 13-15 euro za m kw. za miesiąc.

„Najwięksi najemcy mogą liczyć na atrakcyjne poziomy stawek czynszowych. Wynika to z konkurencji, jaka panuje pomiędzy deweloperami nowych projektów oraz funduszami będącymi właścicielami starszych budynków. Niski poziom obłożenia projektu w trakcie realizacji skłania deweloperów do oferowania bardziej atrakcyjnych stawek firmom, które zajmą w nim największą powierzchnię. Wraz ze wzrostem poziomu wynajęcia, możemy spodziewać się powolnego zaostrzenia polityki czynszowej ze strony dewelopera, w wyniku której rośnie konkurencyjność dobrze utrzymanych i zlokalizowanych starszych obiektów” – komentuje Jarosław Pilch, dyrektor działu powierzchni biurowych, reprezentacja najemcy w Savills, który stoi również na czele Workthere w Polsce.

Rok 2024 na rynku nieruchomości biurowych zapowiada się jako czas, w którym ważną rolę odegrają tzw. zielone umowy najmu, coraz częściej wprowadzane na rynkach krajów zachodnioeuropejskich.

„W wyniku tych zapisów, najemcy będą mogli zarządzać swoim biurem w sposób bardziej świadomy, co ułatwi im dążenie do neutralności klimatycznej na poziomie korporacyjnym. Z kolei właściciele nieruchomości będą mogli uzyskać lepsze warunki finansowania, a potencjalnie wyższe czynsze wynikające z klauzuli przełożą się na bardziej efektywne zarządzanie budynkiem i jego standardem” – dodaje Daniel Czarnecki.

Źródło: Savills.

Colliers podsumowuje rynek handlowy w 2023 roku

wysłano 25 stycznia 2024

W 2023 roku rynek nieruchomości w segmencie handlowym urósł o kolejne 380 tys. mkw. Tym samym, jak wynika z danych Colliers, łączne zasoby powierzchni w centrach handlowych w Polsce wzrosły do około 12,9 mln mkw. GLA. Nasycenie przestrzenią handlową osiągnęło 337 mkw. na 1000 mieszkańców, a współczynnik pustostanów w ośmiu największych aglomeracjach spadł do 3,6%. Istotny wpływ na dynamikę polskiego rynku handlowego miało wprowadzenie nowych dyrektyw oraz debiut 30 nowych marek stacjonarnych.

Podaż najwyższa od 2016 roku

W 2023 roku rynek powierzchni handlowych w Polsce zanotował znaczące wzrosty, a oddanie do użytku około 380 tys. mkw. GLA w 45 centrach handlowych oznacza największy wzrost w tym segmencie od 2016 roku. Za ok. 89% całego wolumenu (ok. 337 tys. mkw.) odpowiadały nowe projekty, natomiast pozostałe 43 tys. mkw. to efekt rozbudowy już istniejących obiektów. Łączne zasoby powierzchni w nowoczesnych centrach handlowych w Polsce wzrosły w 2023 roku do około 12,9 mln mkw. GLA.

Szczególnie aktywny rozwój odnotowano w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców, w których w 2023 roku na rynek dostarczono aż 68% nowej powierzchni (blisko 260 tys. mkw.). W miastach o populacji od 100 do 200 tysięcy mieszkańców odnotowano ponad 56 tys. mkw. nowej podaży, zaś w ośmiu największych ośrodkach miejskich1 łącznie 50 tys. mkw.

– Aż 87% całej nowej podaży w Polsce stanowiła powierzchnia w ramach parków handlowych. Na dynamikę rynku znacząco wpływają także likwidacje i wyburzenia starych obiektów, na czele z zamkniętą w 2023 roku Galerią Malta w Poznaniu. Wśród innych kluczowych dla rynku trendów warto zwrócić także uwagę na rozwijający się dynamicznie segment food halli, z nowymi konceptami otwartymi w Bydgoszczy i Gdańsku – podaje Wojtowicz Wojciech, Analityk, Dział Doradztwa i Badań Rynku, Colliers.

Zagraniczne marki inwestują w rozwój w Polsce

W 2023 roku rynek handlowy w Polsce wzbogacił się o 30 nowych marek, z których większość zadebiutowała w aglomeracji warszawskiej. Wśród nich znalazły się marki Lush, Helly Hansen, Moschino Jeans, LALA, Guerlain, Woolworth, Popeyes, a także Candy Pop czy Bob Snail.

– Rok 2023 przyniósł znaczącą falę debiutów na polskim rynku. Były to zarówno spektakularne wejścia międzynarodowych podmiotów, czego przykładem jest np. Woolworth, ale także pojedyncze debiuty, np. Candy Pop, LALA, Guerlain. Na rynku debiutowały także kolejne sieci z Ukrainy, np. Dnipro M, BLEST – mówi Karol Milczarski, Senior Associate w Dziale Powierzchni Handlowych, Colliers.

Premierę miały także nowe innowacyjne projekty znanych sieci: Żabka otworzyła pierwszy sklep w koncepcie Drive oraz działający w godzinach nocnych sklep Żabka Non-Stop. Auchan uruchomił autonomiczny sklep AuchanGo. Na wprowadzenie nowych konceptów zdecydowały się też marki takie jak: Decathlon, Kazaar, Sphinx czy Wólczanka.

2023 rok był również znaczący pod względem fuzji i przejęć – SPORTSDIRECT.COM został nowym właścicielem sieci GoSport, EpicentrK zainwestował w Intersport Polska, a Benefit Systems przejął wybrane kluby fitness Calypso.

Polskę opuściła natomiast należąca do portfolio Grupy H&M marka Monki.

Zmiany dla rynku e-commerce

W 2023 roku udział e-commerce w polskim handlu detalicznym wykazał tendencję spadkową w porównaniu z poprzednim rokiem, co było odwróceniem trendu wzrostowego obserwowanego w czasie pandemii. Zgodnie z danymi GUS udział sprzedaży online w 2023 r. wahał się między 7,7% w lipcu (-0,7 p.p. r/r) do 11,7% w listopadzie (-0,2 p.p. r/r), co wskazuje na stopniowe wyhamowanie wzrostu sprzedaży internetowej.

Również na poziomie platform i dostawców rynek e-commerce charakteryzował się dynamicznymi zmianami. Polskę opuściła platforma Shopee, a jednocześnie pojawili się nowi gracze, tacy jak wszystko.pl, Temu, Rozetka.pl czy Ochama.

Coraz mniej niewynajętej powierzchni

W III kwartale 2023 roku rynek powierzchni handlowych w Polsce charakteryzował się niskim współczynnikiem pustostanów. Na ośmiu największych rynkach aglomeracyjnych spadł on do 3,6%, co stanowi znaczącą poprawę w porównaniu z wynikiem 4,7% rok wcześniej. Najniższy wskaźnik pustostanów utrzymał się w Krakowie (1,7%), najwyższy w Poznaniu (4,4%), choć w stolicy Wielkopolski także nastąpił spadek współczynnika pustostanów, będący efektem zamknięcia dwóch obiektów z wysokim wskaźnikiem niewynajętych powierzchni (Galeria Malta oraz Pasaż Serbska). Na rynkach ośmiu największych aglomeracji w 2023 roku na wynajem pozostawało około 230 tys. mkw. GLA, co stanowi spadek o ponad 70 tys. mkw. w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku. Wśród nich najwyższym współczynnikiem dostępnej powierzchni charakteryzował się rynek warszawski (blisko 70 tys. m²) i konurbacji górnośląsko-zagłębiowskiej (blisko 45 tys. m²).

W miastach średniej wielkości, z populacją między 200 a 400 tys. mieszkańców, średni współczynnik pustostanów wyniósł 2,9%. Najniższy wskaźnik w tej kategorii odnotowano w Częstochowie (1,8%), a najwyższy w Lublinie (4,3%, 18,3 tys. m²). Niski współczynnik pustostanów zauważalny był również w mniejszych miastach, takich jak Toruń i Kielce, co świadczy o ogólnie dobrej kondycji rynku powierzchni handlowych w Polsce.

Kolejne otwarcia głównie w mniejszych miastach

Na koniec IV kwartału 2023 roku w budowie pozostawało około 365 tys. mkw. GLA, przy czym około połowa powstającej powierzchni zlokalizowana jest w mniejszych miastach, poniżej 100 tys. mieszkańców. Kolejne 30% budowanej powierzchni, czyli 114 tys. mkw. GLA, realizowane jest natomiast w ośmiu największych aglomeracjach. Dominującą formą inwestycji są parki handlowe, które stanowią około 78% wszystkich budowanych obecnie powierzchni.

Prognozy na rok 2024 wskazują na dalszą ewolucję rynku powierzchni handlowych w Polsce.

