Z najnowszego raportu międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield wynika, że wyzwania i zmiany zachodzące w sektorze handlowym nadal wpływają na dynamikę rozwoju rynku centrów handlowych w Europie przy jednocześnie dużym zróżnicowaniu aktywności deweloperskiej pomiędzy poszczególnymi krajami i miastami.
Dynamika przyrostu powierzchni handlowej w pierwszej połowie 2019 roku utrzymała się na dotychczasowym poziomie lub nieznacznie wzrosła w większości krajów. Jednak duży spadek liczby nowych otwarć w Turcji spowodował zmniejszenie się podaży w skali europejskiej o 18% – w tym czasie wybudowano ok. 863 tys. m kw. nowej powierzchni w centrach handlowych.
W budowie pozostaje obecnie ok. 5,4 mln m kw. nowej powierzchni z terminem otwarcia w roku bieżącym i 2020. Niemniej jednak w ostatnich trzech latach średnio 8% planowanych otwarć uległo opóźnieniu, co oznacza, że liczba otwieranych obiektów może być ostatecznie niższa w porównaniu z wolumenem inwestycji zaplanowanych do oddania do użytku do końca przyszłego roku.
Na rynku centrów handlowych utrzymuje się duże zróżnicowanie aktywności deweloperskiej pomiędzy poszczególnymi krajami i miastami. Na przykład zmniejszyła się łączna liczba nowych otwarć, ale największe miasta odnotowały w pierwszej połowie 2019 roku wzrost udziału w nowej podaży powierzchni handlowej do 41% w porównaniu z 25% w roku 2016.
Ze względu na wielkość rynku najwięcej nowej powierzchni w pierwszej połowie 2019 roku powstało w Rosji – blisko 200 tys. m kw. (wzrost o 13% rok do roku). Z tego ponad 50% wybudowano w samej Moskwie, gdzie pomimo oddania do użytku dużego centrum handlowego wskaźniki pustostanów pozostały na niezmienionym poziomie. Pierwszą piątkę rynków, które odnotowały największy wzrost podaży w pierwszej połowie bieżącego roku, zamykają Włochy, Polska, Francja i Niemcy.
Pomimo spowolnienia aktywności deweloperskiej w tym roku, Turcja może liczyć na wzrost podaży ze względu na największą w Europie liczbę realizowanych inwestycji. W budowie znajduje się obecnie ok. 1,5 mln m kw. powierzchni w centrach handlowych z planowanym terminem otwarcia do końca bieżącego roku i w roku 2020. Z kolei w Rosji tempo przyrostu nowej powierzchni utrzyma się na dotychczasowym poziomie wynoszącym 1,4 mln m kw. Jednak w odróżnieniu od trendu zaobserwowanego w roku 2019, w przyszłym roku nowe obiekty będą otwierane głównie w regionach – duże centra handlowe zostaną oddane do użytku m.in. w takich miastach jak Jekaterynburg, Perm, Grozny i Kirow.
Pozytywny wpływ na rozwój rynku handlowego w Hiszpanii mają dobre wskaźniki takie jak wzrost wydatków konsumpcyjnych i solidne wyniki branży turystycznej. Dobra koniunktura gospodarcza przekłada się na rosnącą w ostatnim czasie sprzedaż detaliczną i liczbę klientów odwiedzających centra handlowe (zwłaszcza najlepsze w swojej klasie), co zachęca deweloperów do większej aktywności. Na drugą połowę bieżącego roku i rok 2020 zaplanowano oddanie do użytku ok. 355 tys. m kw. nowej powierzchni, z czego 42% w regionie Madrytu.
Aktywność deweloperska we Francji utrzymuje się na stabilnym poziomie, aczkolwiek ograniczeniem są rygorystyczne przepisy dotyczące planowania przestrzennego i silna konkurencja pomiędzy lokalizacjami handlowymi. Piąte miejsce pod względem wolumenu powierzchni w budowie zajmuje Finlandia, gdzie w bieżącym i przyszłym roku powstanie 244 tys. m kw., z czego 70% w największym miastach takich jak Helsinki, Espoo i Turku.
Silvia Jodlowski, starszy analityk w firmie Cushman & Wakefield, autorka raportu, powiedziała: „Ze względu na zmieniające się oblicze rynku handlowego i związane z tym wyzwania niektóre kraje Europy odnotowują większy wzrost aktywności inwestycyjnej i deweloperskiej w sektorze centrów handlowych. Polaryzacja – nawet w obrębie poszczególnych państw – utrzymuje się i dotyczy także niektórych miast.
Miasta z dużą liczbą mieszkańców są postrzegane przez pryzmat szans na stworzenie destynacji zakupowej, natomiast lokalizacje popularne wśród klientów cieszą się zainteresowaniem ze względu na możliwość wybudowania w nich małych centrów handlowych typu convenience. W krajach, w których poziom nasycenia powierzchnią handlową w głównych aglomeracjach jest wysoki, inwestorzy zwracają coraz większą uwagę na mniejsze miasta. Sieci handlowe nadal eksperymentują z nowymi formatami, a jednocześnie obserwujemy wzrost aktywności na rynku centrów wyprzedażowych, zwłaszcza w Europie Środkowo-Wschodniej i Rosji. Dynamicznie rozwija się także rynek parków handlowych w niektórych krajach Europy Zachodniej, między innymi we Francji”.
Małgorzata Dziubińska, Associate Director w dziale Doradztwa i Badań Rynkowych, Cushman & Wakefield, dodaje: „Rosnące nasycenie rynku, zmieniające się potrzeby i oczekiwania klientów, a także intensywny rozwój handlu internetowego będą miały kluczowy wpływ na wygląd i funkcjonowanie branży nieruchomości handlowych w najbliższej przyszłości. Konieczna jest nie tylko optymalizacja tenant mixu polegająca na zróżnicowaniu oferty i zaproponowaniu unikatowych funkcji, które pozwolą odróżnić dane centrum handlowe od obiektu konkurencyjnego, ważne są też modernizacje w zakresie architektury i wystroju budynku tak, aby samo przebywanie w nim stawało się ciekawym i przyjemnym doświadczeniem. Bardzo istotna jest również wiarygodność, właściwa komunikacja i budowanie głębszej relacji z klientem, a także bardzo wysoki poziom obsługi, stanowiącej ostatnie, ale najważniejsze ogniwo komunikacji z klientem”.
Źródło: Cushman & Wakefield.
