Tomasz Sujak, fot. Archicom
Inwestorzy komercyjni we Wrocławiu przestawiają się z projektów handlowych na biurowe. Podaż nowych powierzchni szybko rośnie, a to oznacza ostrą rywalizację o klienta – mówi Tomasz Sujak, dyrektor ds. handlowych Grupy Archicom. Rozmawiał z nim Marcin Moneta z komercja24.
Ostatnio Archicom sprzedał biurowiec West House 1B. Jakie są plany
firmy co do kolejnych obiektów West Forum?
Wynajęcie 80% dostępnej powierzchni do czasu zakończenia budowy i sprzedaż West House 1b potwierdza atrakcyjność lokalizacji, w jakiej znajdować się będzie kompleks biurowy West Forum Business Centre. Inwestorzy docenili rozwiązania technologiczne zastosowane w budynku, ale i sprawny dojazd do centrum oraz bliskość AOW. Obecnie prowadzimy intensywne prace nad uruchomieniem kolejnego biurowca West House 2A. Docelowo w ofercie West Forum ma znaleźć się nawet 80 000 m2 nowoczesnej powierzchni biurowej. Archicom zamierza dalej rozwijać i umacniać pozycję kompleksu West Forum na biurowej mapie miasta.
Rok 2014 był rekordowy na rynku biur. We Wrocławiu w budowie – wg
szacunków – jest 160 tys. mkw. nowych powierzchni biurowych? Czy jest obawa, że – podobnie jak w Warszawie – rynek może w krótkim czasie się nasycić i pojawi się widmo nadpodaży?
W poprzednich latach Wrocławski rynek inwestycyjny był nastawiony na powierzchnie handlowe. Początkowo już w 2013r.,a już wyraźnie w 2014r. można było dostrzec zmianę trendu. Deweloperzy zdecydowanie przestawili się na rynek biurowy i nawet Ci z rezerwami pod powierzchnie handlowe obecnie realizują na ich terenie biurowce. W związku ze zmianą wieloletniej tendencji spodziewamy się znacznego wzrostu podaży, co dla branży oznacza walkę o klientów. Niemniej jednak Wrocław rozwija się bardzo dynamicznie, czemu sprzyja proinwestycyjna polityka miasta, wysoko wykształcone kadry i dobrze rozwinięta infrastruktura aglomeracji. Wszystko to sprawia, że w naszym mieście chętnie inwestują zarówno polskie firmy z dużym kapitałem, jak i najwięksi międzynarodowi gracze. Stolica Dolnego Śląska jest wciąż konkurencyjna pod względem inwestycyjnym i przewiduje się, że w najbliższym czasie ten stan się utrzyma. Na rozwój wpływać będzie również wysokie zainteresowanie i aktywność inwestorów na rynku lokalnym, którzy już dostrzegają wysokie stopy kapitalizacji, co stanowi dobrą alternatywę dla rynku warszawskiego. Patrząc globalnie, można założyć, że jeśli sytuacja makroekonomiczna i geopolityczna nie ulegnie zmianie, inwestorzy wciąż będą wybierać Wrocław jako miejsce do prowadzenia swoich interesów.
Jakie projekty biurowe obecnie cieszą się zainteresowaniem kupujących/ najemców?
Klienci poszukują biur, które są maksymalnie dopasowane do nich. Dla branży oznacza to budowanie powierzchni elastycznych, w których możliwość dokonywania zmian aranżacyjnych będzie prosta i nie będzie wymagać dużych nakładów finansowych. Firmy cenią sobie również elastyczności dobierania i zwalniania powierzchni. Projekty, które dają możliwości ekspansji oraz ewentualnej redukcji powierzchni szczególnie interesują potencjalnych najemców. W zakresie standardów ważne nadal będą klimatyzacja z nawilżaniem, podłogi techniczne, duża ilość miejsc postojowych, które w swoich inwestycjach z powodzeniem stosujemy. Klienci zwracają również uwagę na funkcje społeczne j w ramach nieruchomości, którą są zainteresowani. Przedszkola dają rodzicom szansę sprawdzić, co słychać u ich pociech. Trening przed, przerwa wśród zieleni czy drink po pracy, to również pożądane funkcje. Biuro nie jest już tylko miejscem pracy, to prawdziwe centrum wydarzeń, w którym pracownicy spędzają przecież większość swojego dnia. Dostrzegają to właściciele i zarządcy budynków dbając o pracowników swoich nieruchomości jak o własnych.
West Forum, mat. prasowe
Jakie plany inwestycyjne w zakresie nieruchomości komercyjnych ma Archicom we Wrocławiu?
Obecnie Grupa Archicom koncentruje się na rozwijaniu i umacnianiu pozycji West Forum na komercyjnej mapie Wrocławia. Oferujemy również powierzchnie biurowe w samym sercu Starego Miasta – Renaissance Business Centre, to prestiżowy budynek przy zbiegu ulic św. Mikołaja i Kiełbaśniczej. Staramy się trzymać rękę na pulsie i śledzimy rynek pod kątem możliwości inwestycji w innych niż dotychczasowe lokalizacjach.
W centrum miasta występuję coraz wyraźniej deficyt atrakcyjnych terenów inwestycyjnych. Gdzie waszym zdaniem skupi się uwaga inwestorów. Może są jakieś alternatywne lokalizacje -oprócz ulic Robotniczej czy Strzegomskiej dla lokalizacji „wrocławskiego City”.
Na atrakcyjność inwestycji biurowych składa się wiele czynników. Przy wyborze lokalizacji najemcy zwracają uwagę przede wszystkim na dostępność komunikacyjną – odległość od przystanków komunikacji miejskiej, dworców, sprawnego połączenia z portem lotniczym oraz sieci drogowych. Sprawnydojazd do centrum i odpowiednia ilość miejsc parkingowych to z pewnością jeden z najważniejszych czynników. Nie mniej ważna jest oczywiście baza mieszkaniowa dla potencjalnych pracowników. Przewidujemy, że uwaga inwestorów wciąż skupiać się będzie w ścisłym centrum i przy skrzyżowaniach kluczowych dla miasta ulic, w tym Strzegomskiej i Klecińskiej. Istotną zmianę jakościową może przynieść ewentualne zagospodarowanie rejonów Dworca Świebodzkiego. Jest to teren bardzo atrakcyjnie położony, z dużym potencjałem zmiany dotychczasowego postrzegania tej lokalizacji.
Czy deweloperzy ostro rywalizują o grunty? Jak wygląda zainteresowanie gruntami rolnymi w mieście?
O ile w przypadku terenów przeznaczonych w dokumentach planistycznych pod zabudowę mieszkaniową można, prędzej czy później, spodziewać się na nich nowych inwestycji, o tyle przy nieruchomościach komercyjnych takie prawdopodobieństwo jest dużo niższe. Pomimo dużej ilości powierzchni biurowych przewidzianych przez planistów nie wszystkie z nich są atrakcyjne inwestycyjnie. Wbrew pozorom zatem podaż takich gruntów jest niewielka, a co za tym idzie – do rywalizacji o tę samą lokalizację staje wielu zainteresowanych.
Dziękuję bardzo za rozmowę