– Niezmiennie popularnością cieszy się rozwój kompleksów wielofunkcyjnych. Planowane są otwarcia nowych salonów i sklepów w różnych projektach, w tym w warszawskiej Fabryce Norblina czy w Starym Browarze w Poznaniu. Trwa budowa nowych inwestycji w kilku miastach Polski. Zwłaszcza w mniejszych miastach kontynuowany będzie rozwój marek o profilu ekonomicznym. Jednocześnie obserwujemy wzrost znaczenia lokali usługowych i handlowych w inwestycjach mieszkaniowych. Stanowi to odpowiedź na potrzeby konsumentów poszukujących wygodnego dostępu do usług i zakupów. Rok 2024 będzie również okresem intensywnej renowacji i modernizacji obiektów handlowych w kierunku zrównoważonego rozwoju, obejmującej między innymi poprawę efektywności energetycznej budynków i ograniczenie emisji CO2. Jest to reakcja rynku na zmiany w przepisach prawa, ale też wynik rosnącej świadomości ekologicznej w sektorze handlu – mówi Karol Milczarski.

1 Aglomeracje: warszawska, krakowska, poznańska, wrocławska, trójmiejska, górnośląsko-zagłębiowska, łódzka i szczecińska.

Źródło: Colliers.

Czy nieruchomości typu mixed-use zastąpią tradycyjne biurowce?

wysłano 24 stycznia 2024

Zmiana przeznaczenia budynków, modernizacja i rewitalizacja to trendy na rynku nieruchomości, które wspierają nie tylko redukcję emisji CO2, ale i realizację projektów zrównoważonych typu mixed-use, czyli wielofunkcyjnych kompleksów wpisujących się w koncepcję miasta 15-minutowego. Czy tego typu kompleksy wyprą tradycyjne biura? Na czym opiera się ich wyjątkowość i atrakcyjność dla inwestorów?

Z analiz Colliers wynika, że w Polsce w użytkowaniu albo w realizacji jest ok. 60 projektów typu mixed-use. Obejmują one zarówno budynki, jak i kompleksy wielofunkcyjne oraz inwestycje wielkoskalowe. Są to przykładowo: Browary Warszawskie, Port Praski czy Fabryka Norblin w Warszawie, Fabryczna City w Krakowie czy Fuzja w Łodzi.

Za inwestycję typu mixed-use uważa się te nieruchomości, w których mamy do czynienia z łączeniem kilku funkcji (znajdują się tam przestrzenie biurowe, mieszkalne, przeznaczone do spędzania wolnego czasu czy załatwienia spraw niezbędnych w codziennym życiu). – Nierzadko mamy do czynienia nie tylko z częścią biurową i mieszkalną, ale także handlowo-usługową, hotelową czy sportową bądź nawet kulturalną – zwraca uwagę Marcin Kosieniak, specjalista MEP, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

– W tego rodzaju projekcie liczy się to, jakie funkcje ma spełniać dana inwestycja, stając się trochę miastem w mieście. I z uwagi właśnie na tę różnorodność przestrzeni odpowiadających na różne potrzeby użytkowników niezbędne jest przemyślenie lokalizacji, odpowiedniego rozlokowania poszczególnych przestrzeni w ramach kompleksu, biorąc pod uwagę przeznaczenie, bo przecież innych warunków wymaga gabinet stomatologiczny czy medycyny estetycznej, a innej – restauracja czy klub fitnes – podkreśla Kosieniak.

Wielofunkcyjne kompleksy – zespołowe podejście specjalistów

– W przypadku tego typu inwestycji współpraca architektów z inżynierami i specjalistami HVAC czy MEP okazuje się ważna już wręcz na etapie koncepcyjnym – nie tylko z uwagi na odpowiednie różne standardy czy potrzeby energetyczne danych lokali, ale i możliwości elastycznej zmiany przeznaczenia budynków, co staje się dziś jednym z najważniejszych tematów na rynku nieruchomości. Jak projektować i jak remontować dane budynki z myślą o tym, żeby tworzyć wachlarz możliwości zmiany funkcjonowania, przeznaczenia danej przestrzeni czy budynku – wyjaśnia Kosieniak.

– W przypadku takich wielofunkcyjnych kompleksów pod uwagę bierzemy wówczas nie tylko samą nieruchomość, ale i jej wpasowanie w tkankę miejską. Kluczowe elementy jednak rozgrywają się w detalach – chodzi o to, żeby różnorodność lokali nie burzyła komfortu innych. Sprowadzając rzecz do obrazowego konkretu, obecność restauracyjnej kuchni musi być nieinwazyjna dla innych lokali – czy to będzie lokal mieszkalny czy stomatolog. Podobnie z siłownią, kinem czy klubem muzycznym, gdyby taki miał się znaleźć w kompleksie – dopowiada Marcin Kosieniak, specjalista MEP, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

Jak wskazuje, z reguły takie projekty realizowane są w dużych aglomeracjach, choć istnieje kilka projektów podmiejskich – np. Stara Cukrownia w Pruszczu Gdańskim.

Jak podkreśla Kosieniak, doświadczenie w pracy z projektami wymagającymi specjalistycznego podejścia sprawdzają się w tego typu inwestycji mixed-use.

– Możemy precyzyjnie wyliczyć i zaproponować rozwiązania nie tylko wykorzystania światła słonecznego, chłodzenia pasywnego czy zasadności bądź nie użycia różnych form odzysku ciepła lub zasadności zastosowania pomp ciepła. Możemy jednak – korzystając z doświadczeń pracy w przebudowie zakładów produkcyjnych czy szpitali specjalistycznych – zaproponować rozwiązania, które są nieoczywiste w duchu trendu net-zero, czyli tworzenia zeroemisyjnych budynków – wyjaśnia Kosieniak.

– Dziś już nie tylko architektura kształtuje dane miejsce. Coraz ważniejsze staje się to, jak dana nieruchomość czy kompleks realizują zasady zrównoważonej urbanistyki, w tym tendencje ekologiczne, energooszczędne, wykorzystujące maksymalnie elementy stałe, rewitalizując je, ale przede wszystkim uwzględniając je w systemie użytkowania – podkreśla Marcin Kosieniak, specjalista MEP, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

Fragment raportu / materiał prasowy

PINK: Sytuacja na rynku biurowym w Warszawie w IV kw. 2023 r.

wysłano 19 stycznia 2024

Polska Izba Nieruchomości Komercyjnych (PINK) publikuje zagregowane dane dotyczące warszawskiego rynku najmu powierzchni biurowych w IV kwartale 2023 roku. Na koniec grudnia 2023 roku zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie wyniosły niemal 6 229 800 m kw.

W IV kwartale 2023 roku na stołeczny rynek dostarczono 40 600 m kw. nowoczesnej powierzchni biurowej w ramach dwóch projektów: Lakeside zlokalizowanego w strefie Mokotów oraz Studio B zlokalizowanego w strefie Obrzeża Centrum – Zachód. Łącznie z czterema projektami oddanymi do użytkowania we wcześniejszych kwartałach, od początku 2023 roku na rynek dostarczono 60 870 m kw. powierzchni biurowej.

Na koniec IV kwartału br. w Warszawie wskaźnik pustostanów osiągnął wartość 10,4% (spadek o 0,2 pp. w porównaniu z poprzednim kwartałem i o 1,2 pp. w odniesieniu do analogicznego okresu w 2022 roku). Dostępność powierzchni biurowej wynosiła 646 700 m kw. W strefach centralnych współczynnik pustostanów spadł do 8,5%, natomiast poza centrum miasta nieznacznie wzrósł, osiągając 11,9%.

W 2023 roku popyt na nowoczesne powierzchnie biurowe osiągnął poziom 748 800 m kw., w tym 255 600 m kw. przypadło na IV kw. Największym zainteresowaniem najemców w 2023 roku cieszyły się strefy: Centrum, Centralny Obszar Biznesu oraz Służewiec.

W okresie od października do końca grudnia 2023 roku najwyższy udział w strukturze popytu przypadł renegocjacjom – 49,3%, oraz nowym umowom (włączając umowy przednajmu) – 43,2%. Ekspansje oraz powierzchnia wynajęta na własny użytek stanowiły odpowiednio 4,2% i 3,3% zarejestrowanego popytu.

Największymi transakcjami IV kwartału 2023 r. były: przedłużenie 12 900 m kw. przez GDDiK w budynku Green Corner B, przednajem 12 000 m kw. przez Lux Med w budynku Lakeside oraz przedłużenie połączone z ekspansją na łącznie 7 300 m kw. podpisane przez Lionbridge Poland w budynku Astrum Business Park I.

