W 2023 r. odsetek kobiet pracujących w segmencie IT wzrósł do 18% z poziomu wynoszącego 14% rok wcześniej1. Pozytywny trend zauważalny jest także na uczelniach wyższych – kierunki informatyczne cieszą się coraz większym zainteresowaniem kandydatek płci żeńskiej. Choć do rozwoju w tym zdominowanym przez mężczyzn obszarze zachęcają stopniowe zmiany społeczno-kulturowe, a sama branża sygnalizuje takie zapotrzebowanie, wciąż istnieją pewne wyzwania, które nie sprzyjają różnorodności płciowej. Czy sektor IT ma szansę stać się kobiecy?
Branża IT coraz bardziej kobieca
W ciągu ostatniej dekady zaobserwowano znaczący wzrost zainteresowania kobiet kierunkami informatycznymi, co stanowi istotną zmianę w kwestii zmniejszenia dysproporcji płciowych w branży technologicznej. Potwierdzają to także wyniki badań – w 2023 r. odnotowano o 58% więcej studentek na kierunkach informatycznych niż w 2013 r.2. W tak długiej perspektywie czasowej na trend wpłynęło wiele czynników: społecznych, politycznych, ekonomicznych czy edukacyjnych. Jednak pewne jest, że tendencja jest optymistyczna, a w przyszłości należy spodziewać się jej utrzymania. Obecne studentki już wkrótce i w coraz szerszym zakresie będą zasilać rynek pracy. Już dziś możemy obserwować w tym obszarze stopniowe zmiany. W 2023 r. odsetek kobiet w sektorze IT stanowił 18%, podczas gdy jeszcze rok wcześniej był on na poziomie 14%3.
Różnorodność płciowa w branży technologicznej to nie tylko kwestia wyrównania szans, ale przede wszystkim kluczowy czynnik wpływający na innowacyjność, efektywność, nowoczesną kulturę pracy, a finalnie na sukces całej organizacji. Warto pamiętać, że sektor IT nie opiera się wyłącznie na programowaniu. Poza umiejętnościami technicznymi kobiety mogą wnieść do niego swoje wysokorozwinięte kompetencje miękkie m.in. w zakresie marketingu, sprzedaży, projektowania, zarządzania czy HR. Dynamiczny rozwój branży technologicznej w ostatnich latach zaowocował wytworzeniem się wielu nowych ścieżek kariery w jej ramach, co naturalnie przełożyło się na zwiększone zainteresowanie kobiet. Wobec tego mogą one dziś rozwijać się w IT w kierunkach technologicznych, ale także wielu innych, co niejednokrotnie obniża próg wejścia. Ponadto nie bez znaczenia jest rosnące znaczenie kompetencji miękkich, m.in. związanych z komunikacją interpersonalną, pracą w zespole, zarządzaniem czasem, zmianą i organizacją pracy. To kolejny element układanki, który w mojej opinii wpłynie na rosnący udział kobiet w strukturze pracowników sektora IT – mówi Agnieszka Krochmalska, CEE Field Marketing Manager w Iron Mountain Polska.
Transparentność płac wciąż wymaga regulacji
Choć udział kobiet w sektorze technologicznym jest konsekwentnie rosnący, nadal ich rynkowa reprezentacja wynosi niespełna 20%. Dynamika zmian nie jest w związku z tym optymalna, a przyczyną takiego stanu są wciąż liczne bariery. Z badań rynkowych wynika, że z obecnego wynagrodzenia zadowolonych jest jedynie 57% specjalistek, a najwięcej – 27,5% – przyznało, że ich zarobki oscylują w granicach 4500-7000 zł netto4. Obiektywny poziom wynagrodzenia to jedno, ale należy przy tym pamiętać o problemie braku transparentności w wielu organizacjach. Aż 66% kobiet w branży IT nie wie, ile zarabiają mężczyźni na tym samym stanowisku5.
Poza subiektywną percepcją satysfakcji z poziomu wynagrodzenia warto zwrócić uwagę na brak transparentności, fakt istnienia luki płacowej, a w konsekwencji – niepewność kobiet, które mają poczucie, że zarabiają mniej od mężczyzn na tych samych stanowiskach, o takich samych kompetencjach i zakresie odpowiedzialności. Uważam, że to znaczący hamulec do zwiększania obecności kobiet w branży technologicznej. Jako światełko w tunelu traktuję raportowanie ESG, którego istotnym elementem jest inkluzywność, transparentność i różnorodność w organizacjach. Nie mam wątpliwości, że kobiety w IT będą beneficjentkami ogólnorynkowego zrównoważonego rozwoju w biznesie. Wierzę, że rosnąca reprezentacja kobiet w sektorze już wkrótce zmieni jego obecne postrzeganie z dziedziny traktowanej stereotypowo jako męska – podsumowuje Agnieszka Krochmalska, CEE Field Marketing Manager w Iron Mountain Polska.
W tegorocznych badaniach zawód programisty został zidentyfikowany jako męski przez 39% ankietowanych, zajmując tym samym trzecie miejsce na liście, zaraz po rolniku i policjancie6. Wynik ten udowadnia, że choć obecność kobiet w branży jest coraz większa, do zmiany percepcji społecznej potrzeba jest czasu. Wszystko wskazuje na to, że tendencja jest optymistyczna, a liczba specjalistek w IT rośnie i będzie rosnąć, najprawdopodobniej w szybszym tempie.
1 Raport z Badania Społeczności IT, 2023, Bulldogjob – Think IT
2 Raport „Kobiety na Politechnikach 2023”, Fundacja Edukacyjna Perspektywy wraz z Women in Tech
3 Raport z Badania Społeczności IT, 2023, Bulldogjob – Think IT
4 Raport „Kobiety w IT 2023”, No Fluff Jobs wraz z Roche Informatics Poland
5 Raport „Kobiety w IT 2023”, No Fluff Jobs wraz z Roche Informatics Poland
6 Raport “Ranking Zawodów 2024”, No Fluff Jobs