Źródłem danych są firmy doradcze działające na rynku nieruchomości komercyjnych (Axi Immo, BNP Paribas Real Estate Poland, CBRE, Colliers, Cushman & Wakefield, JLL, Knight Frank, Newmark Polska, Savills), a informacje dotyczą zasobów nowoczesnej powierzchni biurowej, nowych projektów oddanych do użytku, wielkości transakcji wynajmu oraz ilości powierzchni niewynajętej.

Źródło: Polska Izba Nieruchomości Komercyjnych (PINK).

W 2024 r. Cavatina Holding z mocnym wejściem na rynek biurowy i mieszkaniowy

wysłano 18 stycznia 2024

W 2023 r. Cavatina Holding z powodzeniem kontynuowała budowę i komercjalizację wysokiej klasy powierzchni biurowych, jednocześnie rozszerzając swoją działalność o projekty mieszkaniowe – Grupa rozpoczęła realizację i przedsprzedaż trzech projektów. Ubiegły rok Grupa zakończyła z portfolio ukończonych projektów o łącznej powierzchni ponad 300 tys. mkw. GLA, w tym blisko 150 tys. mkw. GLA sprzedanych, wynajęła niemal 40 tys. mkw. w ramach nowego najmu oraz rozpoczęła budowę portfela mieszkaniowego z ponad 650 lokalami w sprzedaży w projektach WIMA Widzewska Manufaktura budynki B i C w Łodzi oraz Belg w Katowicach. W 2024 r. Cavatina koncentruje się na dynamicznym rozwoju projektów mieszkaniowych w miastach takich, jak Łódź, Katowice, Wrocław i Warszawa, tak, aby w sprzedaży znalazło nawet ponad 2,5 tys. mieszkań oraz będzie kontynuować komercjalizację i zarządzanie portfelem biurowym celem zwiększenia jego wartości.

Grupa Cavatina Holding ma za sobą kolejny intensywny, ale udany rok. Deweloper do tej pory znany przede wszystkim z unikatowych projektów biurowych i mixed-use, w odpowiedzi na zmieniające się otoczenie rynkowe i dużą dynamikę wzrostów na rynku deweloperskim, poszerzył swoją działalność o budownictwo mieszkaniowe i będzie się obecnie koncentrował na budowie tej części portfela. Mocnym akcentem 2023 r. był zakup atrakcyjnego gruntu w centrum Warszawy przy Chmielnej 75, gdzie Cavatina zamierza stworzyć imponujący kompleks z dominującą funkcją mieszkaniową, który uzupełni i rozwinie ważny fragment miasta. Koncepcja przyjaznej środowisku, otwartej na miasto wielofunkcyjnej inwestycji na ponad hektarowej działce zakłada także przestrzenie kulturotwórcze i rekreacyjne.

„Sytuacja na rynku zdecydowanie sprzyja zwiększaniu aktywności w projektach mieszkaniowych, dlatego planujemy kolejne inwestycje w tym obszarze i mocne skoncentrowanie się na rozwoju tego segmentu w ramach naszej grupy. W pierwszej kolejności skupiamy się na realizacji projektów w oparciu o istniejący bank ziemi, którego potencjał, z uwzględnieniem możliwości konwersji wybranych projektów komercyjnych na mieszkaniowe, szacujemy na poziomie ponad 2,5 tys. mieszkań. Myśląc o przyszłości, poszukujemy także kolejnych gruntów pod projekty mieszkaniowe. Równolegle wykorzystując zdobyte know-how chcemy aktywnie zarządzać portfelem nieruchomości komercyjnych generujących przychody z najmu, celem zwiększenia jego wartości”. – mówi Rafał Malarz, Prezes Zarządu Cavatina Holding.

Cavatina Holding przez cały rok kontynuowała także dywersyfikację źródeł finansowania, z powodzeniem emitując obligacje oraz uzyskując kredytowanie od międzynarodowych banków.

„Przez lata ugruntowaliśmy swoją pozycję skutecznego gracza rynku nieruchomości, który realizuje ambitne cele i szybko reaguje na zmiany otoczenia makroekonomicznego. Dzięki temu możemy liczyć na przychylność inwestorów indywidualnych oraz instytucji finansowych. W samym 2023 r. wyemitowaliśmy obligacje o wartości ponad 115 mln zł i z powodzeniem zakończyliśmy proces pozyskiwania finansowania dla projektu Quorum A, a także refinansowania projektów Quorum D oraz Palio A. Jako spółka obecna na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie od 2021 r. za cel w perspektywie kilku lat stawiamy sobie zostanie spółką dywidendową, regularnie dzielącą się zyskami z inwestorami”. – mówi Daniel Draga, Wiceprezes Zarządu Cavatina Holding.

„Segment mieszkaniowy będzie dynamicznie zwiększał swój udział w działalności Cavatina Holding. Jako grupa posiadająca wewnątrz wszystkie niezbędne kompetencje i doświadczonych na rynku mieszkaniowym projektantów, inżynierów oraz ekspertów, możemy elastycznie i sprawnie rozwijać nasze portfolio, aby osiągnąć pozycję jednego z liderów także w ramach tego segmentu. Z ofertą mieszkaniową będziemy stopniowo wychodzić do kolejnych polskich miast” – dodaje Rafał Malarz, Prezes Zarządu Cavatina Holding.

Źródło: Cavatina Holding.

Nieruchomość inwestycyjna Centaurus w Olsztynie z pozwoleniem na użytkowanie

wysłano 17 stycznia 2024

default

Nieruchomość inwestycyjna Centaurus w Olsztynie z pozwoleniem na użytkowanie. Zakończyła się realizacja jednej z największych inwestycji ostatnich lat w północnej Polsce – wielofunkcyjnego obiektu Centaurus w Olsztynie. Inwestor, spółka Inopa Investment Centaurus, otrzymał pozwolenie na użytkowanie ostatniej, mieszkaniowej części i niebawem zaczną się tam wprowadzać mieszkańcy. Od 2021 roku działa już część hotelowa inwestycji z marką Hampton by Hilton oraz biurowa, w której głównym najemcą jest Citibank Europe PLC.

– W dniu 14.12.2023 r. otrzymaliśmy Pozwolenie na Użytkowanie w zakresie brył MA i MB części mieszkaniowej inwestycji Centaurus, a w dniu 04.01.2024 r. także w zakresie bryły MC, co oznacza, że procedury odbiorowe zostały zakończone – mówi Łukasz Dudziński, dyrektor techniczny w spółce Inopa Investment Centaurus. Przeprowadzone przez przedstawicieli Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego kontrole potwierdziły zgodność wykonanych robót z warunkami określonymi w decyzji o pozwoleniu na budowę i projektem budowlanym – dodaje.

Centaurus to nowoczesna i wielofunkcyjna (biurowo-hotelowo-mieszkaniowo-usługowa) inwestycja, która powstała przy alei Marszałka Józefa Piłsudskiego w Olsztynie. Jej lokalizacja – blisko centrum, charakter i wyróżniająca się architektura sprawiają, że wniosła ona na lokalny na rynek nową jakość pracy, wypoczynku i zamieszkania, znacząco ożywiając i pozytywnie zmieniając tę część miasta.

mat.pras.

Firma Silverstone Polska wynajęła ok. 3 500 mkw. powierzchni magazynowej i biurowej w nieruchomości inwestycyjnej SEGRO Logistics Park Stryków

wysłano 17 stycznia 2024

Firma Silverstone Polska wynajęła ok. 3 500 mkw. powierzchni magazynowej i biurowej w nieruchomości inwestycyjnej SEGRO Logistics Park Stryków.

Międzynarodowy dystrybutor lekkiego sprzętu do przenoszenia materiałów, firma Silverstone Polska zdecydowała się na wynajęcie ok. 3 500 mkw. powierzchni magazynowej i biurowej w SEGRO Logistics Park Stryków. Najemca wprowadzi się do nowego parku magazynowego w I kw. 2024 r. W transakcji firmę Silverstone Polska reprezentowała największa polska firma doradcza AXI IMMO.

Firma Silverstone Polska zajmie docelowo 3 219 mkw. powierzchni magazynowej, którą uzupełni przestronne 273 mkw. biuro z zapleczem socjalnym.

Jakub Wojtera, Starszy Doradca, Dział Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, AXI IMMO, mówi: „Wraz z rozwojem rynku magazynowego w Polsce, Stryków stale pozostaje jedną z głównych i najważniejszych lokalizacji, w których wielu najemców chce się rozwijać. Duże zaplecze powierzchni produkcyjnej i logistycznej sprawia, że Klienci mają duże możliwości wybrania modułów dopasowanych do ich potrzeb niemal od zaraz. W przypadku transakcji z udziałem firmy Silverstone Polska czynnik ten wraz z dużym zaangażowaniem ze strony dewelopera miał kluczowe znaczenie. Dodatkowo powierzchnia w SEGRO Logistics Park Stryków będzie pełnić rolę nowej siedziby głównej Klienta.”

Nieruchomość inwestycyjna SEGRO Logistics Park Stryków to nowoczesny kompleks magazynowy klasy A o docelowej powierzchni ok. 400 000 mkw. zlokalizowany w okolicach Łodzi.

Źródło: AXI IMMO.

Nastroje i dobre samopoczucie pracowników w kontekście powrotu do biur

wysłano 16 stycznia 2024

Po wielu latach relatywnej stabilizacji w obszarze rynku biurowego, pandemia
i późniejsze jej następstwa wywróciły do góry nogami podejście do pracy w biurze. Zachęcanie pracowników do powrotu stało się kolejnym wyzwaniem pracodawców.

Z uwagi na rosnącą świadomość i potrzeby pracowników można przyjąć , że kluczem do zadowolenia obu stron będzie jakość i otoczenie miejsca pracy. Badanie (Y)OUR SPACE z udziałem 640 globalnych najemców, przeprowadzone przez Knight Frank i Cresa, wskazuje w jakim kierunku zmierzają oczekiwania firm względem obłożenia powierzchni biurowych oraz oczekiwania ich pracowników.

Obłożenie, wykorzystanie i doznanie

Wyniki badań (Y)OUR SPACE wskazują na zmieniające się podejście do obłożenia zajmowanej powierzchni biurowej. Po okresie pandemii, w którym zmniejszenie zagęszczenia pracowników było naturalnym działaniem ograniczającym potencjalne zakażenie, obecnie 44% respondentów spodziewa się zwiększenia obłożenia biura w ciągu najbliższych trzech lat. Głównymi czynnikami przemawiającymi za tym podejściem są zwiększenie stopnia wykorzystania oraz zapewnienie bardziej efektywnego zwrotu z wydatków na nieruchomości.

„Dążenie do zachęcania pracowników do powrotu do biur i zwiększenia ich obłożenia jest trudnym wyzwaniem. Jest to tym bardziej istotne, że w wielu budynkach biurowych spodziewany jest lub już nastąpił wzrost opłat eksploatacyjnych. Wyniki naszego kwartalnego badania w ramach Globalnego Indeksu Nastrojów na Rynku Nieruchomości Komercyjnych wskazują, że nastroje względem potencjalnego powrotu do biur są najsłabsze w porównaniu do obłożenia sprzed pandemii. Potwierdzeniem tego są również wyniki badania (Y)OUR SPACE, bo chociaż 44% respondentów przewiduje wzrost wskaźnika obłożenia, to więcej respondentów (46%) spodziewa się stabilizacji i utrzymaniu obecnego poziomu, zazwyczaj poniżej stanu sprzed pandemii,” – wyjaśnia Aleksandra Markiewicz, Associate Director w Knight Frank.

Moment podjęcia decyzji o zwiększeniu obłożenia powierzchni ma kluczowe znaczenie, gdyż zbyt wczesna decyzja i niespełniające oczekiwań użytkowników środowisko pracy może przyczynić się do zahamowania trwałego powrotu.

Ewolucja w kierunku jakości i udogodnień

Widoczny wśród najemców od pewnego czasu trend ukierunkowany na jakość biura będzie kontynuowany. Blisko 200 respondentów badania (Y)OUR SPACE spodziewa się wzrostu jakości powierzchni w ich portfolio w ciągu najbliższych trzech lat, a kolejne 40% przewiduje utrzymanie obecnego poziomu jakości zajmowanej powierzchni. Istotne znaczenie jakości i udogodnień potwierdzają kolejne wyniki naszych badań. 45% respondentów spodziewa się wzrostu liczby udogodnień w swoich miejscach pracy i wokół nich, a ponad połowa oczekuje w tym obszarze stabilności. Wachlarz udogodnień, którym interesują się najemcy jest szeroki, ale w centrum ich uwagi znajduje się dobre samopoczucie. Na wykresie poniżej przedstawiono kluczowe udogodnienia, wskazane przez respondentów, które nawiązują do szeroko pojętego dobrego samopoczucia.

„Większość udogodnień wspiera stronę fizyczną lub psychiczną dobrego samopoczucia, m.in. pokoje do relaksu, dostęp do świeżego powietrza czy ciche przestrzenie do refleksji. Ich wysoka pozycja odzwierciedla rosnące obawy o zdrowie psychiczne w miejscu pracy i jest tak samo ważna dla pracowników, jak
i pracodawców. Dobre samopoczucie psychiczne ma zasadnicze znaczenie dla produktywności, więc obawy pracodawców nie wynikają jedynie z altruizmu czy współczucia, ale również z czynnika ekonomicznego,” – dodaje Aleksandra Markiewicz.

Źródło: Knight Frank LLP.

WORKTHERE: Prognozy dla europejskiego rynku elastycznych biur na 2024 rok

wysłano 12 stycznia 2024

Jak podają eksperci z platformy Workthere.pl, zapewniającej dostęp do ofert elastycznych biur, europejski rynek elastycznych powierzchni wykazał się znaczną odpornością w 2023 roku pomimo licznych problemów światowej gospodarki. W 2024 roku operatorzy z tego segmentu nadal będą poszukiwać najlepszych w swojej klasie powierzchni biurowych, zwracając coraz większą uwagę na udogodnienia i aspekty ekologiczne.

„Od kilku lat europejski rynek elastycznych powierzchni biurowych charakteryzuje wyjątkowa odporność, do której w znacznym stopniu przyczynia się rosnące zainteresowanie najemców bardziej elastycznymi rozwiązaniami umożliwiającymi pozyskiwanie i zatrzymywanie utalentowanych pracowników. To z kolei znajduje odzwierciedlenie w podnoszeniu poprzeczki przez operatorów, którzy dążą do oferowania najlepszych w swojej klasie powierzchni i uwzględniają w swojej ofercie udogodnienia i aspekty ekologiczne. Wskaźniki obłożenia utrzymują się na stabilnym poziomie i jednocześnie obserwujemy, że większe firmy, które nadal stanowią istotną grupę najemców na tym rynku, dywersyfikują swoje portfele i decydują się na wynajem elastycznych biur” – komentuje Ed Bouterse, dyrektor Workthere Europe.

„Adekwatna sytuacja ma miejsce w Polsce, gdzie rynek elastycznych biur wykazuje się dużą odpornością pomimo wzrostu stawek z powodu rosnących kosztów operacyjnych. Obserwujemy także wzrost zainteresowania najemców kwestiami związanymi z ESG i dobrostanem pracowników. Firmy zachęcają pracowników do powrotu do biura, dlatego aspekty te są tak ważne dla najemców, którzy poszukują biur w atrakcyjnych budynkach posiadających certyfikaty środowiskowe i ekologiczne. Jednocześnie duże i średnie przedsiębiorstwa wskazują na potrzebę elastyczności w przypadku rozpoczynania nowego rodzaju działalności czy konieczności zapewnienia przestrzeni projektowej dla grup pracowników” – dodaje Thomas Jodar, Associate Director, Savills, lider projektu Workthere w Polsce.

Trendy na rynku elastycznych biur w 2024 r.

Powierzchnia najlepsza w swojej klasie:

Konkurencja o pozyskanie i zatrzymanie talentów nadal będzie napędzać popyt na powierzchnie najlepsze w swojej klasie, nakłaniając operatorów do poszerzania oferty o dodatkowe udogodnienia dla pracowników. W ramach rywalizacji o najemców operatorzy już teraz wprowadzają rozwiązania, które wykraczają poza standardowe siłownie, sale do jogi, kawiarnie czy przestrzenie na zewnątrz budynków, decydując się na udogodnienia podobne do dostępnych w pięciogwiazdkowych hotelach, jak na przykład usługi prywatnego szefa kuchni czy bary na dachu budynku.

Lokalizacja, lokalizacja, lokalizacja:

Najemcy zainteresowani wysokiej klasy powierzchnią również poszukują najlepszych lokalizacji, które zapewnią pracownikom dogodny dojazd i pełną gamę usług w okolicy. Na wielu rynkach spowodowało to wzrost aktywności operatorów elastycznych biur w najbardziej atrakcyjnych rejonach centralnych obszarów biznesu i przewidujemy, że trend ten będzie się utrzymywał. Jednak niewystarczająca podaż powierzchni biurowej w wielu miastach europejskich, a zwłaszcza w Madrycie, Monachium i Barcelonie, które borykają się niskimi wskaźnikami pustostanów (poniżej 5%), znacząco wpłynie na poziom popytu i dostępność elastycznych biur.

ESG, czyli środowisko, społeczna odpowiedzialność i ład korporacyjny:

Kwestie związane z ESG stają się coraz ważniejsze zarówno dla operatorów, jak i najemców, którzy poszukują powierzchni w budynkach spełniających najwyższe normy środowiskowe. Potencjalnym rozwiązaniem – zwłaszcza dla dużych firm – mogą być powierzchnie, które nie tylko spełniają wymogi ESG, lecz także znajdują się w budynkach posiadających certyfikaty LEED lub BREEAM. Elastyczne biura nadal będą odgrywały wyjątkową rolę w strategiach dekarbonizacji ze względu na możliwość współdzielenia zoptymalizowanej i najlepszej w swojej klasie powierzchni.

Większa zwinność i kontrola kosztów:

Niepewność makroekonomiczna i wysokie koszty kapitału mogą przyczynić się do wzrostu popytu i zainteresowania sektorem elastycznych powierzchni biurowych. Szereg firm decyduje się na większą dywersyfikację i bardziej elastyczne rozwiązania ze względu na niezbędną w okresie niepewności zwinność w procesie organizacji pracy. Po pandemii część większych firm zredukowała zajmowaną powierzchnię biurową, aby umożliwić pracę w modelu hybrydowym, ograniczając wydatki i decydując się na korzystanie z elastycznych biur.

Poprawa rentowności dzięki generowaniu dodatkowych przychodów:

Wzrost kosztów operacyjnych spowodował presję na marże w ostatnich dwóch latach wśród wielu operatorów. Koszty wynajęcia stanowiska pracy wzrosły w segmencie premium w większości miast europejskich, czego nie można powiedzieć o sektorze ekonomicznym. Z tego względu przewidujemy, że operatorzy będą dążyć do poprawy rentowności w 2024 r. poprzez poszukiwanie innych możliwości zwiększenia marży oprócz podnoszenia stawek. Jedną z opcji uzyskiwania dodatkowych przychodów może być generowanie większych zysków z wynajmu sal na konferencje i eventy, biurek w coworkach czy oferowanie klientom pakietów rozwiązań technologicznych w ramach sprzedaży wiązanej.

Źródło: Workthere Europe.

Nieruchomość komercyjna Varso Tower w Warszawie z kolejnym biurowym najemcą

wysłano 12 stycznia 2024

Nieruchomość komercyjna Varso Tower w Warszawie z kolejnym biurowym najemcą.

Nieruchomość inwestycyjna Varso Tower to część wielofunkcyjnego miejsca zrealizowanego przez HB Reavis, w które wchodzą biura, hotel, centrum innowacji, restauracje, kawiarnie, klub fitness i przychodnia.
Nowym najemcą biurowca została firma Atlas Ward Polska. Warszawski oddział wrocławskiego generalnego wykonawcy zajmie 29. piętro tego prestiżowego biurowca. Pracownicy Atlas Ward wprowadzą się do nowego biura w czerwcu 2024 roku.
Varso Tower to łącznie 70 tys. mkw. powierzchni biurowej o najwyższym standardzie, która wspiera wellbeing pracowników i wpisuje się w najnowsze trendy ESG.

– Znakiem czasu jest cyfryzacja branży, niezbędna do jej technologicznego rozwoju. Sukcesywnie – w Polsce i za granicą – rozwijamy możliwości, wynikające z wykorzystania w realizacjach metodologii BIM. Otwarcie biura w centrum Warszawy w tym właśnie nowoczesnym obiekcie niech będzie nie tylko sygnałem, że Atlas Ward chce ustanawiać standardy zrównoważonego budownictwa, prowadzonego w pełni scyfryzowanych procesach, ale również być wzorowo zarządzanym i pożądanym pracodawcą dla najlepszych z najlepszych – mówi Mariusz Górecki Prezes Zarządu Atlas Ward Polska.

– Cieszę się, że do grona firm, których miejsce pracy znajduje się w Varso Tower dołączy kolejny uznany pracodawca wyróżniający się profesjonalizmem i dbałością o ochronę środowiska. Jestem pewna, że pracownicy Atlas Ward Polska docenią przyjazne warunki pracy w nowym biurze oraz komfort lokalizacji w ścisłym centrum Warszawy – dodaje Natalia Kasperska, Senior Leasing Manager w firmie HB Reavis.

mat.prasowy

Yareal pozyskał finansowanie dla kolejnych biurowych nieruchomości inwestycyjnych LIXA

wysłano 11 stycznia 2024

Yareal pozyskał finansowanie dla kolejnych biurowych nieruchomości inwestycyjnych LIXA.

Yareal Polska i BNP Paribas Bank Polska zawarły umowy kredytowe na kwotę 63,8 mln euro umożliwiające rozwój flagowego projektu biurowego LIXA. Pozyskane środki zostaną wykorzystane przede wszystkim na finansowanie dwóch kolejnych etapów kampusowego kompleksu biurowego LIXA, powstającego w centrum biznesowym na warszawskiej bliskiej Woli. Finansowanie zapewni również dodatkowy kapitał na zakup przez Yareal nowych gruntów i realizację następnych inwestycji.

Dwa kolejne budynki biurowe – LIXA D i E – będą powstawały przy wsparciu Banku BNP Paribas, podobnie jak wcześniejsze etapy tej największej inwestycji w historii Yareal. W pierwszej fazie projektu, oddanej do użytku trzy lata temu, Yareal wybudował dla Banku BNP Paribas siedzibę główną, zajmującą w sumie 22 000 mkw. powierzchni biurowej. Dzięki umowom kredytowym o wartości blisko 64 mln euro zapewniającym finansowanie dalszego rozwoju projektu, BNP Paribas rozszerza dotychczasowe zaangażowanie w realizację LIXA.

„Zawarcie kolejnych umów dotyczących finansowania projektu to dowód wzajemnego zaufania pomiędzy Yareal i BNP Paribas, pogłębiający nasze dotychczasowe relacje. Wcześniejsze sukcesy we współpracy przy tworzeniu kompleksu biurowego LIXA utwierdzają nas w przekonaniu, że projekt jest pozytywnie postrzegany na rynku, a jego kolejne fazy tylko wzmocnią tę pozycję” – powiedział Marek Kowalski, Dyrektor Departamentu Finansowania Strukturyzowanego i Nieruchomości w Banku BNP Paribas.

„Łączy nas również podejście do zrównoważonego rozwoju i standardów ESG, które w LIXA opieramy m.in. wykorzystaniu ekologicznych technologii oraz tworzeniu elastycznych i komfortowych przestrzeni we wnętrzach biurowców, ale też terenów zielonych i oferty usługowej zapewniającej najemcom możliwość załatwienia zarówno bieżących spraw, jak i odpoczynku w ogrodach LIXA” – dodał Marek Esz, zastępca dyrektora finansowego Yareal Polska.

Źródło: Yareal Polska.

Przebudowa biur na lokale mieszkalne może być trudna, ale nieunikniona

wysłano 10 stycznia 2024

Jan Gąsiorowski

W USA czy Europie Zachodniej projektów związanych z zamianą powierzchni biurowych na mieszkaniowe jest coraz więcej. W Polsce to nadal nieliczne, odosobnione przypadki. „Brak zachęt do przekształcania nierentownych biurowców w mieszkania i apartamenty skutecznie blokuje wiele inwestycji. Wolimy dziś wyburzać, zamiast przebudowywać – pytanie tylko, czy nas jako społeczeństwo na to stać” – mówi dr Jan Gąsiorowski, associate w warszawskim biurze Wolf Theiss.

W USA czy Kanadzie przekształcenia biurowców w obiekty mieszkaniowe to temat szeroko komentowany i coraz częściej realizowany przez tamtejszych inwestorów. Uwarunkowania, jakie skłaniają do przebudowy budynków biurowych na mieszkaniowe, są podobne do tych obserwowanych w Polsce – rosnące stopy procentowe i pandemia doprowadziły do gwałtownego wzrostu liczby niespłacanych kredytów komercyjnych i pustostanów, zwłaszcza w starszych budynkach biurowych, oferujących mniej prestiżowe lokalizacje i mniej udogodnień.

Poziom pustostanów w USA czy Kanadzie jest dość podobny do rynku w Polsce. Według firmy CBRE poziom pustostanów biurowych na Manhattanie w maju br. wyniósł 15%. Dla porównania w Polsce od II kwartału 2022 roku wskaźnik pustostanów na głównych regionalnych rynkach biurowych znajduje się w trendzie wzrostowym i na koniec III kwartału 2023 roku wyniósł 17,3% – podkreśla dr Jan Gąsiorowski.

Jak zauważa ekspert, w wielu dużych ośrodkach za oceanem trwa boom na budowę nowych biur, ponieważ większe firmy przenoszą się do budynków oferujących nowoczesną powierzchnię, szereg udogodnień i rozwiązania zgodne ze strategiami ESG. Oznacza to degradującą się powierzchnię biurową w centrach miast, przy jednoczesnym deficycie mieszkań. Naturalnym krokiem powinna być zatem konwersja budynków biurowych na mieszkalne – jako tańsze i prostsze rozwiązanie. Okazuje się jednak, że taka konwersja jest bardzo trudna zarówno z uwagi na przeszkody regulacyjne, jak i finansowe.

Wiele władz lokalnych w USA i Kanadzie skłania się do przygotowania zachęt dla firm, dzięki którym zamiana powierzchni biurowych na mieszkaniowe staje się dla inwestorów bardziej przyjazna i wykonalna. Tym samym unika się kosztownych i uciążliwych wyburzeń w centrach miast, które wraz z nowymi budowami generują znacznie więcej emisji CO2 niż konwersja istniejących budynków – zauważa dr Jan Gąsiorowski.

Jednym z liderów w zakresie takich konwersji jest miasto Calgary w Kanadzie. Z kolei władze San Francisco starają się dostosować obecne przepisy budowlane do potrzeb konwersji, a w Waszyngtonie burmistrz chce przeznaczyć istotne środki na program ulg podatkowych wspierających takie przekształcenia. Głośno jest także o pomysłach burmistrza Nowego Jorku, który forsuje zmiany w przepisach związanych z zagospodarowaniem przestrzennym, zaś strefa przemysłowa w centrum Manhattanu ma umożliwiać wykorzystanie jej również pod kątem powierzchni mieszkaniowych.

Z podobną sytuacją mamy do czynienia w Niemczech, gdzie coraz silniej odczuwalny jest deficyt mieszkań. Według specjalistów z firmy JLL konwersje powierzchni biurowych na mieszkalne nie odegrały do tej pory szczególnej roli na tamtejszym rynku, jednak zmiany już są widoczne. Jak wyliczyli specjaliści, we Frankfurcie liczba konwersji wzrosła ponad dwukrotnie w ciągu ostatnich 15 lat, a wolna powierzchnia biurowa w siedmiu głównych miastach ma potencjał przekształcenia pustostanów w 20 tys. mieszkań do 2025 roku. Odpowiada to około 40% zapotrzebowania na przestrzeń mieszkalną w metropoliach, które pojawi się w ciągu najbliższych 2 lat.

Tymczasem w Polsce borykającej się z równie bolesnym deficytem mieszkań liczba konwersji przestrzeni biurowych na mieszkaniowe jest niewielka w porównaniu ze skalą wyburzeń. Być może sytuację w kraju zmieni rozwijający się rynek PRS, gdzie inwestorzy mogą pokusić się o spektakularne przebudowy np. w dzielnicach tradycyjnie kojarzonych z biurowcami. Przykładem takiego trendu może być sprzedaż przez Fundusz Octava biurowca Obrzeżna Center inwestorowi, który zamierza go przebudować i zmienić jego funkcję na mieszkaniową. Obrzeżna Center to budynek zlokalizowany przy głównym skrzyżowaniu Mokotowskiego Obszaru Biznesowego – nazywanego przez warszawiaków potocznie Mordorem.

Część nieruchomości biurowych w Polsce, zwłaszcza tych starszych, podobnie jak w USA czy Niemczech, jest w bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej. Często sprzedaż takich aktywów oznacza likwidację budynku. Widać to po dużej liczbie wyburzeń, jakie w ostatnim czasie można zaobserwować w centrach polskich miast – tłumaczy dr Jan Gąsiorowski.

Przykładowo z krajobrazu Warszawy znika Atrium International, a Empark Mokotów Business Park zostanie radykalnie przebudowany. Podobnie dzieje się w każdym większym mieście w Polsce. W Krakowie znika galeria Plaza, a we Wrocławiu biurowiec Impela. Specjaliści zwracają jednocześnie uwagę, że brakuje zachęt, czy to finansowych, czy to regulacyjnych, do przekształcania i przebudowy istniejących projektów. 16 sierpnia 2022 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt ustawy o zmianie sposobu użytkowania niektórych budynków niemieszkalnych na budynki mieszkalne, który później przemianowano na projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących. Konwersja wg projektu miała być przeprowadzana bez konieczności uzyskania pozwolenia na budowę, z wyjątkiem elementów konstrukcyjnych budynku. Mankamentem projektu, który miał być przyjęty przez Radę Ministrów w III kwartale 2023 r. był jednak ograniczony czas w jakim konwersje mogłyby zostać przeprowadzone. Miało to nastąpić tylko w ciągu 2 lat od wejścia przepisów w życie. Dodatkowo zawarto w projekcie zapisy, zgodnie z którymi gmina otrzyma preferencyjną ofertę zakupu lokali czy budynków mieszkalnych odpowiadających co najmniej 5% łącznej powierzchni inwestycji, co znacznie podniosłoby koszt takiej konwersji. Aktualnie brak jest zapowiedzi dotyczących dalszych losów tych przepisów.

Brak regulacji stymulujących przekształcanie powierzchni biurowych na mieszkaniowe stawia takie ambitne i ciekawe projekty w trudnej sytuacji. Obecnie inwestorzy mają jedynie możliwość skorzystania z przepisów i trybu w ramach tzw. lex deweloper, co nie zawsze promuje konwersję jako pożądany kierunek przebudowy. Przykład płynący zza oceanu, gdzie mamy zachęty zarówno podatkowe, jak i prawne, jest ciekawym kierunkiem, który umożliwia władzom lokalnym stymulowanie i realne wpływanie na przestrzeń miejską. Odpowiednie przepisy dedykowane konwersji budynków biurowych na mieszkalne mogą zwiększyć liczbę tego typu projektów przeprowadzanych na polskim rynku i tym samym zapewnić istotny wzrost dostępnej powierzchni mieszkaniowej w największych miastach w Polsce – podsumowuje dr Jan Gąsiorowski.

Zgodnie z obliczeniami JLL na rynku niemieckim koszty konwersji biur na powierzchnie mieszkalne w głównych miastach wynoszą średnio blisko 50% mniej niż w przypadku nowych budynków, pomimo szeregu wyzwań związanych z konstrukcją i dostosowaniem takich budynków. Ponadto emisja CO2 jest znacząco niższa w przypadku renowacji. Według najnowszych badań budynki odpowiadają za 38% światowych emisji CO2, przy czym 28% pochodzi z eksploatacji budynków, a pozostałe 10% spowodowane jest zużyciem energii niezbędnej do produkcji materiałów i technologii wykorzystywanych w budownictwie.

Źródło: Wolf Theiss.

Komunikacyjna metamorfoza – biurowa nieruchomość inwestycyjna Andersia Silver to teraz AND2

wysłano 3 stycznia 2024

Komunikacyjna metamorfoza – biurowa nieruchomość inwestycyjna Andersia Silver to teraz AND2. Obiekt znajduje się w Poznaniu.

Najwyższy budynek Poznania to AND2. Metamorfoza Andersii Silver to nie tylko zmiana nazwy dla kolosa z Placu Andersa, ale także kompleksowy rebranding podkreślający wartości i jakość biurowca.

Nieruchomość inwestycyjna Andersia Silver, czyli najwyższy budynek w Poznaniu, rozpoczyna nowy rozdział w komunikacji z rynkiem jako biurowiec AND2. Jak wyjaśnia Adam Trybusz, Prezes Zarządu Andersia Property Sp. z o.o. – We współczesnym, niezwykle dynamicznym, świecie, w którym to, co realne miesza się i łączy z tym, co cyfrowe konieczne stało się wyartykułowanie walorów biurowca, jego technicznej jakości, a także znaczenia oraz zasad, jakimi kierujemy się przy jego realizacji za pośrednictwem komunikacji adekwatnej do języka społeczeństwa nowej generacji. Nasz flagowy obiekt z Placu Andersa to od dziś biurowiec AND2.

– Zmiana nazwy biurowca na AND2 to kamień milowy w rozwoju tego projektu. Tak ważna dla przedsięwzięcia transformacja, wprowadzona w okresie Nowego Roku nie tylko symbolizuje nowe początki i możliwości, ale także podkreśla wyjątkowy adres budynku, adres, który zwieńcza 25 lat inwestycji realizowanej na poznańskim Placu Andersa – dodaje Sven von der Heyden, prezes i założyciel Von der Heyden Group.

Nowa nazwa AND2 jest niczym skrócony zapis adresu, odpowiedni współczesnemu, krótkiemu i szybkiemu sposobowi komunikacji.

mat.prasowy

Rynek nieruchomości inwestycyjnych – prognozy Colliers na rok 2024

wysłano 3 stycznia 2024

Najniższy wolumen nowej powierzchni w historii i wzrost wskaźnika pustostanów o 16% – to dwa czynniki, które eksperci Colliers wskazują jako kluczowe w kształtowaniu polskiego rynku biurowego w ciągu minionych 12 miesięcy. Prognozują także, co czeka branżę w 2024 roku. Istotny wpływ na sytuację na rynku dalej będzie mieć praca hybrydowa, następstwem której jest m.in. zmniejszanie powierzchni najmu o 10-25%. W nadchodzących miesiącach stabilizacji powinien ulec wskaźnik pustostanów oraz stawki czynszu za wynajem. Rośnie presja na wdrażanie regulacji ESG, a na znaczeniu zyskują inteligentne rozwiązania, zwiększające produktywność, współpracę i promujące zdrowie w miejscu pracy.

Najważniejsze wydarzenia na polskim rynku biurowym w 2023 r.

1. Rekordowo niska podaż nowych biur w Warszawie

W 2023 roku na stołeczny rynek trafiło jedynie około 60 000 mkw. powierzchni biurowej. To najniższy wolumen w historii. Spowolnienie aktywności deweloperskiej odnotowano także na niektórych rynkach regionalnych, np. w Trójmieście, Katowicach, Łodzi czy Poznaniu. Wpływ na to miały m.in. wysoka inflacja i koszty finansowania, a także wzrost cen materiałów budowlanych, gruntów, mediów, zwłaszcza energii, i wynagrodzeń.

2. Wzrost wskaźnika pustostanów

W 2023 r. większość rynków regionalnych odnotowała wzrost niewynajętej powierzchni biurowej. Ogólna dostępność na ośmiu głównych rynkach wzrosła o 16%, osiągając 1,15 miliona mkw. powierzchni biurowej. W Warszawie współczynnik ten wynosi 10,6% w stosunku do 12,1% w analogicznym okresie 2022r. Wynika to z niewielkiej nowej podaży oddanej do użytku w ciągu roku, jak również ze stosunkowo wysokiego popytu (choć niższego w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku).

– Wzrost niewynajętej powierzchni to m.in. efekt dużej liczby projektów biurowych oddanych do użytku w minionych latach. Wysoka podaż nowoczesnej powierzchni skusiła wielu najemców do relokacji do nowych biurowców, w efekcie czego zwiększył się wskaźnik pustostanów w starszych budynkach. Ponadto wiele firm, które przyjęły hybrydowy model pracy, optymalizowało wynajmowaną powierzchnię biurową – wyjaśnia Paweł Skałba, Senior Partner, Dział Powierzchni Biurowych w Colliers.

3. Zmiana wzorców aktywności najemców

W efekcie przyjęcia elastycznych zasad pracy przez gros firm, średnia wielkość transakcji w sektorze biurowym spadła o 20-30%. Zauważalne jest jednak, że firmy chętniej zabezpieczają powierzchnię biurową na dłuższy okres.

– Mimo że w całkowitym wolumenie najmu dominują nowe transakcje, co wskazuje na aktywność najemców, obserwujemy, że renegocjacje coraz częściej postrzegane są jako bezpieczne i oszczędne kosztowo rozwiązanie. Jeśli jednak najemcy decydują się pozostać na zajmowanej powierzchni, często redukują ją i poddają modernizacji – mówi Paweł Skałba.

4. Kompleksowe projektowanie

Przejście na hybrydowy model pracy skłoniło właścicieli nieruchomości i najemców do bardziej świadomego określania potrzeb względem powierzchni biurowej. Najemcy priorytetowo traktują usługi definiujące funkcje, koncepcje i strategie nieruchomości, aby dostosować się do wymagań pracowników i prowadzonego biznesu. Bez względu na to, czy chodzi o przekształcanie istniejącej przestrzeni w ramach renegocjacji umowy czy negocjowanie nowych transakcji, świadome podejście do określenia funkcji, jakie ma pełnić biuro, oraz odpowiednia jego aranżacja to potencjalne oszczędności i zwiększenie efektywności pracy z biura.

5. Technologie poszukiwane

W procesie dostosowania się do regulacji ESG firmy poszukują nieruchomości biurowych z zielonymi certyfikatami lub potencjałem do ekologicznych modernizacji. Coraz częściej dostrzegają to właściciele budynków, którzy rozważają wyposażenie swoich nieruchomości w technologie poprawiające produktywność, współpracę i zdrowie w miejscu pracy, takie jak zaawansowane systemy filtracji powietrza i technologie bezdotykowe. Ma to na celu zwiększenie efektywności kosztów operacyjnych oraz pozytywnie wpływa na produktywność pracowników. W nowo oddanych budynkach jest to niemal standard (rośnie liczba z certyfikatami technologicznymi SmartScore i WiredScore), a w starszych biurowcach często stanowi element planowanej modernizacji.

Prognozy na 2024 rok:

1. Dalszy rozwój hybrydowych miejsc pracy

Podobnie jak w 2023 r. wciąż będziemy obserwować zmniejszanie powierzchni przez firmy wprowadzające hybrydowy model pracy (o 10-25%). Zwiększać będą natomiast integrację technologiczną. Dodatkowym efektem tego trendu jest wzrost zainteresowania przestrzeniami coworkingowymi, które zaspokajają potrzeby najemców poszukujących elastyczności.

2. Stabilizacja stopy pustostanów

Prognozy wskazują, że po okresie wzrostu wskaźnika pustostanów na większości rynków regionalnych w 2023 r. w nadchodzących kwartałach można spodziewać się stabilizacji wolumenu wolnych powierzchni biurowych. Sprzyjać temu będzie spowolnienie w aktywności deweloperskiej, które pozwoli na absorpcję już istniejących biur.

3. Zainteresowanie inteligentnymi rozwiązaniami

Ewolucja hybrydowego modelu pracy zwiększa zapotrzebowanie najemców na inteligentne rozwiązania technologiczne w budynkach biurowych. Należą do nich m.in. zdalne zarządzanie dostępem, smart parking, zarządzanie miejscem pracy czy analiza zajętości. Nadal zyskiwać na popularności będą technologie zwiększające produktywność, poprawiających współpracę i samopoczucie pracowników w miejscu pracy.

– Na dojrzewających rynkach biurowych innowacyjne rozwiązania mają szansę znacząco zmienić sytuację starzejących się budynków biurowych i zwiększyć ich konkurencyjność na rynku – mówi Izabela Kapil, Dyrektorka Pionu Reprezentacji Właściciela w Dziale Powierzchni Biurowych w Colliers. – Dzięki szybkiemu postępowi technologii starsze nieruchomości mogą zostać odnowione i dostosowane do nowoczesnych standardów bez konieczności przeprowadzania rozległych remontów. Umożliwi to zwiększenie efektywności kosztowej, budowanie pozytywnych doświadczeń użytkowników oraz doskonale wpisze się w trend zrównoważonego rozwoju, który zyskuje na znaczeniu zarówno w oczach najemców, jak i inwestorów, także z uwagi na regulacje prawne wprowadzone przez Unię Europejską – dodaje ekspertka Colliers.

Rosnące znaczenie kryteriów ESG będzie wpływać na wzrost zainteresowania właścicieli i najemców nieruchomości certyfikatami ekologicznymi (LEED, BREEAM), wellbeingowymi (WELL, Fitwel) i technologicznymi (SmartScore i WiredScore) dla nowych oraz zmodernizowanych budynków.

4. Stabilizacja stawek czynszów biurowych

Mijający rok 2023 przyniósł wzrost czynszów bazowych, jak i efektywnych. Także w 2024 r. zauważalna może być lekka presja na wzrost stawek najmu na największych rynkach – w Warszawie, Krakowie i we Wrocławiu. Biorąc jednak pod uwagę dostępność istniejącej powierzchni, stawki czynszu będą się stabilizować.

Źródło: Colliers.

Rynek biurowy w Polsce: Optymalizacja i stabilny popyt – podsumowanie 2023 roku i prognozy na 2024

wysłano 28 grudnia 2023

Zmniejszający się wolumen powierzchni biurowej w budowie przy jednoczesnej dalszej optymalizacji zarówno posiadanej powierzchni przez najemców, jak i ogólnych kosztów funkcjonowania biura charakteryzowały rynek biurowy w Polsce w 2023 roku. Był to też kolejny rok, w którym zarówno najemcy, jak i deweloperzy mierzyli się z utrzymującymi się na dość wysokim poziomie ogólnymi kosztami wykończenia powierzchni. Dodatkowo „drogi pieniądz” nie sprzyjał ogólnej polityce szeroko zakrojonej ekspansji, a bardziej rynek zdominowała ostrożność.

Nowa podaż w Warszawie nie przekroczy w całym 2023 roku 70 000 mkw. i jest to najniższy poziom w historii statystyk tego rynku, natomiast w regionach biur nadal przybywa. Obserwujemy już jednak wyraźny spadek wolumenu powierzchni w budowie na głównych rynkach regionalnych w Polsce, który na koniec roku osiągnie poziom ok. 350 000 mkw., co stanowi niemal 40% mniej w porównaniu z 2022 rokiem i prawie 70% mniej w porównaniu z rekordowym 2017 rokiem, kiedy to w budowie pozostawało prawie 1,1 mln mkw.

W 2024 roku przekroczymy granicę 13 mln mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej w Polsce, z przewagą regionów nad Warszawą. Natomiast patrząc na nasycenie powierzchnią biurową stolica wiedzie prym z 3,33 mkw. w przeliczeniu na jednego mieszkańca, następnie plasują się Katowice (2,68 mkw. na mieszkańca), Kraków (2,21 mkw. na mieszkańca) i Wrocław (2,01 mkw. na mieszkańca). Pozostałe miasta nie przekraczają 1,5 mkw. na mieszkańca, a najniższe nasycenie obserwujemy w Szczecinie (0,48 mkw. na mieszkańca) i Lublinie (0,67 mkw. na mieszkańca).

Aktywność najemców utrzymuje się na w miarę stabilnym poziomie. W całym 2023 roku możemy spodziewać się ogólnego popytu na głównych dziewięciu rynkach biurowych w Polsce na poziomie ok. 1,5 mln mkw., co będzie wolumenem porównywalnym z 2022 rokiem. Dostosowywanie powierzchni biurowej do wymagań pracy hybrydowej powoduje, że firmy rezygnują z wynajmowania powierzchni „na zapas”, a postępująca optymalizacja przekłada się na ogólny spadek średniej wielkości zawieranej transakcji. Aktywność najemców w 2024 roku będzie zależała od ogólnej sytuacji makroekonomicznej oraz polityk korporacji dotyczących dalszych planów ekspansji czy też nacisku na redukcję kosztów.

W 2023 roku regionalne rynki biurowe odnotowywały swoje rekordy, jeżeli chodzi o poziom wakatów w istniejących biurowcach (przekroczyły łącznie 1,1 mln mkw.), natomiast w stolicy obserwujemy stopniowy spadek wskaźnika pustostanów, szczególnie w atrakcyjnych dzielnicach. Wraz z ograniczeniem aktywności deweloperów w regionach spodziewamy się wejścia na drogę spadków również tutaj, niemniej naszym zdaniem każde miasto wejdzie na tę ścieżkę w innym okresie, choć na koniec 2024 roku wszystkie miasta regionalne powinny już się tam znaleźć.

Rok 2024 będzie kontynuacją i jeszcze mocniejszym naciskiem na optymalizację, poszukiwaniem jakości, jak i dążeniem do zgodności z ESG. Najemcy nie będą optymalizowali wyłącznie powierzchni, ale też jeszcze częściej będą poszukiwać budynków w dogodnej lokalizacji, z dostępem do licznych udogodnień i usług zarówno w budynku, jak i w okolicy, dobrze skomunikowanych, ale też zgodnych z najnowszymi standardami ESG. Dla wielu budynków niespełniających powyższych cech będzie to czas decyzji o ich przyszłości. Czy 2024 rok będzie rokiem modernizacji i zmian przeznaczenia starszych biurowców – czas pokaże.

Autorka: Anna Szymańska, Dyrektor Działu Powierzchni Biurowych w Newmark Polska.

Nowy projekt pracowni BIURO KREACJA – biuro pełne zieleni

wysłano 22 grudnia 2023

Idealne współczesne miejsce pracy to nie tylko przestrzeń biurowa, ale i otoczenie, w którym harmonijnie współistnieją funkcjonalność, estetyka i tak ważna w tych czasach zieleń. Projekt nowej siedziby firmy Dargo spod kreski pracowni BIURO KREACJA odzwierciedla jej zaangażowanie w pielęgnację terenów zielonych nie tylko w codziennej pracy, ale także w samym jej sercu.

Nowa siedziba firmy Dargo stanowiła niezwykle wyjątkowe wyzwanie, zarówno dla architektów, jak i dla zaangażowanego inwestora. Dargo, firma specjalizująca się w dystrybucji produktów wspierających pielęgnację terenów zielonych, zdecydowała się na ambitne przedsięwzięcie związane z przeprowadzką do nowej lokalizacji. Nic więc dziwnego, że realizację nowej siedziby powierzyli pracowni BIURO KREACJA, która odpowiadała za projekt wcześniejszej przestrzeni biurowej firmy.

Projekt stanowił dla nas wyzwanie, ponieważ uczestniczyliśmy w nim od samego początku, aż do samego końca inwestycji. Wąski i długi kształt budynku sprawił, że każda nasza decyzja projektowa musiała być precyzyjnie zaplanowana. Naszym celem było stworzenie miejsca, w którym architektura spełni nie tylko potrzeby biznesowe, lecz także przekaże historię i misję firmy Dargo w języku formy i przestrzeni – o projekcie mówi Dorota Terlecka, z pracowni BIURO KREACJA

Głównymi założeniami stylistycznymi biura był minimalizm i ponadczasowe rozwiązania. Zarówno nam, jak i inwestorowi zależało na trwałości rozwiązań i nowoczesności. Trendy wnętrzarskie mają to do siebie, że po kilku latach projekty wydają się być już przestarzałe i nieaktualne. Razem z inwestorem postawiliśmy na minimalizm i prostotę, która zawsze będzie w modzie – dodaje Paula Banasik z pracowni BIURO KREACJA.

Projekt uwzględnia nie tylko aspekty wizualne, lecz także funkcjonalne, co widoczne jest w szczególnym podejściu do oznakowania. Projekt wayfindingu, stworzony przez Annę Gawron, stanowi integralną część wnętrza. Przyjemne uczucie ciepła do industrialnej estetyki wprowadza drewno. Jesion w jasnym wybarwieniu widoczny jest zarówno na frontach mebli, jak i w postaci okładzin ściennych. Nieodłącznym elementem przestrzeni są również naturalne rośliny, umieszczone w każdym biurze oraz sali konferencyjnej. To nie tylko dekoracyjny dodatek, lecz także organiczny element, który nadaje wnętrzom świeżości natury i podkreśla zaangażowanie firmy w działania wspierające budowanie terenów zielonych.

Projekt wnętrz: BIURO KREACJA Dorota Terlecka, Paula Banasik , Marianna Matuszewska
Wayfinding: Anna Gawron
Foto: Alka Murat

mat.prasowy

Biura na wynajem w hybrydowym świecie

wysłano 22 grudnia 2023

Biura na wynajem w hybrydowym świecie. Innowacje, zrównoważony rozwój i hybrydowe biura przyszłości to obraz polskiego rynku powierzchni biurowych, jaki wyłania się z raportu ABSL „Sektor Nowoczesnych Usług Biznesowych w Polsce 2023”. Pomimo wielu wyzwań rynek się rozwija, adaptując się do nowych realiów.

Polski rynek powierzchni biurowych jest jednym z najbardziej innowacyjnych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej (CEE). Wraz ze zmieniającą się post-pandemiczną rzeczywistością, pojawiły się czynniki, które wpływają na jego rozwój i wymuszają dostosowanie się do nowych warunków. Wojna w Ukrainie, która wybuchła w 2022 roku, miała duże znaczenie dla sytuacji gospodarczej w całym regionie, wprowadziła niepewność i utrudniła przepływ kapitału i handlu. Jednak mimo tych wyzwań, kondycja rynku powierzchni biurowych w Polsce jest pozytywna.

Na koniec I półrocza 2023 r. łączne zasoby nowoczesnych powierzchni biurowych na 9 głównych rynkach w kraju wyniosły 12,8 mln m2. Warszawa jest wciąż największym ośrodkiem biznesowym w kraju i przyciąga zarówno krajowe, jak i międzynarodowe przedsiębiorstwa. Wśród sektorów dominujących w strukturze umów najmu w I poł. 2023 r. wyróżniał się sektor usług dla biznesu. W strukturze ogólnopolskiego popytu na nowoczesne powierzchnie biurowe dominowały nowe umowy, a udział renegocjacji i przedłużeń w wolumenie transakcji spadł.

Redefiniowanie modelu pracy i funkcji biurowych jest kolejnym istotnym aspektem, który wpływa na rynek powierzchni biurowych w Polsce. Wzrost popularności pracy zdalnej i elastycznego czasu pracy sprawił, że wiele firm zaczęło na nowo projektować i aranżować swoje biura, przekształcać je w przestrzenie wspierające pracę hybrydową. Pracownicy oczekują bardziej zróżnicowanych przestrzeni, które umożliwiają zarówno pracę w biurze, jak i na odległość lub w trybie hybrydowym.

Źródło: ABSL (Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych) – fragment raportu.